Subara an Ira Pagtoo

Nagbantay Ngan Naghulat Hiya

KARUYAG ni Elias, usa nga tinuod nga propeta han Dios, nga mag-ampo hin pribado ha iya Amay ha langit. Kondi hinkit-an pa la hiya han mga tawo nga nakapalibot ha iya nga naghahangyo hin kalayo tikang ha langit, salit waray ruhaduha nga damu ha ira an naruyag nga kumarawat han iya pag-uyon. Antes hiya sinagka ha mahangin nga pungkay han Bukid Karmelo ngan nag-ampo kan Jehova nga Dios, kinarawat hiya hin makuri nga sugo. Kinahanglan hiya makiistorya kan Hadi Ahab.

Magkaiba gud inin duha nga lalaki. Hi Ahab nga nakasul-ot hin panapton nga kanan hadi, hakog ngan matalaw nga apostata. Samtang hi Elias nakasul-ot hin opisyal nga panapton han propeta—simple ngan matiskig nga bado nga posible nga ginhimo tikang ha anit o ginlara tikang ha barahibo han kamelyo o kanding. Hiya maisugon, marig-on, ngan may pagtoo. Iginpakita han mga panhitabo hiton nagtitikatapos nga adlaw an disposisyon hinin duha nga lalaki. a

Hito nga adlaw, naalohan hi Ahab ngan an iba nga magsiringba ni Baal. Nahibaroan nga palso an pagano nga relihiyon nga ginpangunahan ni Ahab ngan han iya asawa, hi Rayna Jesebel, ha napulo ka tribo nga ginhadian han Israel. Iginbuhayhag na gud nga palso nga dios hi Baal. Bisan pa kon an mga propeta hiton waray kinabuhi nga dios duro nga nanginyupo, nagsinayaw, ngan nagsamad han ira kalugaringon, napakyas hiya bisan la pagdagkot hin kalayo. Waray niya mapanalipdi an iya 450 nga propeta ha kamatayon nga angay gud ha ira. Kondi, inin palso nga dios napakyas ha usa pa ka bahin, ngan hirani na makita ito nga kapakyasan. Ha sulod hin sobra tulo ka tuig na, nanginyupo an mga propeta ni Baal nga tapuson na niya an huraw nga nakakadaot ha ira tuna, kondi waray gud hiya nahimo. Ha diri na maiha, ipapakita mismo ni Jehova nga hiya an tinuod nga Dios pinaagi ha pagtapos han huraw.—1 Hadi 16:30–17:1; 18:1-40.

Kondi, san-o magios hi Jehova? Ano an bubuhaton ni Elias tubtob hito nga panahon? Ngan ano an mahibabaroan naton tikang ha iya? Aton kitaon samtang gin-uusisa naton an asoy ha 1 Hadi 18:41-46.

Mainampoon nga Disposisyon

Nakiistorya hi Elias kan Ahab ngan nagsiring: “Tumindog ka, kaon ngan uminom; kay may-ada hagawak hin daku nga uran.” (Bersikulo 41) May-ada ba hinbaroan inin maraot nga hadi ha mga panhitabo hito nga adlaw? Waray espisipiko nga iginsusumat an asoy, kondi waray naton mababasa nga nagbasol hiya, waray man hiya magpabulig ha propeta ha pagdaop kan Jehova ngan ha pagpangaro hin kapasayloan. Lugod, hi Ahab ‘kinadto [basi] kumaon ngan uminom.’ (Bersikulo 42) Kondi, kumusta man hi Elias?

“Hi Elias nakadto ha igbaw han Karmelo; ngan hiya dinmuku ngada ha tuna, ngan [iginbutang] an iya nawong ha butnga han iya mga tuhod.” Paglakat ni Ahab basi kumaon, nakahigayon hi Elias nga mag-ampo. Tagda an mapainubsanon nga posisyon nga iginhulagway dinhi—naluhod hiya nga an iya nawong haros nakada na ha iya tuhod. Ano an iya igin-aampo? Diri na naton kinahanglan tiguhon pa. Ginsusumatan kita han Jakobo 5:18 nga hiya nag-ampo basi matapos an huraw. Sigurado nga ito an iya igin-ampo ha pungkay han Karmelo.

