1, 2. Gu gene Yekova awisigo rani ngbaha, wai duhe kia ti gu kamera awisigo aboro ngaha?

ROGO dungu aringara, ababagiahe namaa akamera rogo gayo ababagaahe tipa si nidi kpia abangbekeahe na agu aboro nadĩ ahe. Agu apai si adiaha naundo yo i zi airadĩ. Mbiko agi akamera re, si ima kpakara fu airadĩ i dĩ he yo.

² Ono tie, ya mo si naida wai mangasunge na kamera namoipai tingidi rani na pa gu Barani nga Yekova? Ziazia Kekeapai naya bangiriko “rogo arago dũ.” (Snz. 15:3) Ya mo gure nayugo gupai nga ko nawisigo rani tipa ka ino agu apai dunduko ani amangaha? Ya mo ko nawisigo rani ka ino singia ani kuo arugute tipa ka mbusa rani? Wagusa te. (Yere. 16:17; Eb. 4:13) Gu banguapai Yekova awisigo rani ti ni nga ko nakpinyemu rani ni basasa dunduko na ko naida ani du wenengai.​—1 Pet. 3:12.

3. Gini agene bisue ani ka wisigoho Yekova awisigo rani ngbaha?

³ Ginihe nika undo rani ani du na tambuahe tipa gupai nga Mbori nawisigo rani mbiko ko nakpinyemu rani? Ani bingo wai ko amanga gipai re. Ko namangaha wo (1) nifu ko zahe furani ho ani ayugo gbegberẽ nyemuapai ni, (2) ni  ruga ko rani ho ani amanga gbegberẽ diandue ni, (3) nifu ko gako arugute furani rogo Fugoko yo, (4) ni undo ko rani ho ani agbiatirani ni na aˈasada, na (5) nifu ko mosoro furani ho ko abi wenepai ni tirani.

4. Tipagine Yekova afu zahe ti ni fu Kaina mbata fu ko ingipai?

⁴ Ni bambataha, ani wisigingo wai Mbori aza rani ho ani asonosa gbegberẽ nyemuapai ni. (1 Peka 28:9) Tipa kadu na tambuahe tipa wai Mbori awisigo rani, ani bingo wai ko amangipai na Kaina, nga gu boro ‘nazingi azinga gbe’ ho gako pai aangbanga ni ti Mbori ya. (Oni gedi Bambata Pai 4:3-7.) Yekova aza Kaina nga ka ko “amanga nga wenengai ya,” ko nika manga ingapai. Si adu wa ‘ingapai aagbura ngbadimo’ ka zioko. Ko aaida Kaina mangipai ngba wene gene tipa wa ko du na “ngbarago.” Pa ida Mbori na ko narengbe ka ye na wene pagume dagbako na Mbori.

5. Ngba gini agene Yekova aza rani tipa gu gbegberẽ nyemuapai ka du tirani?

⁵ Ginipai du tigaha tipa rani areme? Bangiri Yekova nangera ku kpotorani yo; ka ani õkonga gu nyemuapai du tirani tiko te. Ko naida ani pekefuo rurupai; ono ko aziongo rani ngbaome ani aria gaani mangaapai te. Ko naza rani rogo Fugoko yo nga Ziazia Kekeapai ho ani andu ni ngba iraira gene. Rogo gini gene? Rogo gaani geda Ziazia Kekeapai na aˈuru dunduko, ani nabi agu apai yo rengbe ka undo rani ani dibe gbegberẽ nyemuapai. Kurigure, ka si du nga ani nagbiatirani na akpakarapai, ani ima rengba ka geda gaani awaraga si ki yugu wai furani rengbe ani ka diabehe. Na ti regbo gaani adunguratise, ani dunduko ninaagbia arugute nga gu naye ti regboho.

6, 7. (a) Ginipai nayugo gupai nga Yekova nangerafuo gako amoyambu ni basasa dunduko? (b) Wai rengbe mo ka gbia undo ti gu gene Yekova angerafuo ro ngbaha?

⁶ Agi azahe re dunduko nayugu gupai nzunzu nga Yekova nakpinyemu rani na kini wisigi rani ni basasa dunduko. Ni rengo, Ziazia Kekeapai, gaani awaraga, na adunguratise ima undo amirioni aboro. Wa vura duhe wo, rogo agi apai re dunduko, Yekova nagbeberã ro ku rogo Fugoko yo nga gu rengbe ka ruga gamo nyemuapai. Gipai re nayugo gupai nga Yekova nangera angerafuo ro.

