Asaa Qofay Gattiyo Sugettaa Eqetta
Asaa Qofay Gattiyo Sugettaa Eqetta
BESSIYAABAA woy bessennabaa, qassi bonchissiyaabaa woy yeellayiyaabaa xeelliyaagan deˈiya qofay heeraappe heeran dummatees. Hegaa mala qofay qassi wodiyaappe wodiyan laamettees. Yaatiyo gishshau, Geeshsha Maxaafan deˈiya, beni wode polettidabaa nabbabiyo wode, hegaa nuuni eriyo maaraadan xeelliyoogaappe, beni wode deˈiya asaa qofaanne eti xoqqu oottidi xeelliyoobata akeekana koshshees.
Leemisuwau, Kiristtaane Giriike Geeshsha Maxaafan zaaretti zaarettidi odettida naaˈˈu qofata, giishin bonchiyoogaanne kariyoogaa ane qoppa. Bonchiyoogaaranne kariyoogaara gayttida xiqiseta loyttidi akeekanau, he wode deˈiya asay hegeeta waatidi akeekidaakko nuuni qoppana koshshees.
Koyro Xeetu Layttan Asay Xoqqu Oottidi Xeelliyoobata
Issi eranchay, “Giriiketu, Roome asatunne Ayhudatu wogan bonchiyoogeenne kariyoogee xoqqa sohoy imettiyooba. Asay bonchuwau, hayttatiyoogau, gitatiyoogaunne sabettiyoogau deˈiisinne hayqqiis” yaagiis. He asati hegaa malabaa koyiyoogan hara asaa qofay banttana suganaadan oottidosona.
Gitatettay, maataynne bonchoy ashkkaratettaanne xoqqa sohuwaa giddon deˈiya, dumma dumma maataa keehi koyiya deretettan asay xoqqu oottidi xeelliyooba. Bonchoy issi uri bana xeelliyo hanota xallaara gidennan, haratikka a xeelliyo hanotaara gayttidaba. Issi uraa bonchiyoogee, i baappe koyettiyaagaadan hanidoogaa haratu sinttan nashshiyoogaa giyoogaa. Bonchiyoogee issi uraa aquwan, maatan woy deretettan ayyo deˈiya sohuwan garamettiyoogaappe denddidaagan, daroti bessees giyo ogiyan he uraa oyqqiyoogaakka malaatees. Issi uri loˈˈobaa oottiyoogan woykko haratuppe aadhiyoogan bonchettana danddayees. Hegaappe dumma ogiyan kariyo woykko bonchettenna ura gidiyoogee, asay baceessiyoogaaranne toochiyoogaara gayttidaba. Hegee issi urau siyettiyaabaappe woykko he ura kahan deˈiyaabaappe aaruwan, deretettay ixxiyoogaara gayttidaba.
Issi urau bullachan ‘boncho sohoy’ woykko ‘ziqqa sohoy’ imettiyoogaabaa Yesuusi yootido wode, he wode wogaadan hegee bonchiyoogaara woy kariyoogaara gayttidaba. (Luq. 14:8-10) Yesuusi erissiyo ashkkarati guuxxiis giishin naaˈˈutoo “bantta ubbaappe ooni gitakko” palamettidosona. (Luq. 9:46; 22:24) Eti hegaadan oottiyoogan he wode deˈiya asaa qofissiya waannabaa qonccissidosona. Otorettiyaanne annaacettiya, Ayhuda haymaanootiyaa kaalettiyaageeti Yesuusa sibikatee bantta bonchuwaanne maataa ziqqi oottiyaabadan xeellidosona. SHin eti appe aadhiyoogaa asaa sinttan bessanau malido wode ubban danddayibookkona.—Luq. 13:11-17.