 Antes pa hito, hi Jehova nagsiring: “Ako magpapadara hin uran ngada ha tuna.” (1 Hadi 18:1) Tungod hito, nag-ampo hi Elias nga matuman an kaburut-on han iya Dios, sugad la han igintutdo ni Jesus nga ig-ampo han iya mga sumurunod paglabay hin mga usa ka yukot ka tuig.—Mateo 6:9, 10.

Damu an aton mahibabaroan ha susbaranan ni Elias ha pag-ampo. Para ha iya, an pinakaimportante amo an katumanan han kaburut-on han iya Dios. Salit, kon kita nag-aampo, maopay nga hinumdoman naton ini: “Kon mangaro kita hin bisan ano nga bagay sumala ha [kanan Dios] kaburut-on, mamamati hiya ha aton.” (1 Juan 5:14) Kon sugad, matin-aw nga basi pamatian han Dios an aton pag-ampo kinahanglan naton hibaroan an iya kaburut-on—usa nga maopay nga hinungdan ha paghimo han pag-aram han Biblia nga bahin han aton adlaw-adlaw nga pagkinabuhi. Sigurado nga karuyag liwat ni Elias nga matapos na an huraw tungod han ngatanan nga pag-antos ha iya lugar. Posible gud nga mapasalamaton hiya han nakita niya an milagro nga ginbuhat ni Jehova hito nga adlaw. Ha pariho nga paagi, sadang naton ig-ampo an kaopayan han iba ngan kinasingkasing nga magpasalamat.—2 Korinto 1:11; Filipos 4:6.

Nasarig Ngan Mabinantayon

Sigurado hi Elias nga tatapuson ni Jehova an huraw, kondi diri hiya sigurado kon san-o niya ito hihimoon. Salit, ano an ginbuhat han propeta? Tigamni an ginsiring han bersikulo 43: “Hiya nagsiring ha iya surugoon: Kadto na yana, panan-aw tipakadto ha dagat. Ngan hiya nakadto, ngan nanan-aw, ngan nagsiring: Waray man. Ngan hiya nagsiring: Kadto liwat ha makapito.” Diri maminos ha duha nga leksyon an igintututdo han ehemplo ni Elias. Siyahan, an iya pagsarig. Ikaduha, an iya pagkamabinantayon.

Namiling gud hi Elias hin tigaman nga hi Jehova hirani na gumios, salit ginsugo niya an iya kabulig ngadto ha hitaas nga dapit basi kitaon kon may-ada tigaman nga mauran. Pagbalik han kabulig, iginsumat hito inin makapaluya nga sumat: “Waray man.” Matin-aw an kasidsiran han langit ngan waray dampog ito. May-ada ka ba naobserbahan nga baga hin naiiba? Tigamni nga ginsidngan na ni Elias hi Hadi Ahab: “May-ada hagawak hin daku nga uran.” Kay ano nga nakasiring hito an propeta nga waray man nakikita nga dampog?

Maaram hi Elias han saad ni Jehova. Sugad nga propeta ngan representante ni Jehova, sigurado hiya nga tutumanon han iya Dios an Iya saad. Nasarig gud hiya salit sugad hin hinbabatian na niya an pagbunok. Mahimo magpahinumdom ito ha aton han paghulagway han Biblia kan Moises: “Nagpadayon hiya, sugad nga tinatan-aw niya an diri sadang makita.” Sugad ba liwat hito katinuod an Dios ha imo? Gintatagan kita niya hin damu nga hinungdan nga magkaada hin sugad nga pagtoo ha iya ngan ha iya mga saad.—Hebreo 11:1, 27.

Hi Elias mabinantayon gud liwat. Ginpabalik niya an iya kabulig, diri la makausa o makaduha, kondi makapito ka beses! Mahahanduraw naton an kakapoy han kabulig ha pagbinalik-balik, kondi hi Elias nagpabilin nga determinado nga  makakita hin tigaman, ngan waray hiya mawad-i hin paglaom. Ha kataposan, han ikapito na nga pagbinalik-balik, an kabulig nagsiring: “Kitaa, didto nagdadangan in dampog tikang ha dagat, sugad ka gutiay han kamot hin usa ka tawo.” (Bersikulo 44) Mahahanduraw mo ba an kabulig nga nag-uunat han iya kamot nga sugad hin nagsusumat han kaguti han dampog nga ginawas ha kasidsiran han Daku nga Dagat? b Bangin ginhuhunahuna han kabulig nga waray ito pulos. Kondi, para kan Elias, importante hinduro ito. Ha kadagmitan iya ginsugo an iya kabulig: “Kadto na, sidnga hi Ahab: Andama an imo karomata ha pakig-away, ngan lumugsong ka, nga diri ka mabalaong han uran.”

