1, 2. (a) Mu weliy fare fanathin rok Jesus ni murung’agen facha’ ni fiin bangi woldug ni grapes. (b) Uw rogon ni be tamilangnag e re fanathin ney rarogon fa gal fel’ngin ni gol nge runguy?

 IMMOY reb e rran ni yan be’ ni fiin bangi woldug ni grapes ko gin ni yima pi’ boch ban’en riy ni chuway’ ni be gay boch e pumoon ni ngar maruwelgad rok. Pi pumoon ni baaram nrogned nrayog ni ngar maruwelgad rok e m’agan’rad nga rogon urngin puluwrad ni yog nra pi’, ma aram mar tababgad ko maruwel. Machane, ki guy facha’ ni fiin fagi woldug ni grapes ni kub t’uf ni ngki fek boch e girdi’ ni ngar maruwelgad rok ya dawori gaman girdien e maruwel. Ere, ki sul in yay ko fa gin’em ni yima pi’ boch ban’en riy ni chuway’ ni be gay boch e pumoon ni ngki fekrad ni ngar maruwelgad rok. I yog ko fapi pumoon nra pi’ puluwrad nib m’ag urngin nga puluwrad nsusun ni nge pi’. Ere, nap’an ni blayal’, ma aram me kunuy fapi girdien e maruwel rok nga taabang me pi’ puluwrad ni taareb rogon ni yugu aram rogon ni bay boch i yad ni ke maruwel u lan boor e awa ma boch i yad e kemus ni taareb e awa. Nap’an ni nang fa tin baaram e pumoon nni fekrad ko maruwel nsom’on e n’en ni ke rin’ facha’ ni fiin fagi grapes, ma aram mar tababgad ko gun’gun’. Machane, me gaar ngorad: ‘Gathi ke m’agan’med ngay ni nggu pi’ puluwmed ni bod urngin ni ku gog? Ma gathi bay mat’awug ni nggu pi’ puluwon  girdien e maruwel rog nrogon ni gu baadag? Ere gur, kam damumuwgad ngog ni bochan e kug gol ngomed?’​—Matt. 20:1-15.

² Re fanathin ney ni weliy Jesus e be puguran ngodad murung’agen reb i fel’ngin Jehovah nib ga’ ni yima weliy murung’agen u Bible. Re fel’ngin nem e aram e “runguy.” (Mu beeg e 2 Korinth 6:1 *.) Tin baaram e pumoon ni fin nra bad ko maruwel ni tomur e gowa de puluw ni ngan pi’ puluwrad nib polo’ ni bochan e kemus ni taareb e awa ni kar maruwelgad riy. Machane, ke runguyrad facha’ ni fiin fagi grapes. Baaray e n’en ni yog be’ ni boor ban’en u murung’agen e Bible ni manang u murung’agen fare bugithin nib ga’ ni yima pilyeg u boor e Bible ni “runguy.” I yog ni gaar: “Yira yog e re bugithin ney mab ga’ ni be yip’ fan ba tow’ath ara ban’en ni kan pi’ ngak be’ ndariy puluwon ara dariy rogon ni ngan pi’ ngak.”

3, 4. Mang fan ni ke dag Jehovah e runguy ngak urngin e girdi’, ma uw rogon ni ke rin’ e re n’ey?

³ Be yog e Bible ni runguy ni ke dag Got ngodad e ba ‘tow’ath’ ndariy puluwon. (Efe. 3:7) Mang fan ni ke pi’ Jehovah e re ‘tow’ath’ ney ngodad ndariy puluwon, ma uw rogon ni ke rin’? Faanra rayog rodad ni ngad folgad u gubin ban’en ni ke yog Jehovah ngodad nib fel’ rogon ndab kud olobochgad, ma aram e rayog ni nga nog ni bay rogon ni nge runguydad. Machane, bin riyul’ riy e der yag rodad ni ngad rin’ed e re n’ey. I yoloy Solomon ni Pilung ni gaar: “Dariy be’ u fayleng ni goo tin nib mat’aw e ma ngongliy ni gubin ngiyal’ ma der ma oloboch.” (Ekl. 7:20, BT) Ki yog apostal Paul ni gaar: “Ke denen urngin e girdi’, kar pired ni yad mmal’af rok Got ke mul e flaab rok u pa’rad,” ma “denen e ma pi’ puluwoy ni yam’.” (Rom. 3:23; 6:23a) Ireray e n’en nib puluw ni nge buch rodad.

