•   ¿Máax yéetel maases ka baʼateltʼaan?

  •  Yéetel a papá

  •  Yéetel a maama

•   ¿Cada baʼax kʼiin ka baʼateltʼaaneʼex?

  •  Casi maʼatech

  •  Yaan kʼiin

  •  Mantatsʼ

•   ¿Jach wa kʼaas a baʼateltʼaaneʼex?

  •  Maʼatech. Tranquiloʼon yéetel k-ilik k-utskíintik tu séebaʼanil.

  •  Maʼ jachiʼ. Chéen baʼaleʼ ku xáantal táan k-baʼateltʼaan, tsʼoʼoleʼ k-utskíintik.

  •  Jaaj. Maʼ tu xuʼulul k-baʼateltʼaan yéetel maʼ t-utskíintik.

 Wa maʼ maʼalob a biskaba yéetel a papáʼobeʼ maʼ xaaneʼ ka tuklikeʼ letiʼob kʼaʼabéet u yutskíintik u modosoʼob. Beoraaʼ koʼox ilik jujunpʼéel baʼaloʼob jeʼel u yáantkech utiaʼal maʼ a sen baʼateltʼaan yéetel a papáʼobeʼ. Tuukulnen tiʼ lelaʼ:

•   Táan a nojochtal. Como táan a nojochtaleʼ taak a wojéeltik baʼax oʼolal ku yúuchul le baʼaloʼoboʼ. Maʼ xaaneʼ maʼ igual a tuukul yéetel a papáʼobiʼ, hasta yaan horaeʼ jelaʼan a wuʼuyik le baʼax ku yaʼalikoʼobtechoʼ. Kex beyoʼ le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Respetart a papá yéetel a maama» (Éxodo 20:12).

   Kʼaʼajaktech lelaʼ: Kʼaʼabéet a maas nojochtal yéetel u kʼantal a tuukul utiaʼal a waʼalik baʼax ka tuklik sin ke a ofendertik u maasil.

•   A kʼáat libertad. Jeʼex u bin a nojochtaleʼ a papáʼobeʼ yaan u chaʼikoʼob a beetik jujunpʼéel baʼaloʼob. Pero maʼ xaaneʼ ka wuʼuyikeʼ maʼ tu tsʼáaikoʼobtech le libertad a kʼáatoʼ, le baʼaloʼobaʼ jeʼel u beetik u yantalteʼex problemaseʼ. Pero le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Uʼuyeʼex u tʼaan a taataʼex» (Efesios 6:1).

   Kʼaʼajaktech lelaʼ: Wa ka weʼesik responsableecheʼ a papáʼobeʼ yaan u tsʼáaikoʼobtech maas libertad.

•   Beet lelaʼ. Tu lugar a culpartik a papáʼobeʼ, tukult baʼax jeʼel a beetik utiaʼal a biskabaʼex maʼalobeʼ. Juntúul xiʼipal ku kʼaabaʼtik Jeffreyeʼ tu yaʼalaj: «Maʼ tuklik wa le problemasoʼ ku yantal yoʼolal le baʼax ku yaʼaliktech a papáʼoboʼ, baʼaxeʼ ku yantal yoʼolal le bix a núukiktiʼoboʼ. Pero wa tranquiloech kéen tʼaanakech tu yéeteloʼobeʼ maʼ tun antalteʼex problemas».

   Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tak tuʼux ku páajtal a beetkeʼexeʼ, beeteʼex baʼax kʼaʼabéet utiaʼal ka yanakteʼex jeetsʼelil yéetel tuláakal máak» (Romanos 12:18).

•   Uʼuy baʼax ku yaʼalikoʼob. Samantha, yaan 17 años tiʼeʼ, ku yaʼalik: «Teneʼ baʼax maas difícil in wilkeʼ letiʼe in wuʼuyik baʼax ku yaʼalik in papáʼob kéen tʼaanakoʼoboʼ, pero tsʼoʼok in wilkeʼ wa kin beetkeʼ ku yuʼubikenoʼob xan».

   Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Cada juntúuleʼ kʼaʼabéet u séeb uʼuyik baʼax ku yaʼalaʼaltiʼ, chéen baʼaleʼ maʼ unaj u séeb tʼaaniʼ» (Santiago 1:19).

•   Múul meyajneneʼex. Tukleʼ teech yéetel a papáʼobeʼ tiaʼaneʼex ichil junpʼéel u equipoil fútboleʼ. Tuláakʼ juntséel le campooʼ tiaʼan le problema wa le equipo unaj a atacarkoʼ, jeʼex k-ilkoʼ maʼ a papáʼob unaj a atacarkiʼ. Juntúul xiʼipal ku kʼaabaʼtik Adameʼ tu yaʼalaj: «Kéen yanak junpʼéel problemaeʼ le taatatsiloʼoboʼ ku kaxtikoʼob u yutsil u hijo yéetel le hijotsiloʼ ku kaxtik u yutsil letiʼ. Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ junpʼéeliliʼ baʼax u kʼáatoʼob».

   Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Maʼ u xuʼulul k-beetkeʼex le baʼaxoʼob ku yáantajoʼob utiaʼal ka yanak jeetsʼeliloʼ» (Romanos 14:19).

•   Naʼat bix u yuʼubikubaʼob. Juntúul x-chʼúupal ku kʼaabaʼtik Saraheʼ tu yaʼalaj: «Ku yáantken in kʼaʼajsikeʼ le taatatsiloʼoboʼ yaan problemas xan tiʼob, yaan horaeʼ jach nuuktakoʼob jeʼex le yaantoʼonoʼ». Juntúul x-chʼúupal ku kʼaabaʼtik Carlaeʼ tu yaʼalaj xan: «Kin wilik in tsʼáaikinba tu lugar in papáʼob. Wa ka yanak juntúul in hijoeʼ, ¿bix ken in líiʼsil? ¿Bix ken in kaxt u yutsil?».

   Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Maʼ a kaxtikeʼex chéen a wutsileʼex, baʼaxeʼ kaxteʼex u yutsil u maasil» (Filipenses 2:4).

•   Obedecernen. Bey u yaʼalik le Bibliaoʼ (Colosenses 3:​20). Maas jeʼel u bintech utsil wa ka obedecereʼ. Kareneʼ ku yaʼalik: «Maʼ tin jach estresar wa kin beetik baʼax ku yaʼalikten in papáʼob. Letiʼobeʼ jach yaʼab baʼaloʼob tsʼoʼok u beetkoʼob tin woʼolal, le oʼolal kin obedecerkoʼob». Wa ka obedecereʼ maʼ kun sen antaltech problemas.

   Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Tuʼux minaʼan siʼeʼ ku tuʼupul le kʼáakʼoʼ» (Proverbios 26:20).

 Beet lelaʼ. Wa difícil a waʼalik baʼax ka tuklikeʼ, tsʼíibt tiʼ junpʼéel juʼun wa túuxt tiʼ mensaje. Alyssaeʼ tu yaʼalaj: «Wa maʼ taak in tʼaan yéetel mix máakeʼ bey in beetkoʼ tumen ku yáantken utiaʼal maʼ in awat tʼaan bey xan utiaʼal maʼ in waʼalik baʼaloʼob maʼ maʼalobtakiʼ».