Táanil tiʼ u káajal k-beetik wa baʼaxeʼ maʼ xaaneʼ k-tuklik: «¿Baʼax utsil ken in jóoʼse?». Baʼaleʼ ¿kʼaas wa u tuklik máak baʼax utsil jeʼel u taasik le oracionoʼ? Maʼ xaaneʼ maʼ. Leloʼ natural u taaktal u yojéeltik máak. Tak Job, juntúul máak kuxlaj úuchjeakileʼ, tu yaʼalaj: ‹Wa ka in tʼaneʼ, ¿jeʼel wa u yuʼubik baʼax ken in waʼaleʼ?› (Job 9:16).

Teʼ xook máanikoʼ t-ileʼ le oracionoʼ maʼ chéen bey tsʼaakeʼ, mix xan chéen baʼax suuk u beetaʼal ichil le religionoʼoboʼ. Jajal Dioseʼ ku yuʼubik le oracionoʼ. Wa k-orar jeʼex u yaʼalikeʼ letiʼeʼ jeʼel u núukikeʼ. Letiʼeʼ hasta ku yaʼaliktoʼon ka náatsʼkoʼon tu yiknal (Santiago 4:8). ¿Baʼax utsil túun jeʼel k-jóoʼsik wa ku suuktal k-orareʼ? Koʼox ilik.

Ken yanaktech problemaʼobeʼ, ¿ka sen chiʼichnaktal wa? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Maʼ unaj u jáawal a orareʼex[iʼ]» yéetel «aʼaleʼex tiʼ Dios baʼax a kʼáateʼex» (1 Tesalonicailoʼob 5:17; Filiposiloʼob 4:6). Wa k-beetik beyoʼ, «u jeetsʼelil Dios ku táatsʼmáansik tuláakal tuukuloʼobeʼ [...] yaan u kanáantik [k-]puksiʼikʼal» (Filiposiloʼob 4:7). Ken k-aʼal tiʼ Dios baʼax yaan t-puksiʼikʼaleʼ k-uʼuyikba maas tranquiloil. Le Bibliaoʼ bey u yaʼalik ka k-beetoʼ: «Pʼat a yaayam óolaloʼob tiʼ Yuumtsil, letiʼ túuneʼ yaan u tsʼáaiktech jéetsʼel» (Salmo 55:22).

Tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ yaʼab máakoʼob bey u yuʼubikubaʼob ken orarnakoʼoboʼ. Juntúul koʼolel kajaʼan Corea del Sur, u kʼaabaʼ Hee  Raneʼ, ku yaʼalik: «Kex jach nojoch le problemaʼob yaantenoʼ ken orarnakeneʼ kin wuʼuyik bey ku sáaltal in kuucheʼ yéetel ku yantalten muukʼ utiaʼal in aguantartik». Cecilia, kajaʼan Filipinaseʼ, ku yaʼalik: «Jach kin tuklik in hijas. Tsʼoʼoleʼ kin kanáantik in maama tsʼoʼok u chʼíijil; bejlaʼeʼ mix tu kʼaj óoltiken. Pero ken orarnakeneʼ kin meyaj maas maʼalob. In wojel Jéeobaeʼ yaan u yáantken in kanáantoʼob».

¿Jach chiʼichnakech, saajkech kíimil, wa yaan baʼax yaj táan u yúuchultech? Wa ka orar tiʼ «le Dios mantatsʼ ku líiʼsaj óoloʼ» yaan a wuʼuyikaba maʼalobil. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ «ku líiʼsik k-óol tiʼ tuláakal le baʼaxoʼob k-muʼyajtikoʼ»  (2 Corintoiloʼob 1:3, 4). Juntéenjeakeʼ como jach yaachajaʼan u yóol Jesuseʼ «xolajeʼ ka joʼopʼ u orar». ¿Bix núukaʼabiktiʼ? «Chíikpaj juntúul angeleʼ ka tu muʼukʼaʼankúuntaj u yóol.» (Lucas 22:41, 43.) Nehemías, uláakʼ juntúul máak utseʼ, yaachaj xan u yóol tumen le kʼasaʼan máakoʼoboʼ tu amenazartoʼob utiaʼal ka xuʼuluk u meyajtik Dios. Baʼaleʼ orarnaj utiaʼal ka páajchajak ‹u tsʼáaik tuláakal u yóol tiʼ le meyaj ku beetkoʼ›. Le baʼax úuch ka tsʼoʼokoʼ ku yeʼesik áantaʼab tumen Dios utiaʼal u beetik le meyaj kʼubéentaʼabtiʼoʼ (Nehemías 6:9-16). Reginald, kajaʼan Ghanaeʼ, ku tsikbaltik: «Ken orarnakeneʼ, maases wa yaj baʼax ku yúuchulteneʼ, kin wuʼuyik táan in tsikbaltik in problemaʼob tiʼ máax jach tu jaajil jeʼel u yáantkeneʼ, yéetel ku yaʼalikten maʼ unaj u seguer in tuklikiʼ». Jeʼex túun k-ilkoʼ wa k-orar tiʼ Dioseʼ yaan u líiʼsik k-óol.

