Cây keo hoa vàng—Đón mùa xuân đến trên Đất Úc

BIÊN TẬP VIÊN TỈNH THỨC! Ở ÚC

BÔNG HOA tô điểm cho những trang giấy này không phải là hoa bình thường. Đấy là một loại hoa rất nổi tiếng và được ưa chuộng ở Úc. Thật vậy, từ năm 1912, hoa này được dùng để trang trí huy hiệu nước Úc, và được công nhận là biểu tượng chính thức của nước Úc vào năm 1988. Nó cũng xuất hiện trên những đồng tiền kẽm và những con tem của Úc. Tại sao nó lại được ưa chuộng đến thế?

Một phần câu trả lời được tìm thấy qua bài thơ của Veronica Mason, xuất bản năm 1929. Sau khi mô tả “màu xanh úa, màu nâu và màu xám” ảm đạm bao trùm cảnh vật cuối mùa đông, bài thơ hân hoan báo tin: “Nhưng giờ xuân đã đến / Cây keo hoa vàng trổ bông”.

Dường như ai cũng thích nghe tin mùa xuân sắp đến. Khi nước Úc, nằm trong vùng Nam Bán Cầu, bắt đầu vào xuân, cũng là lúc mùa thu len lỏi vào vùng Bắc Bán Cầu. Lục địa ở phía nam này đón mừng dấu hiệu đầu tiên báo tin mùa xuân sắp đến—cây keo hoa vàng chợt nở rộ lên. Vì vậy, cứ đến tháng 8 là người ta có thể nghe tiếng các em học sinh đọc bài thơ của Mason. Năm 1992, thống đốc toàn quyền của Úc đã tuyên bố ngày 1 tháng 9 là Ngày Lễ Cây Keo của Quốc Gia.

Dĩ nhiên, cây keo hoa vàng không chỉ báo hiệu mùa xuân đến mà thôi—nhưng nó còn làm điều ấy bằng vẻ duyên dáng và đẹp đẽ. Câu thơ của Mason nói về “dáng thanh nhã, nhún gối chào của cây keo”, ám chỉ những tán keo đầy hoa oằn mình đung đưa trong gió xuân dịu dàng. Cây keo thuộc một họ thực vật thú vị được nhiều người biết đến ở những vùng khí hậu ấm áp trên thế giới.

Một họ thực vật cứng cáp và nổi tiếng

Tên thực vật của cây keo hoa vàng là Acacia pycnantha. Một cây thấp và mọc thành bụi cao từ 4 đến 8 mét. Nhưng ở Úc có khoảng 600 đến 1.000 loại cây keo. Thật vậy, hơn  phân nửa các loại cây keo khác nhau mà người ta biết đến trên thế giới được tìm thấy ở Úc. Ở Châu Âu và Châu Mỹ, cây keo thường được gọi là mimôsa. Một loại cây keo khác cũng thường được đề cập đến trong Kinh Thánh. Đức Chúa Trời phán dặn rằng hòm giao ước và vách đền tạm phải được đóng bằng gỗ cây keo.—Xuất Ê-díp-tô Ký 25:10; 26:15, 26, Tòa Tổng Giám Mục.

Một thành viên nổi tiếng thuộc họ cây keo là những cây có tán hình dù mọc ở Châu Phi. Lá của nó là thức ăn khoái khẩu của hươu cao cổ. Thật thế, chúng sẽ gặm trụi lá cây keo nếu không có sự hợp tác độc đáo giữa cây và một loại kiến. Cây cung cấp cho kiến nơi ở và mật hoa làm thức ăn. Bù lại, kiến đốt con hươu cao cổ háu ăn, đuổi con vật khổng lồ hiền lành này qua cây khác gặm chồi non. Chẳng phải sự hợp tác này đưa ra bằng chứng phi thường về sự thiết kế thông minh sao?

