ʼE ʼIloʼi e Sehova Peʼe Feafeaʼi Te Haofaki ʼo Tana Hahaʼi

“E iloi e te Aliki te fakamauli o te u tagata maonioni mai te ahiahi.”—2 PET. 2:9.

HE KO’Ē ʼE TOU LAVA TUI PAPAU KO SEHOVA ʼE INA:

․․․․․

ʼIloʼi lelei te temi ʼaē ʼe tonu ke hoko ai tana fakatuʼutuʼu?

․․․․․

Fakaʼaogaʼi anai tona mālohi moʼo haofaki tana hahaʼi?

․․․․․

ʼIloʼi te ʼu ʼaluʼaga maʼuhiga ʼaē kā hoko anai?

1. ʼE feafeaʼi anai te mālamanei mokā hoko mai te “mamahi lahi”?

 ʼE HOKO fakapunamaʼuli anai te fakamāu ʼa te ʼAtua ki te mālama ʼa Satana. (1 Tes. 5:2, 3) ʼI te hoko mai ʼo “te aho lahi o te Eteleno” ʼe maveuveu anai ia te mālamanei. (Sofo. 1:14-17) ʼE hoko anai te ʼu faigataʼaʼia pea mo te ʼu mamahi ʼi te ʼaho ʼaia. ʼE ko he toe mamahi “e mole hona tatau talu mai te kamataaga o te malamanei o kaku mai ki te aho nei.”—Lau ia Mateo 24:21, 22.

2, 3. (a) Koteā ʼaē kā hoko anai ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼi te “mamahi lahi”? (b) Koteā ʼaē kā ina foaki mai te mālohi ke tou kātakiʼi te ʼu meʼa kā hoko ʼi te kā haʼu?

² ʼI te fakaovi ʼo te “mamahi lahi” ki tona fakaʼosi, ʼe tauʼi anai e “Koke i te fenua o Makoke” te hahaʼi ʼa te ʼAtua. ʼI te tau ʼaia, “ko he solia malohi osi” ʼe fakafeagai anai ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua “o hage ko he ao ae ka ina uufi anai te fenua.” (Esk. 38:2, 14-16) ʼE mole he kautahi fakatagata ʼe ina haofaki anai ia te hahaʼi ʼa Sehova. ʼE fakalogo pē anai tonatou fakamaʼuli ki te ʼAtua. ʼE natou feafeaʼi anai mokā tauʼi anai nātou e ʼonatou fili?

³ Kapau ʼe kotou tauhi kiā Sehova, ʼe kotou tui koa ʼe ina lava haofaki anai tana hahaʼi ʼi te mamahi lahi? Neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Petelo: “E iloi e te Aliki te fakamauli o te u tagata maonioni mai te ahiahi, pea e ina iloi te taofi o te kau agahala ke tautea i te aho o te fakamaau.” (2 Pet. 2:9) Kapau ʼe tou metitāsio ki te ʼu gāue ʼaē neʼe fai e Sehova ʼi te temi muʼa moʼo haofaki ʼo tana hahaʼi, pea ʼe tou maʼu ai anai te mālohi moʼo kātakiʼi te ʼu meʼa kā hoko ʼi te kā haʼu. Tou vakaʼi te ʼu faʼifaʼitaki e tolu ʼe tou maʼu ai anai te falala ʼaē ko Sehova ʼe feala ke ina haofaki tana hahaʼi.

