ʼE Mole Kau Te Kau Kilisitiano ʼi Te Malamanei ʼi Te ʼu ʼAho Fakamuli

“ ʼE mole nātou kau ʼi te malamanei, ohage pe ko ʼau ʼe mole ʼau kau ʼi te malamanei.”—Soane 17:16, MN.

1, 2. Koteā ʼaē neʼe ʼui e Sesu ʼo ʼuhiga mo te ʼu felogoi ʼo tana kau tisipulo mo te malamanei, pea koteā te ʼu fehuʼi ʼaē ʼe lagaʼi ai?

 ʼI TE po fakamuli ʼo tona maʼuli haohaoa, neʼe fai e Sesu te faikole loaloaga kae fakalogo tana kau tisipulo. ʼI tana faikole, neʼe talanoa ki te faʼahiga maʼuli ʼo te kau Kilisitiano moʼoni fuli. ʼI tana talanoa ʼo ʼuhiga mo tana kau tisipulo, neʼe ʼui maʼana: “Neʼe ʼau foaki age tau folafola kia nātou, ka neʼe fehiʼa te malamanei kia nātou, koteʼuhi ʼe mole nātou kau ʼi te malamanei, ohage pe ko ʼau, ʼe mole ʼau kau ʼi te malamanei. ʼE mole ʼau kole atu kia te koe ke ke toʼo kehe ia nātou ʼi te malamanei, kae ke ke leʼoleʼo kia nātou ʼuhi ko ia ʼaē ʼe agakovi. ʼE mole nātou kau ʼi te malamanei, ohage pe ko ʼau ʼe mole ʼau kau ʼi te malamanei.”—Soane 17:14-16, MN.

² Neʼe tuʼa lua te ʼui e Sesu ʼe mole kau anai tana kau tisipulo ʼi te malamanei. Pea ko tanatou mole kau ʼaia ki te malamanei ʼe fakatupu anai he ʼu faigataʼaʼia kia nātou, ʼe fehiʼa anai te malamanei kia nātou. Kae ʼe mole tonu ke matataku te kau Kilisitiano, heʼe leʼoleʼo Sehova kia nātou. (Tāʼaga Lea 18:10; Mateo 24:9, 13) ʼAki te ʼu palalau  ʼa Sesu, ʼe tou lava fai te ʼu fehuʼi ʼaenī: ‘He koʼe ʼe mole kau te kau Kilisitiano moʼoni ʼi te malamanei? Koteā tona faka ʼuhiga ke mole nātou kau ʼi te malamanei? Kapau ʼe fehiʼa te malamanei ki te kau Kilisitiano, pea ʼe tonu ke feafeaʼi tanatou ʼu felogoi mo te malamanei? Kae tāfito, ʼe tonu ke feafeaʼi tanatou ʼu felogoi mo te ʼu puleʼaga ʼo te malamanei?’ Ko te tali ʼa te Tohi-Tapu ki te ʼu fehuʼi ʼaia ʼe maʼuhiga kia tatou fuli.

“ ʼE Tou ’Ōmai Mai Te ʼAtua”

3. (a) He koʼe ʼe mole tou kau ʼi te malamanei? (b) Koteā ʼaē ʼe fakamoʼoni ai ʼe puleʼi te malamanei e “te mālohi ʼo te agakovi”?

³ ʼE mole tou kau ʼi te malamanei koteʼuhi ʼe tou felogoi lelei mo Sehova. Neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Soane: “ ʼE tou ʼiloʼi ʼe tou ʼōmai mai te ʼAtua, kae ko te malamanei katoa ʼe takoto ia ʼi te mālohi ʼo te agakovi.” (1 Soane 5:19, MN ) Ko te ʼu palalau ʼa Soane ʼo ʼuhiga mo te malamanei ʼe ko he ʼu palalau moʼoni. ʼE lahi ʼaupito ia ʼaho nei te ʼu tau, mo te fai fakapō, mo te agamālohi, mo te gaohi koviʼi ʼo te hahaʼi, mo te aga kākā, pea mo te aga heʼeʼaoga, ʼo fakamoʼoni ai ko te malamanei ʼe puleʼi e Satana, kae mole ko te ʼAtua. (Soane 12:31; 2 Kolonito 4:4; Efeso 6:12) Ka liliu he tahi ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea ʼe mole kau ʼi te malamanei, ko tona faka ʼuhiga ʼe mole kei ina fai anai te ʼu aga ʼaē ʼe kovi pea ʼe fehiʼa anai kiai.—Loma 12:2; 13:12-14; 1 Kolonito 6:9-11; 1 Soane 3:10-12.