⁴ Machane, bochan gelngin fadad t’uf rok Jehovah ma aram fan ni ke runguydad. Ma ke rin’ ban’en ndariy rogon ni nge rin’ ni aram e ke pi’ e bin th’abi fel’ e tow’ath ngodad ni aram “Fak ni kari maagirag rok” ni pi’ nge yib nga fayleng ni nge yim’ ni fan ngodad. (John 3:16) Ere, yog Paul ni Jesus e ke “yim’ ni fan ngak urngin e girdi’ ni bochan e be runguy Got e girdi’. Ma kad guyed ni ke teeliyawnag Got ko flaab nge ta’ fan e chiney ni bochan fare yam’ ni ta’ ni gafgow riy.” (Heb. 2:9) Arrogon, “tow’ath rok Got ngodad ndariy puluwon e yafos ndariy n’umngin nap’an nra pi’ u daken e taab girdi’ ni kad tiyed e Somol rodad i Jesus Kristus.”​—Rom. 6:23b.

5, 6. Mang e ra buch rodad ni faanra ngad pared ni (a) denen e ir e be gagiyegnagdad? (b) runguy rok Got e ir e be gagiyegnagdad?

⁵ Uw rogon ni ke af e denen nge yam’ ngak urngin e girdi’? Be gaar e Bible: “Daken e denen ni i rin’ taabe’ [ni aram Adam] me tabab e yam’ i gagiyegnag e girdi’.” (Rom. 5:12, 14, 17) Machane, gad ba felfelan’ ya rayog ni ngad turguyed ndab ki gagiyegnagdad e denen. Faanra m’ug ko ngongol rodad nib mich fare biyul ni pi’ Kristus u wan’dad, ma aram e ra yib angin e runguy rok Jehovah ngodad. Ni uw rogon? “Faani yoor e denen, mi ki yoor e runguy rok Got. Ere rogon ni i gagiyeg e denen u daken e yam’, e ku eram rogon e runguy rok Got ni be gagiyeg u daken e mat’aw ni be ta’ ngodad, be fekdad i yan ko yafos ni dariy n’umngin nap’an u daken Jesus Kristus.”​—Rom. 5:20, 21.

⁶ Yugu aram rogon ni ka gad bogi tadenen, machane rayog ni nge dab ki gagiyegnagdad e denen. Ma nap’an ni gad ra denen, ma rayog ni ngad weniggad ngak Jehovah ni nge n’ag fan rodad. Machane, i puguran Paul ko piin Kristiano ni gaar: “Denen e thingari dab ki par ni ir e be gagiyegnagmed; ya damur pired u tan e motochiyel, ya gimed be par u tan e runguy rok Got.” (Rom. 6:14) Ere, uw rogon nrayog ni nge yib angin e runguy rok Got ngodad? I weliy Paul ni gaar: “Runguy rok Got ngak e girdi’ . . . e ir e be fil ngodad ni ngad paged pangidad nge ngongol rodad nde m’agan’ Got ngay nge chogowen urngin ban’en u fayleng nde mat’aw u owchen Got, ma gadad par ni gadad be t’ar lanin’dad ko tin nde fel’, ma gadad ba yal’uw,  ma gadad be rin’ e tin nib m’agan’ Got ngay u roy u fayleng.”​—Titus 2:11, 12.

7, 8. Mang e be yip’ fan fare thin ni be yog ni ma runguydad Jehovah “u boor e kanawo’”? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

⁷ I yoloy apostal Peter ni gaar: “Ra be’ ma tow’ath rok ni ke pi’ Got ngak ni nge gagiyegnag e thingari maruwel ngay nge yib fan ngak boch e girdi’, ya ireray e runguy rok Got ni ke dag ngodad u boor e kanawo’.” (1 Pet. 4:10, NW) Mang e be yip’ fan e re n’ey? Be yip’ fan ni demtrug e re miti magawon ni gad ra mada’nag, ma rayog ni nge ayuwegdad Jehovah ni ngad athamgilgad u fithik’. (1 Pet. 1:6) Gubin ngiyal’ ni ma pi’ e pi n’en nib t’uf rodad ya nge yag nda athamgilgad u fithik’ e pi magawon ni ma yib ngodad.