NEʼE NATOU FAKALAKA MAʼULI ʼI TE TULIVIO

4. Koteā te ʼu gāue neʼe tonu ke fai ʼi muʼa ʼo te tō ʼo te Tulivio?

⁴ ʼUluaki, tou vakaʼi ia te fakamatala ʼo te Tulivio ʼi te temi ʼo Noe. Ke fakahoko te finegalo ʼo Sehova, neʼe ʼi ai te ʼu gāue neʼe tonu ke fai ʼi muʼa ʼo te Tulivio. Neʼe tonu ke faʼu te ʼaleka  pea mo fakahū ki loto te ʼu manu ʼi muʼa ʼo te tō ʼo te Tulivio. ʼE fakahā ʼi te fakamatala ʼo Senesi neʼe mole atali Sehova ke hoki ʼosi te faʼu ʼo te ʼaleka pea ina fakatuʼutuʼu leva te ʼaho ʼaē kā hoko ai te Tulivio, ohagē leva ia neʼe fakalogo te ʼaho ʼo te Tulivio ki te ʼosi ʼo te faʼu ʼo te ʼaleka. Kae neʼe kua fualoa te fakakatofa e te ʼAtua te temi ʼaē kā hoko ai te Tulivio ʼi muʼa ʼo tana fakatotonu kiā Noe ke ina faʼu te ʼaleka. ʼE tou ʼiloʼi feafeaʼi te faʼahi ʼaia?

5. Koteā te fakatotonu neʼe fai e Sehova, ʼaē ʼe tuʼu iā Senesi 6:3, pea ko ʼanafea ʼaē neʼe ina fai te fakatotonu ʼaia?

⁵ ʼE tuʼu ʼi te Tohi-Tapu ko Sehova neʼe ina fai te fakatotonu ʼi selō. Ohagē ko tona tuʼu iā Senesi 6:3, neʼe ina ʼui fēnei: “E mole toe nofo tuumau anai toku Laumalie i te tagata, koteuhi ko he kakano pe te tagata, pea ko te lahi anai o ona aho ko tau e teau uafulu.” Neʼe mole talanoa Sehova ʼo ʼuhiga mo te temi maʼuli ʼo te tagata. Kae neʼe ko he fakatotonu neʼe ina fakahā ai te temi ʼaē kā ina pulihi ai te kau agakovi ʼi te kele. * Mai tona ʼaluʼaga ʼaē neʼe hoko te Tulivio ʼi te taʼu 2370 ʼi muʼa ʼo totatou temi, koia ʼe tou ʼui ai neʼe fai e te ʼAtua te fakatotonu ʼaia ʼi te taʼu 2490 ʼi muʼa ʼo totatou temi. ʼI te temi ʼaia, ko Noe neʼe taʼu 480. (Sen. 7:6) Hili taʼu e 20, ʼi te taʼu 2470 ʼi muʼa ʼo totatou temi, ko Noe neʼe ina fakatupu leva ʼona foha. (Sen. 5:32) Neʼe kei toe teitei taʼu e teau ʼi muʼa ʼo te hoko ʼo te Tulivio, kae neʼe mole heʼeki fakahā age e Sehova kiā Noe te gāue tāfito kā ina fai anai moʼo haofaki te mālamanei. Ko temi ʼe fia neʼe fakatalitali ai te ʼAtua ʼi muʼa ʼo tana palalau kiā Noe?

6. Ko ʼanafea ʼaē neʼe fakatotonu e Sehova ke faʼu e Noe te ʼaleka?

⁶ Neʼe lagi fakatalitali Sehova ʼi ni taʼu ʼi muʼa ʼo tana fakahā age kiā Noe tana fakatuʼutuʼu. He koʼē ʼe feala ke tou manatu fēia? ʼI te fakamatala neʼe tohi ʼaki te laumālie māʼoniʼoni, ʼe hā ai ko te ʼu foha ʼo Noe neʼe kua lalahi pea mo ʼohoana ʼi te temi ʼaē neʼe fakatotonu e te ʼAtua ke faʼu e Noe te ʼaleka. Neʼe ʼui fēnei e Sehova kiā ia: “E au fai anai taku hai mo koe; e ke ulu anai ki te aleka, ia koe mo ou foha, mo tou ohoana pea mo te u ohoana o ou foha.” (Sen. 6:9-18) Koia ʼi te temi ʼaē neʼe fakatotonu ai kiā Noe ke ina faʼu te ʼaleka, neʼe lagi kei toe pē taʼu e 40 peʼe 50 ʼi muʼa ʼo te Tulivio.