Những loại cây keo của Úc không bị hươu cao cổ nào đe dọa cả. Tuy nhiên, chúng vẫn phải đương đầu với những kẻ thù khác như hạn hán, và chúng có một cách phòng thủ hữu hiệu đối với kẻ thù này. Lớp vỏ ngoài cùng của hạt keo chắc đến độ nước khó có thể thấm vào và hạt có thể nẩy mầm, trừ phi lớp vỏ này bị vỡ ra. Các hạt này chắc đến độ những người làm vườn phải ngâm chúng vào nước sôi để vỏ nở ra, và khi được gieo xuống đất chúng sẽ nẩy mầm. Ở nơi hoang dã, một hạt keo có thể nằm yên hàng chục năm! Cuối cùng, một vụ cháy rừng sẽ khiến cho cái hạt nhỏ bé cứng đó nẩy mầm. Vì thế, thậm chí trong những trận hạn hán khắc nghiệt nhất, vẫn có một “kho hạt” keo nằm an toàn dưới lòng đất, đợi đến lúc hồi sinh.

 Nhiều năm qua, một số loài keo cứng cáp của Úc được xuất khẩu sang Châu Phi dùng làm nguồn thức ăn dự trữ cho những lúc hạn hán. Một lợi điểm lớn là những cây keo này có thể tiếp tục tồn tại ở những vùng đất khắc nghiệt và cằn cỗi. Một số loại thậm chí có thể mọc ở những cồn cát! Những cây này làm cho đất chắc lại, cung cấp khí nitơ cho đất, và giữ vai trò một hàng rào chắn gió, và nhờ thế cải thiện môi trường cho những loại cây khác nữa.

Cây keo đa dụng

Ghi nhận lượng protein cao của một số loại hạt keo, khi so sánh chúng với những loại ngũ cốc khác về giá trị thực phẩm, những nhà khoa học xem chúng tương đương với một vụ mùa lương thực dự trữ. Hạt keo rang có vị bùi, thơm; khi luộc lên, một số loại có vị như đậu lăng. Hạt keo được xay thành bột để làm bánh mì và cả mì ống nữa. Một số loại đạt năng suất đến 10 kilôgam hạt mỗi năm.

Hoa keo thơm ngát được dùng để sản xuất nước hoa. Ngoài ra, cây keo được sử dụng rộng rãi làm thức ăn khô cho súc vật và chống xói mòn đất. Nhưng chúng ta mới chỉ đề cập đến một ít công dụng của gỗ cây keo mà thôi.

Thổ dân Úc thời xưa lấy gỗ keo làm boomerang. Một loại cây keo khác, Acacia acuminata, được gọi là mứt dâu vì khi xẻ gỗ thân keo còn tươi nó có mùi giống như nước ép trái dâu hoang. Dân thuộc địa Úc thời ban đầu đã dùng cây keo làm phên trát bùn để cất nhà. Bùn được trát lên những nhánh non được bện lại để xây tường.

Chẳng phải việc cây keo có nhiều công dụng là điều đặc biệt hay sao? Tuy nhiên, khi mùa xuân đến trên nước Úc, người ta không nghĩ đến tính đa dụng của cây keo. Thay vì thế, khi các sườn đồi phủ một màu vàng của hoa keo đung đưa như những tấm mền bồng bềnh trong gió, lòng người ta rộn ràng nhớ đến những bài thơ. Vẻ đẹp lẫn công dụng của cây keo nhắc nhở nhiều người ngưỡng mộ tài khéo léo xuất chúng của Đấng “đã dựng nên muôn vật”, Đức Chúa Trời.—Hê-bơ-rơ 3:4.

[Các hình nơi trang 16, 17]

Hoa và vỏ hạt keo

[Nguồn tư liệu]

©Australian Tourist Commission

[Nguồn tư liệu nơi trang 15]

Cây keo: © Copyright CSIRO Land and Water; tem: National Philatelic Collection, Australia Post; biểu tượng: Được Văn Phòng Thủ Tướng và Nội Các cho phép in