Tsolnuʼukoʼob utiaʼal le familiaʼoboʼ

U kʼaʼanaʼanil u múul tsʼíiboltkoʼob u yilkoʼob tuláakal jeʼex u yilik Diosoʼ

Enrique: * «Desde le ka tsʼoʼok k-beeleʼ, tin chʼaʼtuklaj k-múul xokik le Biblia yéetel Lilianaoʼ. In kʼáat kaʼach ka u jach tsʼaatant baʼax k-xokik, baʼaleʼ jach séeb u náayal u yóol. Tsʼoʼoleʼ cada ken in kʼáattiʼ wa baʼaxeʼ, chéen ku yaʼalik jeʼeleʼ wa maʼatan. In tuklik kaʼacheʼ le u beetik beyaʼ maʼ tu yáantkoʼon teʼ xookoʼ».

Liliana: «18 jaʼaboʼob yaanten ka tsʼoʼok in beel yéetel Enrique. Tu káajbaleʼ k-múul xook, baʼaleʼ ken xooknakoʼoneʼ ku joʼopʼol u yaʼalikten baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak kin beetkiʼ yéetel bix jeʼel in beetkinba maas maʼalob atantsileʼ. Leloʼ ku beetik u jach yaatal yéetel u lúubul in wóol kaʼachi».

¿BAʼAX beetik u yantal kaʼach talamil tiʼ Enrique yéetel Liliana? Maʼalob baʼax ku tuklik u beetkoʼob kaʼachi. U yaabiltmoʼob Dios yéetel ku yilkoʼob u kʼaʼanaʼanil u múul xokikoʼob le Bibliaoʼ. Baʼaleʼ le baʼax unaj kaʼach u beetik u maas biskubaʼoboʼ táan kaʼach u beetik u yantal talamil ichiloʼob. Letiʼobeʼ táan u xookoʼob baʼaleʼ maʼatan kaʼach u yilik u muʼukʼaʼankúuntik u espiritualidadoʼob wa u tsʼíiboltkoʼob u yilkoʼob tuláakal jeʼex u yilik Diosoʼ.

¿Baʼax modos unaj u yeʼesik juntúul cristiano? ¿Baʼaxten unaj u yilik u yantal tiʼ le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ? ¿Baʼax jeʼel u beetik maʼ u yantaltiʼobeʼ? ¿Baʼax jeʼel u beetaʼal utiaʼal u béeytal u yantaleʼ?

¿Baʼax modos unaj u yeʼesik juntúul cristiano?

Le Bibliaoʼ ku yaʼalik le jejeláas modosoʼob jeʼel u yeʼesik máak ichil u kuxtaloʼ (Judas 18, 19). Pablo, juntúul tiʼ le máaxoʼob tsʼíibt le Bibliaoʼ tʼaanaj tiʼ u jelaʼanil juntúul máax ku tsʼíiboltik u yilik tuláakal jeʼex u yilik Diosoʼ yéetel le máax chéen ku beetik baʼax ku tsʼíiboltik letiʼoʼ. Pabloeʼ tu yaʼaleʼ juntúul máax beyaʼ chéen ku beetik le baʼax ku tuklik maʼalob letiʼeʼ yéetel maʼatech u yilik u beetik baʼax ku yaʼalik Dios (1 Corintoiloʼob 2:14; Galaciailoʼob 5:19, 20).

Le máax espiritualoʼ, ku tsʼíiboltik u yilik tuláakal jeʼex u yilik Diosoʼ. Ku yilik Jéeoba bey u amigoeʼ yéetel ku yilik u yeʼesik u jatsʼuts  modos (Efesoiloʼob 5:1). Le oʼolaleʼ ku tratartik u maasil yéetel chúukaʼan óolal, yaabilaj yéetel utsil (Éxodo 34:6). Ku beetik baʼax ku yaʼalik Dios kex yaan hora ku talamtal tiʼ (Salmo 15:1, 4). Darío, kajaʼan Canadá yéetel treinticinco jaʼaboʼob tsʼoʼokok u beeleʼ, ku yaʼalik: «Le máax espiritualoʼ mantatsʼ ku tuukul tiʼ baʼax ku yaʼalik yéetel ku beetik utiaʼal maʼ u kʼaskúuntik le maʼalob bisbail yaantiʼ yéetel Diosoʼ». Julia, u yataneʼ, ku yaʼalik: «Juntúul koʼolel espiritualeʼ ku yilik u yeʼesik sáamsamal ichil u kuxtal u yich u kiliʼich muukʼ Dios» (Galaciailoʼob 5:22, 23).

