“Ni Funane”
“Ni Funane”
“Ndi khou ni ṋea mulayo muswa, wa uri ni funane; samusi na nṋe ndo ni funa. Arali ni tshi funana, ndi hone vhathu vhoṱhe vha tshi ḓo ḓivha zwa uri ni vhafunziwa vhanga.”—YOHANE 13:34, 35.
Zwi Amba Mini?: Kristo o vhudza vhatevheli vhawe uri vha funane nga nḓila ye ene a vha funa ngayo. Yesu o vha funa hani? O vha a tshi funa vhathu vhoṱhe, hu sa londwi nḓila ye vhathu vha misini yawe vha vha vha tshi dzhia ngayo dziṅwe tshaka na vhafumakadzi. (Yohane 4:7-10) Lufuno lwo ita uri Yesu a shumise tshifhinga tshawe na nungo dzawe uri a thuse vhaṅwe vhathu, nṱhani ha u ḓitakadza. (Marko 6:30-34) Mafheleloni, Yesu o sumbedza lufuno nga nḓila khulwane kha dzoṱhe. O ri: “Nṋe ndi mulisa wavhuḓi; mulisa wavhuḓi u fela nngu dzawe.”—Yohane 10:11.
Vhakriste Vha U Thoma Vho Zwi Ita Hani?: Vhakriste vha u thoma vho vha vha tshi vhidzana “wahashu” kana “khaladzi.” (Filemoni 1, 2) Vhakriste vho vha vha tshi ṱanganedza vhathu vha tshaka dzoṱhe tshivhidzoni ngauri vho vha vha tshi tenda uri “Muyuda na Mugerika vha a fana. Vha na Murena muthihi.” (Vharoma 10:11, 12) Nga murahu ha Pentekoste ya 33 C.E., vhafunziwa ngei Yerusalema vho “rengisa thundu dzavho na ndaka yavho vha tshi kovhela vhoṱhe u ya nga zwine vha zwi shaya.” Vha tshi zwi itela mini? Uri vhane vha kha ḓi bva u lovhedzwa vha dzule Yerusalema, vha bvele phanḓa “vha tshi guda kha vhaapostola.” (Mishumo 2:41-45) Vho ṱuṱuwedzwa nga mini? Hu sa athu u fhela miṅwaha ya 200 nga murahu ha lufu lwa vhaapostola, Tertullian o amba maipfi o ambiwaho nga vhaṅwe malugana na Vhakriste, o ri: “Vha a funana vhukuma . . . nahone vho ḓiimisela u felana.”
Ndi Vhafhio Vhane Vha Zwi Ita Ṋamusi? Bugu ine ya pfi The History of the Decline and Fall of the Roman Empire ya 1837 yo amba uri miṅwahani minzhi yo fhelaho, vhane vha ḓivhidza Vhakriste “vho farana nga nḓila ya tshiṱuhu u fhira zwe vha itwa nga vhahedeni.” Ṱhoḓisiso yo itwaho ngei Amerika yo wana uri vhathu vhanzhi vha vhurereli, nga maanḓa vhane vha ḓivhidza Vhakriste, vha na tshiṱalula. Vhathu vha kereke nthihi vha re kha mashango o fhambanaho a vha anḓani nahone a vha anzeli u thusana musi hu na ṱhoḓea.
Nga 2004, ngei Florida ho tshinyadzwa nga ḓumbumazwikule luṋa nga u tou tevhekana nga miṅwedzi mivhili. Mudzulatshidulo wa Komiti ya Florida ya Tshiimo tsha Shishi o sedzulusa uri a vhone arali thundu ya u phalala i tshi khou shumiswa zwavhuḓi. O amba uri a hu na tshiṅwe tshigwada tsho dzudzanyeaho u fana na Ṱhanzi dza Yehova nahone a ri u ḓo vha ṋea zwiṅwe zwishumiswa zwine vha zwi ṱoḓa. Nga 1997, tshigwada tsha Ṱhanzi dza Yehova tsha u phalala tsho ya ngei Democratic Republic of Congo tshi na mishonga, zwiḽiwa na zwiambaro zwa u thusa vhahavho vha Vhakriste na vhaṅwe. Vhaṅwe vhahavho vha Dziṱhanzi ngei Yuropa vho ṋeela nga thundu i linganaho miḽioni nthihi ya doḽara dza Amerika.