Dioseʼ ku yeʼesiktoʼon u yaabilaj

«U siibal utsileʼ yanji páajtalil tiʼ utiaʼal u tsʼáaiktoʼon kuxtal minaʼan u xuul.» (ROM. 5:21)

1, 2. ¿Baʼax tu pʼataj le romailoʼoboʼ, yéetel baʼax maas maʼalob tsʼoʼok u tsʼaʼabaltoʼon?

«LE BAʼAX maas nojoch [...] tu pʼataj le romailoʼoboʼ, letiʼe leyoʼob tu tsʼáajoʼoboʼ, tsʼoʼoleʼ tu yoksoʼob tu tuukul máak kʼaʼabéet u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik.» (David J. Williams, juntúul máax sutik le Biblia ichil uláakʼ idiomaoʼ yéetel profesor ku tsʼaa xook teʼ Universidad tiʼ Melbourne, Australia.) U jaajileʼ maʼ kʼaʼabéet k-jach ilik wa jaaj le baʼax tu yaʼaloʼ, tumen yaan junpʼéel baʼax maas maʼalob tsʼaʼantoʼon. Letiʼe baʼax u tsʼaamaj Jéeoba utiaʼal k-lúubul utsil tiʼoʼ, u páajtalil k-salvartikba yéetel k-kʼamik le kuxtal minaʼan u xuuloʼ.

² Baʼaleʼ utiaʼal u beetik Jéeoba lelaʼ tu chʼaʼaj en cuentail u justicia. Lelaʼ bey u yaʼalik Pablo teʼ capítulo 5 tiʼ Romailoʼoboʼ, baʼaleʼ maʼ chéen ku yaʼalik bix úuchik u beetaʼaliʼ. Baʼaxeʼ le bix úuchik u yaʼalikoʼ ku beetik u kiʼimaktal u yóol máak: «Ku tsʼoʼokol k-tsʼaʼabal maʼalob tu táan Jajal Dios tu yoʼolal [fejeʼ], yaantoʼon jeetsʼel[il] yéetel Jajal Dios tu yoʼolal k-Yuumtsil Jesucristo». ¿Bix u yilik le máaxoʼob kʼamik le siibal le baʼax tu beetaj Diosoʼ? Ku yilkoʼob bey junpʼéel bix úuchik u yeʼesik u yaabilajeʼ, le oʼolal ku taaktal u yaabiltikoʼob xan. Ichil le máaxoʼob beet beyoʼ, táakaʼan Pabloiʼ, le oʼolal tu yaʼalaj: «Jajal Dioseʼ tsʼoʼok u chupik k-puksiʼikʼal yéetel u yaakunaj tu yoʼolal kiliʼich [muukʼ]» (Rom. 5:1, 5).

3. ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob maʼalob ka u beet máak?

³ Baʼaleʼ ¿baʼaxten kʼaʼabéetchaj u tsʼáaiktoʼon Dios le nojoch siibalaʼ? ¿Baʼaxten béeychaj u  tsʼáaik jeʼex u kʼáatik u justiciaeʼ? ¿Baʼax unaj u beetik máak utiaʼal u kʼamik? Koʼoneʼex ilik bix u núukik le Bibliaoʼ yéetel bix u yeʼesik u yaabilaj Jéeoba.

Le yaabilaj tu yeʼesaj Dios le ka kʼebanchaj le yáax wíinikoʼ

4, 5. 1) ¿Bix úuchik u yeʼesik Jéeoba jach u yaabiltmoʼon? 2) ¿Baʼaxoʼob jeʼel u yáantkoʼon k-naʼat le baʼax ku yaʼalik Romailoʼob 5:12?

⁴ Yoʼolal u yaabilaj Jéeobaeʼ tu túuxtaj u juntúuliliʼ Hijo utiaʼal u yáantkoʼon. Pabloeʼ bey úuchik u yaʼalikoʼ: «Jajal Dioseʼ ku yeʼesiktoʼon tu jaajil u yaabiltmajoʼon ikil kíimik Cristo t-oʼolal kex láayliʼ kʼebanoʼon kaʼacheʼ» (Rom. 5:8). Le tekstoaʼ ku yeʼesik bix yaniloʼon kaʼach le ka taal Jesús u kʼub u kuxtal t-oʼolaloʼ, ku yaʼalikeʼ «láayliʼ kʼebanoʼon kaʼacheʼ». Le oʼolal maʼalob ka k-naʼat bix úuchik k-kʼebantal.