⁷ Tipa ka gbia undo ti ga Mbori azahe, gu bambata pai si aida ani inihe nga ko naberãpa rani aberã. Sidu, si naida ani gi Fugo Mbori na ki asadi ka dia gu gbegberẽ aberã ku sayo afunga ngbarago fuko ya. (Oni gedi Yesaya 55:6, 7.) Ka ani degeturani sa agu azahe ani agbiaha, ani nika bandatirani ti dungu kereapai. Ono na ka si du nga ani adeganga turani te, gini kura undo rengbe gu Barani nga boro nyemuse re ka fuhe?

8, 9. Wai gu rugute Yekova afuhe rogo gako amoyambu yo ayugopa wai ko aberãpa rani? Oni funga kpiapai.

⁸ Ani naino gupai nga Yekova nangerafuo rani ho ko aruga rani ni. (Oni gedi AEbere 12:5, 6.) Ni rengo, rago naangbanga tirani ho boro aruga rani ni te. (Eb. 12:11) Ono tie, si naida ani berẽpa gupai sa gu boro re ní fu gu rugute re furani. Si naida ní ini gupai ani mangaha nga gu rengbe ka gbarasa gaani pagume na Yekova Mbori. Ní du wa ka ní berẽpa gaani bipai, na ki du na nyemu ka dia regbo na ki mangi ome ka yugo gupai furani rogo Ziazia  Kekeapai yo rengbe ani ka mangaha tipa ka fu ngbarago fu Mbori. Ani nairiso gu rugute re mbiko si naye be Yekova.

⁹ Ni kpiapai, kura wirina sa anaabi agu ahe nazingisa nyemu kodaba mbata fu ko ye ku rogo rengo yo, ono fuo inoko rengo, ko ambuhe. Ono tie, gi gako nyemupai re aazo ko kindi wa we. Ho ko angbe vovo terefuni ni, ko atona kaa bihe berewe. (Yak. 1:14, 15) Ko atona ka zaka gu bangiriba nga ga internet nakusa agu apai re. Rogo kura uru, i amanga dezirepai rogo terefuni, gu bakumba naadu na ko ki di gako terefuni ka gbata namba rogoho. Ho gi bakumba re aamangasunge ni na gi terefuni re, kpia kundiri aboro akuru. Gipai re aye ka du ni pa maku fu gi wirina naadu ngbapai rogo toroyo re. Ko agbia rugute ti regboho, ko ki gbia undo ti ni, na ki dibe gako gbegberẽ nyemupai. Nairiwo gu tambuahe du ani na ni fu gu Barani du ngbangbaturũ yo nga gu ko nabi gu gaani aingapai du ni okõokõho na ki rugu rani mbata fu ani turũ!

10, 11. (a) Ngba gini gene rengbe mo ka ngera ku be Mbori ko ni ngbe foro ku mbatayo? (b) Wai tatamana aundo kura aborokporo i pekefuo ga Yekova ngbembatayo?

¹⁰ Bake papara Atambuahe abibia fu Yekova ki ya: “Mo nagasa re na sangbaro.” (Tam. 73:24) Ho ani aida undo ni, ani “rá fu” Yekova na kini ngere ku rogo Fugoko yo tipa ka bi gako bipai. Manga agu arugute nga ga Ziazia Kekeapai aundongo rani rogo toroyo gbua te ono si naundo rani ti kura aregbo ani ngerefuo gaani azingo nga ga borose.​—Snz. 3:6.

¹¹ Ni kpiapai, kura basopobino na diako gbiati gayo aborokporo aaraka Philippines yo kini fu marã tipa gu rago i aasopa bino rogoho. Ko gbiati diako aamangasunge ni abazakigene na kini ngerefuo gayo aborokporo. Rogo kura uru sa, iriworago azi yo ka bi gu waraga baira gu rago re akedihe fuyo tipa i guari ho. Nduhe angia gine? Kura boro akitingbanga yo ni wia. Wa vura duhe nga gu wirina re aabakabangiriko abaka na pa gu ba gako aborokporo nika raka rogoho, ko aya: “Yekova nika fuhe rago afu furani. Ko nangera dedede fuo gaani azingo, ka kina ginipai vura manga amanga vurũ.” Ga gi wirina kido re aadunga gbua  te. Fuo bete arame kusa, baira gu rago re aya fuyo ka i guaringa ya. Ginipai namangi? Baira gu rago re abi gupai nga wa si vura du nga i akitingbanga yo ni wia, i adu kindi na iriso gbiati zereda. Gipai re aima zeresa ngba baira gu rago re, si ki sako ko fu kura rago berewe fuyo tipa i nisopo bino rogoho. (Oni gedi 1 Petero 2:12.) Ni rengo, Yekova naundo rani rogo Fugoko tipa ani sovura kuti agu akpakarapai nga ga raka.