Hini nga bahin, nagpakita hi Elias hin maopay nga ehemplo para ha aton. Nagkikinabuhi liwat kita ha panahon diin diri na mag-iiha tutumanon han Dios an iya katuyoan. Ginpamulat ni Elias an kataposan han huraw; an mga surugoon han Dios yana nagpapamulat han kataposan han maraot nga sistema han kalibotan. (1 Juan 2:17) Kinahanglan padayon kita nga magin mabinantayon tubtob nga gumios hi Jehova, sugad kan Elias. Hi Jesus, an Anak han Dios, nagsagdon ha iya mga sumurunod: “Busa magbantay kamo, kay diri kamo maaram kon ano nga adlaw an pagkanhi han iyo Ginoo.” (Mateo 24:42) Karuyag sidngon ba ni Jesus nga an iya mga sumurunod diri mahibabaro kon san-o maabot an kataposan? Diri, tungod kay damu an iya iginsumat mahitungod han magigin kahimtang han  kalibotan antes umabot an kataposan. An tagsa ha aton may mahibabaroan mahitungod hinin detalyado nga tigaman han “kataposan han kalibotan.”—Mateo 24:3-7. c

An tagsa nga bahin hito nga tigaman naghahatag hin mapwersa ngan makakombinse nga ebidensya. Igo na ba ito nga ebidensya basi apurado nga gumios kita? Igo na an usa nga gutiay nga dampog ha pagkombinse kan Elias nga magios na hi Jehova. Napakyas ba hiya?

Nagtatalwas Ngan Nagbibendisyon hi Jehova

An asoy nagpapadayon: “Nahinabo ha madali nga panahon, nga an kalangitan nagtikaitom tungod han mga dampog ngan han hangin, ngan may daku nga uran. Ngan hi Ahab sinmakay, ngan nakadto ha Jesreel.” (Bersikulo 45) Madagmit gud an mga panhitabo. Samtang iginsusumat pa han kabulig ni Elias an mensahe han propeta kan Ahab, iton gutiay nga dampog nagtikadamu, nagpuno ngan nagpadulom han kalangitan. Hinangin hin makusog. Katapos han tulo ngan tunga ka tuig, inuran ha Israel. d Nahulos an uga nga tuna. Samtang an uran nagin bunok, linapwas an tubig han salog Kison, ngan waray ruhaduha nga naglimpyo han dugo han ginpamatay nga mga propeta ni Baal. Bisan an matinalapasnon nga mga Israelita gintagan liwat hin higayon nga wad-on an mahugaw hinduro nga pagsingba kan Baal ha ira nasud.

Sigurado nga naglaom hi Elias nga ito gud an mahitatabo! Magbabasol ba hi Ahab ngan mabaya ha iya mahugaw nga pagsingba kan Baal? An mga panhitabo hito nga adlaw nagtagana hin mapwersa nga mga hinungdan nga maghimo hin pagbag-o. Syempre, diri kita maaram han ginhuhunahuna ni Ahab hito nga takna. An asoy nagsusumat la ha aton nga an hadi ‘sinmakay ngan kinadto ha Jesreel.’ May-ada ba hiya hinbaroan? Determinado ba hiya magbag-o? Ipinapakita han urhi nga panhitabo nga diri hiya determinado. Oo, may-ada pa mahitatabo kan Ahab ngan kan Elias hito nga adlaw.

Nagtikang hi Elias pagbaktas ha dalan nga gin-agian ni Ahab. Harayo, masirom, ngan mahulos ito. Kondi may-ada nahitabo nga waray niya laomi.

