Ko Te ʼu Gāue Fea ʼAē ʼe Feala Ai Ke ʼi Ai He ʼAoga ʼo Totatou Maʼuli?

“Manavasiʼi ki te ʼAtua moʼoni pea mo taupau tana ʼu fakatotonu.”—TNK. 12:13.

1, 2. ʼE lava ʼaoga feafeaʼi kiā tātou ia te ʼu manatu ʼaē ʼi te tohi ʼa Tagata Tānaki?

 KOTOU fakakaukauʼi age muʼa he tagata ʼe maʼu meʼa. ʼE ʼiloa ʼi te fenua, pea mo maʼu koloa tokotahi ʼi te kele, pea ʼe ko ia tokotahi pē ʼaē ʼe poto ʼi tona taʼiake. Kae logolā tona ʼu fealagia fuli ʼaia, ʼe ina fai tuʼumaʼu pē te fehuʼi ʼaenī: ‘Ko te ʼu gāue fea ʼaē ʼe feala ai ke ʼi ai he ʼaoga ʼo totatou maʼuli?’

² Ko te tagata ʼaia neʼe maʼuli moʼoni kua hili nei kiai taʼu e tolu afe. Ko tona higoa ko Salomone, pea ʼi te tohi ʼa Tagata Tānaki ʼe tou maʼu ai te fakamatala ʼo ʼuhiga mo tana ʼu faiga ʼaē ke maʼuli fiafia. (Tnk. 1:13) ʼE lahi te ʼu ako ʼe feala ke tou maʼu mai te maʼuli ʼo Salomone. ʼIo, ko te poto ʼaē ʼe tou maʼu ʼi te tohi ʼa Tagata Tānaki ʼe lava tokoni mai ke tou fai ni ʼu fakatuʼutuʼu ʼe tou maʼu ai anai he ʼuhiga moʼoni ki totatou maʼuli.

‘ ʼE Faiga Ia Ki Te Matagi’

 3. Koteā te ʼu faʼahi maʼuhiga ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ʼaē ʼe tonu ke tou mahino fuli kiai?

³ ʼE fakamahino e Salomone ko te ʼAtua neʼe ina fakatupu te ʼu tuʼuga meʼa taulekaleka ʼi te kele, ʼe ko he ʼu meʼa ʼe tou leleiʼia tuʼumaʼu pē pea mo tou mataleleiʼia, ko he ʼu meʼa ʼe mole tou fiu ʼi tona sioʼi. Kae ʼe teitei pē lā ke faigataʼa te kamata vakavakaʼi ʼo te ʼu meʼa ʼaia neʼe fakatupu e te ʼAtua, heʼe nounou fau totatou maʼuli. (Tnk. 3:11; 8:17) Ohagē ko tona ʼui ʼi te Tohi-Tapu, ʼe siʼisiʼi totatou ʼu ʼaho pea ʼe fakalaka vave. (Sopo 14:1, 2; Tnk. 6:12) ʼI tata mahino ki te faʼahi maʼuhiga ʼaia ʼo te maʼuli, koia ʼe tonu ai ke tou fakaʼaogaʼi fakapotopoto totatou maʼuli. ʼE mole ko he meʼa faigafua, heʼe ko te mālama ʼa Satana ʼe feala pē ke ina taki tātou ki he ala ʼe mole lelei.

 4. (a) Koteā te fakaʼuhiga ʼo te kupu Fakahepeleo “vaʼiganoa”? (b) Ko te ʼu faʼahi fea ʼe tou faiga kiai ʼi te maʼuli ʼe tou vakaʼi anai?