⁸ Riyul’ ni boor e kanawo’ ni ke dag Got e runguy rok riy. I yoloy apostal John ni gaar: “U fithik’ e fel’ laniyan’ rok nrib ga’ e ir e ke fal’eg waathdad riy. Gadad gubin ni yugu yibe runguydad ni gubin ngiyal’.” (John 1:16, NW) Ere, bochan ni boor e kanawo’ ni ma runguydad Jehovah riy, ma aram fan ni boor e tow’ath ni ma pi’ ngodad. Mang boch e pi tow’ath ney?

9. Uw rogon nrayog ni nge yib angin e runguy rok Jehovah ngodad? Uw rogon ni ngad daged ni gad be pining e magar ni bochan e re n’ey?

⁹ Ke yag ni ngan n’ag fan e denen rodad. Bochan ni be runguydad Jehovah, ma rayog ni nge n’ag fan e denen rodad ni faanra da kalgadngan’dad ma gad ulul ni ngad chamgad nga rarogodad nib mom ni ngaud denengad. (Mu beeg e 1 John 1:8, 9.) Runguy rok Got ngodad e susun nra k’aringdad ni ngad pininged e magar nge sorok ngak. Nap’an ni be yol Paul ngak e pi Kristiano ni kan dugliyrad me yog ni gaar: “Yi ayuwegdad [Jehovah] nge chuwegdad u fithik’ i gelngin e talumor me thapegdad ko gin nsuwon e en ni Fak nib t’uf rok, ni ir e ke pithigdad rok urngin mit e kireb ma ke n’ag Got fan e denen rodad u daken.” (Kol. 1:13, 14) Bochan ni kan n’ag fan e denen rodad, ma aram fan ni boor e tow’ath nrayog ni nge yag ngodad.

10. Mang tow’ath e ke yag ngodad ni bochan e runguy rok Got?

¹⁰ Ke yag ni nge aw e gapas u thildad Got. Ka nap’an nni gargelegdad, ma gadad e toogor rok Got. Machane, i yog Paul ni gaar: “Ud moyed ni gadad e toogor rok Got, machane ngongliydad Got kad manged pi tafager rok u daken e yam’ ni ke ta’ Fak.” (Rom. 5:10) Ireray e n’en ni ke gapaseg thildad Jehovah. I weliy Paul fan e re n’ey nge rogon nib peth ko runguy rok Jehovah ni gaar: “Chiney e [gad e piin ni gadad pi walagen Kristus ni kan dugliydad e] ke mat’awnagdad Got ngak u daken e michan’ rodad ngak Jesus Kristus, ere ke aw e gapas u thildad Got ni ke yog u daken e Somol rodad i Jesus Kristus. U daken e michan’ rodad ngak Jesus Kristus e ke fekdad Jesus Kristus riy ko runguy rok Got ni ir e gadad ba’ riy e chiney.” (Rom. 5:1, 2) Riyul’ ni ireray reb e tow’ath nrib manigil!

11. Uw rogon ni ke ayuweg e piin ni kan dugliyrad “yugu boch e saf” ke yag ni ngar mat’awgad?

¹¹ Gad ra mat’aw u p’eowchen Got. Gad gubin ndad mat’awgad u p’eowchen Got. Machane, i yiiynag Daniel ni profet nnap’an nra taw ko tin tomuren e rran ma “piin ni yad ba gonop ko thin rok Got,” ara piin ni kan dugliyrad ni ka yad bay u roy u fayleng e yad ra ‘fil ngak boor e girdi’ ni nguur rin’ed e tin nib mat’aw.’ (Mu beeg e Daniel 12:3.) Bochan e machib ni yad be tay nge thin rok Got ni yad be fil ko girdi’, ma aram fan ni ke yag ni ngar ayuweged “yugu boch e saf” ni ngar mat’awgad u p’eowchen Jehovah. (John 10:16) Machane, ke yag ni nge buch e re n’ey ni bochan e runguy rok Jehovah ngodad. I weliy Paul ni gaar: “U daken e tow’ath rok Got ndariy puluwon ni bochan e runguy rok ngak e girdi’, e ir e ke mat’awnag urngin e girdi’ riy ngak u daken Kristus Jesus, ni ir e ke pithigrad rok e denen.”​—Rom. 3:23, 24.