4. ʼE tou fakahā feafeaʼi ʼe ko tatou ʼe ʼa Sehova?

⁴ Kae ʼo mole hage ko te malamanei, neʼe ʼui e Soane ko te kau Kilisitiano ʼe nātou “ ʼōmai mai te ʼAtua.” Ko nātou fuli ʼaē ʼe nātou foaki tonatou maʼuli kia Sehova, ʼe liliu ia Sehova ko tonatou pule. Neʼe ʼui fēnei e te ʼapositolo ko Paulo: “Kapau ʼe tou maʼuʼuli, ʼe tou maʼuʼuli maʼa Sehova, pea kapau ʼe tou mamate, ʼe tou mamate maʼa Sehova. Koia, kapau ʼe tou maʼuʼuli pea kapau ʼe tou mamate, ko tatou ʼe ʼa Sehova.” (Loma 14:8, MN; Pesalemo 116:15) Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ko Sehova totatou pule, koia ʼe tou tauhi ʼāteaina pe kia te ia. (Ekesote 20:4-6) Koia ʼe mole momoli e he Kilisitiano moʼoni tona maʼuli moʼo fakahoko he ʼu fakatuʼutuʼu ʼo te malamanei. Pea logola ʼe fakaʼapaʼapa ki te ʼu fakatātā ʼo te ʼu puleʼaga, kae ʼe mole atolasio kiai, ʼi tona loto peʼe ʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe ina fai. ʼE mahino ia ʼe mole tauhi ki he ʼu hahaʼi ʼiloa ʼi te faigaoʼi peʼe ko he tahi atu ʼu hahaʼi logona ʼo totatou temi. ʼE moʼoni ʼe fakaʼapaʼapa ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe fia fai e te hahaʼi, kae ʼe tauhi ʼāteaina pe ki te Tupuʼaga. (Mateo 4:10; Apokalipesi 19:10) ʼAki te faʼahi ʼaia, ʼe mole kau ai ʼi te malamanei.

“Ko Toku Puleʼaga ʼe Mole Kau Ia ʼi Te Mālama ʼAenī”

5, 6. He koʼe ʼe mole tou kau ʼi te malamanei mo kapau ʼe tou fakalogo ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua?

⁵ ʼE mole toe kau te kau Kilisitiano ʼi te malamanei, heʼe ko nātou ko te ʼu tisipulo ʼa Sesu Kilisito pea mo nātou fakalogo ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. ʼI te temi ʼaē neʼe fakamāuʼi ai Sesu ia muʼa ʼo Posio Pilato, neʼe ʼui maʼana: “Ko toku puleʼaga ʼe mole kau ia ʼi te mālama ʼaenī. Kanapaula neʼe kau toku puleʼaga ʼi te mālama ʼaenī, kanaʼauala neʼe tau taku hahaʼi ke ʼaua naʼa ʼave ʼau ki te kau Sutea. Kae koʼeni, ko toku puleʼaga ʼe mole tuʼu ia ʼi henī.” (Soane 18:36, MN ) ʼE fakaʼaogaʼi anai e Sehova te Puleʼaga moʼo tāpuhā tona huafa, moʼo faka lākatonuʼi tana pule, pea mo fakahoko tona finegalo ʼi te kele ohage ko selo. (Mateo 6:9, 10) ʼI tona minisitelio, neʼe faka mafola e Sesu te logo lelei ʼo te Puleʼaga, pea neʼe ina ʼui ʼe tala anai te logo ʼaia e tana kau tisipulo ʼo aʼu ki te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼaenī. (Mateo 4:23; 24:14) ʼI te taʼu 1914, neʼe hoko te lea faka polofeta ʼo Apokalipesi 11:15: “Kua  fakalaka te puleagahau o te malama-nei ki totatou Aliki pea mo tana Kilisito; e pule anai i te u sekulo mo te u sekulo.” Kua ōvi mai te temi ʼaē ka puleʼi tokotahi anai te kele, e te Puleʼaga ʼaē ʼi selo. (Taniela 2:44) Māʼia mo te ʼu puleʼaga ʼo te malamanei, ʼe tonu anai ke nātou fakamoʼoni ʼaki he fakakinau ki te pule ʼo te Puleʼaga.—Pesalemo 2:6-12.