⁵ Pabloeʼ tu káajsaj u tsolik le ka tu chʼaʼchiʼitaj junpʼéel baʼax beetaʼab úuchjeakil: «Tu yoʼolal juntúuliliʼ máak ook le kʼeban tiʼ le yóokʼol kaabaʼ ka tu taasaj yéeteleʼ le kíimiloʼ, bey xan máanik xan le kíimiloʼ tiʼ tuláakal máakoʼob tumen tuláakal kʼebanchajoʼob» (Rom. 5:12). Uláakʼ baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ ku yáantkoʼon k-naʼat le baʼax ku yaʼalik le tekstoaʼ. Jeʼex k-ojleʼ, Jéeoba tsʼáa u kuxtal Adán yéetel Eva, le ka tu beetoʼoboʼ minaʼan u kʼebanoʼob, jeʼex letiʼeʼ. Tsʼoʼoleʼ ka tu yaʼalajtiʼob maʼ u beetkoʼob junpʼéel baʼax maʼ talam kaʼachiʼ, yéetel tu yaʼalajtiʼobeʼ wa maʼ tu yuʼubikoʼob u tʼaaneʼ yaan u kíimloʼob (Gén. 2:17). Baʼaleʼ letiʼobeʼ tu chʼaʼtukloʼob maʼ u beetkoʼob baʼax tu yaʼalaj Jéeoba, beyoʼ tu yeʼesoʼob maʼ u kʼáatoʼob ka u beet u Reyil tu yóokʼoloʼobiʼ (Deu. 32:4, 5).

6. 1) Tsol baʼaxten tuláakal u paalaloʼob Adaneʼ ku kíimloʼob bey xan wa kʼexpaj le ka tsʼaʼab le Ley tumen Diosoʼ. 2) ¿Baʼaxten jeʼel u béeytal k-ketik le kʼeban yéetel le kʼojaʼanil ku kʼaabaʼtik hemofiliaoʼ?

⁶ Adaneʼ tsʼokaʼaniliʼ u kʼebantal ka yanchaj u paalaloʼobeʼ. Le oʼolal tu máansaj le kʼeban tiʼoboʼ bey xan le talamiloʼob ku taaskoʼ. Baʼaleʼ Jéeobaeʼ maʼ tu tsʼáaj u culpail tiʼ u paalal Adaniʼ, tumen letiʼ beet baʼax maʼ maʼalobiʼ, maʼ u paalaliʼ; tsʼoʼoleʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ maʼ u tsʼaamaj junpʼéel ley aʼalik baʼax uts yéetel baʼax kʼaasiʼ (Gén. 2:17). Kex beyoʼ máansaʼab le kʼeban tiʼoboʼ. Desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ tuláakal máak kʼeban kex maʼ u yojliʼ, le oʼolal tuláakal ku kíimil; baʼaleʼ le ka tsʼaʼab le Ley tiʼ le israelitaʼoboʼ tu tsʼáajoʼob cuenta kʼebanoʼob (xokaʼak Romailoʼob 5:13, 14). Le kʼeban tu máansajtoʼon Adanoʼ, jeʼel u páajtal u keʼetel yéetel junpʼéel kʼojaʼanil ku máansaʼal tiʼ le paalal tumen u taataʼoboʼ, jeʼex le talasemia, wa anemia mediterránea, yéetel le hemofiliaoʼ, lelaʼ junpʼéel kʼojaʼanil ku beetik u jóokʼol yaʼab kʼiʼikʼ tiʼ máak. Juntúul máax jach kʼaj óolaʼan yanchajtiʼ hemofiliaeʼ letiʼe príncipe Alejo tiʼ Rusia, u hijo le zar Nicolás II yéetel zarina Alejandra, u yatan. Le familiaʼob yaantiʼob le kʼojaʼanilaʼ maʼ tuláakal u paalaloʼob ku muʼyajtikoʼob, kex láayliʼ tiaʼan tu wíinkliloʼobeʼ. Baʼaleʼ u kʼeban Adaneʼ maʼ beyoʼ. Tuláakal ku muʼyaj tu yoʼolal. Tuláakloʼon máansbil beetaʼabiktoʼon tumen k-taataʼob, k-máansik xan tiʼ k-paalaloʼob yéetel k-muʼyaj tu yoʼolal. ¿Yaan wa bix jeʼel u xuʼulul k-muʼyaj tu yoʼolaleʼ?