12. Uw rogon nib peth e meybil ni gad ma tay ko runguy rok Got ngodad?

¹² Rayog ni ngad nonad ngak Got u daken e meybil. Bochan e runguy rok Jehovah ngodad ma ke tow’athnagdad ni aram e rayog ni ngaud nonad ngak u daken e meybil. Bin riyul’ riy e, yog Paul ni tagil’ Jehovah e aram e “gin ni yira runguydad riy” ma  ‘dab da tamdaggad ni nga darod’ ngay ngad ninged e ayuw ngak. (Heb. 4:16a) Ke pi’ Jehovah e re tow’ath ney ngodad u daken Fak mu “daken e michan’ rodad ngak e ir e ke puf rogodad riy ni gadad ra yan nga p’eowchen Got ni ke pagan’dad.” (Efe. 3:12) Ere, meybil ni gad ma tay ngak Jehovah e aram reb e kanawo’ ni ma dag e runguy rok riy ngodad.

13. Uw rogon nrayog ni nge yib angin e runguy rok Got ngodad ko “ngiyal’ ndabi siy ni ngar ni ayuwegdad” riy?

¹³ Rayog ni ngan ayuwegdad ko ngiyal’ ni ke t’uf e ayuw rodad. I pi’ Paul e athamgil nga lanin’dad ndab da rusgad ni ngad nonad ngak Jehovah u daken e meybil, “ya ereram e gin ni yira runguydad riy min ayuwegdad ko ngiyal’ ndabi siy ni ngar ni ayuwegdad.” (Heb. 4:16b) Demtrug e ngiyal’ ni kad mada’naged e magawon, ma rayog ni ngad weniggad ngak Jehovah ni nge ayuwegdad. Yugu aram rogon ndariy rogon ni nge ayuwegdad, machane ma rin’. Mab ga’ ni ma fanay e pi walag u lan e ulung ni ngar ayuweged gadad ya nge yag ‘ndab kud tamdaggad me lungudad, ‘I Somol e ir e be ayuwegeg, ere dab gu tamdag! Mang e rayog ni nge rin’ e girdi’ ngog?’’​—Heb. 13:6.

14. Uw rogon nrayog ni nge fel’ lanin’dad ni bochan e runguy rok Got?

¹⁴ Rayog ni nge fel’ lanin’dad. Reb e tow’ath ni ku ma yag ngodad ni bochan e runguy rok Jehovah ngodad e aram e ma fal’eg lanin’dad u nap’an ni ke kireban’dad. (Ps. 51:17) I yol Paul ko pi Kristiano u Thessalonika u nap’an ni ur mada’naged e togopuluw ni gaar: “Somol rodad i Jesus Kristus nge Got ni ir e Chitamangidad, ni gadad ba t’uf rok e ir e ke runguydad ke ayuwegdad, ya ke pi’ e pagan’ ngodad nge reb e l’agan’ nib mudugil ni bay i par ndariy n’umngin nap’an, me ir e nge suguy lanin’med ko athamgil me gelnagmed.” (2 Thess. 2:16, 17) Ri gad ba felfelan’ ni kad nanged ni gad ba t’uf rok Jehovah ma ma ayuwegdad ni bochan e runguy rok ngodad!

15. Mang athap e ke yag ngodad ni bochan e runguy rok Got?

¹⁵ Ke yag e athap ko yafos ni manemus ngodad. Dariy e athap rodad ni bochan e gad bogi tadenen. (Mu beeg e Psalm 49:7, 8.) Machane, bay reb e athap nrib manigil ni ke pi’ Jehovah ngodad. I micheg Jesus ngak pi gachalpen ni gaar: “Baaray e  n’en ni ba adag e Chitamag: baadag ni urngin e piin ni yad ra guy e en ni Fak me mich u wun’rad e aram e ke yog e yafos ndariy n’umngin nap’an ngorad.” (John 6:40) Arrogon, fare athap ko yafos ndariy n’umngin nap’an ni ke yag ngodad e aram reb e tow’ath nrib manigil ni be dag gelngin e runguy rok Got ngodad. I yog Paul ni gaar: “Runguy rok Got ngak e girdi’ e keb i m’ug ni fan e nge thap urngin e girdi’ ngak Got.”​—Titus 2:11.

