1, 2. Kay ano nga nagsurat hi Pablo ha Hebreo nga mga Kristiano?

HAN 61 C.E., an Kristiano nga mga kongregasyon ha bug-os nga Israel nagpapahimulos hin kamurayawan. Bisan kon priso hi apostol Pablo ha Roma, naglalaom hiya nga hirani na hiya makagawas. An iya kaupod nga hi Timoteo nakagawas pa la ha prisohan, ngan plano nira nga bumisita ha ira kabugtoan ha Judea. (Heb. 13:23) Pero paglabay hin lima ka tuig, an Jerusalem ‘papalibotan han nagkakampo nga kasundalohan,’ sugad han igintagna ni Jesus. An mga Kristiano ha Judea, labi na adton naukoy ha Jerusalem kinahanglan gumios dayon. Ginpahamangnoan hira ni Jesus nga kinahanglan pumalagiw dayon hira kon makita nira nga natutuman na ito nga tagna.—Luc. 21:20-24.

² Ha sulod hin 28 ka tuig tikang han igintagna ito ni Jesus, damu na nga pagkontra ngan pagtimaraot an nalamposan han matinumanon nga Judio nga mga Kristiano ha Israel. (Heb. 10:32-34) Pero maaram hi Pablo nga hirani na nira maeksperyensyahan an pinakamakuri nga pagsari ha ira pagtoo. (Mat. 24:20, 21; Heb. 12:4) Karuyag niya nga magin andam hira ha anoman nga posible nga mahitabo. Kinahanglan nira an hilawig nga pagpailob ngan marig-on nga pagtoo  basi matalwas. (Basaha an Hebreo 10:36-39.) Salit gin-giyahan hi Pablo han espiritu ni Jehova nga maghimo hin surat para hito nga hinigugma nga kabugtoan basi parig-unon hira. Ito nga surat kilala yana sugad nga libro han Hebreo.

3. Kay ano nga kinahanglan magin interesado kita ha libro han Hebreo?

³ Kita ngatanan yana kinahanglan magin interesado ha surat ni Pablo para ha Hebreo nga mga Kristiano han siyahan nga siglo. Kay ano? Tungod kay pariho ha ira an aton kahimtang yana. Hinin “kataposan nga mga adlaw . . . nga makuri pakiangayan,” an katawohan ni Jehova naatubang han ngatanan nga klase hin pagkontra ngan pagtimaraot. (2 Tim. 3:1, 12) Ginpapamatud-an gud naton nga marig-on an aton pagtoo ngan debosyon ha Dios. Pero damu ha aton an nagkikinabuhi nga mamurayawon ngan diri nakakaeksperyensya hin direkta nga pagtimaraot. Kondi pariho ha mga Kristiano ha panahon ni Pablo, diri naton sadang ibalewaray inin importante nga kamatuoran—diri mag-iiha, maieksperyensyahan naton an pinakamakuri nga pagsari ha aton pagtoo!—Basaha an Lucas 21:34-36.

4. Ano an tinuig nga teksto para ha 2016, ngan kay ano nga angayan ito?

⁴ Ano an mabulig ha aton nga makapangandam ha mga mahitatabo ha tidaraon? Ha libro han Hebreo, naghisgot hi Pablo hin damu nga butang nga mabulig ha aton nga maparig-on an aton pagtoo. Usa nga importante gud nga pahinumdom an mababasa ha siyahan nga bersikulo han ultimo nga kapitulo hito nga surat. Ito nga bersikulo an ginpili nga tinuig nga teksto para ha 2016. Ginsasagdonan kita hito: “Ipadayon niyo an iyo minagburugto nga gugma.”—Heb. 13:1.

5. Ano an minagburugto nga gugma?

⁵ Ano an minagburugto nga gugma? An Griego nga pulong nga gin-gamit ni Pablo nga phi·la·del·phiʹa literal nga nangangahulogan nga “pagpalangga ha usa nga bugto.” An minagburugto nga gugma usa nga klase hin pagpalangga nga may hilarom, mapaso, duok nga pagbati, pariho han aton iginpapakita ha usa nga kapamilya o duok nga sangkay. (Juan 11:36) Diri kita nagpapakunokuno nga magburugto—tinuod kita nga magburugto. (Mat. 23:8) An aton hilarom nga pagbati ha usa kag usa iginhuhulagway hin maopay pinaagi hini nga mga pulong: “Ha minagburugto nga gugma palanggaon niyo an usa kag usa. Manguna kamo ha pagpasidungog ha usa kag usa.” (Roma 12:10) Inin minagburugto nga gugma kaupod an gugma nga iginbasar ha Kristiano nga mga prinsipyo, an a·gaʹpe, nabulig nga magin duok nga magsarangkay an katawohan han Dios.