⁶ ʼI tanatou ʼiloʼi te ʼu manatu fuli ʼaia, ʼe fakalogo te kau Kilisitiano moʼoni ia ʼaho nei ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, pea mo nātou mulimuli ki te tokoni ʼa Sesu, ke nātou ‘haga fakamuʼamuʼa te puleʼaga pea mo te faitotonu ʼa te ʼAtua.’ (Mateo 6:33) ʼE mole nātou agatuʼu ki te puleʼaga ʼo te fenua ʼaē ʼe nātou maʼuʼuli ai, kae ʼi tona ʼaluʼaga fakalaumālie ʼe mole nātou kau ʼi te malamanei. Ko te gāue tāfito ʼa te kau Kilisitiano ia ʼaho nei, ohage ko te ʼuluaki sēkulō, ʼe ko te ‘fakamoʼoni ʼo ʼuhiga mo te puleʼaga ʼo te ʼAtua.’ (Gaue 28:23) ʼE mole feala ki he puleʼaga fakatagata ke ina tāʼofi te haʼele ki muʼa ʼo te gāue ʼaia neʼe foaki mai e te ʼAtua.

7. He koʼe ʼe mole kau te kau Kilisitiano moʼoni ki te ʼu tau, pea neʼe nātou fakahā feafeaʼi te faʼahi ʼaia?

⁷ Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ko Sehova te pule ʼo te kau Kilisitiano, ko nātou ko te kau tisipulo ʼa Sesu pea ʼe nātou fakalogo ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, koia neʼe mole nātou kau ki te ʼu tau fakafenua pea mo faka malamanei ʼo te 20 pea mo te 21 sēkulō. Neʼe mole nātou lagolago ki he puleʼaga, neʼe mole nātou kau ki te ʼu tau, pea neʼe mole nātou faka mafola he ʼu manatu faka puleʼaga. Neʼe nātou fakahā tanatou tui mālohi lolotoga te ʼu fakafeagai ʼaē neʼe hage neʼe mole feala ke nātou kātakiʼi, pea neʼe nātou mulimuli ki te ʼu manatu ʼaē neʼe fakahā ki te ʼu pule Nasi ʼo Siamani ʼi te taʼu 1934: “ ʼE mole mātou kau ki te ʼu faʼahi faka politike, kae ʼe mātou fakalogo katoa ki te puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼaē ʼe puleʼi e Kilisito tona Hau. ʼE mole mātou fai anai he meʼa ʼe kovi ki he tahi. ʼE mātou fiafia anai ʼi te nonofo ʼi te tokalelei pea mo agalelei ki te hahaʼi fuli pe ʼi te ʼu lakaga fuli pe.”

Ko Te Kau Fakafofoga Pea Mo Te ʼu Hahaʼi Neʼe Fekauʼi e Kilisito

8, 9. He koʼe ʼe ʼui ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ia ʼaho nei ʼe ko he kau fakafofoga pea mo he hahaʼi neʼe fekauʼi, pea ʼe malave feafeaʼi te faʼahi ʼaia ki tanatou ʼu felogoi mo te ʼu puleʼaga?