⁴ ʼE fakaʼaogaʼi tuʼa 30 e Salomone ia te kupu “vaʼiganoa” ʼi te tohi ʼa Tagata Tānaki moʼo fakahā ia te fua kovi ʼo te mole fakaʼaogaʼi lelei ʼo totatou maʼuli. Ko te kupu Fakahepeleo ʼaē neʼe fakaliliu ki te kupu “vaʼiganoa” ʼe fakaʼuhiga ki he meʼa ʼe gaʼasi, ʼe noa, ʼe mole hona ʼaoga, ʼe mole hona ʼuhiga, ʼe mole tologa. (Tnk. 1:2, 3) ʼI ʼihi temi ʼe fakapipiki e Salomone ia te kupu “vaʼiganoa” mo te kupusiga palalau “faiga . . . ki te matagi.” (Tnk. 1:14; 2:11) ʼEī, ko te faiga ʼaē ke puke ia te matagi, ʼe ko he faiga ia ki he meʼa noa. Ko he tahi ʼe ina faigaʼi ke ina fai te faʼahi ʼaia, ʼe fakaʼosiʼosi age ia ʼe mole ina maʼu he meʼa. Ko te faiga ki he ʼu fakatuʼutuʼu ʼe mole fakapotopoto, ʼe fakatupu aipē anai ia he lotohoha. ʼUhi ko te nounou fau ʼo totatou maʼuli ʼi te tuʼu ʼaenī, ʼe mole tou fakaʼaogaʼi anai ki he ʼu gāue ʼe mole tou maʼu ai hona fua. Koia, ke mole tou tō ki te faihala ʼaia, tou vakaʼi age muʼa te ʼu faʼifaʼitaki ʼe foaki mai e Salomone ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahi ʼe tou faiga fuli pē kiai ʼi totatou maʼuli. ʼUluaki, ʼe tou vakaʼi anai te kumi ʼo te ʼu fakafiafia pea mo te maʼu koloa. ʼOsi ʼaia, pea tou talanoa anai ki te gāue ʼe leleiʼia e te ʼAtua.

ʼE Tou Fiafia Anai Koa ʼi Tatatou Faiga ʼAē Ki Te ʼu Fakafiafia?

 5. Neʼe kumi kifea e Salomone ia tona fiafia?

⁵ Ohagē ko te hahaʼi tokolahi iā ʼaho nei, neʼe fia maʼu e Salomone te fiafia ʼi tana faiga ʼaē ki te ʼu fakafiafia. ʼE ina ʼui fēnei: “Neʼe mole au fakafisi he meʼa ki toku loto.” (Tnk. 2:10) Neʼe kumi kifea e Salomone ia tona fiafia? ʼI te kāpite 2 ʼo Tagata Tānaki, ʼe ʼui mai ai neʼe ina ‘fakapelepeleʼi  tona kakano ʼaki te vino’ ʼo fai fakapotopoto, pea neʼe ina fai te ʼu gāue ohagē ko he teuteuʼi pea mo fakamataleleiʼi ʼo he koga meʼa, neʼe fakalogo musika, pea mo kai ki te ʼu meʼa kai kano lelei.

 6. (a) He koʼē ʼe mole kovi hatatou fakafiafia ki he ʼu meʼa lelei ʼo te maʼuli? (b) ʼO ʼuhiga mo te ʼu fakafiafia, koteā te manatu fakapotopoto ʼe tonu ke tou maʼu?

⁶ ʼE tapuʼi mai koa ʼi te Tohi-Tapu hatatou fakafiafia mo hotatou ʼu kaumeʼa? Kailoa. Ohagē lā, ʼe ʼui e Salomone ʼe ko he meʼa ʼofa ʼo te ʼAtua kiā tātou, ke tou kai ki he meʼa kai ʼi he temi fakafiafia mokā kua ʼosi hata gāue kinakina. (Lau ia Tagata Tānaki 2:24; 3:12, 13.) Tahi ʼaē, ʼe fakaafe e Sehova ia te kau tūpulaga ke natou ‘fakafiafia pea ke fai e ʼonatou loto ia he meʼa ʼe lelei kiā nātou’ ʼaki te manatu ʼaē ʼe natou huʼi maʼua anai ki te ʼAtua. (Tnk. 11:9) ʼE ʼaoga ke tou mālōlō pea mo fakafiafia. (Vakaʼi ia Maleko. 6:31.) Kae ʼaua naʼa tou fakamuʼamuʼa te ʼu fakafiafia ʼi totatou maʼuli. ʼE mole tonu ke liliu ia te ʼu fakafiafia ko he koga tāfito ʼaia ʼo totatou maʼuli, kae ʼe tou fakatatau anai te ʼu fakafiafia ʼaia ki te meʼa malie ʼaē ʼe kita kai moʼo fakaʼosi te kai. ʼE kotou fakamoʼoni anai kiai, logolā te kano lelei ʼo te taʼi kiʼi meʼa malie ʼaia, kae ʼe kotou fiu vave anai ʼi tona kai mo kapau ʼe ko takotou meʼa kai pē ʼaia, pea ʼe mole maʼu ai anai hokotou mālohi. ʼE toe fēia mo Salomone, neʼe ina fakatokagaʼi ko te tokaga pē ki te ʼu fakafiafia neʼe ko he “faiga ia ki te matagi.”—Tnk. 2:10, 11.