6. Para ha tinuod nga mga Kristiano, ano an kahulogan han minagburugto nga gugma?

⁶ An mga pulong nga “minagburugto nga gugma” kasagaran nga mababasa ha Kristiano nga mga literatura. Ha Judaismo, an kahulogan han pulong nga “bugto” kasagaran nga nagtutudlok ha literal nga kapamilya ngan usahay ha mga diri kapamilya. Pero eksklusibo la ito ha mga Judio ngan diri upod an mga Hentil. Kondi an Kristiano nga kongregasyon ginkukompwesto han ngatanan nga tumuroo, anoman an ira nasyonalidad. (Roma 10:12) Sugad nga magburugto, gintututdoan kita ni Jehova nga higugmaon an usa kag usa. (1 Tes. 4:9) Pero kay ano nga importante gud nga ipadayon naton an minagburugto nga gugma?

7. (a) Ano an pinakaimportante nga rason nga iginpapakita naton an minagburugto nga gugma? (b) Ano pa an iba nga hinungdan kon kay ano nga ginpaparig-on naton an aton gugma ha usa kag usa?

⁷ Simple la an rason; ginsusugo kita ni Jehova nga buhaton ito. Diri kita makakasiring nga hinigugma naton an Dios kon diri kita nahigugma ha aton kabugtoan. (1 Juan 4:7, 20, 21) Dugang  pa, kinahanglan naton an usa kag usa, labi na ha panahon han kakurian. Han nagsurat hi Pablo ha Hebreo nga mga Kristiano, maaram hiya nga diri mag-iiha babayaan nira an ira balay ngan materyal nga mga panag-iya. Iginhulagway ni Jesus kon mationan-o kakuri ito nga panahon. (Mar. 13:14-18; Luc. 21:21-23) Salit antes ito mahitabo, kinahanglan parig-unon hito nga mga Kristiano an ira gugma ha usa kag usa.—Roma 12:9.

8. Ano an kinahanglan buhaton naton yana antes magtikang an daku nga kasakitan?

⁸ Diri mag-iiha, bubuhian na an nakakabungkag nga mga hangin han pinakadaku nga kasakitan ha kasaysayan han tawo. (Mar. 13:19; Pah. 7:1-3) Salit maopay gud nga sundon naton inin giniyahan nga sagdon: “Kadi, katawohan ko, sulod ikaw ha imo mga sulod, ngan panadhi an imo mga ganghaan palibot ha imo: tumago ka ha madali nga panahon, ngada nga an kaaligutgot matapos.” (Isa. 26:20) Ini nga “mga sulod” mahimo magtudlok ha aton mga kongregasyon. Ito an lugar nga aton ginkakatirokan sugad nga magburugto basi magsingba kan Jehova. Pero diri igo na an aton regular nga pagturotarampo. Ginpahinumdoman ni Pablo an Hebreo nga mga Kristiano nga kinahanglan salingabuton nira ito nga okasyon basi mag-inaghatay ha “pagpakita hin gugma ngan mag-opay nga buhat.” (Heb. 10:24, 25) Kinahanglan naton kultibaron yana an aton minagburugto nga gugma kay mabulig ito nga maatubang naton an anoman nga pagsari ngan pagsulay ha tidaraon.

9. (a) Ha ano nga mga higayon maipapakita naton an minagburugto nga gugma yana? (b) Paghatag hin ehemplo kon paonan-o iginpapakita han katawohan ni Jehova an minagburugto nga gugma.

⁹ Yana pa la, antes magtikang an daku nga kasakitan, kinahanglan gud naton ipakita an minagburugto nga gugma. Damu han aton kabugtoan an nag-aantos tungod han epekto han linog, baha, bagyo, tsunami, o iba pa nga kalamidad. An iba liwat ginkukontra ngan gintitimaraot. (Mat. 24:6-9) Dugang pa, kada adlaw nakakaeksperyensya kita hin kakurian ha panginabuhi kay aanhi kita hinin maraot nga sistema. (Pah. 6:5, 6) Samtang nagtitikaduro an sugad nga mga problema, nagkakaada kita daku nga higayon nga ipakita nga hinigugma gud naton an kabugtoan. Bisan kon ‘magtugnaw an gugma han kadam-an,’ kinahanglan padayon naton nga ipakita an aton minagburugto nga gugma.—Mat. 24:12. ^[1]

10. Ano an aton uusisahon yana?

¹⁰ Bisan pa han damu nga problema nga aton naieksperyensyahan, paonan-o naton masisiguro nga padayon nga iginpapakita naton an minagburugto nga gugma? Paonan-o naton mapapamatud-an nga may-ada kita hito nga gugma? Katapos magsiring ni apostol Pablo nga “ipadayon niyo an iyo minagburugto nga gugma,” gin-unabi niya an pipira nga paagi basi mahimo ito han mga Kristiano. Usisahon naton an unom hito.