Le baʼaxoʼob k-chʼaʼtuklikoʼ yaan horaeʼ jeʼel u kʼexik k-kuxtaleʼ, bey xan u kuxtal k-láakʼtsiloʼob. ¿Baʼax jeʼel k-beetik utiaʼal u bintoʼon utsileʼ? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Wa yaan tiʼ teʼex ku bineltik naʼat tiʼeʼ [maases wa kʼaʼabéet u yéeyik wa baʼax] ka seguernak u kʼáatik tiʼ Dios, bey túunoʼ yaan u tsʼaʼabaltiʼ, tumen Dioseʼ uts tu tʼaan u síik baʼaloʼob tiʼ tuláakal máak yéetel maʼatech u chʼinik tu táan u yich máak» (Santiago 1:5). Wa k-kʼáatik naʼat tiʼ Dioseʼ jeʼel u yáantkoʼon yéetel u kiliʼich muukʼ utiaʼal k-yéeyik maʼalob baʼax ken k-beete. Jesuseʼ tu yaʼaleʼ «le Taata yaan teʼ kaʼanoʼ [...] jeʼel u tsʼáaik kiliʼich muukʼ tiʼ le máaxoʼob kʼáatiktiʼoʼ» (Lucas 11:13).

Tak Jesucristo tu kʼáataj áantaj tiʼ u Taata utiaʼal u chʼaʼtuklik baʼaxoʼob kʼaʼanaʼantak. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le nukaʼaj u yéey u 12 apostoloʼobeʼ «máan bul áakʼab táan u orar tiʼ Dios» (Lucas 6:12).

Jeʼex Jesucristoeʼ yaʼab máakoʼob ku yuʼubikubaʼob maas maʼalob ken u yiloʼob bix u yáantaʼaloʼob tumen Dios u yéeyoʼob baʼax maʼalob. Regina, kajaʼan Filipinaseʼ, ka kíim u yíichameʼ anchaj u tséentik tu juunal u paalal, tsʼoʼoleʼ luʼsaʼab meyajtiʼ. ¿Baʼax áante? Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Le oracionoʼ letiʼe bix in kʼáatik áantaj tiʼ Jéeobaoʼ». Kwabena, kajaʼan Ghanaeʼ, ku yaʼalik baʼaxten ku kʼáatik áantaj tiʼ Dios: «Kaʼacheʼ yaanten junpʼéel maʼalob meyaj, kin wáantaj utiaʼal u beetaʼal najoʼob, baʼaleʼ luʼsaʼabten. Antes in chʼaʼtuklik wa baʼaxeʼ kin kʼáatik tiʼ Dios ka u yáanten in yéey baʼax maʼalob. Jach tu jaajil Jéeoba áanten in yéey junpʼéel meyaj tuʼux kin náajaltik le bukaʼaj kʼaʼabéetten utiaʼal in kuxtaloʼ bey xan utiaʼal in meyajtik». Teech xaneʼ jeʼel a kʼamik le naʼat ku tsʼáaik Dios wa ka orar yoʼolal baʼaloʼob jeʼel u yáantkech a maas bisaba tu yéeteleʼ.

Lelaʼ chéen jujunpʼéel tiʼ le utsiloʼob jeʼel a kʼamik wa ka orareʼ. (Utiaʼal a wojéeltik u maasileʼ ilawil le cuadro « U yutsil u orar máak».) Wa a kʼáat a kʼam u yutsil le oracionoʼ kʼaʼabéet a kʼaj óoltik Dios yéetel unaj a wojéeltik baʼax ku yaʼalik u beetik. ¿Baʼaxten maʼ ta tʼaan yéetel juntúul u j-jaajkunaj Jéeoba utiaʼal u kaʼansikech yéetel le Bibliaoʼ? * Maʼ xaaneʼ letiʼe yáax baʼal jeʼel u yáantkech a natsʼaba tiʼ ‹le máax ku yuʼubik payalchiʼoʼ› (Salmo 65:2).