7. (a) Neʼe fakahā feafeaʼi e Noe pea mo tona fāmili tanatou tui? (b) Ko ʼanafea ʼaē neʼe fakahā leva e te ʼAtua kiā Noe te temi ʼaē kā ina fakatō ai te Tulivio?

⁷ ʼI te faʼu e Noe pea mo tona fāmili te ʼaleka, neʼe lagi natou feʼekeʼaki peʼe fakahoko feafeaʼi anai e te ʼAtua tana fakatuʼutuʼu pea mo hoko anai ʼāfea te Tulivio. Logolā tanatou mole ʼiloʼi te ʼu faʼahi ʼaia, kae neʼe hoko atu pē tanatou faʼu te ʼaleka. ʼE ʼui fēnei ʼi te Tohi-Tapu: “Nee fai leva ia Noe ki ai: nee ina fai leva te u mea fuli ae nee fakatotonu e te Atua kia ia.” (Sen. 6:22) Neʼe fakahā leva e Sehova kiā Noe kei toe pē ʼaho e fitu pea ina fakatō anai te Tulivio, neʼe ko he temi feʼauga ʼaia kiā Noe pea mo tona fāmili ke natou fakahū te ʼu manu ki te ʼaleka. Neʼe kua tokalelei ia meʼa fuli ʼi te temi ʼaē neʼe tō ai te ʼua, “i te tau onogeau o te mauli o Noe, i te lua mahina, i te aho hogofulu ma fitu o te mahina.”—Sen. 7:1-5, 11.

8. ʼAki te fakamatala ʼo te Tulivio, ʼe feafeaʼi hatatou falala ko Sehova ʼe ina ʼiloʼi te temi ʼaē kā ina haofaki ai tana hahaʼi?

⁸ Ko te fakamatala ʼo te Tulivio ʼe fakamoʼoni ai ko Sehova ʼe Pule ki te temi pea mo ina Haofaki tana hahaʼi. ʼI tatatou kua fakaaʼu ki te fakaʼosi ʼo te mālama ʼaenī, ʼe feala ke tou tui papau ko te ʼu fakatuʼutuʼu fuli pē ʼaē neʼe fai e Sehova ʼe hoko anai ʼi te “aho pea mo te hola” ʼaē kua ina fakakatofa.—Mat. 24:36; lau ia Hapakuke 2:3.

NEʼE FAKAʼĀTEAINA NĀTOU ʼI TE TAI KULA

9, 10. Neʼe fakaʼaogaʼi feafeaʼi e Sehova tana hahaʼi ke feala hana puke te kau sōlia Esipito?

⁹ Neʼe tou vakaʼi ko Sehova ʼe ina ʼiloʼi lelei te temi ʼaē ʼe tonu ke hoko ai tana fakatuʼutuʼu. Ko te lua faʼifaʼitaki ʼaē kā tou vakaʼi anai ʼe fakahā lelei ai ʼe tou falala ʼe fakaʼaogaʼi e Sehova tona mālohi māfimāfi moʼo fakahoko tona finegalo. ʼE moʼoni ʼe feala tuʼumaʼu pē kiā Sehova ke ina haofaki tana hahaʼi. Kae ʼi ʼihi temi neʼe ina fakagafua ke natou tau mo he ʼu ʼaluʼaga fakamataku ke feala  hana puke ʼona fili. Neʼe hoko te faʼahi ʼaia ʼi te temi ʼaē neʼe ina fakaʼāteaina ai te kau Iselaele mai tanatou pōpula ʼi Esipito.

¹⁰ Neʼe lagi ko te toko tolu miliona tupu kau Iselaele neʼe mavae mai Esipito. Neʼe fakatotonu e Sehova kiā Moisese ke ina taki tana hahaʼi ʼi hona ʼaluʼaga ke tupu ʼaki ai he manatu ʼa Falaone kua hehē te kau Iselaele. (Lau ia Ekesote 14:1-4.) Koia neʼe tuli ai leva nātou e Falaone mo tana kau sōlia kātoa ʼo kaku ki te Tai Kula. Neʼe hagē ia neʼe mole kei ʼi ai he holaʼaga maʼa te kau Iselaele. (Eke. 14:5-10) Kae ʼi tona fakahagatonu, neʼe mole feala ke hoko he tuʼutāmaki ki te kau Iselaele. Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe haofaki anai nātou e Sehova.