12, 13. Gini apai rengbe ka sa kura aboro i bakibangiriyo singia Mbori nabi gayo arungo?

¹² Ti kura aregbo, ani naagbia tirani na agu aˈasada nadia gbanga regbo. Ani ima rengba kaa sovura kuti bangabanga kaza, sogote be gaani aborokporo, watadu arungosiro. Na ginipai tigaha du tipa agu atagbaga apai ninaakura ti kura ­aregbo ­dagbarani na kura aboro rogo dungurati?

¹³ Ni kpiapai, boro rengbe ka pepai si ki imisi ro ni kerehe. Mo rengbe ka ya, ‘Si aidanga pai wa gere mangi rogo dungurati te!’ Ono tie, gu wirina naape gupai re foro nagbia amomu rogo dungurati na kura aboro kini tambua ní. Mo rengbe ka bakabangiro nga, ‘Ya mo ka pai mangi wa gure? Ya mo Yekova abingo gipai re te? Ya mo ko amanganga pai sa ni te?’​—Tam. 13:1, 2; Eb. 1:2, 3.

14. Gine rengbe kadu nga ndu gupai Mbori arimisongo tiko ti ni ka nyasa riipa gaani akpakarapai ya?

¹⁴ Si rengbe kadu nga ndupai kinaho Yekova arimisongo tiko ti ni ku rogoho ya. Ni kpiapai, mo rengbe kaa bihe nga gu boro re du nga ingahe, ono Mbori nabi apai kia. Ko rengbe kaa bihe nga mo du nga ingahe. Gupai naimisi ro re, adu ni wene arugute si aaida mo berẽ aberã kuriihe. Gu wirina nangia Karl Klein namangisunge rogo Riigbu Bipasunge apepa gu regbo ko agbia fofoi arugute be Wiriba J. F. Ruther­ford. Kusa Wiriba Rutherford afu sene na mongo ti ngbako fu Wiriba Klein ki ya, “Wai tie Wiriba Karl!” Ono tie, Wiriba Klein aaigira kindi be gu rugute ko agbiaha re, na ko ki karaga sene kina ku rogokoyo. Fuo bi Wiriba Ruther­ford gupai nga ngbadu Wiriba Klein naima kindi, ko aza ko ti ti ku rogo ga Bakitingbanga gbina. Kusa, Wiriba Klein akepai ki ya: “Ho ani akpipai ni kuti wirinarani, gbe tipa pe ní gupai du ní na rengo ka pehe, gure nga ani nafu tirani fu ga Bakitingbanga gbina.” *

15. Ino mo ginipai nika undo ro mo ne zanga du na zerangbaduse ho mo asungudo Yekova ni tipa ko undo ro rogo aˈasada?

¹⁵ Ono tie, ka ani adunga na zerangbaduse ya, ngbadurani rengbe ka ima ka si du nga akpakarapai anyasanga te. Ginipai rengbe ani ka mangaha? Ani ya mo gu ru ti gene tenge napido ga ngbaya i saha. Ono mo ainongo si nika diaro na bagizo regbo wai tipa i saha te mbiko aboro ima nge. Ka ngbaduro imi mo ki ya mo nandu na ni ku rogo gu kura ba, mo rengbe ka bi aboro yo ni dunguyo kisusi. Ono ka mo du na zerangbaduse ki nye kina rogo gu bambata ba re, i ima rengba ka sa ga ngbaya ni ipo ti gu uehe re. Wakina gure a, ka mo nye kina kuti agu arugute du rogo Fugo Mbori yo, ko nika undo ro aundo mo hipai.