11, 12. Ano an iginpapasabot han pagin maabiabihon? (Kitaa an retrato ha tinikangan hini nga artikulo.)

¹¹ “Ayaw hingalimot ha pagin maabiabihon.” (Basaha an Hebreo 13:2.) An orihinal nga mga pulong nga iginhubad nga “pagin maabiabihon” nangangahulogan hin “pagin buotan ha mga estranghero.” Ini nga mga pulong mahimo magpahinumdom ha aton han ehemplo ni Abraham ngan ni Lot. Pariho hira nagpakita hin pagkabuotan ha mga bisita nga diri nira kilala. Ha urhi, hinbaroan nira nga mga anghel ngay-an an ira bisita. (Gen. 18:2-5; 19:1-3) Gin-unabi ni Pablo ini nga mga ehemplo basi mapagios an Hebreo nga mga Kristiano nga magpakita hin minagburugto nga gugma pinaagi ha pagin maabiabihon.

¹² Iginpapakita ba naton an pagin maabiabihon pinaagi ha pag-imbitar ha kabugtoan ha aton balay basi mangaon ngan magdinasigay?  Diri naton kinahanglan mangandam hin damu ngan gumasto hin daku basi magin maabiabihon; diri liwat naton karuyag nga imbitaron adto la nga may maibabalos ha aton. (Luc. 10:42; 14:12-14) An aton katuyoan amo an pagdasig ha kabugtoan, diri kay pagpabilib! Bisan kon bangin diri gud naton kilala an aton paramangno han sirkito ngan an iya asawa, malipayon ba nga gin-aabiabi naton hira? (3 Juan 5-8) Bisan pa kon sagipo kita ha adlaw-adlaw nga mga buruhaton ngan may mga problema kita, importante gud nga ‘diri naton hingalimtan an pagin maabiabihon’!

13, 14. Ha ano nga paagi naton ‘ginhihinumdom pirme an mga priso’?

¹³ “Hinumdumi pirme an mga priso.” (Basaha an Hebreo 13:3.) An gin-uunabi dinhi ni Pablo diri an bisan hin-o la nga priso, kondi adton kabugtoan nga napriso tungod han ira pagtoo. Han iginsurat niya ito ha Hebreo nga mga Kristiano, mga upat ka tuig na hiya nga priso. (Fil. 1:12-14) Ginkumendasyonan niya an kabugtoan tungod han ira ‘pagpaid ha mga priso.’ (Heb. 10:34) Diri pariho hadton personal nga binulig kan Pablo samtang priso hiya, an Hebreo nga mga Kristiano naukoy ha hirayo nga lugar. Salit paonan-o nira hiya mabubuligan? Pinaagi han kinasingkasing nga pag-ampo para ha iya.—Heb. 13:18, 19.

¹⁴ Yana, bangin hirayo liwat kita ha mga kabugtoan nga priso. Bangin diri kita makakahatag ha ira hin praktikal nga bulig, diri pariho han mga Saksi nga naukoy hirani ha prisohan. Pero maipapakita naton an pagpaid ngan minagburugto nga gugma ha mga priso pinaagi ha padayon nga paghinumdom ngan pag-unabi ha ira ha aton mga pag-ampo, nga nanginginyupo kan Jehova para hinin magtinumanon nga kabugtoan. Pananglitan, ginhihinumdom ba naton an damu nga kabugtoan, ngan usahay bisan an mga kabataan nga priso ha Eritrea, upod na an tulo nga brother—hira Paulos Eyassu, Isaac Mogos, ngan Negede Teklemariam—nga sobra 20 ka tuig na nga priso?