11, 12. (a) Koteā ʼaē neʼe fai e Sehova moʼo haofaki tana hahaʼi? (b) Neʼe koteā tona ikuʼaga, pea koteā ʼaē ʼe tou tāʼofi mai te fakamatala ʼaia ʼo ʼuhiga mo Sehova?

¹¹ Ko te “ao” ʼaē neʼe ina taki te kau Iselaele neʼe ʼalu leva ʼo tuʼu mai ʼonatou tuʼa, ʼo ina tāʼofi ia te fakaovi age ʼo te kautau ʼa Falaone pea mo ina fakapōʼuligia tonatou faʼahi. Kae neʼe fakamālamaʼi fakamilakulo e te ʼao ia te kau Iselaele. (Lau ia Ekesote 14:19, 20.) Neʼe haga leva Sehova ʼo vaeluaʼi te tai ʼaki he matagi mālohi mai te potu ʼesitē, ʼo “fakamamaha leva te tai.” ʼE mahino ia neʼe loaloaga te fakahoko ʼo te faʼahi ʼaia, heʼe ʼui ʼi te fakamatala neʼe agi te matagi “i te po katoa” pea “feulufi leva te u fanau a Iselaele ki lotomalie o te tai ae kua mamaha.” Neʼe haʼele māmālie age te kau Iselaele ʼi te kau sōlia ʼa Falaone ʼaē neʼe ʼi ai ʼanatou sāliote. Kae neʼe mole feala ke maʼu nātou e te kau Esipito, he neʼe tau Sehova maʼa Iselaele. “Nee ina fakamaveuveu leva te fua tau a te kau Esipito. Nee ina too leva te u teka o anatou saliote ke faigataa ai tanatou haele.”—Eke. 14:21-25.

¹² ʼI te kua fakalaka ʼa te kau Iselaele fuli ki te tahi kauvai, neʼe fakatotonu fēnei e Sehova kiā Moisese: “Hiki tou nima ki te tai, pea e toe liliu anai te tai ki te kau Esipito, mo anatou saliote, pea mo tanatou kau heka hosi.” Neʼe faiga te kau sōlia ke natou feholaki ʼi te tō ʼo te ʼu vai, kae “nee laku leva natou e te Eteleno i lotomalie o te tai.” Neʼe mole honatou holaʼaga. “Nee mole toe hao leva he foi toko tahi.” (Eke. 14:26-28) Neʼe fakahā ai e Sehova ʼe ina maʼu te mālohi moʼo fakaʼāteaina tana hahaʼi mai he ʼaluʼaga pē ʼe feala ke hoko.

NEʼE NATOU HAO ʼI TE FAKAʼAUHA ʼO SELUSALEMI

13. Koteā te ʼu fakatotonu ʼaē neʼe fai e Sesu, pea ko te fehuʼi fea ʼaē neʼe lagi fai e tana kau tisipulo?

¹³ ʼE ʼiloʼi lelei e Sehova te ʼu meʼa ʼaē kā hoko moʼo fakahoko ʼaki tona finegalo. ʼE tou vakaʼi anai te faʼahi ʼaia ʼi te tolu faʼifaʼitaki: ia te ʼātakai ʼo Selusalemi e te kau sōlia Loma ʼi te ʼuluaki sēkulō. Neʼe fai e Sehova te ʼu fakatotonu ʼaki tona ʼAlo ke feala ai he hao ʼa te kau Kilisitiano ʼaē neʼe māʼuʼuli ʼi Selusalemi pea mo Sutea ʼi muʼa ʼo te fakaʼauha ʼo te kolo ʼi te taʼu 70 ʼo totatou temi. Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Ka kotou sio anai kua tuu i te potu taputapu ia ia ae e higoa ko te fakalialia o te malaia, ae nee palalau ki ai te polofeta ko Taniela, . . . pea ko natou ae e nofo anai i Sutea ke feholaki ki te u mouga.” (Mat. 24:15, 16) Kae ʼe ʼiloʼi feafeaʼi anai e te kau tisipulo ʼa Sesu te temi ʼaē kā hoko ai te lea fakapolofetā ʼaia?