⁸ Neʼe ʼui e Paulo ʼo ʼuhiga mo ia totonu pea mo te kau Kilisitiano fakanofo, ko nātou ko “te u fakafofoga o Kilisito, pea e poupouki koutou e te Atua aki ia matou.” (2 Kolonito 5:20; Efeso 6:20) Talu mai te taʼu 1914, ʼe feala ke fakahigoaʼi te kau Kilisitiano ʼaē neʼe fakanofo ʼaki te laumālie ko he kau fakafofoga ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, pea ko nātou ko te ʼu “foha.” (Mateo 13:38, MN; Filipe 3:20; Apokalipesi 5:9, 10) Tahi ʼaē meʼa, ko Sehova neʼe ina taki mai te ʼu puleʼaga “he hahai kaugamalie” ʼo te “tahi ʼu ōvi,” ko te kau Kilisitiano ʼe nātou ʼamanaki maʼuʼuli ʼi te kele, ke nātou lagolago ki te ʼu foha fakanofo ʼi tanatou gāue ʼaē ko te kau fakafofoga. (Apokalipesi 7:9; Soane 10:16, MN ) ʼE feala ke fakahigoaʼi te “tahi ʼu ōvi” ʼaia ko he “hahaʼi neʼe fekauʼi” e te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.

⁹ Ko te tagata fakafofoga pea mo tana ʼu hahaʼi gāue ʼe mole nātou kau ki te ʼu faʼahi faka politike ʼo te fenua ʼaē ʼe nātou maʼuʼuli ai. ʼO toe feiā pe, ʼe mole kau te kau Kilisitiano ki te ʼu faʼahi faka politike ʼo te ʼu puleʼaga ʼo te malamanei. ʼE mole nātou lagolago peʼe nātou fakafeagai ki he kautahi ʼo he fenua, ʼo he lanu, ʼo he sosiete peʼe ʼi te faʼahi ʼo te paʼaga. (Gaue 10:34, 35) Kae ʼe nātou “fai ia te lelei ki te tagata fuape.” (Kalate 6:10) Mai tona ʼuhiga ʼaē ʼe mole kau te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ki te malamanei, koia ʼe mole feala ai ki he  tahi ke fakafisi ki tanatou logo, ʼo ʼui ʼe nātou lagolago ki he lanu, ki he fenua peʼe ki he maveuveu faka telepi.

ʼE ʼIloʼi Nātou ʼUhi Ko Tonatou ʼOfa

10. Ki he Kilisitiano, ʼe maʼuhiga feafeaʼi te ʼofa?

¹⁰ ʼO hilifaki ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe tou talanoa kiai, ʼe mole toe kau te kau Kilisitiano ʼi te malamanei tupu ko tonatou ʼu vāhaʼa faka Kilisitiano. Neʼe ʼui fēnei e Sesu ki tana kau tisipulo: “Aki te mea aia, e iloi anai e te tagata fuape, ko koutou ko aku tisipulo, mo kapau e koutou maù te feʼofaʼofani.” (Soane 13:35) Ko te ʼofa fakatautehina ʼe ko te faʼahi tāfito ʼaia ʼe maʼu e he Kilisitiano. (1 Soane 3:14) Ohage ko te felogoi lelei ʼa he Kilisitiano mo Sehova pea mo Sesu, ʼe toe felogoi lelei mo te tahi kau Kilisitiano. ʼE mole ʼofa pe ki te hahaʼi ʼo tona kokelekasio. ʼE toe ʼofa ki “[tona ʼu] tehina i te malama-nei.”—1 Petelo 5:9.

11. ʼE hā feafeaʼi te feʼofaniʼaki ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi tanatou aga?

¹¹ Ia ʼaho nei, ʼe fakahā e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova tonatou ʼofa fakatautehina ʼi tanatou fakahoko te ʼu palalau ʼo Isaia 2:4: “ ʼE tonu anai ke nātou tuki tanatou ʼu heletā ke liliu ko he ʼu huo fuli kele pea mo tanatou ʼu tao ke liliu ko he ʼu pipi moʼo pakimaga. Pea ʼe mole hiki anai he heletā e he fenua ki he tahi fenua, pea ʼe mole nātou toe ako anai te tau.” ʼE akoʼi te kau Kilisitiano moʼoni e Sehova, koia ʼe nātou tokalelei mo te ʼAtua pea ia nātou. (Isaia 54:13) ʼUhi ko tanatou ʼofa ki te ʼAtua pea mo tonatou ʼu tēhina, ʼe mole feala ke nātou manatu ke nātou matehi tonatou ʼu kaumeʼa Kilisitiano—peʼe ko he tahi age—ʼo te tahi ʼu fenua. Ko tanatou tokalelei pea mo tanatou logo tahi ʼe ko te ʼu faʼahi maʼuhiga ʼaia ʼo tanatou tauhi, ko te fakahā ʼaia ʼe nātou maʼu moʼoni te laumālie ʼo te ʼAtua. (Pesalemo 133:1; Mikea 2:12; Mateo 22:37-39; Kolose 3:14) ʼE nātou “kumi te tokalelei pea mo . . . muliʼi,” heʼe nātou ʼiloʼi ko “te ʼu mata ʼo Sehova ʼe tuku ki te kau agatonu.”—Pesalemo 34:14, 15.