15. Paonan-o naton mapapasidunggan an aton pag-asawa?

¹⁵ “Pasidunggan han ngatanan an pag-asawa.” (Basaha an Hebreo 13:4.) Maipapakita liwat naton an minagburugto nga gugma pinaagi ha pagpabilin nga limpyo ha moral. (1 Tim. 5:1, 2) Pananglitan, kon magbuhat kita hin seksuwal nga imoralidad ha usa nga bugto, madadaot naton hiya ngan an iya pamilya, ngan mawawara an pagsarig ha aton han kabugtoan. (1 Tes. 4:3-8) Hunahunaa liwat an aabaton han asawa kon mahibaroan niya nga an iya bana diri maunungon ha iya tungod han pagkinita hin pornograpiya. Ito ba nga buhat nagpapakita nga hinigugma han bana an iya asawa ngan ginrirespeto an kahikayan han pag-asawa?—Mat. 5:28.

16. Paonan-o an pagin kontento nabulig ha aton nga ipakita an minagburugto nga gugma?

¹⁶ Magin “kontento na kamo ha mga butang nga aada.” (Basaha an Hebreo 13:5.) An tinuod nga kakontento resulta han aton pagsarig kan Jehova. Nabulig ito ha aton nga magkaada timbang nga panhunahuna ha materyal nga mga panag-iya. (1 Tim. 6:6-8) Nabulig liwat ito ha aton nga masantop nga an aton relasyon kan Jehova ngan ha aton kabugtoan mas importante gud kay ha anoman nga butang nga mapapalit han kwarta. An usa nga kontento diri nagrireklamo, nagngungurutob, o namimiling hin sayop; diri liwat hiya naawa ngan hakog—mga pagbati nga mahimo makapugong ha aton pagpakita hin minagburugto nga gugma. Lugod, an pagin kontento nabulig ha aton nga magin mahinatagon.—1 Tim. 6:17-19.

17. Paonan-o an ‘pagkaada pagsarig’ nabulig ha aton nga ipakita an minagburugto nga gugma?

¹⁷ ‘Magkaada pagsarig.’ (Basaha an Hebreo 13:6.) An aton pagsarig kan Jehova nabulig ha aton nga magkaada positibo nga panhunahuna, anoman nga pagsari an aton maeksperyensyahan.  An aton minagburugto nga gugma kaupod an positibo nga panhunahuna mabulig ha aton nga parig-unon ngan liawon an aton igkasi-tumuroo. (1 Tes. 5:14, 15) Bisan kon umabot an pinakamakuri nga kahimtang durante han daku nga kasakitan, ‘makakatindog kita hin tadong ngan makakahangad’ kay maaram kita nga hirani na an aton katalwasan.—Luc. 21:25-28.

18. Paonan-o naton mapapahilarom an aton minagburugto nga gugma ha aton mga tigurang?

¹⁸ “Hinumdumi an mga nangunguna.” (Basaha an Hebreo 13:7, 17.) Kon aton huhunahunaon an damu nga ginbubuhat han mga tigurang para ha aton—ginbubuhat ito ngatanan nga waray bayad—maghihilarom an aton minagburugto nga gugma ngan magigin mas mapasalamaton kita ha ira. Diri gud naton karuyag nga mawara an ira kalipay o manhayhay tungod han aton ginbubuhat. Lugod, pinaagi han aton pagin masinugtanon ngan mapinasakupon, iginpapakita naton ha ira an “labaw ha kasagaran nga konsiderasyon ngan gugma tungod han ira buruhaton.”—1 Tes. 5:13.

19, 20. Paonan-o naton padayon nga maipapakita hin labaw pa an minagburugto nga gugma?

¹⁹ An katawohan ni Jehova kilala gud tungod han ira minagburugto nga gugma. Pariho ito ha panahon ni Pablo. Pero gindasig pa gihapon niya an ngatanan nga ‘padayon nga buhaton ito hin labaw pa.’ (1 Tes. 4:9, 10) Matin-aw, mapapahilarom pa naton an aton gugma ha kabugtoan!

²⁰ Samtang aton nakikita an aton tinuig nga teksto yana, pamalandungon liwat naton ini nga mga pakiana: Puydi ba ako magin mas maabiabihon? Paonan-o ko mabubuligan an kabugtoan nga priso? Gintatahod ko ba an kahikayan han Dios ha pag-asawa? Ano an mabulig ha akon nga magin tinuod nga kontento? Paonan-o ko mapaparig-on an akon pagsarig kan Jehova? Paonan-o ako magigin mas masinugtanon ha mga nangunguna? Kon mangangalimbasog kita nga iaplikar inin unom nga paagi basi maipakita an minagburugto nga gugma, an aton tinuig nga teksto diri la magigin displey ha aton Kingdom Hall. Magpapahinumdom ito ha aton nga sundon an sagdon: “Ipadayon niyo an iyo minagburugto nga gugma.”—Heb. 13:1.