Vhuporofita 3. Malwadze
Vhuporofita 3. Malwadze
“Hu ḓo vha na . . . malwadze.”—LUKA 21:11.
● Bonzali ane a shuma kha muhasho wa zwa mutakalo shangoni ḽa Afurika ḽo tshinyadzwaho vhukuma nga nndwa ya vhadzulapo, u ita zwoṱhe zwine a nga kona u itela u alafha vhashumi vha mugodini vha ḓoroboni ya hawe vhane vha khou vhulahwa nga dwadze ḽa Marburg. * Ndi kale a tshi khou humbela thuso kha vhaofisiri vha muhasho wonoyo vha re ḓoroboni khulwane, fhedzi a ho ngo itea tshithu. Thuso yo ḓo ḓa nga murahu ha miṅwedzi miṋa, fhedzi Bonzali o vha o no fa. O pfukelwa nga vhulwadze honoho ha Marburg musi a tshi khou lingedza u thusa vhenevho vhashumi vha mugodini.
MBUNO DZI SUMBEDZA MINI? Vhulwadze ha mafhafhu (vhu ngaho pneumonia), vhulwadze ha dali, HIV/AIDS, lufhiha, na maḽaria ndi maṅwe a malwadze ane a khou fhedza vhathu. Miṅwahani ya zwenezwino, vhathu vha ṱoḓaho u vha milioni dza 10,7 vho fa nga nṱhani ha enea malwadze maṱanu. Zwenezwi zwi amba uri kha ṅwaha woṱhe malwadze enea o vhulaha muthu muthihi nga mithethe miraru miṅwe na miṅwe ine ya fhira.
VHATHU VHA ANZELA U RI MINI? Vhathu vha dzula vha tshi khou engedzea shangoni, nahone zwenezwo zwi ita uri hu vhe na malwadze manzhi. Nga nṱhani ha nyengedzeo yeneyo, vhathu vhane vha nga kavhiwa nga malwadze eneo ndi vhanzhi.
NAA ZWENEZWO NDI NGOHO? Vhathu shangoni vho anda nga nḓila i mangadzaho vhukuma. Fhedzi, na nḓivho ya u kona u poṱiela, u langa na u alafha malwadze yo no engedzea vhukuma. Nga nṱhani ha nḓivho yeneyi i re hone, naa malwadze o vha a songo fanela u vha a tshi khou fhungudzea u katela na nḓila ine a kwama ngayo vhathu? Fhedzi, u fhambana na zwenezwo, a khou tou ṋaṋa.
NI HUMBULA MINI? Naa vhathu vha khou farwa nga malwadze a shushaho sa zwe Bivhili ya dzula yo amba?
Midzinginyo, nḓala, na malwadze ndi zwithu zwine zwa ita uri hu vhathu vhanzhi vha sa takalele vhutshilo. Vhathu vha dzimilioni vha tambudzwa nga vhaṅwe—nahone vhunzhi havho vha tambudzwa nga vhane vha tea u vha tsireledza. Ṱhogomelani zwe vhuporofita ha Bivhili ha amba uri zwi ḓo itea.
[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]
^ phar. 3 Marburg Hemorrhagic Fever ndi dwadze ḽine ḽa fana na Ebola.
[Maipfi o ṱumbulwaho kha siaṱari 6]
“Zwi a pfisa vhuṱungu u ḽiwa nga ndau kana nga tshiṅwe tshithu, fhedzi zwi a fana na u pfiswa vhuṱungu nga vhulwadze vhu hoṱefhadzaho na u vhona muthu a tshi khou fhela nga nṱhani haho.”—EPIDEMIOLOGIST MICHAEL OSTERHOLM.
[Ṱhaluso ya Vhubvo ha Tshifanyiso kha siaṱari 6]
© William Daniels/Panos Pictures