Te Manatu ʼa Te Kau Kilisitiano Ki Te Malamanei

12. Koteā te aga ʼe fakahā e Sehova ki te hahaʼi ʼe tonu ke faʼifaʼitaki kiai te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea e feafeaʼi hanatou faʼifaʼitakiʼi?

¹² Neʼe kua tala e Sehova te tautea ʼaē ka hoko ki te malamanei, kae heʼeki ina fakamāuʼi te hahaʼi fuli ʼo te malamanei. ʼE ina fakahoko anai te faʼahi ʼaia ʼaki ia Sesu ʼi Tona temi totonu. (Pesalemo 67:3, 4; Mateo 25:31-46; 2 Petelo 3:10) ʼI muʼa ʼo te hoko ʼo te temi ʼaia, ʼe ina fakahā he ʼofa lahi ki te hahaʼi ʼo te malamanei. Neʼe ina foaki mo tona ʼAlo ʼulu tokotahi ke feala ki te hahaʼi fuli pe ke nātou maʼu ia te maʼuli heʼegata. (Soane 3:16) ʼUhi ko tatou ko te kau Kilisitiano, ʼe tou faʼifaʼitakiʼi te ʼofa ʼo te ʼAtua ʼo tou palalau ki te hahaʼi ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaē neʼe fai e te ʼAtua moʼo hāofaki ia nātou, tatau aipe peʼe meʼa noaʼi ʼi ʼihi temi tatatou ʼu faiga.

13. ʼE tonu ke feafeaʼi tatatou aga ki te ʼu puleʼaga ʼo te malamanei?

¹³ ʼE tonu ke feafeaʼi tatatou aga ki te ʼu puleʼaga ʼo te malamanei? Neʼe tali e Paulo ki te fehuʼi ʼaia ʼi tana tohi fēnei: “Ke fakalogo te nefesi fuli pe ki te  ʼu pule māʼoluga, koteʼuhi heʼe mole ʼi ai he pule mokā neʼe mole fakagafua e te ʼAtua; pea ko te ʼu pule ʼaē ʼe tuʼu ʼe nātou tahi tuʼu ʼi tona tuʼulaga ʼuhi pe ko te ʼAtua.” (Loma 13:1, 2, MN ) ʼE tuʼakoi te pule ʼaē ʼe maʼu e te tagata (peʼe lahi peʼe veliveli tana puleʼi te hahaʼi, kae ʼe mālalo tuʼumaʼu ia ia Sehova) heʼe fakagafua e te Māfimāfi ke tuʼu te ʼu puleʼaga ʼaia. ʼE fakalogo te Kilisitiano ki te puleʼaga heʼe kau te faʼahi ʼaia ki tana fakalogo kia Sehova. Kae ʼe feafeaʼi anai mo kapau ʼe hoko he fihifihia ʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakamaʼua e te ʼAtua pea mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakamaʼua e te puleʼaga?

Te Lao ʼa Te ʼAtua Pea Mo Te Lao ʼa Sesale

14, 15. (a) Koteā ʼaē neʼe fai e Taniela ke mole hoko he fihifihia ʼo ʼuhiga mo te fakalogo? (b) Koteā ʼaē neʼe fakahā lelei e te toko tolu kau Hepeleo ʼi te temi ʼaē neʼe mole feala ke tāʼofi ai te fihifihia ʼo ʼuhiga mo te fakalogo?