¿Baʼax tsʼoʼok u tsʼáaiktoʼon Dios yoʼolal Jesucristo?

7, 8. ¿Baʼax u jelaʼanil le baʼax tu beetaj Adán tiʼ le baʼax tu beetaj Jesusoʼ?

⁷ Yoʼolal u yaabilaj Dioseʼ tsʼoʼok u tsʼáaik le baʼax kʼaʼabéet utiaʼal u luʼsik le kʼebanoʼ. Pabloeʼ ku yaʼalikeʼ lelaʼ ku béeytal yoʼolal «le u tsʼook Adanoʼ», lelaʼ u kʼáat yaʼaleʼ, juntúul xiib minaʼan u kʼeban, jeʼex le yáax xiib kʼebanchajoʼ (1 Cor. 15:45). Baʼaleʼ jeʼex ken k-il beoraaʼ, cada juntúuleʼ yaanal baʼax tu beetaj, le oʼolal maʼ junpʼéeliliʼ baʼax úuch tu yoʼolaloʼobiʼ (xokaʼak Romailoʼob 5:15, 16).

⁸ Pabloeʼ ku yaʼalikeʼ «u siʼipil Adaneʼ maʼ tu páajtal u [keʼetel] yéetel le siibal ku tsʼáaiktoʼon Jajal Diosoʼ». ¿Baʼax úuch tu yoʼolal «u siʼipil Adán»? Tumen kʼebanchajeʼ tu náajaltaj u kíimil. Baʼaleʼ jeʼex u yaʼalik Pablooʼ, maʼ chéen letiʼ kíimiʼ: «Tu yoʼolal u siʼipil juntúuliliʼ máakeʼ yaʼab kíimoʼobiʼ». U justicia Dioseʼ ku yaʼalikeʼ tuláakal u paalal Adán, ichiloʼobeʼ táakaʼanoʼon xaniʼ, unaj u kíimloʼob jeʼex le yáax xiiboʼ. Baʼaleʼ ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ojéeltik Jesús, le uláakʼ xiib minaʼan u kʼebanoʼ, páajchaj u kʼexik tuláakal le  baʼaxoʼob tu beetaj Adanoʼ. ¿Baʼax túun le tu kʼexoʼ? Pabloeʼ ku yaʼalikeʼ tuláakal máakeʼ yaan u tsʼaʼabaltiʼ «junpʼéel kuxtal tselaʼan tiʼ xotʼkʼinaj» (Rom. 5:18).

9. Ken u yaʼal Dios toj u kuxtal le máakoʼob jeʼex u yaʼalik Romailoʼob 5:16 yéetel 18, ¿baʼax táan u beetik tu yoʼolaloʼob?

⁹ ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le tʼaanoʼob ich griego ku suʼutul «u yaʼalaʼal baʼax toj» yéetel «u yaʼalaʼal toj u kuxtal máakoʼ»? Le máax sutik le Biblia ichil uláakʼ idioma tsʼoʼok k-yáax aʼalikoʼ, ku yaʼalik: «Lelaʼ junpʼéel baʼal ku beetik u tuukul máak tiʼ junpʼéel baʼax kʼamaʼan tu táan ley. Maʼ táan u tʼaan tiʼ junpʼéel kʼeex kun beetbil ichil u wíinklil máakiʼ, baʼaxeʼ táan u tʼaan tiʼ bix kun pʼáatlil tu táan Dios [...]. Ichil le kettʼaanoʼ, Dioseʼ ku chíikbesik le juez ku yaʼalik toj u kuxtal le máax takaʼan u pool tumen maʼ toj u kuxtaloʼ, baʼaleʼ Dioseʼ ku yaʼalik toj u kuxtal».

10. ¿Baʼax tu beetaj Jesús utiaʼal u páajtal u yaʼalik Jéeoba toj k-kuxtal?