 7. He koʼē ʼe tonu ke tou filifili lelei tatatou ʼu fakafiafia?

⁷ Tahi ʼaē meʼa, ʼe mole ko te ʼu fakafiafia fuli ʼaē ʼe lelei. ʼE lahi te ʼu fakafiafia ʼe feala ai ke fua kovi ki tatatou ʼu felōgoi mo Sehova pea mo tou fai ʼo he ʼu aga heʼeʼaoga. Ko te ʼu toko lauʼi miliona e fia neʼe natou lotomamahi ʼuhi pē he neʼe natou ‘fia fakafiafia,’ ʼo natou toloke, peʼe ʼinu kava fakavale, peʼe gaoʼi paʼaga? ʼE fakatokaga fakalelei mai e Sehova, ʼe tou utu anai he ʼu fua kovi mo kapau ʼe tou tuku ʼotatatou loto peʼe ko ʼotatou mata ke ina taki tātou ki te meʼa ʼaē ʼe tou tuʼutāmaki ai.—Kal. 6:7.

 8. He koʼē ʼe fakapotopoto ke tou fakakaukauʼi totatou maʼuli?

⁸ Tahi ʼaē, ko he kumi fakavale ʼo te ʼu fakafiafia ʼe ina fakaleluʼi anai tātou mai te tokaga ʼaē ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito age. Tou manatuʼi, ko te maʼuli ʼe fakalaka fakavilivili ia pea ʼe mole tou ʼiloʼi papau peʼe tou hao tuʼumaʼu pē anai mai te mahaki ʼi totatou maʼuli nounou ʼaenī pea mo ʼāteaina mai ni ʼu fihifihia. Koia, ohagē ko te ʼui e Salomone, ʼe lagi lelei age hata kau ki he ʼavaifo, tāfito lā ki he ʼavaifo ʼo hota tehina peʼe ko hota tuagaʼane neʼe maʼuli agatonu, ʼi hata ʼalu ki he “ ʼapi ʼo te fakafiafia.” (Lau ia Tagata Tānaki 7:2, 4.) Koteā tona tupuʼaga? Heʼe kā tou fakalogo ki he akonaki ʼe fai ʼi he ʼavaifo pea mo tou fakakaukauʼi te maʼuli ʼo te kaugana agatonu ʼa Sehova ʼaē kua mate, ʼe lagi uga ai kita ke tou vakavakaʼi totatou faʼahiga maʼuli. Pea ʼe lagi tou mahino ai anai ʼe tonu ke tou fetogi tatatou ʼu fakatuʼutuʼu ke feala ai hata fakaʼaogaʼi fakapotopoto ia te temi ʼo totatou maʼuli ʼaē kei toe.—Tnk. 12:1.

ʼE Tou Maʼuli Fiafia Anai Koa ʼi ʼOtatou Koloa?

 9. Koteā ʼaē neʼe fakatokagaʼi e Salomone ʼo ʼuhiga mo te maʼu ʼo ni ʼu koloa?

⁹ Ko Salomone, neʼe ko te tagata maʼu koloa lahi age ʼi te ʼu tagata maʼu koloa ʼo te kele ʼi te temi ʼaē neʼe ina fai ai te tohi ʼa Tagata Tānaki. (2 Fkma. 9:22) Neʼe feala pē kiā ia ke ina maʼu ia meʼa fuli neʼe loto kiai. Neʼe ina tohi fēnei: “Ko meʼa fuli neʼe loto kiai ʼoku mata, neʼe mole au fakafisi kiai.” (Tnk. 2:10) Kae neʼe ina fakatokagaʼi neʼe mole fiafia ia ʼi te ʼu koloa ʼaē neʼe ina maʼu. ʼO ina ʼui fēnei ai: “Ko ʼaē ʼe manako ki te paʼaga ʼe mole mākona anai ʼi te paʼaga, ʼo fēia mo ʼaē ʼe manako ki te ʼu koloa, [ʼe mole mākona anai ʼi] te totogi.”—Tnk. 5:10.