¹⁴ ʼE tuku e Taniela pea mo tona ʼu kaumeʼa e toko tolu, he faʼifaʼitaki lelei ʼo ʼuhiga mo te fakafuafua ʼo te fakalogo ki te ʼu puleʼaga pea mo te fakalogo ki te pule ʼa te ʼAtua. ʼI te temi ʼaē neʼe ʼave ai te toko fā kau Hepeleo tūpulaga ʼaia ki Papiloni, neʼe nātou fakalogo ki te ʼu lao ʼo te fenua ʼaia pea mole tuai, neʼe filifili nātou ʼo ʼuhiga mo he ako ʼe makehe. Ko Taniela, ʼi tana ʼiloʼi ʼaē ʼe feala ke hoko he fihifihia ʼi te ako ʼaia pea mo te Lao ʼa Sehova, neʼe palalau ai mo te ofisie pule ki te faʼahi ʼaia. Neʼe fai ai te ʼu fakatuʼutuʼu makehe moʼo fakaʼapaʼapa ki te leʼo ʼo loto ʼo te toko fā kau Hepeleo. (Taniela 1:8-17) Ke mole hoko he ʼu fihifihia, ʼe mulimuli te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ki te faʼifaʼitaki ʼo Taniela mokā nātou fakamahino ʼaki he fakaʼapaʼapa tanatou manatu ki te kau pule.

¹⁵ Kae ki muli age, neʼe mole feala ke fai he meʼa moʼo tāʼofi te fihifihia ʼo ʼuhiga mo te fakalogo. Neʼe fakatuʼu e te hau ʼo Papiloni ʼi te mafa ʼo Tula, te fakatātā lahi pea neʼe ina fakatotonu ki te kau maʼu tuʼulaga ʼo te puleʼaga, ʼo kau kiai mo te ʼu pule kolo ʼo te ʼu tisitilike, ke nātou fakatahitahi ki te fakatapu ʼo te fakatātā ʼaia. ʼI te temi ʼaia, ko te ʼu kaumeʼa e toko tolu ʼo Taniela neʼe ko he ʼu pule kolo ʼi te tisitilike ʼo Papiloni, koia neʼe nātou kau ʼi te fakatotonu ʼaia. Neʼe ʼi ai te lakaga neʼe tonu ke tulolo fuli ai te hahaʼi ʼaē neʼe fakatahi ia muʼa ʼo te fakatātā. Kae neʼe ʼiloʼi e te kau Hepeleo ko te faʼahi ʼaia neʼe mole ʼalutahi mo te lao ʼa te ʼAtua. (Teutalonome 5:8-10) Koia neʼe mole nātou tulolo ai ʼi te temi ʼaē neʼe tulolo fuli ai te hahaʼi. ʼI tanatou talagataʼa ʼaia ki te lao ʼa te hau, neʼe feala ke hoko kia nātou he mate fakamataku, pea neʼe gata pe ki he milakulo neʼe feala ke ina hāofaki nātou. Kae neʼe nātou filifili ke nātou mamate, kae mole nātou talagataʼa kia Sehova.—Taniela 2:49-3:29.

16, 17. Neʼe tali feafeaʼi e te kau ʼapositolo ki te fakatotonu ʼaē ke nātou fakagata te fai faka mafola, pea koteā tona tupuʼaga?

¹⁶ ʼI te ʼuluaki sēkulō, neʼe pāuiʼi te kau ʼapositolo ʼa Sesu Kilisito kia muʼa ʼo te kau takitaki Sutea ʼi Selusalemi, pea neʼe fakatotonu age ke fakagata tanatou faka mafola ʼi te huafa ʼo Sesu. Neʼe koteā ʼaē neʼe nātou fai? Neʼe fakatotonu e Sesu kia nātou ke nātou fai he ʼu tisipulo ʼi te ʼu fenua fuli pe, pea neʼe kau ai mo te fenua ko Sutea. Neʼe ina toe ʼui ke nātou liliu ko tana kau fakamoʼoni ʼi Selusalemi pea mo te malamanei katoa. (Mateo 28:19, 20; Gaue 1:8) Neʼe ʼiloʼi e te kau ʼapositolo ko te ʼu fakatotonu ʼa Sesu neʼe ko te ʼu meʼa ʼaia neʼe loto e te ʼAtua ke nātou fai. (Soane 5:30; 8:28) Koia, neʼe nātou ʼui fēnei: “ ʼE tonu ke mātou fakalogo ki te ʼAtua, ohage ko he fakalogo ki he pule, ʼi he fakalogo ia ki te tagata.”—Gaue 4:19, 20; 5:29, MN.