¹⁰ ¿Jeʼel wa u páajtal u yaʼalik «u nojoch [Juezil] tuláakal le yóokʼol kaab» toj u kuxtal juntúul máak kex kʼebaneʼ? (Gén. 18:25.) Jeʼel u páajtaleʼ, tumen yoʼolal u yaabilajeʼ tu túuxtaj u Hijo way Luʼum utiaʼal u boʼotik le kʼebanoʼ. Jesuseʼ tu beetaj baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen u Taata, kex túuntaʼab u yóol, pʼaʼastaʼab yéetel beetaʼab u muʼyaj. Chúukpaj u yóol tak ka kíimsaʼab tiʼ junpʼéel cheʼ (Heb. 2:10). Tu tsʼáaj u kuxtal minaʼan u kʼeban utiaʼal u boʼotik u kʼeban u paalal Adán, wa utiaʼal u jáalkʼabtikoʼob tiʼ le kʼeban yéetel tiʼ le kíimiloʼ (Mat. 20:28; Rom. 5:6-8).

11. ¿Baʼax meyajnaj utiaʼal u boʼotaʼal le kʼebanoʼ?

¹¹ Tuláakʼ tekstoeʼ Pabloeʼ ku yaʼalikeʼ lelaʼ «u tojol [salvartaʼabik] tuláakal máak» (1 Tim. 2:6). Baʼaleʼ ¿baʼax le tu boʼotoʼ? Ka kʼebanchaj Adaneʼ tu máansaj le kʼeban yéetel le kíimil tiʼ tuláakal u paalaloʼoboʼ, wa tiʼ u millonesil máakoʼob yanoʼ. Tumen minaʼan u kʼeban Jesuseʼ jeʼel kaʼach u páajtal u yantal u millonesil u paalal minaʼan u kʼebanoʼobeʼ. * Le oʼolal úuchjeakileʼ, k-yáax tsolmeʼ u kuxtal Jesús yéetel u kuxtal u paalal wa ka yanak kaʼacheʼ, ku boʼotik u kʼeban Adán yéetel u kʼeban tuláakal u paalaloʼob. Baʼaleʼ ¿ku yaʼalik wa le Biblia tak u paalal Cristo kun boʼotik le kʼeban wa ka yanakoʼob kaʼachoʼ? Maʼatech. Romailoʼob 5:15 tak 19, ku yaʼalikeʼ úuchik u kíimil «juntúuliliʼ máakeʼ» jáalkʼabtaʼab tuláakal máak. Jeʼex túun k-ilkoʼ, u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ ku chíikbesik le u kuxtal Adán tu peʼertoʼ. Chéen tiʼ Jesucristo unaj u tuukul máak. Chéen «le toj meyaj tu beetaj Jesucristo», le úuchik u chúukpajal u yóol u meyajt Jéeoba tak ka kíim, tsʼáaik u páajtalil u yaʼalaʼal toj u kuxtal máak utiaʼal ka yanak kuxtal minaʼan u xuul tiʼoʼ (2 Cor. 5:14, 15; 1 Ped. 3:18). Baʼaleʼ ¿bix u jáalkʼabtikoʼon Dios tiʼ le kʼeban yéetel tiʼ le kíimil yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ?

Boʼotaʼab u kʼebanoʼob

12, 13. ¿Baʼaxten ku yeʼesik u yaabilaj yéetel u chʼaʼ óotsilil Dios le u perdonartik le kʼebanoʼ?

¹² Jéeobaeʼ tu kʼamaj le boʼol tu beetaj u Hijooʼ (Heb. 9:24; 10:10, 12). Baʼaleʼ ¿bix yanil kaʼach  u disipuloʼob Jesús le tiaʼanoʼob way Luʼumoʼ? Tuláakloʼob kʼebanoʼob, tak le apostoloʼob chúukpaj u yóoloʼoboʼ. Kex tu tsʼáaj u yóol u beetoʼob baʼax maʼalobeʼ, yaan kʼiineʼ tu beetoʼob baʼax maʼ maʼalobiʼ. ¿Baʼaxten? Yoʼolal le kʼeban yaan tu wíinkliloʼoboʼ (Rom. 7:18-20). Baʼaleʼ Dioseʼ páajchaj u yutskíintik. Úuchik u kʼamik le boʼol tu tsʼáaj Jesusoʼ, páajchaj u perdonartik u kʼeban le máaxoʼob meyajtoʼ.