10. Koteā ʼaē ʼe tou maʼu ai te fiafia moʼoni pea mo te ʼu koloa moʼoni?

¹⁰ Logolā te vaʼiganoa ʼo te ʼu koloa, kae ʼe feala pē ke mālohi ia te fakahalaʼi ʼaē ʼo tātou e te maʼu falā. Mole heʼeki faʼa fualoa ʼi Amelika, ko te toko 75 ʼi te teau ʼo nātou fuli ʼaē ʼe ako ʼi te univelesitē, neʼe natou ʼui ko tanatou ʼuluaki fakatuʼutuʼu ʼi tonatou maʼuli ke natou “koloaʼia.” Tatau aipē pe neʼe hoko tanatou fakatuʼutuʼu ʼaia, kae ʼe natou maʼu ai anai koa ia te fiafia moʼoni? Kailoa. Neʼe fakatokagaʼi e te hahaʼi kumi, ko te tokaga fau ke kita liliu ʼo koloaʼia, ʼe ko he meʼa ia ʼe ina toʼo iā tātou te fīmālie pea mo te fiafia. Kua hili nei kiai te ʼu taʼu, neʼe kua maʼu pē e Salomone ia te manatu ʼaia. Neʼe ina tohi fēnei: “Neʼe au tānaki  foki māʼaku te siliva pea mo te ʼaulo, pea mo te ʼu koloa ʼe maʼu pē e te ʼu hau. . . . Pea koʼenī! ko meʼa fuli neʼe vaʼiganoa pea ko he faiga ia ki te matagi.” a (Tnk. 2:8, 11) Kae kapau ʼe tou fakaʼaogaʼi totatou maʼuli moʼo tauhi kiā Sehova mo tota loto kātoa pea tou maʼu ai tana tapuakina, ʼe ko te ʼu koloa moʼoni ʼaia.—Lau ia Tāʼaga Lea 10:22.

Ko Te Gāue Fea ʼAē ʼe Tou Maʼu Ai Te Fiafia Moʼoni?

11. Koteā ʼaē ʼe ʼui ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te maʼuhiga ʼo te gāue?

¹¹ Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Ko taku Tamai neʼe gāue tuʼumaʼu ʼo kaku mai ki te temi nei, pea ʼe toe fēia foki mo au ʼe au gāue tuʼumaʼu.” (Soa. 5:17) ʼE mahino ia ko Sehova pea mo Sesu neʼe nā maʼu he fiafia mai tana ʼu gāue. ʼE fakahā fēnei ʼi te Tohi-Tapu ia te fiafia ʼa Sehova ʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina fakatupu: “Neʼe sio ai te ʼAtua kiā meʼa fuli neʼe ina fai pea koʼenī ko te meʼa ʼaia neʼe lelei ʼaupitō.” (Sen. 1:31) Ko te kau ʼāselo “neʼe natou fakavikiviki” ʼi tanatou sisio kiā meʼa fuli neʼe fai e te ʼAtua. (Sopo 38:4-7) Neʼe leleiʼia mo Salomone ia te maʼuhiga ʼo te fai ʼo he gāue ʼe ʼi ai hona ʼaoga.—Tnk. 3:13.

12, 13. (a) Koteā ʼaē ʼe ʼui e te ʼu tagata e toko lua ʼo ʼuhiga mo te fiafia ʼaē ʼe nā maʼu ʼi he gāue fakahagatonu? (b) He koʼē ʼe feala ʼi ʼihi temi ke tou lotomamahi ʼi he gāue fakamālama ?