 ¹⁷ Neʼe mole agatuʼu te kau ʼapositolo. (Tāʼaga Lea 24:21) Kae ka tapuʼi age e te ʼu pule tanatou fai te finegalo ʼo te ʼAtua, pea ʼe nātou ʼui fēnei: ‘ ʼE tonu ke mātou fakalogo ki te ʼAtua, kae mole ki te tagata.’ Neʼe ʼui e Sesu ʼe tonu ke tou “liufaki te ʼu meʼa ʼa Sesale kia Sesale, kaʼe ko te ʼu meʼa ʼa te ʼAtua ki te ʼAtua.” (Maleko 12:17, MN ) Kapau ʼe tou talagataʼa ki he fakatotonu ʼa te ʼAtua ʼuhi he neʼe fakatotonu mai e te tagata, pea ʼe tou foaki ki te tagata te meʼa ʼaē ʼa te ʼAtua. ʼE tou fakahoko totatou ʼu maʼua fuli kia Sesale, kae ʼe tou fakamoʼoni ʼe ko Sehova tokotahi ʼaē ʼe ina maʼu te pule māʼoluga. Ko ia te Tuʼi ʼAliki ʼo te ʼAtulaulau, te Tupuʼaga, te Matapuna moʼoni ʼo te pule.—Apokalipesi 4:11.

ʼE Tou Tutuʼu Mālohi Anai

18, 19. Koteā te faʼifaʼitaki neʼe tuku e te tokolahi ʼo totatou ʼu tēhina, pea ʼe tou lava mulimuli feafeaʼi ki tanatou faʼifaʼitaki?

¹⁸ ʼI te temi nei, ʼe lahi te ʼu puleʼaga ʼe nātou tali te mole kau ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ki te malamanei, pea ʼe tou fakafetaʼi ai kia nātou. Kae ʼi ʼihi fenua, neʼe hoko te ʼu fakafeagai mālohi ki te kau Fakamoʼoni. ʼI te 20 sēkulō ʼo aʼu mai ki te temi ʼaenī, ko ʼihi ʼo tatou ʼu tēhina pea mo tuagaʼane, ʼi tona ʼaluʼaga fakalaumālie, neʼe nātou faiga mālohi ʼi “te tau matalelei ʼo te tui.”—1 Timoteo 6:12, MN.

¹⁹ ʼE tou lava faʼifaʼitakiʼi feafeaʼi tonatou lotomālohi ʼaia? ʼUluaki, ʼe tou ʼiloʼi ʼe tonu ke hoko kia tatou te ʼu fakafeagai. ʼE mole tonu ke tou matataku peʼe tou punamaʼuli mo kapau ʼe hoko mai kia tatou te ʼu faʼahi ʼaia. Neʼe fakatokagaʼi fēnei e Paulo kia Timoteo: “Ko natou katoa e fia mauli fakalotu ia Kilisito Sesu, e fakatagai anai.” (2 Timoteo 3:12; 1 Petelo 4:12) ʼI he mālama ʼe puleʼi e Satana, ʼe mole tonu koa la ke fakafeagai mai te hahaʼi kia tatou? (Apokalipesi 12:17) Kapau ʼe tou nofo agatonu, pea ʼe ʼi ai tuʼumaʼu anai ʼihi ʼe nātou ‘punamaʼuli pea mo nātou talanoa kovi ʼo ʼuhiga mo tatou.’—1 Petelo 4:4.

