AN MAOPAY nga ngaran, o reputasyon, presyoso hinduro salit an iba nga mga nasud may mga balaud nga nagpapanalipod hito. Ini nga mga balaud nag-uupod ha pagpanalipod kontra ha libelo (napublikar o naipasamwak nga pakaraot) ngan slander (ginyakan nga pakaraot). Nagpapahinumdom ini han kadaan nga puplunganon: “An maopay nga ngaran maoroopay pilion kay han daku nga bahandi, ngan an mahigugmaon nga pagpaura [“respeto,” NW], kay han salapi ngan han bulawan.” (Proberbios 22:1) Paonan-o kita magkakaada hin maopay nga ngaran ngan hin respeto han iba? An Biblia may maopay gud nga mga suhestyon.

Pananglitan, tagda an Salmos 15. Ha pakiana nga “Hin-o ba an magpupuyo dida ha [kanan Dios] tabernakulo?” an salmista nagbaton: ‘An nagbubuhat ha katadungan, ngan nagyayakan hin kamatuuran ha iya kasingkasing; an diri nagbubutangbutang, an diri nagbubuhat hin maraut ha iya sangkay, ngan diri nagyuyubit kontra ha iya anyaw; nga ha iya mga mata gintatamay niya an tampalasan; hiya nga nanumpa ha iya kalugaringon nga pagkahibang, ngan diri nabalhin; ngan waray kumarawat hin balus.’ (Salmos 15:1-5) Diri mo ba rirespetuhon an usa nga nagkikinabuhi uyon hiton mag-opay nga mga prinsipyo?

An usa pa nga kalidad nga makakabulig basi respetuhon han iba amo an pagpaubos. “Ha atubangan han dungug naglalakat an pagpaubus,” siring han Proberbios 15:33. Tagda ini: Nakikita han mapainubsanon kon ano an mahimo niya pauswagon ngan nangangalimbasog hiya ha pagbuhat hito. Dugang pa, andam liwat hiya mangaro hin pasaylo ha iya nabuhatan hin sayop. (Santiago 3:2) Diri sugad hito an mapahitas-on, lugod madagmit hira masina. “An palabilabi naguuna han pagkagunaw, ngan an mapahitas-on nga espiritu naguuna han pagkaholog,” siring han Proberbios 16:18.

Kondi, anoman kon pakarauton an imo maopay nga ngaran? Sadang ka ba magreak dayon, o masina hinduro? Pakianhi an imo kalugaringon, ‘Kon mangangalimbasog ako nga depensahan an akon ngaran, diri ba mas ginpapasarang ko la lugod an pakaraot ha akon?’ Bisan kon usahay bangin angayan an pagkiha, an Biblia maaramon nga nagsasagdon: “Ayaw pagdalidali hin pagsumbong ha hukmanan.” Lugod, “kamo nala an pagtuhay hini.” (Darahonon [Proberbios] 25:8, 9, Maupay nga Sumat) * Inin mas mamurayawon nga pamaagi mabulig liwat ha imo nga malikyan an daku nga gasto ha pagkiha.

An Biblia diri la basta libro mahitungod ha relihiyon. Masasarigan ito nga libro han mga giya ha kinabuhi. An tanan nga nag-aaplikar han kinaadman hito nagkakaada mga kalidad nga takos han hilarom nga pagrespeto ngan nakakabulig ha pagkaada maopay nga ngaran.