¹² Tokolahi te hahaʼi ʼe natou mahino ki te maʼuhiga ʼaē ke kita gāue fakahagatonu. Ohagē lā ko José, ko he tagata fai pena pāki lelei, ʼe ina ʼui fēnei: “Kapau kua kotou lava pena he meʼa neʼe kotou manatu kiai, pea kua hagē ia ʼi te temi ʼaia kua kotou lava kake ʼi he moʼuga māʼoluga.” ʼE ʼui fēnei e Miguel, b te tagata fai matani gāue: “ ʼE kotou maʼu ʼi te gāue ia he fiafia heʼe kotou lava taupau ai tokotou fāmili. ʼE kotou toe logoʼi foki mo te ʼaoga ʼo te ʼu meʼa ʼaē ʼe kotou fai.”

¹³ Tahi ʼaē meʼa, ʼe lahi te ʼu gāue ʼe fakatupu fiu pea mo kotou hoko fai pē. ʼI ʼihi temi ʼe liliu te hahaʼi ʼo ʼiʼita pea mo gaohi koviʼi nātou ʼi tanatou ʼu fale gāue totonu. Ohagē ko tona ʼui e Salomone, ko he tahi ʼe piko ʼuhi ʼaē heʼe lagi ina fakaʼaogaʼi tana feʼiloʼiʼaki lelei mo te hahaʼi maʼu tuʼulaga, ʼe feala ke ina maʼu ia te totogi ʼo te gāue ʼaē ʼa te tagata faʼa gāue. (Tnk. 2:21) ʼE ʼi ai mo he tahi age ʼu tupuʼaga ʼo te lotomamahi. Ko te gāue ʼaē ʼi te kamata neʼe ʼui ko he faigamālie ki he matani gāue taulekaleka, ʼe lagi ki muli age ʼe mole haʼele lelei anai ʼuhi heʼe kovi te fakaʼaluʼalu ʼo te falā ʼo te fenua peʼe ko he ʼu meʼa neʼe hoko fakafokifā. (Lau ia Tagata Tānaki 9:11.) Neʼe hoko tuʼa lahi te faiga mālohi ʼa he tahi ke ʼi ai he fua ʼo tana gāue pea fakamulimuli leva kua lotomamahi pea mo lotohoha, heʼe mahino kiā ia neʼe “gāue kinakina ia ki te matagi.”—Tnk. 5:16.

14. Ko te gāue fea ʼaē ʼe maʼu tuʼumaʼu ai ia te fiafia moʼoni?

¹⁴ ʼE ʼi ai koa he gāue ʼe mole tou lotomamahi ai? Ko José, te tagata fai pena pāki ʼaē neʼe kua tou talanoa pē ki ai, ʼe ina ʼui fēnei: “ ʼAki te temi, ʼe feala ki he pāki ke puli peʼe ke maumau, kae ʼe mole hoko he meʼa fēia ki te ʼu gāue fakalaumālie ʼaē ʼe tou fai maʼa te ʼAtua. ʼI taku fakalogo kiā Sehova ʼo fakamafola ia te logo lelei, neʼe au tokoni ai ki ʼihi ke natou liliu ko ni ʼu Kilisitiano ʼe manavasiʼi ki te ʼAtua, ʼaē ko he faʼahi ʼe tologa. Ko he gāue ia ʼe mole feala hona totogi.” (1 Ko. 3:9-11) Mo Miguel foki lā ʼe ina ʼui ko te fakamafola ʼo te logo ʼo te Puleʼaga ʼe maʼu ai tona fiafia ʼe lahi age ʼi tana gāue fakamālama. ʼE ina ʼui fēnei: “ ʼE mole ʼi ai he tahi age fiafia ʼe ina lava fetogi ia te fiafia ʼaē ʼe kotou logoʼi mokā kotou kau ki te fakamafola ʼo te ʼu moʼoni ʼo te Tohi-Tapu ki he tahi pea mo kotou sio ki te malave ʼo te ʼu moʼoni ʼaia ki tona loto.”