14. ʼAki te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ki muli age, neʼe mahino feafeaʼi te kau tisipulo ki te fakaʼuhiga ʼo te ʼu fakatotonu ʼa Sesu?

¹⁴ ʼAki te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ki muli age, neʼe mahino lelei ai te kau tisipulo ki te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼa Sesu. ʼI te taʼu 66 ʼo totatou temi, neʼe tau ki Selusalemi te kautau Loma ʼaē neʼe takitaki e Cestius Gallus moʼo fakagata te agatuʼu  Fakasutea. Ko te kau Sutea agatuʼu, ʼaē neʼe higoa ko te kau Selote, neʼe natou feholaki ki te tule ʼo te fale tapu, pea neʼe kamata maumauʼi ai leva e te kau sōlia Loma ia te kaupā ʼo te fale tapu. Neʼe mahino lelei ai leva te kau Kilisitiano ʼaē neʼe nonofo ʼalaʼala ki te meʼa ʼaē neʼe hoko: ko he kautau pagani ʼaki ʼanatou fuka (ʼaē ʼe ko “te fakalialia o te malaia”) kua natou aʼu ki te kaupā ʼo te fale tapu (ia “te potu taputapu”). Neʼe ko te temi ʼaia ki te ʼu tisipulo ʼa Sesu ke natou “feholaki ki te u mouga.” Kae ʼe natou mavae feafeaʼi anai mai te kolo ʼaē kua ʼātakai e te kau Loma? ʼE hoko anai he meʼa fakapunamaʼuli.

15, 16. (a) Koteā te fakatotonu ʼaē neʼe fai e Sesu, pea he koʼē neʼe maʼuhiga ke fakalogo kiai ʼana tisipulo? (b) Koteā ʼaē ʼe fakalogo kiai totatou haofaki?

¹⁵ Neʼe mavae fakafokifā pē ia Cestius Gallus pea mo tana kau sōlia mai Selusalemi pea neʼe tuli leva nātou e te kau Selote. ʼI te kua ʼolo ʼo nātou ʼaia ʼaē neʼe fetauʼaki, neʼe maʼu ai e te ʼu tisipulo ʼa Sesu te fealagia ke natou feholaki. Neʼe fakatotonu lelei e Sesu kiā nātou ke natou tuku ʼanatou koloa pea ke natou foimo feholaki. (Lau ia Mateo 24:17, 18.) Neʼe ʼaoga koa ke natou feholaki fakavilivili? ʼEī, heʼe hili pē kiai ni ʼaho, pea neʼe toe liliu age te kau Selote ʼo fakakinauʼi te hahaʼi ʼo Selusalemi mo Sutea ke natou kau mo nātou ki te agatuʼu. Neʼe fakaʼalu ʼo kovi te ʼu ʼaluʼaga ʼaē neʼe hoko ʼi te kolo he neʼe fetauʼaki te kau Sutea ke natou puleʼi te kolo. Ko te hola ʼaē mai te kolo neʼe kua faigataʼa. Pea ʼi te toe liliu age ʼa te kau Loma ʼi te taʼu 70 ʼo totatou temi, neʼe mole kei feala leva ke hola he tahi. (Luka 19:43) Ko he tahi pē neʼe fakatuatuai neʼe puke ia. Kae ko te kau Kilisitiano ʼaē neʼe feholaki ki te ʼu moʼuga, neʼe natou hao he neʼe natou fakalogo ki te ʼu fakatotonu ʼa Sesu. Neʼe natou mahino ai ʼe lava haofaki e Sehova tana hahaʼi. Koteā te ako ʼe tou lava tāʼofi mai te fakamatala ʼaia?

