Skip to content

Skip to table of contents

“[Yehova] wa Kũlĩha Ava Vaye”

“[Yehova] wa Kũlĩha Ava Vaye”

“Umue . . . nda o sole Suku, eye wa kũlĩhĩwa laye.”—1 VA KOR. 8:3.

1. Tukula ulandu umue Wembimbiliya u lekisa ndomo omanu vamue va li yapuisa lovisimĩlo viesanda. (Tala elitalatu kefetikilo liocipama cilo.)

ETEKE limue komẽle, Arone Ocitunda Cinene, wa kala puvelo wotavernakulu ya Yehova, kuenje, wa kuata ociyukilo caye cinsensu peka. Pole, Kora kumue leci ci soka 250 kalume vaye, va kalavo oku timihĩla insensu ku Yehova, kuenje omunu lomunu pokati kavo, wa kuata peka ociyukilo caye cinsensu. (Ate. 16:16-18) Kefetikilo, alume vaco vosi va kala ndu okuti, afendeli va Yehova va koleliwa. Pole, Kora kumue lalume vaye, va lekisa epela lusuanji, kuenda va yonguile oku tambula ocikele ca Arone coku kala ocitunda cinene. (Ate. 16:1-11) Ovo, va li yapuisa ovo muẽle lovisimĩlo viokuti, Yehova o tava efendelo liavo. Pole, ovina viaco via sumuisa Yehova, una wa siata oku mola ovina vi kasi kovitima viomanu, kuenda o limbuka ombambe yavo.—Yer. 17:10.

2. Ovina vipi Mose a popele, kuenda olondaka viaye via tẽlisiwa ndati?

2 Osimbu eteke liaco ka lia pitĩlilepo, Mose wa popia hati: “[Komẽle,] Yehova o lekisa ava vatiamẽla kokuaye haivo va kola.” (Ate. 16:5) Yehova wa tẽla oku tepisa pokati kafendeli vaye vocili, kuenda vana ka va kalele oku ci linga, eci ‘ondalu ya tunda kokuaye ya lia ovita vivali lakũi atãlo kalume va Kora va lumba insensu.’ (Ate. 16:35; 26:10) Vepuluvi liaco, Yehova  wa teyuila omuenyo wa Arone poku eca ondimbukiso ya lekisa okuti, Arone ocitunda, kuenda wa kala ufendeli Waye wocili.—Tanga 1 Va Korindo 8:3.

3. (a) Ocitangi cipi cunanguluke ca pita koloneke viupostolo Paulu? (b) Nye tu pondola oku lilongisa kovina Yehova a linga ku vakuesino koloneke via Mose?

3 Ocitangi caco ceya oku pitavo noke yeci ci soka 1.500 kanyamo, koloneke viupostolo Paulu. Ndaño omanu vana va enda oku litukula vati Akristão va fetikile oku longisa ovina viesanda, pole, vamamako oku kala vekongelo. Ocili okuti, ka ca lelukile oku tepisa olonanguluke Lakristão vocili vekongelo. Pole, olonanguluke viaco, via kapele kohele Akristão vocili. Kuenje, vana va li kembisile oku kala ndolomeme, va fetika oku “nyõla ekolelo lia vamue.” (2 Tim. 2:16-18) Yehova ka kasi ndomunu umue ka kapiko ovina a lete. Momo, Paulu wa kũlĩhĩle ndomo Yehova a tetulula ocitangi ca Kora kumue lalume vaye vakuesino kosimbu. Omo liaco, tu konomuisi ovolandu Embimbiliya, oco tu limbuke ovina tu lilongisa kovolandu aco.

“AME NDI YEHOVA SI PONGOLOKA”

4. Kovina vipi Paulu a kolelele, kuenda wa vi situlula ndati eci a sonehela Timoteo?

4 Paulu wa kũlĩhĩle okuti, Yehova o pondola oku limbuka efendelo liombambe, kuenda wa kũlĩhĩlevo okuti, Yehova o limbuka vana va pokola Kokuaye. Paulu wa lekisa uvangi waco volondaka a nõla eci a sonehela Timoteo. Paulu noke yoku lombolola eci catiamẽla kovitangi vi tunda kolonanguluke vina via kala oku yapuisa vamue vekongelo, wa popia hati: “Haimo ociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa, haico ci ñuãi, kuenda ci kuete [ondimbukiso eyi, Suku] wa kũlĩha ava vaye, kuenda vali ceci: ‘Wosi o tukula onduko [Yehova,] a litepe levĩho.’”—2 Tim. 2:18, 19.

5, 6. Ocina cipi ci kuete esilivilo volondaka Paulu a tukula catiamẽla ‘kociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa’? Olondaka viaco via vetiya ndati Timoteo?

5 Ocina cipi ci kuete esilivilo volondaka viovisonehua Paulu a nõla? Eyi oyo lika onjanja yatete Embimbiliya li tukula ondaka “ociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa.” Embimbiliya li tukula ondaka “ociseveto” vupopi wocindekaise poku tukula ovina vialua, oku kongelamo o Yerusalãi okuti, ya kala olupale luo Isareli kosimbu. (Osa. 87:1, 2) Ocikele Yesu a kuete kocipango ca Yehova, ci sokisiwa lociseveto cimue. (1 Va Kor. 3:11; 1 Pet. 2:6) Ocisimĩlo cipi Paulu a kuata poku soneha olondaka viatiamẽla ‘kociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa’?