“Lī Tau Pane”

15. Ko te ʼu gāue fea ʼaē ʼe feala ai ke ʼi ai he ʼaoga moʼoni ʼo totatou maʼuli?

¹⁵ Koia, ko te ʼu gāue fea ʼaē ʼe feala ai ke ʼi ai he ʼaoga moʼoni ʼo totatou maʼuli? ʼE tou fiafia moʼoni mo kapau ʼe tou fakaʼaogaʼi totatou maʼuli nounou ʼi te tuʼu ʼaenī moʼo fai ia te meʼa ʼaē ʼe lelei pea mo fakafiafia ia Sehova. ʼE feala ke tou fakatuputupu tatatou ʼu felōgoi ʼaē mo te ʼAtua, ʼe feala ke tou akoʼi ki ʼatatou ʼu fānau ia te maʼuhiga ʼo te ʼu lēkula fakatohi-tapu, ʼe feala ke tou tokoni ki niʼihi ke natou ʼiloʼi ia Sehova, pea ʼe tou lava faʼufaʼu he ʼu felōgoi fakakaumeʼa ʼe  tologa mo ʼotatou ʼu tehina mo tuagaʼane. (Kal. 6:10) Ko te ʼu gāue fuli ʼaia ʼe tologa ia pea ʼe tapuakinaʼi ai ia nātou ʼaē ʼe natou fakahoko ia te ʼu faʼahi ʼaia. Neʼe fakaʼaogaʼi e Salomone ia te fakatā lelei moʼo fakahā ia te maʼuhiga ʼo te fai ʼo te meʼa ʼaē ʼe lelei, neʼe ina ʼui fēnei: “Lī tau pane ki te fuga vai, heʼe ʼi te hoholo ʼo te ʼu ʼaho ʼe ke toe maʼu anai.” (Tnk. 11:1) Neʼe fakalotomālohiʼi fēnei e Sesu tana ʼu tisipulo: “Kotou tokaga ʼo foaki, pea ʼe foaki atu anai kiā koutou.” (Luka 6:38) Tahi ʼaē, neʼe fakapapau e Sehova ʼe ina fakapale anai ia nātou ʼaē ʼe natou fai ia te meʼa ʼaē ʼe lelei ki ʼihi.—Taag. 19:17; Lau ia Hepeleo 6:10.

16. Ko te temi fea ʼaē ʼe lelei ai ke tou fai he fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga fakaʼaogaʼi ʼo totatou maʼuli?

¹⁶ ʼE fakalotomālohiʼi mai tātou ʼi te Tohi-Tapu, ke tou fai ni ʼu tonu ʼe fakapotopoto mokā kei tou tūpulaga ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga fakaʼaogaʼi ʼaē ʼo totatou maʼuli. Kapau ʼe tou fai te faʼahi ʼaia, pea ʼe mole tou lotomamahi anai ki ʼamuli. (Tnk. 12:1) ʼI meʼa fakaʼofaʼofa anai mo kapau ʼe pulinoa ia totatou temi tūpulaga ʼi hatatou faiga ki ni ʼu koloa ʼo te mālama, pea tou mahino leva ki ʼamuli ʼe hagē pē te ʼu meʼa ʼaia ko te matagi!

17. Koteā ʼaē kā tokoni atu anai ke kotou fili ia te faʼahiga maʼuli ʼaē ʼe lelei ʼaupitō?

¹⁷ Ohagē ko he tamai ʼofa, ʼe loto e Sehova ke tou maʼuli fiafia, ke tou fai ia te meʼa ʼaē ʼe lelei, ke mole tou lotomamahi. (Tnk. 11:9, 10) Koteā ʼaē kā tokoni atu anai kiā koutou ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia? Kotou fai hakotou ʼu fakatuʼutuʼu fakalaumālie pea mo kotou faigaʼi ʼo fakahoko takotou ʼu fakatuʼutuʼu ʼaia. ʼI ni ʼu taʼu e 20 ki muʼa atu, neʼe tonu kiā Javier ke ina fili te gāue ʼaē kā ina fai anai: peʼe ke tōketā peʼe ke liliu ko he minisi ʼe gāue temi kātoa. ʼE ina ʼui fēnei: “Logolā te lelei ʼo te gāue fakatōketā, kae ʼe mole tatau ia mo te fiafia ʼaē ʼe au logoʼi ʼi taku tokoni ki te hahaʼi tokolahi ke natou ʼiloʼi te moʼoni. ʼAki te selevisi temi kātoa neʼe feala ai ke au fakaʼaogaʼi lelei toku maʼuli kātoa. Ko te kiʼi faʼahi pē ʼe au fakahemala ai he neʼe mole au kamata tautonu ia taku selevisi ʼaia.”