¹³ Baʼaleʼ maʼ chéen yoʼolal le baʼaxoʼob maʼalobtak tu beetoʼob perdonartaʼaboʼoboʼ. Baʼaxeʼ perdonartaʼaboʼob tumen Dios yoʼolal u yaabilaj bey xan yoʼolal u chʼaʼ óotsilal. Letiʼ chʼaʼtukult u perdonarkoʼob utiaʼal u jáalkʼabtikoʼob tiʼ le kʼeban máansaʼabtiʼob tumen Adanoʼ. Pabloeʼ tu maas tsolaj le ka tu yaʼalaj le tʼaanoʼobaʼ: «Tumen tu yoʼolal u siibal Jajal Dioseʼ[,] teʼexeʼ tsʼoʼok a [salvartaʼaleʼex], tu yoʼolal le [fejoʼ]. Lelaʼ maʼ junpʼéel baʼal ta beeteʼex teʼexiʼ, baʼaleʼ junpʼéel baʼal tsʼaʼab tiʼ teʼex tumen Jajal Dios» (Efe. 2:8).

14, 15. ¿Baʼax utsiloʼob ken u kʼam le máaxoʼob ku yaʼalaʼal toj u kuxtaloʼob tumen Diosoʼ, baʼaleʼ baʼax unaj u seguer u beetkoʼob?

¹⁴ ¿Máasaʼ jach nojoch u yutsil Dios ken u perdonart k-kʼeban bey xan le baʼaloʼob maʼ maʼalobtak k-beetkoʼ? Wa ka beetaʼak u cuentail le bukaʼaj baʼaloʼob maʼ maʼalobtak tu beetaj le máaxoʼob meyajtik Dios táanil tiʼ u kʼaj óoltikoʼoboʼ, chéen minaʼan xookil. Baʼaleʼ yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ, Dioseʼ ku páajtal u perdonartik tuláakal. Lelaʼ bey úuchik u yaʼalik Pablo: «Baʼaleʼ le baʼax úuch tu yoʼolal le siibaloʼ, máakoʼobeʼ kex yaʼab u siʼipiloʼobeʼ ku tsʼaʼabaloʼob maʼalob tu táan Jajal Dios» (Rom. 5:16). Baʼaleʼ le apostoloʼob bey xan le uláakʼ máakoʼob perdonartaʼaboʼoboʼ, yanchaj u seguer u adorarkoʼob Jéeoba yéetel fe. ¿Baʼax túun kun tsʼaabiltiʼob tumen Dios? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le máaxoʼob ku tsʼaʼabaloʼob maʼalob tumen Jajal Dios tu táaneʼ, yaan u yantal páajtalil tiʼob tiʼ le túumben kuxtaloʼ, tu yoʼolal juntúuliliʼ máak, Jesucristo». Le baʼax tu beetaj u yúuchul Adanoʼ, maʼ bey le baʼax tu tsʼáaj Jéeoba yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ. Adaneʼ tu taasaj kíimil, baʼaleʼ u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ ku tsʼáaik kuxtal (Rom. 5:17; xokaʼak Lucas 22:28-30).

¹⁵ Le máaxoʼob ku yaʼalaʼal toj u kuxtaloʼob tumen Diosoʼ ku kʼuchul u beetubaʼob u paalaloʼob. Letiʼobeʼ yaan u múul meyajoʼob yéetel Cristo, lelaʼ ku tsʼáaik u páajtalil u binoʼob kuxtal teʼ kaʼanoʼ (xokaʼak Romailoʼob 8:15-17, 23).

Dioseʼ ku yeʼesik u yaabilaj tiʼ uláakʼ máakoʼob

16. ¿Baʼax ku páaʼtik le máaxoʼob meyajtik Dios maʼ kun binoʼob reinar yéetel Cristo teʼ kaʼanoʼ?

