Kʼáatchiʼob ku beetaʼal
Kʼáatchiʼob ku beetaʼal
¿Baʼaxten páajchaj u yaʼalik Jesús tiʼ utúul koʼolel tsʼoʼok u perdonartaʼal u kʼeeban? (Luc. 7:37, 48, NM.)
Ka bin Jesús janal tu yotoch Simón, utúul fariseoeʼ, náatsʼ utúul koʼolel tu yiknaleʼ ka joʼopʼ u chʼulik u yook yéetel u jaʼil u yich, tsʼoʼoleʼ ka tu tikinkúuntaj yéetel u tsoʼotsel u pool. Ka tsʼoʼokeʼ tu tsʼuʼutsʼaj u yook Jesús yéetel tu choʼaj kiʼibok aceiteiʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ «kʼaj óolaʼan teʼ kaaj bey juntúul x-kʼeban koʼoleloʼ». U jaajileʼ tuláakloʼon kʼebanoʼon, baʼaleʼ ichil le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ ku meyaj le tʼaan «kʼeban» utiaʼal u chʼaʼachiʼitik le máaxoʼob beetik le baʼaxoʼob kʼaastak tu táan Diosoʼ. Maʼ xaaneʼ letiʼeʼ utúul koʼolel chéen bey u máanoʼ. Tiʼ letiʼ aʼalaʼab tumen Jesús: «A kʼebanoʼobeʼ ku perdonartaʼal» (Luc. 7:36-38, 48, NM). ¿Baʼax tu tsʼáaj naʼatbil yéetel le tʼaanoʼobaʼ? Tumen teʼ kʼiinoʼob maʼ u kʼub u kuxtal tu yoʼolal tuláakal máakeʼ, ¿bix páajchajik u perdonartik u kʼeban le koʼoleloʼ?
Le ka tsʼoʼok u chʼuʼulul u yook yéetel táanil tiʼ u perdonartik le koʼoleloʼ, Jesuseʼ tu yaʼalaj upʼéel tsikbal utiaʼal u kaʼansik upʼéel baʼal tiʼ Simón, le máax invitartoʼ. Letiʼeʼ tu ketaj le kʼeban yéetel yaʼab taakʼin maʼ tu páajtal u boʼotaʼaloʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Kaʼatúul máakoʼobeʼ u pʼaxmajoʼob taakʼin tiʼ juntúul máak ku tsʼáaik taakʼin majantbil. Juntúuleʼ quinientos taakʼinoʼob [wa denarios] u pʼaxmaj tiʼ; le uláakʼoʼ cincuenta. Baʼaleʼ mix juntúul páatji u boʼotik u pʼaaxiʼ. Le máak túun pʼaxaʼanoʼ tu [perdonartaj] u pʼax tu kaʼatúulal. Aʼal teen: ¿Máakalmáak tiʼ le kaʼatúuloʼob kun [maas] yaabiltikoʼ? Simoneʼ tu núukaj: Bey in wóol letiʼ le máax [maas] yaʼab [perdonartaʼab] tiʼoʼ. Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ: Jaaj a tʼaan» (Luc. 7:41-43). Tuláakloʼon unaj k-beetik baʼax ku yaʼalik Dios. Le oʼolal, cada ken k-beet baʼax maʼ unaj yéetel ken kʼebanchajkoʼoneʼ maʼ táan boʼotik le baʼax k-pʼaxmaj tiʼoʼ. Bey túunoʼ k-maas pʼaxikba tiʼ letiʼ. Baʼaleʼ k-Taataeʼ bey jeʼex le máak ku tsʼáaik majantbil taakʼin u kʼáat u perdonart le baʼax pʼaxmaj tiʼoʼ. Le oʼolal Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob ka u kʼáatoʼob tiʼ Dios: «[Perdonart] le kʼaas tsʼoʼok k-beetikoʼ, jeʼel bix toʼon [k-perdonartik] le máaxoʼob ku beetik toʼon kʼaasoʼ» (Mat. 6:12).
¿Yoʼolal baʼax tu perdonartaj Dios le kʼebanoʼob úuchjeakiloʼ? Kʼaʼajaktoʼoneʼ u justiciaeʼ ku yaʼalikeʼ u boʼolil le kʼebanoʼ letiʼe kíimiloʼ. Le oʼolal Adaneʼ kíim tumen maʼ tu yuʼubaj tʼaaniʼ. Baʼaleʼ ka tu tsʼáaj Dios le Ley tiʼ u kaajil Israeloʼ, tu yeʼesaj chéen jeʼel u perdonartik u kʼebanoʼob wa ku kʼubikoʼob utúul tóokbil baʼalcheʼiʼ. Apóstol Pabloeʼ tu yaʼaleʼ «óoliʼ tuláakal kʼaʼabéet u pʼoʼobol yéetel kʼiʼikʼ; yéetel minaʼan [perdón] wa maʼ tu weʼekel kʼiʼikʼ» (Heb. 9:22). Le judíoʼoboʼ chéen upʼéel bix u yoojliloʼob jeʼel u perdonartaʼal u kʼebanoʼobeʼ. Le oʼolal le máaxoʼob yanoʼob tu yotoch Simonoʼ, jelaʼan tu yuʼubiloʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesús tiʼ le koʼoleloʼ. Le oʼolal tu tukloʼob: «¿Máax le máak ku páajtal tak u perdonartik kʼebanoʼoboʼ?» (Luc. 7:49, NM). Bey túunoʼ, ¿baʼax meyajnaj utiaʼal u perdonartaʼal u kʼeban le koʼoleloʼ?