18. He koʼē ko te maʼuli ʼaē ʼo Sesu ʼi te kele neʼe ʼi ai tona ʼaoga moʼoni?

¹⁸ Koteā te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga age iā meʼa fuli ʼe tonu ke tou faigaʼi ke tou maʼu? ʼE ʼui fēnei ʼi te tohi ʼa Tagata Tānaki: “ ʼE maʼuhiga age he higoa ʼi he lolo magoni, pea ʼe lelei age te ʼaho ʼo te mate ʼi te ʼaho ʼaē ʼe kita tupu ai.” (Tnk. 7:1) ʼE gata pē ki te maʼuli ʼaē ʼo Sesu ʼaē ʼe ina fakatā lelei te faʼahi ʼaia. ʼE mahino ia neʼe ina maʼu he higoa ʼe lelei iā muʼa ʼo Sehova. ʼI te mate agatonu ʼa Sesu, neʼe ina fakatapuhā te pule faʼitaliha ʼo tana Tamai pea mo ina foaki te sākilifisio faitotogi, ʼo ina ʼavahi ai te ala ʼaē ke feala ai kiā tātou ke tou maʼu ia te maʼuli. (Mat. 20:28) Lolotoga te temi ʼaē neʼe maʼuli ai Sesu ʼi te kele, neʼe ina tuku mai ia te faʼifaʼitaki lelei ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ʼaē ʼe ʼi ai hona ʼaoga moʼoni, pea ʼe tonu ke tou faigaʼi ke tou muliʼi tana faʼifaʼitaki ʼaia.—1 Ko. 11:1; 1 Pet. 2:21.

19. Koteā te tokoni fakapotopoto neʼe fai e Salomone?

¹⁹ ʼE feala pē foki mo tātou ke tou maʼu hotatou higoa ʼe lelei iā muʼa ʼo te ʼAtua. ʼE maʼuhiga age kiā tātou hotatou maʼuli ʼe lelei kiā mata ʼo Sehova ʼi hatatou maʼu koloa. (Lau ia Mateo 6:19-21.) ʼI te ʼaho fuli, ʼe tou maʼu ai te ʼu faigamālie moʼo fai ia te meʼa ʼaē ʼe lelei kiā mata ʼo Sehova pea mo fakakoloaʼia totatou maʼuli. Ohagē lā, ʼe feala ke tou fakamafola te logo lelei ki te hahaʼi, ke tou fakamālohiʼi totatou maʼuli fakataumātuʼa pea mo totatou maʼuli fakafāmili, pea mo fakaloloto totatou maʼuli fakalaumālie ʼaki hata ako takitokotahi pea mo kau ki te ʼu fono. (Tnk. 11:6; Hep. 13:16) Koia, ʼe kotou fia maʼu koa he maʼuli ʼe ʼi ai hona ʼaoga moʼoni kiā koutou? Kapau ʼe kotou fia maʼu te maʼuli ʼaia, pea kotou haga fakalogo ki te tokoni ʼaenī ʼa Salomone: “Manavasiʼi ki te ʼAtua moʼoni pea mo taupau tana ʼu fakatotonu. He koʼenā te maʼua kātoa ʼo te tagata.”—Tnk. 12:13.

[ʼU nota]

ʼE Kotou Tali Feafeaʼi Anai?

• Koteā ʼaē ʼe tonu ke ina uga tātou ke tou fakakaukauʼi lelei tatatou ʼu fakatuʼutuʼu ʼi totatou maʼuli?

• ʼE tonu ke feafeaʼi tatatou manatu ʼo ʼuhiga mo te faiga ʼaē ki te ʼu fakafiafia pea mo te ʼu koloa?

• Ko te gāue fea ʼaē ʼe tou maʼu ai he fiafia ʼe tologa?

• Koteā te meʼa maʼuhiga ʼaē ʼe tonu ke tou faigaʼi ke tou maʼu?

[ʼU fehuʼi ʼo te ako]