Koyro xeetu layttan deˈiya Ayhudata, Giriiketanne Roma asata qofissiya harabay, ‘iitabaa oottin oyqqiyo wodenne asaa sinttan mootiyo wode’ yeellatiyoogaa gidiyoogaa qommoora beˈido eranchay qonccissiis. Issi uri qashettiyoogee ziqqi oottiyaabadan qofettees. Issi uri danobaa oottin aggin hegaadan oottiyoogee a laggetu, a soo asaanne deretettaa sinttan a cayiyoogaa. Hegaara gayttidaagan a sunttay moorettiyoogee i ba huuphiyaa toochanaadaaninne haratuura deˈiya gaytotettay moorettanaadan oottana danddayees. Qashettiyoogaappe
aadhidi yeellayiyaabay maayuwaa qaariyoogaa woykko garafiyoogaa. Hegaadan oottiyoogee, he ura boranaadaaninne toochanaadan asaa denttettidi, he uri bonchettennaadan oottees.Issi uri barchiyaa mittan kaqettidi hayqqiyoogee aybippenne aaruwan he ura kawushshiyaaba. Martin Henel giyo eranchay, hegaadan woriyoogee “aylletti qaxxayettiyo oge. Hegee keehippe kawushshiyoogaa, kariyoogaanne barcheyiyoogaa malaatees” yaagiis. Barchiyaa mittan kaqettidi hayqqida ura a soo asaynne a laggeti kaddanaadan haraatuppe sugettay gakkees. Hegaappe denddidaagan, Kiristtoosi hegaadan hayqqido gishshau, koyro xeetu laytta M.Ln Kiristtaane gidanau koyiya ubbata asay toochiis. Kaqettidi hayqqida ura kaalliya oonanne daro asay eeyyadan xeellennan aggenna. Kiitettida PHauloosi, “Nuuni [barchiyaa mittaa] bolli misimaariyan xishettidi kaqettida Kiristtoosabaa yootoos. Hegee Aihudatussi xube; qassi Aihuda gidennaageetussi eeyyatetta” yaagidi xaafiis. (1 Qor. 1:23) Beni Kiristtaaneti hegaa waatidi xoonidonaa?
Asaagaappe Dummatiyaabaa Xoqqu Oottidi Xeelliyoogaa
Koyro xeetu layttaa Kiristtaaneti higgiyau azazettidosona; qassi iitabaa oottiyoogan gakkiya yeellaappe haakkanau baaxetidosona. Kiitettida PHeexiroosi, “Intteppe ooninne shemppo woridabaadan, woi kaisodan, woi iitabaa oottida asadan, woi hara asa yohuwan gelidabaadan waayettoppo” yaagidi xaafiis. (1 PHe. 4:15) Gidoppe attin, Yesuusi bana kaalliyaageeti ba sunttaa gishshau yedetettanaagaa kasetidi yootiis. (Yoh. 15:20) PHeexiroosi, “[Issi uri] Kiristtoosa ammaniyo gishshau waayettikko, Kiristtoosa sunttaa gishshau, Xoossaa galatanaappe attin, yeellatoppo” yaagidi xaafiis. (1 PHe. 4:16) Kiristtoosa kaalliyoogan waayettiyo wode yeellatennaadan, he wode deˈiya asaa wogaa kaallennan aggana koshshees.
Kiristtaaneti bantta deˈuwan oottiyooban hara asay kaalliyo maaraa kaallokkona. Kaqettidi hayqqida ura Mase giyoogaa koyro xeetu layttan asay eeyyatettadan xeelliis. He xeelay asay nashshiyo qofaa kaallanaadan Kiristtaaneta sugennan aggenna. Gidoppe attin, Yesuusi Mase gidiyoogaa ammaniyoogaa bessanau, asay toochishinkka eti a kaallana koshshiis. Yesuusi hagaadan giis: “Xoossaa ammanenna mala diggiya ha nagaranchcha wodiyan, issi urai tanaaninne ta qaalan yeellatikko, taanikka, Asa Na7ai, qassi ta Aawaa bonchchuwan geeshsha kiitanchchatuura yiyo wode, aani yeellatana.”—Mar. 8:38.
Ha wodiyan, nuuni Kiristtaane ammanuwaa agganaadan sugettay gakkana danddayees. Nuuni shori baynnabaa oottanaadan, ammanettennaageeta gidanaadan woy hara bessennabaa oottanaadan koyiya, nunaara tamaariyaageeti woy oottiyaageeti woy nu shooroti hegaadan sugana danddayoosona. Hegaa mala asati nuuni suure maaraa kaalliyo gishshau yeellatanaadan oottanau malana danddayoosona. Nuuni ayba zaaruwaa immana koshshii?