Le yáax profecía aʼalaʼab tumen Jéeoba le ka tsʼoʼok u kʼebantal Adán yéetel Evaoʼ, ku yeʼeskeʼ yaan u tsʼáaik upʼéel chʼiʼibal kun chiʼibil tu tuunkuy tumen Satanás yéetel u kʼasaʼan chʼiʼibal (Gén. 3:15). Le baʼax aʼalaʼabaʼ béeychaj le ka kíimsaʼab Jesús tumen le máaxoʼob pʼekmil Diosoʼ (Gal. 3:13, 16). U kʼiʼikʼel Jesús tu wekajoʼ letiʼe baʼax salvartik máak tiʼ le kʼeban yéetel tiʼ le kíimiloʼ. Tumen mix baʼal jeʼel u beetik u pʼáatal maʼ u béeytal le baʼax u tukulmaj Jéeobaoʼ, desde le ka tu yaʼalaj le baʼax tsʼíibtaʼan tiʼ Génesis 3:15, tu táaneʼ bey tsʼoʼok u tsʼaʼabal le boʼoloʼ, yéetel jeʼel xan u páajtal u perdonartaʼal le máaxoʼob ku tsʼáaik u fejoʼob tiʼ le baʼaxoʼob u yaʼalmaj u beetkoʼ.
Táanil tiʼ u taal Cristo way Luʼumeʼ, yanchaj máakoʼob ilaʼab toj u kuxtaloʼob tumen Jéeoba. Ichiloʼobeʼ tiaʼan Enoc, Noé, Abraham, Rahab yéetel Job, letiʼobeʼ jach tu tsʼáaj u fejoʼob tiʼ le baʼaxoʼob u yaʼalmaj Dios u beetkoʼ. Le disipulo Santiago tu yaʼalaj: «Abrahameʼ tu yoksaj óoltaj Jajal Dios, yéetel tu yoʼolal u yoksaj óolaleʼ Jajal Dioseʼ tu kʼamaj bey juntúul máak tojeʼ». Tu yaʼalaj xaneʼ: «Rahab, le koʼolel kʼaas u kuxtaloʼ; Jajal Dioseʼ tu kʼamaj bey [juntúul] koʼolel tojeʼ tu yoʼolal le utsil meyaj tu beetajoʼ» (David, u reyil u úuchben kaajil Israeleʼ lúub tiʼ nukuch kʼebanoʼob, baʼaleʼ tu yeʼesaj jach chúukaʼan u fe tiʼ Dios yéetel arrepentirnaj tiʼ le baʼax tu beetoʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Cristoeʼ, tu yoʼolal u kíimileʼ, beetaʼab u nuʼukulil [perdón] tumen Jajal Dios. Tumen tsʼoʼok u tuʼubsik le úuchben kʼebanoʼoboʼ tu yoʼolal u chowak óolal. Úuch xaneʼ utiaʼal u yeʼesik u tojil Jajal Dios tiʼ le kʼiinoʼobaʼ, u kʼáat u yaʼaleʼ, láayliʼ toj Jajal Dioseʼ, bey xan letiʼ máax tsʼáaik maʼalob tu táaneʼ le máaxoʼob ku yoksaj óoltikoʼob Jesusoʼ» (Rom. 3:25, 26). Bey túunoʼ, Jéeobaeʼ páajchaj u perdonartik David yoʼolal u kuxtal Jesús ken u kʼuboʼ, le oʼolal le ka tu perdonarteʼ maʼ pʼáat maʼ u beetik le baʼax ku yaʼalik u justiciaoʼ.
Lelaʼ bey xan úuchik yéetel le koʼolel perdonartaʼab tumen Jesusoʼ. Kex ku beetik baʼaloʼob kʼaastak kaʼacheʼ, arrepentirnaji. Tu naʼataj unaj u perdonartaʼal u kʼeeban yéetel tu yeʼesaj jach nojoch baʼal u yilik le máax u tsʼaamaj Jéeoba utiaʼal u perdonartaʼaloʼ. Kex maʼ u kʼub u kuxtal Cristo kaʼacheʼ, Dioseʼ u yojel jach yaan u kʼubik, le oʼolal béeychaj u perdonartaʼal u kʼeeban le máakoʼob jeʼex le koʼolelaʼ. Le beetik Jesuseʼ tu yaʼalaj tiʼ: «A kʼebanoʼobeʼ ku perdonartaʼal».
Lelaʼ ku yeʼeskeʼ, Jesuseʼ mix utéen pʼáat maʼ u kʼamik le kʼeban máakoʼoboʼ, baʼaxeʼ mantatsʼ tu yeʼesaj u yutsil tiʼob. Jéeobaeʼ ku yaʼalik jeʼel u perdonartik tuláakal le máaxoʼob ku arrepentiroʼoboʼ. Lelaʼ jach ku líiʼsik k-óol, tumen láaj kʼebanoʼon.
[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 7]
Kʼaʼamoʼob yoʼolal le baʼaxoʼob tu beetoʼoboʼ