HAN bata pa hi Antoine Skalecki, pirme niya kaupod an usa nga kabayo. Kaupod niya ito ha pagbaktas ha masirom-sirom nga mga tanel basi maghakot hin karbon ha usa nga minahan nga 500 metros ha ilarom han tuna. An tatay ni Antoine nabaldado han narumpag an usa nga bahin han minahan, salit napiritan an iya pamilya nga patrabahoon hiya ha minahan hin siyam ka oras kada adlaw. Ha usa nga higayon, haros mamatay hiya han nagkaada aksidente ha minahan.

Usa hi Antoine han damu nga kabataan nga natawo ha Fransia ha dekada han 1920 ngan 1930 nga Polako an mga kag-anak. Kay ano nga binalhin ha Fransia an damu nga Polako? Han nagin independente utro an Polandia katapos han Girra ha Kalibotan I, nagin problema an daku gud nga populasyon hito. Ha luyo nga bahin, ha Fransia, sobra usa ka milyon nga kalalakin-an an namatay ha girra, ngan nanginahanglan gud ito hin mga minero hin karbon. Salit han Septyembre 1919, naghimo hin kasabotan an gobyerno han Fransia ngan Polandia nga nagtutugot ha mga Polako nga bumalhin ha Fransia. Han 1931, inabot na hin 507,800 an mga Polako ha Fransia, ngan damu ha ira an nag-ukoy ha norte nga bahin han nasud diin may mga minahan.

Gindara hinin maduruto nga mga Polako nga binalhin ha Fransia an ira kultura upod na an ira pagin relihiyoso. Hi Antoine nga 90 anyos na yana, nagsiring: “An akon lolo nga hi Joseph may daku gud nga pagtahod ha Baraan nga Kasuratan nga iginpasilsil ha iya han iya tatay.” Kada Domingo, iginsusul-ot han Polako nga mga pamilya nga nagtatrabaho ha minahan an ira pinakamaopay nga bado para ha pagsingba, sugad han ira ginbubuhat ha Polandia. Pero gintatamay gud ito han pipira nga diri relihiyoso nga mga Franses.

Ha Nord-Pas-de-Calais siyahan nga nasangyawan han mga Estudyante han Biblia an damu nga Polako. Madasigon na hira nga nagsasangyaw hito nga lugar tikang pa han 1904. Han 1915, gintikangan an pag-imprinta han An Barantayan ha Polako nga yinaknan kada bulan, ngan han 1925 nagkaada han The Golden Age (Pagpamata! na yana) hito nga yinaknan. Damu nga pamilya an kinarawat han Kasuratanhon nga mensahe hini nga mga magasin, sugad man han libro nga The Harp of God ha Polako.

Nahibaro an pamilya ni Antoine mahitungod han mga Estudyante han Biblia tikang ha iya batâ, nga siyahan nga nakatambong hin katirok han 1924. Hito  nga tuig, gindumara han mga Estudyante han Biblia an siyahan nga asembleya ha Polako nga yinaknan ha Bruay-en-Artois. Waray mag-usa ka bulan katapos hito, nagdumara hin katirok an usa nga representante han headquarters nga hi Joseph F. Rutherford hito gihap nga bungto, ngan 2,000 an tinambong. Tungod kay nalipay han damu nga tinambong, nga kadam-an mga Polako, hi Bugto Rutherford nagsiring: “Ginpakanhi kamo ni Jehova ha Fransia basi mahibaro han kamatuoran. Yana kinahanglan buligan niyo ngan han iyo mga anak an mga Franses! Damu pa an kinahanglan sangyawan, ngan hi Jehova magtatagana hin mga magwarali para hito nga buruhaton.”

Ngan ito gud an ginbuhat ni Jehova nga Dios! Inin Polako nga mga Kristiano maduruto gud ha pagsangyaw sugad la nga maduruto hira pagtrabaho ha mga minahan! Ngani, an pipira ha ira binalik ha Polandia basi ipasamwak an presyoso nga kamatuoran nga ira hinbaroan. Upod hadton binaya ha Fransia basi magsangyaw ha hagluag nga lugar ha Polandia hira Teofil Piaskowski, Szczepan Kosiak, ngan Jan Zabuda.

Pero damu nga Polako nga magwarali an nagpabilin ha Fransia ngan padayon nga nagin madasigon ha pagsangyaw upod han ira Franses nga kabugtoan. Ha general assembly han 1926 ha Sin-le-Noble, 1,000 an tinambong ha sesyon ha Polako nga yinaknan, ngan 300 ha Franses nga yinaknan. An 1929 Yearbook nagreport: “Hini nga tuig, ginsimbolohan han 332 nga Polako nga kabugtoan an ira dedikasyon pinaagi han bawtismo.” Antes magtikang an Girra ha Kalibotan II, 32 ha 84 nga kongregasyon ha Fransia an nagamit han Polako nga yinaknan.

Han 1947, damu nga Saksi ni Jehova an kinarawat han imbitasyon han gobyerno han Polandia nga bumalik ha ira nasud. Pero bisan han binaya na hira, an resulta han mga pangalimbasog nira ngan han ira Franses nga kabugtoan nakita ha 10 porsyento nga pag-uswag ha kadamu han magwarali han Ginhadian hito nga tuig. Nagkaada liwat hin 20, 23, ngan 40 porsyento pa ngani nga pag-uswag tikang han 1948 tubtob 1950! Basi mabansay inin bag-o nga mga magwarali, an sanga nga opisina ha Fransia nagtoka han siyahan nga mga paramangno han sirkito han 1948. Ha lima nga napili, upat an Polako, ngan usa ha ira hi Antoine Skalecki.

Damu han mga Saksi ni Jehova ha Fransia an may-ada pa gihapon han apelyido han ira Polako nga kaapoy-apoyan, nga nagin maduruto ha pagtrabaho ha minahan ngan ha pagministeryo. Yana, damu liwat hadton binalhin ha Fransia an nahibabaro han kamatuoran. Nauli man ha ira natawhan nga nasud an mga magwarali o nagpapabilin ha ira bag-o nga urukyan, madasigon nga iginpapasamwak nira an mensahe han Ginhadian sugad la han ginbuhat han Polako nga kabugtoan nga nahiuna ha ira.—Tikang ha aton daan nga mga koleksyon ha Fransia.