20. Koteā te ʼu moʼoni fakaloto mālohi ʼe tonu ke tou manatuʼi?

²⁰ Lua, ʼe tou tui papau ʼe tokoni mai anai ia Sehova pea mo tana kau ʼaselo. Ohage ko tona ʼui e Eliseo ʼi te temi muʼa, “ ʼe tokolahi age ia nātou ʼaē ʼe kau mo [tatou] ia nātou ʼaē ʼe kau mo nātou.” (2 Hau 6:16; Pesalemo 34:7) ʼE lagi fakagafua e Sehova ke hoko faka temi te ʼu fakafeagai, koteʼuhi ʼe ʼi ai tona ʼu tupuʼaga lelei. Kae ʼe ina foaki tuʼumaʼu anai kia tatou te mālohi ʼaē ʼe ʼaoga moʼo kātakiʼi. (Isaia 41:9, 10) Neʼe matehi ʼihi, kae ʼaua naʼa tou matataku. Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “ ʼAua naʼa koutou manavasiʼi kia nātou ʼaē ʼe nātou tāmateʼi te sino ka mole feala ke nātou tāmateʼi te nefesi; ka ke koutou manavasiʼi kia ia ʼaē ʼe feala tana fakaʼauha te nefesi pea mo te sino ʼi te Seʼeni.” (Mateo 10:16-23, 28, MN ) ʼE tou maʼuli “fakatemi” ʼi te tuʼu ʼaenī. ʼE tou fakaʼaogaʼi ai totatou temi ke tou “puke maʼu te maʼuli moʼoni,” te maʼuli heʼegata ʼi te mālama foʼou ʼa te ʼAtua. (1 Petelo 2:11; 1 Timoteo 6:19, MN ) ʼE mole he tagata ʼe feala anai ke ina toʼo ia tatou te fakapale ʼaia, mo kapau ʼe tou haga nofo agatonu ki te ʼAtua.

21. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou manatuʼi tuʼumaʼu?

²¹ Koia, tou manatuʼi tatatou ʼu felogoi maʼuhiga mo Sehova ʼAtua. ʼOfa pe ke tou fakafetaʼi tuʼumaʼu ki te ʼu lelei ʼe tou maʼu ʼi totatou ʼuhiga kau tisipulo ʼa Kilisito pea mo tou fakalogo ki te Puleʼaga. Tou ʼofa ʼaki totatou loto katoa ki totatou ʼu tēhina, pea ke tou fiafia tuʼumaʼu ʼi te ʼofa ʼaē ʼe nātou fakahā mai kia tatou. Kae tou tokagaʼi tāfito te ʼu palalau ʼaenī ʼa te tagata fai pesalemo: “Falala kia Sehova, ke ke lotomālohi, pea ke mālohi tou loto! ʼIo, falala kia Sehova.” (Pesalemo 27:14; Isaia 54:17) Kapau ʼe tou fai feiā, pea ʼe tou tutuʼu mālohi anai ʼaki tatatou ʼamanaki mālohi, ohage ko te kau Kilisitiano tokolahi ʼo te temi muʼa. ʼE tou liliu anai ko he kau Kilisitiano agatonu ʼe mole nātou kau ʼi te malamanei.

ʼE Feala Koa Hakotou Fakamahino?

• He koʼe ʼe mole tou kau ʼi te malamanei mo kapau ʼe tou felogoi lelei mo Sehova?

• ʼUhi heʼe tou fakalogo ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, e feafeaʼi hatatou mole kau ʼi te malamanei?

• He koʼe ʼe mole tou kau ki te malamanei mo kapau ʼe tou ʼoʼofa ki totatou ʼu tēhina?

[Fehuʼi]

[Paki ʼo te pasina 15]

ʼUhi ko tatatou fakalogo ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, ʼe feafeaʼi ai tatatou felogoi mo te malamanei?

[Paki ʼo te pasina 16]

Ko te Hutu pea mo te Tutsi ʼe nā gāue fakatahi ʼi te fiafia

[Paki ʼo te pasina 17]

Ko te ʼu tēhina Sutea pea mo Alape

[Paki ʼo te pasina 17]

ʼE fiafia fakatahi te kau Kilisitiano ʼo Serbie, mo Bosnie pea mo Croatie

[Paki ʼo te pasina 18]

Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai mokā fakatotonu mai e te ʼu puleʼaga ke tou maumauʼi he lao ʼa te ʼAtua?