¹⁶ Baʼaleʼ maʼ tuláakal le máaxoʼob meyajtik Dios yéetel fe kun binoʼob reinar yéetel Cristo teʼ kaʼanoʼ. Jeʼex le máaxoʼob chúukpaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios úuchjeakiloʼ, yaʼab máaxoʼob meyajtik teʼ kʼiinoʼobaʼ táan u páaʼtik u pʼáatloʼob kuxtal way Luʼum tiʼ junpʼéel Paraísoeʼ. ¿Ku yilaʼal wa toj u kuxtaloʼob utiaʼal u yantaltiʼob u jatsʼuts páajtalil u pʼáatloʼob kuxtal way Luʼumeʼ? Yoʼolal le baʼax ku yaʼalik Pablo tiʼ le romailoʼoboʼ, jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ tsʼoʼoki.

17, 18. 1) ¿Bix úuchik u yilaʼal Abrahán tumen Dios úuchjeakil? 2) ¿Baʼaxten ilaʼab Abrahán bey juntúul máak toj u kuxtal tumen Jéeobaeʼ?

¹⁷ Pabloeʼ tʼaanaj tiʼ Abrahán. Letiʼeʼ juntúul máax tu tsʼáaj u fe tiʼ Dios kuxlaj yaʼab jaʼaboʼob táanil tiʼ u tsʼaʼabal le Ley tiʼ u kaajil Israeloʼ, yéetel yaʼab jaʼaboʼob táanil tiʼ u tsʼaʼabal u páajtalil tumen Cristo u bin u jaats máakoʼob reinar teʼ kaʼanoʼ (Heb. 10:19, 20). Apóstol Pabloeʼ ku yaʼalik: «Jajal Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ Abrahán yéetel tiʼ u chʼiʼibaleʼ yaan u tiaʼalintkoʼob le yóokʼol kaabaʼ; baʼaleʼ le tʼaanaʼ tsʼaʼabtiʼobeʼ maʼ tumen tu tsʼoʼokbesaj Abrahán le aʼalmajtʼaanoʼ[,] baʼaleʼ tumen tu [tsʼáaj u fe] tiʼ Jajal Dios; Jajal Dios túuneʼ tu kʼamaj jeʼel bix juntúul máak tojeʼ» (Rom. 4:13; Sant. 2:23, 24). Jeʼex túun k-ilkoʼ, Dioseʼ tu yaʼalaj toj u kuxtal Abrahán (xokaʼak Romailoʼob 4:20-22).

¹⁸ Lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa mix juntéen tu beetaj baʼax maʼ maʼalobiʼ. Letiʼeʼ láayliʼ kʼebaneʼ (Rom. 3:10, 23). Baʼaleʼ tumen jach nojoch u naʼat Jéeobaeʼ, tu chʼaʼaj en cuentail u fe bey xan le baʼaxoʼob tu beetaj yoʼolal u fejoʼ. Abrahaneʼ jach tu tsʼáaj u fe tiʼ le Chʼiʼibal kun taal ichil u familiaoʼ. Le Chʼiʼibaloʼ letiʼe Mesías, wa Cristooʼ (Gén. 15:6; 22:15-18). «Yoʼolal Cristo[eʼ]», le Nojoch  Juezoʼ páajchaj u perdonartik u kʼeban Abrahán bey xan u maasil máaxoʼob meyajt úuchjeakiloʼ, lelaʼ ku tsʼáaik u páajtalil u kaʼa kuxtaloʼob maʼ kun xáantal (xokaʼak Romailoʼob 3:24, 25; Sal. 32:1, 2).

Dioseʼ ku yaʼalik toj k-kuxtal

19. ¿Baʼaxten ku líikʼil u yóol le máaxoʼob meyajtik Dios yoʼolal le bix kʼaj óoltaʼabik Abrahanoʼ?

¹⁹ Le úuchik u yaʼalaʼal toj u kuxtal Abrahán tumen u Diosil yaabilajoʼ, jach ku líiʼsik u yóol le máaxoʼob meyajtik Dios teʼ kʼiinoʼobaʼ. Jéeobaeʼ maʼ tu yaʼalaj wa toj u kuxtal utiaʼal ka táakpajak ichil le máaxoʼob kun gobernar yéetel Cristooʼ. Le sukuʼunoʼob kun binoʼob kaʼanoʼ chéen junpʼíitoʼob, letiʼobeʼ tʼaʼanoʼob «utiaʼal junpʼéel kiliʼich kuxtal» yéetel ku yilaʼaloʼob bey «u paalaloʼob Jajal Dios[eʼ]» (Rom. 1:7; 8:14, 17, 33). Baʼaleʼ Abrahaneʼ kʼuch kʼaj óoltbil bey «u amigo Jajal Dios», kex maʼ u kʼub u kuxtal Cristo utiaʼal u boʼotik le kʼebanoʼ (Sant. 2:23; Isa. 41:8). ¿Baʼax túun jeʼel u páajtal u yaʼalaʼal yoʼolal le sukuʼunoʼob táan u páaʼtik u pʼáatloʼob kuxtal teʼ Paraísooʼ?