16. Uw rogon ni i darifannag boch e Kristiano ko bin som’on e chibog e runguy ni ke dag Got ngorad?

¹⁶ Yugu aram rogon ni boor e tow’ath ni ke yag ngodad u daken e runguy rok Jehovah, machane susun e dab da lemnaged ni aram e yugu demtrug e re miti ngongol nrayog ni ngaud rin’ed. Immoy boch e Kristiano ko bin som’on e chibog nra guyed rogon ni ngar “pingeged e thin rok Got nga bayang, ni murung’agen e runguy rok ya nge yib e tawey rorad ko ngongolen e darngal.” (Jude 4) Pi Kristiano nem e ra lemnaged nrayog ni ngaur denengad mar weniggad ngak Jehovah ni nge n’ag fan. Maku reb ni ur rin’ed nib gel e kireb riy e ur guyed rogon ni nge un e pi walag u lan e ulung ko pi ngongol nib kireb ni yad be rin’. Mus ko ngiyal’ ney ni faanra bay be’ ni be rin’ ban’en ni aray rogon, ma aram e be ‘tagannag laniyan’ fare Kan ni Thothup [“gelngin Got nib thothup,” NW] ni ma ayuwegdad.’​—Heb. 10:29.

17. Mang fonow e pi’ Peter nthingar ni fol riy?

¹⁷ Ngiyal’ ney e bay boch e Kristiano ni ke bannagrad Satan yad be lemnag nrayog ni ngaur denengad ma be n’ag Got fan rorad. Machane, yugu aram rogon nib m’agan’ Jehovah ngay ni nge n’ag fan e kireb ko piin ni kar kalgadngan’rad ko kireb rorad, machane baadag ni ngad chamgad ko pi ar’ar nib kireb ni bay rodad ni ir e ma k’aringdad ni ngaud denengad. I thagthagnag nga laniyan’ Peter ni nge yoloy ni gaar: “Machane gimed e pi tafager rog e goo kam nanged e re bugithin ney. Ere mu gonopiyed gimed, nge dabiyog ni waliymed nga bayang e oloboch ni be tay e piin ndariy fan e motochiyel u wun’rad ngam thaygad ko gin ni kam pired riy ndabi buch ban’en romed riy. Machane Somol rodad i Jesus Kristus ni ir e ke thapegdad ngak Got e ngi i ayuwegmed nguum mon’oggad i yan ma gimed be nang i yan.”​—2 Pet. 3:17, 18.

18. Mang boch ban’en nib milfan ngodad ni ngad rin’ed ni bochan e runguy ni ke dag Jehovah ngodad?

¹⁸ Bochan ni gad be pining e magar ngak Jehovah ko runguy ni ke dag ngodad, ma gad manang nib milfan ngodad ni ngad fanayed e pi tow’ath ni ke pi’ ngodad ni ngad pininged e sorok ngak ma gad ayuweg e piin ni mmigid ngodad. Ya bin riyul’ riy e, ireray e malfith rodad ngak Got nge piin ni mmigid ngodad. Ere, mang boch e kanawo’ nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey riy? I pi’ Paul e fulweg ko re deer ney ni gaar: “Ere ngad maruwelgad ko pi salap rodad nib thilthil nrogon ni pi’ Got ngodad nib tow’ath . . . faanra salap rodad e ngad pigpiggad, ma thingar da pigpiggad. Ma faanra salap ni pi’ Got ngodad e ngad filed ban’en ngak e girdi’, ma thingar ud filed ban’en ngak e girdi’. Ma faanra salap ni pi’ Got ngodad e ngad pied e athamgil nga laniyan’ e girdi’, me ere thingar da rin’ed ni aram rogon; . . . ma en nra gol ngak e girdi’ e thingari rin’ u fithik’ e felfelan’.” (Rom. 12:6-8) Ere, bochan e runguy ni ke dag Jehovah ngodad ma aram e ba milfan ngodad ni ngad rin’ed fare maruwel ni machib ngari mus rogodad riy, ni aram e ngad filed e Bible ko girdi’, ma gad be pi’ e athamgil nga laniyan’ e piin taareb e michan’ rodad, ma gad n’ag fan e kireb rok e piin ni kar rin’ed ban’en ni dubdad.

19. Mang reb e ban’en nib milfan ngodad ni ir e gad ra weliy murung’agen ko bin migid e article?

¹⁹ Bochan ni ke tow’athnagdad Got u daken e runguy rok ngodad, ma susun e ngad athamgilgad u rogon nrayog rodad ni ngad ‘weliyed ngan nang e Thin Nib Fel’ ni yib rok Got ni murung’agen feni t’uf e girdi’ rok Got.’ (Acts 20:24) Ireray e n’en ni gad ra weliy ko bin migid e article.