16. Gini kura ndupai rengbe ka sa Yekova ka zanga rimiso tiko ku rogo gaani kpakaraapai?

¹⁶ Yekova rengbe ka zanga rimiso tiko ku rogo gaani kpakaraapai mbiko ko  naida ani gbia nyakipa rabahe. (Oni gedi 1 Petero 5:6-10.) Mbori ayengo na aˈasada te. (Yak. 1:13) “Vuraroni nga bakitingbanga” naye na rungo. Wa vura duhe wo, Mbori ima rengba ka mangasunge na kpakaraapai ka undo rani ani sono rogo toro yo. Ko nabi gaani rungo abi, na wa duhe nga “ko naberã pa” rani aberã, akpakarapai nika manga “ngbutuko” gbua. Ya mo mo na tambuahe tipa wai Yekova awisigo rani ti regbo aˈasada, na ki du na kido nga ko akusa ro akusa rogoho?—2 Kor. 4:7-9.

17. Ada Yekova agbata yo, na tipagine?

¹⁷ Ni yangaraha, Mbori nawisigo gaani raka tipa nyanyakipa pai. Gu nebi nangia Anani aya fu Bakindo Asa: “Bangiri Yekova naora koyo na kono auru kpotosende no dunduko, ka yugo tiko na pa nyaka fu agu yo du kpotoyo yo ziazia koyo du ko ni.” (2 Peka 16:9) Wa vura duhe nga Mbori aabingo kpoto Asa yo ni ziaziaha te, ko nika ‘yugopa gako nyaka’ foro ka mo amanga gupai du ni ruruhe.

18. Ho mo abi gupai ni nga boro ho natambua ro te, ginipai si aida mo tingidihe tipa Yekova? (Oni bi tonatona sura.)

¹⁸ Mbori naida ani ‘gbáta wenepai,’ ani ‘kpinyemu wenepai’ na ani ‘mangi wenepai’ ko “nikaina pai” furani. (Amosa 5:14, 15; 1 Pet. 3:11, 12) Yekova nabi ruru aboro na kini fu maku fuyo. (Tam. 34:15) Ni kpiapai, mo berẽnga pa agu anasamba aYisaraere nangia Sifera na Pua. Ho aYisaraere adu ni ni akanga Ezipeta yo, agi adee re aagunde ti Mbori kisusi Faro naarũ ndiko fuyo nga i imi agu awiri aYisaraere nangia akumbagude ti regbo vungu. Si ziazia nga, gayo sangbakpotoyo asayo i batasi agu agude re. Mbori ‘afu avungu fuyo tigayo a.’ (Gate 1:15-17, 20, 21) Yekova aima bi gayo wene mangaapai. Ti kura aregbo, ani rengbe kaa bihe nga boro ho naberãpa gu weneapai ani amangaha te. Ono Yekova naberãha aberã. Ko nabi agu pai dunduko ani amangaha, na ko nika fu mosoro afu furani ­tipaha.​—Mt. 6:4, 6; 1 Tim. 5:25; Eb. 6:10.

19. Wai kura wirina aini gupai nga Yekova nabi gu weneapai abi ani amangaha?

¹⁹ Wirina sa Austria yo aini gupai nga bangiri Mbori aagonga ti gupai ri aamangaha te. Wa duhe nga boro Hungary nga ri, ri agbia adresi nga ga gu boro naape pa aboro Hungary gene tungusapai yo. Ri andu nibasa koyo, ono ka ri abingo boro kporo ya. Ri akaraga tiri berewe koyo. Ti kura aregbo, ri aabi gupai nga boro kina kporo ho, ono ní akuranga fuori te. Ri ambu gaani awaraga, na ki ke waraga ku pati ni, na ki mbu gari namba terefuni na kura apai. Fuo ri dogodi koyo tipa garã sa na beberehe, ngbadimo azaki furi! Dee akuru yo nafu sene furi esuesu ki ya: “Mo rimi ku dimo no. Mi ima geda agu ahe dunduko mo aye na ni na mi aima digo ni pidi ro.” Gu irakporo re aawoka awoka ka gene adunga beri ka fura na aboro ya. Ri atona wisigo Ziazia Kekeapai nibasa. Ni rengo, Mbori aima fu mosoro fu gu wirina re tipa gu ome ri amangihe!

20. Gini bipai du mo na ni tipa wai Yekova awisigo ro?

²⁰ Yekova nabi agu apai abi mo amangaha na ko nika fu mosoro afu foro tipaha. Ho mo aino gupai ni nga Yekova nawisigo ro, ka mo bingoho wa ko naida ka bi agu aingahe du tiro watadu ka keka paha ya. Kuba gure, ani mbedinga ­ambeda na Mbori nga gu boro naberãpa rani!