Baʼaleʼ maʼ unaj u páaʼtik máak u tsʼoʼokol u beel utiaʼal u tsʼíiboltik u yilik tuláakal jeʼex u yilik Diosoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ cada juntúul tiʼ toʼoneʼ unaj u yilik u kʼaj óoltik Dios yéetel u beetik jeʼex letiʼeʼ (Beetaʼanoʼob [Hechos] 17:26, 27).

Baʼaxten kʼaʼanaʼan u múul tsʼíiboltkoʼob u yilkoʼob tuláakal jeʼex u yilik Diosoʼ

Cada juntúuleʼ unaj u tsʼíiboltik u yilik tuláakal jeʼex u yilik Dioseʼ, baʼaleʼ ¿baʼaxten túun maas maʼalob u yilik u múul beetkoʼob le tsʼokaʼan u beeloʼob beyaʼ? Tukulteʼ kaʼatúul máakoʼobeʼ ku múul meyajtikoʼob junxóotʼ luʼum. Juntúuleʼ tsʼoʼok u chʼaʼtuklik tiʼ baʼax mesil taak u paakʼal, baʼaleʼ le uláakʼ juntúuloʼ maʼ taak u séeb paakʼaliʼ. Juntúuleʼ taak u fertilizartik le luʼumoʼ, baʼaleʼ le uláakʼ juntúuloʼ maʼ u kʼáatiʼ yéetel ku yaʼalik maʼ tsaajiʼ. Juntúuleʼ taak u meyaj bul kʼiin yéetel sáamsamal, le uláakʼ juntúuloʼ maas maʼalob u yilik u páaʼtik u yilik baʼax kun úuchul. Maʼ xaaneʼ jeʼel u yantal u yich le luʼumoʼ baʼaleʼ maas jeʼel u yantal u yich wa tu kaʼatúulaloʼob ku tsikbaltikoʼob baʼax u kʼáatoʼob utiaʼal ka u múul beetoʼob.

Láayliʼ bey u yúuchul yéetel le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ. Wa juntúul tiʼ letiʼob ku yilik u muʼukʼaʼankúuntik u espiritualidadoʼobeʼ maas jeʼel u biskubaʼob maʼalobeʼ (1 Pedro 3:1, 2). Baʼaleʼ maas jeʼel u bintiʼob maʼalobil wa tu kaʼatúulaloʼob ku beetkoʼob lelaʼ yéetel wa ku múul meyajtikoʼob Dios. Jeʼex tu yaʼalil le rey Salomonoʼ, «kaʼatúuleʼ [maas] maʼalob tiʼ chéen juntúul». ¿Baʼaxten? «Tumen yaʼab u náajaliʼ», yéetel «wa juntúul ku lúubuleʼ yaan máax líiʼsik» (Eclesiastés 4:9, 10).

Maʼ xaaneʼ teech yéetel a núupeʼ taak a muʼukʼaʼankúuntik a espiritualidadeʼex. Baʼaleʼ jeʼex u yúuchul yéetel le junxóotʼ luʼumoʼ kʼaʼabéet a múul tsʼáaik a wóoleʼex meyaj utiaʼal u binteʼex utsil. Koʼox ilik kaʼapʼéel talamiloʼob jeʼel u yantaleʼ yéetel bix jeʼel u aktáantaʼaleʼ.

TALAMIL 1: «Minaʼan toʼon tiempo». Susy, maʼ úuch tsʼoʼokok u beeleʼ ku yaʼalik: «In wíichameʼ ku bin u chʼaʼen las siete chíinil kʼiin ken jóokʼken tin meyaj. Le ken kʼuchkoʼon tanajeʼ mix baʼal k-beetmaj. K-ojel kʼaʼabéet k-jóoʼsik tiempo utiaʼal k-múul xokik le Bibliaoʼ baʼaleʼ jach kaʼanaʼanoʼon yéetel chéen k-kʼáat chital jeʼelel».

