Pakadto ha sulod

Pakadto ha mga sulod

BULIG PARA HA PAMILYA | PAGIN MAOPAY NGA KAG-ANAK

Kon Nagbubuwa an Imo Anak

Kon Nagbubuwa an Imo Anak

AN PROBLEMA

An imo singko anyos nga anak nag-uuyag ha luyo nga kwarto. Tigda nga may nabatian ka nga may nabuong. Kumadto ka dayon ha imo anak ngan nakita hiya nga natindog hirani ha nabuong nga plorera. Ha ekspresyon pa la han iya nawong, maaram ka na han nahitabo.

“Ikaw ba an nakabuong han plorera?” nag-iisog nga nagpakiana ka ha imo anak.

“Diri ako, Ma!” bumaton dayon hiya.

Diri ini an siyahan nga higayon nga nagbuwa an imo anak. Sadang ka ba mabaraka?

AN SADANG MO HIBAROAN

Maraot an ngatanan nga pagbuwa. An Biblia nasiring nga nadiri gud hi Jehova nga Dios ha “dila nga buwaon.” (Proberbios 6:16, 17) Ha Balaud nga iginhatag ha Israel, mabug-at nga sirot an iginpapadapat ha bisan hin-o nga maglimbong ha iba.​—Lebitiko 19:11, 12.

Pero diri parapriho an ngatanan nga pagbuwa. An iba may maraot nga motibo; nagbubuwa hira basi dauton an iba. May pipira liwat nga nagbubuwa tungod kay naiipit hira han sitwasyon, bangin nadiri hira maalohan o masirotan. (Genesis 18:12-15) Bisan kon sayop an ngatanan nga buwa, an pipira hito mas seryoso kay ha iba. Kon nagbubuwa an imo anak, ikonsiderar an iya edad ngan an hinungdan han diri niya pagsumat han kamatuoran.

Tadonga an problema samtang bata pa an imo anak. “An pagsumat han kamatuoran, labi na kon makuri an pagbuhat hito, importante nga leksyon nga sadang hibaroan han kabataan,” siring ni Dr. David Walsh. “An pagtapod amo an pundasyon han mga relasyon, ngan an pagbuwa makakadaot hito.” *

Kondi ayaw kabaraka. Diri karuyag sidngon nga tungod kay nagbuwa an imo anak magigin maraot na hiya. Hinumdumi, an Biblia nasiring: “An kalurongan iginsasangbod ha kasingkasing han usa nga bata.” (Proberbios 22:15) Ito nga kalurongan nakikita ha pipira nga kabataan kon nagbubuwa hira, bangin naghuhunahuna nga ito an masayon buhaton basi malikyan an sirot. Salit importante kon ano an imo magigin reaksyon.

AN IMO MAHIMO BUHATON

Hibaroi kon kay ano nga nagbubuwa an imo anak. Nahahadlok ba hiya nga masirotan? Nadiri ba hiya nga mapasubo ka? Kon an imo anak nag-iimbento hin istorya basi magpabilib ha iya kasangkayan, tungod ba ito kay bata pa hiya ngan diri pa niya nasasabtan an kaibahan han tinuod ngan han diri tinuod? Kon maaram ka han rason, mas masayon mo matadong an imo anak.​—Prinsipyo ha Biblia: 1 Corinto 13:11.

Usahay, direkta nga isumat an sayop imbes nga magpakiana. Ha sitwasyon nga gin-unabi ha tinikangan, an nanay nga maaram na han nahitabo, nag-iisog nga nagpakiana ha anak: “Ikaw ba an nakabuong han plorera?” Nagbuwa an anak, bangin tungod kay nahadlok maisgan. Kondi imbes nga magpakiana an nanay, mahimo hiya sumiring: “Agidaw, nabuong mo an plorera!” Kon direkta nga ginsumatan han nanay an anak han sayop hito, diri na ito makakagbuwa—ngan mabubuligan niya ito nga mahiara ha pagin tangkod.​—Prinsipyo ha Biblia: Colosas 3:9.

Kumendasyuni an pagin tangkod han imo anak. Natural la nga karuyag han mga anak nga mapalipay an ira mga kag-anak, salit salingabota ito ha pagbulig ha ira. Sumati an imo anak nga importante ha iyo pamilya an pagin tangkod salit ginlalaoman mo nga pirme hiya magigin tangkod.​—Prinsipyo ha Biblia: Hebreo 13:18.

Ipatin-aw ha imo anak nga an pagbuwa nakakadaot han pagtapod ngan makuri na gud maibalik kon madaot ito. Basi padayon nga magin tangkod, kumendasyoni hiya kon nagsusumat hiya han kamatuoran. Pananglitan, mahimo ka sumiring, “Nalilipay ako nga tangkod ka.”

Pagpakita hin susbaranan. Syempre, diri ka makakalaom nga magigin tangkod an imo anak kon nababatian ka nga nasiring “Sidnga hiya nga waray ako” kon nadiri ka makiistorya ha telepono o “Diri ako makakakadto kay may sakit ako” pero an tinuod karuyag mo la magrelaks.​—Prinsipyo ha Biblia: Santiago 3:17.

Gamita an Biblia. An mga prinsipyo hito ngan an tinuod nga mga istorya ha kinabuhi nag-aaghat ha aton nga magin tangkod. An libro nga Mahibaro Tikang ha Bantogan nga Magturutdo, nga iginpublikar han mga Saksi ni Jehova, mabulig ha imo nga maipasilsil an mga prinsipyo han Biblia ha imo anak. An Kapitulo 22 hito may ulohan nga “Kon Kay Ano nga Diri Kita Sadang Magbuwa.” (Kitaa an usa nga bahin hini ha kahon nga “ Usa nga Libro nga Mabulig ha Imo Anak.”)

^ par. 11 Tikang ha libro nga No: Why Kids​—of All Ages​—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.