“An kamot ni Jehova nakada kan Elias; ngan iya binaksan an iya baliatang, ngan dinmalagan una kan Ahab ngadto ha ganghaan ha Jesreel.” (Bersikulo 46) Matin-aw nga “an kamot ni Jehova” nagpagios kan Elias nga mahimo an diri nahihimo han ordinaryo nga tawo. Mga 30 kilometro an kahirayo han Jesreel ha Bukid Karmelo, ngan lagas na hi Elias. e Handurawa la nga ginkakaptan niya an iya hilawig nga panapton ngan ginbubutok ito ha may baliatang basi makakiwa hin maopay ha malasaw nga dalan—madagmit nga nagdinalagan salit naabotan, nalabyan ngan naunhan pa niya an karomata han hadi!

Bendisyon gud adto kan Elias! An pag-abat hin sugad nga kusog—bangin mas labaw pa kay han iya inabat han batan-on pa hiya—makalilipay gud nga eksperyensya. Bangin mahinumdoman naton an mga tagna nga naggagarantiya hin hingpit nga kahimsog ngan kusog ha magtinumanon nga tawo ha tiarabot nga Paraiso ha tuna. (Isaias 35:6; Lukas 23:43) Samtang nagdidinalagan hi Elias, sigurado nga maaram hiya nga inuuyonan hiya han iya Amay, an amo la matuod nga Dios, hi Jehova!

Naruruyag gud hi Jehova ha pagbendisyon. Ngan an iya bendisyon, takos gud hin pangalimbasog. Pariho kan Elias, kinahanglan kita magin mabinantayon, gin-uusisa hin maopay an makakombinse nga ebidensya nga nagpapakita nga hirani na gumios hi Jehova durante hinin peligroso ngan ultimo nga panahon. Pariho kan Elias, may-ada kita han ngatanan nga hinungdan nga sumarig gud ha mga saad ni Jehova, an “Dios han kamatuoran.”—Salmo 31:5.

[Mga footnote]

[Kahon/Retrato ha pahina 19]

Mationan-o Kaiha an Huraw ha Panahon ni Elias?

Ginpahibaro han propeta ni Jehova nga hi Elias hi Hadi Ahab nga hirani na matapos an maiha nga huraw. Nahitabo ito han “ikatulo ka tuig”—posible nga tikang han siyahan nga igpahibaro ni Elias an huraw. (1 Hadi 18:1) Waray pag-iha katapos hito, nagpauran hi Jehova. Tungod hito, bangin naghuhunahuna an iba nga an huraw natapos durante han hirani na mag-ikatulo ka tuig, salit waray ito umabot hin tulo ka tuig. Kondi, hira Jesus ngan Jakobo nasiring nga an huraw inabot hin “tulo ka tuig ngan unom ka bulan.” (Lukas 4:25; Jakobo 5:17) Nagkakasumpaki ba ito?

Diri gud. Tagda ini, an taghuraw ha kadaan nga Israel nag-iiha ngan naabot hin unom ka bulan. Sigurado nga ginpahibaro ni Elias hi Ahab mahitungod han huraw han an taghuraw nag-iiha na ngan nagin makuri na gud an kahimtang. Nangangahulogan ini nga an peryodo nga ginhunahuna nga huraw nagtikang haros unom ka bulan na an naglabay. Salit han igpahibaro ni Elias an pagtapos han huraw “ha ikatulo ka tuig” tikang han siyahan nga igpahibaro niya ito, an huraw inabot na hin haros tulo ngan tunga ka tuig. Linabay na an bug-os nga ‘tulo ka tuig ngan unom ka bulan’ han nagkatirok an mga Israelita para han kompetisyon ha Bukid Karmelo.

Tagda an epekto han siyahan nga pagpahibaro ni Elias kan Ahab mahitungod han huraw. Natoo an katawohan nga hi Baal “nakasakay ha mga dampog,” an dios nga magpapauran basi matapos an taghuraw. Kon nag-iha an taghuraw, posible an katawohan magpakiana: ‘Hain hi Baal? San-o hiya magpapauran?’ An pagpahibaro ni Elias nga diri mauran o magkakaada hin tun-og tubtob ha panahon nga magsiring hiya, sigurado nga nakapasubo ha mga magsiringba ni Baal.—1 Hadi 17:1.

[Ginkuhaan han Retrato]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Retrato ha pahina 18]

Nahuhulagway ha pag-ampo ni Elias an iya daku nga hingyap nga makita nga natutuman an kaburut-on han Dios