Baʼax jeʼel u yáantajeʼ: Ilawil a paklan áantkabaʼex. Susyeʼ ku yaʼalik baʼax tu beetaj letiʼ yéetel u yíicham: «Teen yéetel Eduardoeʼ t-chʼaʼtuklaj k-líikʼil junpʼíit maas temprano utiaʼal k-múul xokik junpʼíit tiʼ le baʼax ku yaʼalik le Biblia táanil tiʼ k-bin meyajoʼ. Tsʼoʼoleʼ, letiʼeʼ ku yáantken tiʼ jujunpʼéel meyajoʼob utiaʼal u yantaltoʼon maas tiempo». ¿Baʼax utsiloʼob tsʼoʼok u taasiktiʼob ikil u beetkoʼob beyaʼ? Eduardoeʼ ku yaʼalik: «Tsʼoʼok in tsʼáaik cuentaeʼ wa teen yéetel Susy k-múul xokik mantatsʼ baʼaxoʼob yaan yil yéetel le Bibliaoʼ, maas chéen chʼaʼabil k-utskíintik le talamiloʼob yéetel le chiʼichnakiloʼob yaan toʼonoʼ».

¿Kux túun wa ka jóoʼskeʼex xan wa jaypʼéel minutoʼob utiaʼal a múul orareʼex sáamsamal? Lelaʼ junpʼéel baʼal jach kʼaʼanaʼan tumen ku taasik yaʼab utsiloʼob. Ramón, dieciséis jaʼaboʼob tsʼoʼokok u beeleʼ, ku yaʼalik: «Maʼ úucheʼ anchaj yaʼab talamil tiʼ teen yéetel tiʼ in watan. Baʼaleʼ t-chʼaʼtuklaj orar sáamsamal táanil tiʼ k-wenel utiaʼal k-tsikbaltik tiʼ Dios k-chiʼichnakiloʼob. Leloʼ tu yáantoʼon k-utskíint le talamiloʼoboʼ, beyoʼ kaʼa anchajtoʼon kiʼimak óolal».

JEʼEL U PÁAJTAL A BEETKEʼEX BEYAʼ. Tu tsʼoʼokbal le kʼiinoʼ jóoʼseʼex wa jaypʼéel minutoʼob utiaʼal a tsikbaltikeʼex le baʼaxoʼob maʼalobtak úuch teʼexoʼ yéetel bix jeʼel u páajtal a tsʼáaikeʼex u nib óolalil tiʼ Dioseʼ. Ilawileʼex xan  tiʼ baʼax uláakʼ talamiloʼob kʼaʼabéetteʼex u yáantaj Dios. Baʼaleʼ ken a beeteʼex lelaʼ maʼ a chʼinchʼin aʼalikeʼex baʼax maʼ maʼalob ku beetik cada juntúuliʼ. Yéetel ken orarnakeʼexeʼ, kʼáateʼex tiʼ Dios u yáantaj utiaʼal a wutskíintikeʼex le baʼaxoʼob maʼ maʼalob ka beetkeʼexoʼ. Ken sáasak tuláakʼ kʼiineʼ cada juntúul unaj u yeʼesik yéetel baʼax ku beetik wa u kʼáat u beet baʼax maʼalob.

TALAMIL 2: «Yaan baʼaxoʼob maas maʼalob in beetik». Tonyeʼ ku yaʼalik: «Mix juntéen jach utschajak tin wich in xokik libroʼobiʼ». Baʼaleʼ Natalia, u yataneʼ maʼ beyiʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Jach uts tin wich in xook yéetel in tsikbaltik le baʼax tin kanoʼ. Baʼaleʼ, yaan horaeʼ kin tuklikeʼ kin beetik u yuʼubik Tony bey táan in mixbaʼalkúuntik ken k-xok baʼaxoʼob yaan yil yéetel le Bibliaoʼ».

Baʼax jeʼel u yáantajeʼ: Tu lugar a ketkaba yéetel a núupeʼ, ilawil a múul áantkabaʼex. Ilawil le baʼaloʼob maʼalobtak ku beetik a núupoʼ yéetel aʼaltiʼ jach maʼalob baʼax ku beetik. Tonyeʼ ku yaʼalik: «U jaajileʼ ken in wil kaʼach jach u tsʼaamaj u yóol in watan xookeʼ, ku náaksik in wóol yéetel ku pʼáatal maʼ taak in xook tu yéeteliʼ. Baʼaleʼ Nataliaeʼ jach ku naʼatken kaʼachiʼ. Bejlaʼeʼ k-múul xokik le baʼaxoʼob yaan yil yéetel le Bibliaoʼ, yéetel tsʼoʼok in wilkeʼ jach jatsʼuts in xakʼalxook yéetel k-múul tsikbaltik le baʼax k-xokikoʼ. Lelaʼ tsʼoʼok u yáantkoʼon k-bisba maʼalob yéetel u yantaltoʼon kiʼimak óolal».