20. ¿Baʼax unaj u beetik le máaxoʼob meyajtik Dios bejlaʼa utiaʼal ka ilaʼakoʼob toj u kuxtaloʼob jeʼex Abrahaneʼ?

²⁰ Letiʼobeʼ maʼatech «u tsʼaʼabaloʼob maʼalob tumen Jajal Dios tu táan» utiaʼal ka xiʼikoʼob teʼ kaʼan «yoʼolal Cristo [Jesusoʼ]» (Rom. 3:24; 5:15, 17). Baʼaleʼ jach u tsʼaamaj u fejoʼob tiʼ Dios yéetel tiʼ le baʼax u tsʼaamaj utiaʼal u salvartikoʼoboʼ. Le fejaʼ ku yeʼeskoʼob yéetel baʼaxoʼob ku beetkoʼob, jeʼex u kʼaʼaytikoʼob tiʼ tuláakal máak u Reino «Jajal Dios, yéetel u kaʼansaj[oʼob] tu yoʼolal Yuumtsil Jesucristo» (Hch. 28:31). Le oʼolal Jéeobaeʼ ku yaʼalik toj u kuxtaloʼob jeʼex Abrahaneʼ. Kex maʼatech u tsʼaʼabaltiʼob le páajtalil ku tsʼaʼabal tiʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ, ku kʼamkoʼob yéetel kiʼimak óolal le siibal jeʼex le tsʼaʼab tiʼ Abrahanoʼ: u biskubaʼob yéetel Dios.

21. ¿Baʼax utsiloʼob jeʼel k-kʼamik yoʼolal u yaabilaj yéetel u justicia Jéeobaeʼ?

²¹ Le kuxtal minaʼan u xuul way Luʼumaʼ jach yaan u béeytal, maʼ jeʼex le baʼaxoʼob ku yaʼalik u beetik le politicoʼob maʼatech u beetkoʼoboʼ. Tumen táakaʼan ichil le baʼax u tukultmaj u beetik u Reyil tuláakal baʼal yoʼolal le naʼat minaʼan u xuul yaantiʼoʼ. Jéeobaeʼ yaʼab baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik utiaʼal u béeykuntik le baʼax u tukultmoʼ. Tsʼoʼok u beetik tuláakal jeʼex u nuʼuktik u justiciaeʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yeʼesik le nojoch yaabilaj yaantiʼoʼ. Le oʼolal jach yaan baʼax oʼolal aʼalaʼab tumen Pablo: «Jajal Dioseʼ ku yeʼesiktoʼon tu jaajil u yaabiltmajoʼon ikil kíimik Cristo t-oʼolal kex láayliʼ kʼebanoʼon kaʼacheʼ» (Rom. 5:8).

[Tsolajiloʼob]

¿Kʼajaʼan wa toʼon

le baʼaxoʼob tsolaʼabaʼ?

• ¿Baʼax tu máansajtoʼon Adán, yéetel baʼax talamil ku taasiktoʼon?

• Tsol bix boʼotaʼabik «u tojol [salvartaʼabik] tuláakal máak» yéetel baʼax táakaʼan ichil.

• ¿Baʼax k-páaʼtik tumen tsʼoʼok u yaʼalaʼal toj k-kuxtal?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 13]

Adán, juntúul xiib minaʼan u kʼeban kaʼacheʼ kʼebanchaji. Jesús, uláakʼ juntúul xiib minaʼan u kʼebaneʼ tu boʼotaj «u tojol [salvartaʼabik] tuláakal máak»

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 15]

K-kʼaʼaytik jeʼel u páajtal u yaʼalaʼal toj k-kuxtal yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