¹⁶ ʼI te mamahi lahi, ʼe ʼaoga anai ki te kau Kilisitiano ke natou fakalogo ki te ʼu fakatotonu ʼaē mai te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo tana kautahi. Ohagē ko te fakatotonu ʼaē ʼa Sesu ke “feholaki ki te u mouga” ʼe ʼi ai tona fakaʼuhiga ki totatou temi. ʼE mole heʼeki tou ʼiloʼi lelei peʼe feafeaʼi anai hatatou feholaki. * Kae ʼe feala ke tou tui papau ʼe fakamahino lelei mai anai e Sehova tona faʼahiga fai ʼi tona temi totonu. Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ʼe haofaki pē anai tātou mo kapau ʼe tou fakalogo, ʼe lelei ke tou fai kiā tātou te ʼu fehuʼi ʼaenī: ‘ ʼE feafeaʼi taku aga mokā foaki e Sehova he ʼu fakatotonu ki tana hahaʼi ʼi te temi nei?’ ʼE au foimo fakalogo koa kiai, peʼe kailoa?—Sakp. 3:17.

ʼE TOU MAʼU TE MĀLOHI KI TE KĀ HAʼU

17. Koteā ʼaē ʼe fakahā ʼi te lea fakapolofetā ʼa Hapakuke ʼo ʼuhiga mo te tau ʼaē kā hoko ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua?

¹⁷ Tou toe vakaʼi muʼa te tau ʼaē kā fakahoko e Koke, ʼaē neʼe tou talanoa kiai ʼi te kamata. ʼI te lea fakapolofetā, neʼe ʼui fēnei e Hapakuke: “Nee au logo. . . Pea nee malave i oku tootooga. I te leo aia, e tete oku laugutu, e osiosi oku hui, pea e tete oku tuli: e tonu ke au talitali fakalologo ki te aho o te mamahi, te aho ae e haele ai anai te tagata fakataga [ia te ʼAtua] ki te hahai [te ʼu kautau fakafeagai].” (Hap. 3:16) ʼI tana logo ʼaē ʼe ʼohofi anai te hahaʼi ʼa te ʼAtua, neʼe hoha ai te polofetā, mo tete ʼona laugutu, pea neʼe mole kei ʼi ai hona mālohi. Ko te meʼa ʼaē neʼe logoʼi e Hapakuke ʼe hā ai ʼe hagē ʼe mole hotatou holaʼaga mokā tauʼi anai tātou e te kautau ʼa Koke. Kae neʼe fia talitali fakalogologo ia te polofetā ki te ʼaho lahi ʼa Sehova, mo falala ʼe haofaki anai e Sehova tana hahaʼi. Koia ʼe feala mo tātou ke tou falala ohagē ko Hapakuke.—Hap. 3:18, 19.

18. (a) He koʼē ʼe mole tonu ke tou mātataku ʼo ʼuhiga mo te tau ʼaē kā hoko kiā tātou? (b) Koteā ʼaē kā tou vakaʼi anai ʼi te ʼalatike kā hoa mai?

¹⁸ Ko te ʼu faʼifaʼitaki e tolu ʼaē neʼe tou vakaʼi ʼe fakahā lelei ai ʼe ʼiloʼi e Sehova peʼe feafeaʼi te haofaki ʼo tana hahaʼi. Ko ʼana fakatuʼutuʼu ʼe hoko moʼoni pea ʼe mālo anai ia. Kae ke feala hatatou kau ki te mālo lahi ʼaia, ʼe tonu ke tou nonofo agatonu ʼo kaku ki te fakaʼosi. ʼE tokoni feafeaʼi mai Sehova ke tou nonofo agatonu ʼi te temi nei? ʼE tou vakaʼi anai te fehuʼi ʼaia ʼi te ʼalatike kā hoa mai.

[ʼU nota]

[ʼU fehuʼi ʼo te ako]