Yaʼab tiʼ le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼoboʼ tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ, maas maʼalob u bintiʼob ken u jóoʼsoʼob tiempo utiaʼal u múul xokikoʼob le Biblia cada semanaoʼ. Ken xooknakeʼexeʼ unaj a wilik baʼax kʼeexiloʼob unaj a beetik teech, maʼ letiʼe baʼax unaj u beetik a núupoʼ (Galaciailoʼob 6:4). Wa yaan talamiloʼob unaj u yutskíintaʼaleʼ, maʼ a tsikbaltikeʼex tu yorail táan a xookeʼex. Maas maʼalob ka a beeteʼex tuláakʼ súutukil. ¿A wojel wa baʼaxten?

Tukulteʼ táan a janal yéetel a familia. ¿Jeʼel wa a tsʼakik le tuʼux a xotmaba yaan u pujil tu táanoʼoboʼ? ¿Máasaʼ maʼ? Tumen a wojel jeʼel tak u máan u wiʼijiloʼobeʼ. Jesuseʼ tu ketaj le u kaanbal máak tiʼ Dios yéetel u beetaʼal baʼax u kʼáat yéetel u janal máakoʼ (Mateo 4:4; Juan 4:34). Le oʼolaleʼ wa ka wilik a «tsʼakik» wa a wutskíintik talamiloʼob cada ken a xokeʼex le Bibliaoʼ yaan a beetik u xuʼulul u taaktal u xook a núup. Maʼ xaaneʼ yaan talamiloʼob kʼaʼabéet a tsikbaltikeʼex, baʼaleʼ maas maʼalob ka wil a wutskíintkeʼex tuláakʼ súutukil (Proverbios 10:19; 15:23).

JEʼEL U PÁAJTAL A BEETKEʼEX BEYAʼ. Tsʼíibteʼex le jatsʼuts modos ka wilkeʼex yaan tiʼ a núupeʼexoʼ. Tsʼoʼoleʼ le ken a xokeʼex le jatsʼuts modos teʼ tu xookil le Bibliaoʼ, aʼaleʼex tiʼ a núupeʼex jach ka tsʼáaikeʼextiʼob u diosboʼotikil tu yoʼolal le jatsʼuts modos ku yeʼeskoʼoboʼ.

Le baʼax ku pakʼik máakeʼ letiʼe baʼax ku jochkoʼ

Wa ku yilik le máaxoʼob tsʼokaʼan u beeloʼob u muʼukʼaʼankúuntik u espiritualidadoʼobeʼ, yaan u jochkoʼob u yich le baʼax tu pakʼoʼoboʼ: kiʼimak óolal yéetel jeetsʼelil ichiloʼob. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «le baʼax ku pakʼik máakeʼ le xan bíin u joche» (Galaciailoʼob 6:7).

Enrique yéetel Liliana, le máax t-chʼaʼchiʼitaj tu káajbaloʼ tsʼoʼok u yilkoʼob jach jaaj lelaʼ. Letiʼobeʼ tsʼoʼok cuarenticinco jaʼaboʼob tsʼoʼokok u beeloʼob yéetel u yojloʼobeʼ wa mantatsʼ ku xookoʼobeʼ jeʼel u yilkoʼob u yutsileʼ. Enriqueeʼ ku yaʼalik: «Kaʼacheʼ kin tuklikeʼ in watan beetik maʼ k-tsikbal. Baʼaleʼ ka máan kʼiineʼ tin tsʼáaj cuenta tak teen unaj in wáantaj». Lilianaeʼ ku yaʼalik: «Le baʼax maas áantoʼon ka anchajtoʼon talamiloʼobeʼ, letiʼe yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal Jéeobaoʼ. Tiʼ tuláakal le jaʼaboʼobaʼ tsʼoʼok k-ilik k-múul xook yéetel k-orar mantatsʼ. Ken in wil xan bix u tsʼáaik u yóol Enrique utiaʼal u yantaltiʼ jatsʼuts modoseʼ, maas kin yaabiltik».

[Tsolajil]

TUKULTE

▪ ¿Baʼax kʼiin ka tsʼok orarnajen yéetel in núup?

▪ ¿Yaan wa baʼax jeʼel u páajtal in beetik utiaʼal u taaktal u xokik le Biblia in núup tin wéeteloʼ?