Yeellaa Karidaageetu Leemisuwaa Kaalla
Yesuusi Yihoowa sinttan ba suuretettaa naagidi deˈanau, keehippe kawushshiya hanotan hayqqiis. I “[barchiyaa mittaa] bolli misimaariyan xishettidi haiqqanaagaa” gencciis. (Ibr. 12:2) Yesuusa morkketi a baqqidosona; a bolli cuchidosona; a maayuwaa qaaridosona; a garafidosona, kaqqidosonanne cayidosona. (Mar. 14:65; 15:29-32) SHin, Yesuusi eti a kawushshanau oottidobaa kariis. Waatidi? Eti hegaadan oottidoogan i xoonettibeenna. Yesuusi Yihoowa xeelan kawuyyibeennaagaa eriis; qassi asi bonchanaadan koyibeenna. Yesuusi aylledan hayqqidaba gidikkokka, Yihooway a hayquwaappe denttidi, Baappe kaallidi deˈiya xoqqa sohuwaa immidi a bonchiis. Piliphphisiyuusa 2:8-11 hagaadan gees: “Bana kaushshiis; haiquwau, ubba harai atto, [barchiyaa mittaa] bolla haiquwaukka azazettiis. Hegaa gishshau, Xoossai a keehi xoqqu xoqqu oottiis; qassi suntta ubbaappekka aadhdhiya xoqqa sunttaa ayyo immiis. Hegaa gishshau, saluwaaninne sa7an sa7aappe garssan de7iya ubbai Yesuusa sunttaa bonchchanau gulbbatana. Qassi asai ubbai Yesuus Kiristtoosa Goda yaagidi, Xoossaa Aawaa bonchchuwau markkattana.”
Yesuusi hayqqido hanotay kawushshiyaaba gidiyoogee ayyo siyettiis. Xoossaa cayidabadan Yesuusa bolli pirddiyoogee a Aawaa bonchissennaba gidiyoogee Xoossaa Naˈaa qofissiis. Hegaa mala bonchissennabaappe bana ashshanaadan Yesuusi Yihoowa oychiis. I, “Ha burccukkuwaa taappe digga” yaagidi woossiis. SHin Xoossaa sheniyau haarettiis. (Mar. 14:36) Gidikkokka, Yesuusi bana gakkida sugettaa xooniisinne yeellaa kariis. Hegaa malaban yeellatiyaageeti he wode deˈiya asay kaalliyo maaraa ubbaa kaalliyaageetu xalla. Yesuusi hegaa mala maaraa kaallibeennaagee qoncce.
Yesuusi erissiyo ashkkaratakka asay oyqqidi garafiis. Hegaadan oottidoogee daroti eta kawushshanaadan oottiis. Asay eta toochiisinne kariis. Gidoppe attin, eti hegan hidootaa qanxxibookkona. Tumu erissiyo ashkkarati daro asaa xeelay gattiyo sugettaa eqettidosona; qassi yeellaa karidosona. (Maa. 10:17; Oos 5:40; 2 Qor. 11:23-25) Eti ‘bantta barchiyaa mittaa tookkidi, ubba gallassi Yesuusa kaallana’ koshshiyoogaa eridosona.—Luq. 9:24, 26.
Ha wodiyan deˈiya nubaashin woygana danddayettii? Alamee eeyyatettadan, laafatettadaaninne yeellayiyaabadan xeelliyoobaa, Xoossay aadhida eratettadan, wolqqaamabadaaninne bonchettidabadan xeellees. (1 Qor. 1:25-28) Asaa qofay nuna suganaadan paqqadiyoogee eeyyatettanne yuushshi qoppennaagaa bessiyaaba gidennee?
Boncho koyiya ooninne alamee bana xeelliyo hanotau xoqqa sohuwaa immana bessees. Hara baggaara, Yesuusadaaninne koyro xeetu layttan a kaallidaageetudan Yihooway nu Dabbo gidanaadan koyoos. Yaatiyo gishshau, a xeelan boncho gididabaa bonchoos; qassi yeellayiyaabadan i xeelliyoobaa nuunikka yeellayiyaabadan xeelloos.
[Sinttaa 31n deʼiya misiliyaa]
Alamee yeellayiyaabadan xeelliyooban Yesuusi yeellatibeenna