6 Paulu poku tukula olondaka “ociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa,” wa vi tiamisilavo kolondaka via Mose viatiamẽla ku Kora kumue lomanu vaye. Olondaka viaco vi sangiwa kelivulu Liatendelo 16:5. Paulu wa tukula ovolandu a pita koloneke via Mose, oco a vetiye Timoteo, loku u wivaluisa okuti, Yehova o pondola oku limbuka vakuesino, kuenda oku va kundula. Ocili okuti, olonanguluke ka via tẽlele oku pongolola ocipango ca Yehova vekongelo, kuenda Kora ka tẽlelevo oku ci linga kosimbu. Paulu ka tukuile ovina viatiamẽla kelomboloko ‘liociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa.’ Pole, olondaka a tukula, via vetiya Timoteo oku kolela kolonjila via Yehova.

7. Momo lie tu tavela okuti, Yehova o ka amamako oku kala ukuesunga, haeye wa koleliwa?

7 Olonumbi via Yehova ka vi pongoloka. Osamo 33:11, yi popia hati: “Elungulo lia Yehova li tumala oloneke ka vi pui, lovisimĩlo viutima waye tunde kocitumbulukila toke kocitumbulukila.” Ovinimbu vikuavo Viembimbiliya, vi lombolola ovina viatiamẽla kuviali wa Yehova, koku lekisa ocisola lohenda, esunga, kuenda wa koleliwa. Embimbiliya li lekisa okuti, ovituwa viaco vi kala otembo ka yi pui.  (Etu. 15:18; Osa. 106:1; 112:9; 117:2) Elivulu lia Malakiya 3:6 li popia hati: “Ame ndi Yehova si pongoloka.” Elivulu lia Tiago 1:17 li lekisavo okuti, Yehova ‘ka pongoloka, kuenda ka ñualapo ndulembo.’

‘ONDIMBUKISO’ YI PAMISA EKOLELO KU YEHOVA

8, 9. ‘Ondimbukiso’ Paulu a tukula vocindekaise a linga yi tu longisa nye?

8 Olondaka via Paulu vi sangiwa vukanda 2 Timoteo 2:19, vi tukula ociseveto cimue kua sonehiwa esapulo limue li kasi ndondimbukiso. Kosimbu, omanu va kuatele ocituwa coku soneha ololetala vocimano cimue, oco va lekise omunu wa ci tunga, ale onduko ya muẽle yaco. Paulu eye usonehi watete Wembimbiliya wa tukula ocindekaise caco. * Ondimbukiso ‘yociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa,’ ya kuata asapulo avali. Catete, “Yehova [wa kũlĩha] ava vatiamẽla kokuaye.” Cavali, “wosi o tukula onduko ya [Yehova] a litepe levĩho.” Olondaka evi, vi tu ivaluisa ovina tu tanga kelivulu Liatendelo 16:5.—Tanga.

9 Olondaka Paulu a tukula viatiamẽla ‘kondimbukiso’ vi tu longisa nye? Komanu vana vatiamẽla ku Yehova, olondaka Paulu a tukula vi tiamisiwila kolonumbi vivali vi kuete esilivilo lia velapo ndeci: (1) Yehova o sole vana va kolela kokuaye, kuenda (2) Yehova o nyãle olondingaĩvi. Ulandu wa tukuiwa ndeti u sokisiwa ndati lunanguluke wa kala vekongelo?

10. Ovituwa violonanguluke via sakalaisa ndati Akristão vamue vo koloneke via Paulu?

10 Timoteo kumue lomanu vakuavo vakuekolelo, va sakalalele lovituwa vĩvi violonanguluke via kala pokati kavo. Akristão vamue vocili, va yonguile oku kũlĩha esunga lieci olonanguluke viaco via kalela vekongelo. Akristão vakuekolelo, va enda oku lipula nda Yehova o pondola oku limbuka etepiso lia kala pokati kavo, kuenda efendelo liolonanguluke.—Ovil. 20:29, 30.

Timoteo ka yapuisiwile lovilinga violonanguluke (Tala ovinimbu 10-12)

11, 12. Ukanda Paulu a sonehela Timoteo wa pamisa ndati ekolelo liaye?

11 Ukanda upostolo Paulu a sonehela Timoteo wa pamisa ekolelo liaye loku u wivaluisa ulandu wa pita la Arone eci a taviwa omo liekolelo a lekisa. Pole, Kora ukuambambe kumue lomanu vaye ka va taviwile, kuenje, va kunduiwa. Upostolo Paulu wa popia hati ndaño pokati Kakristão vocili pa kala Akristão vesanda, Yehova o pondola oku limbuka vana va tiamẽla kokuaye, ndeci a linga koloneke via Mose.

 12 Yehova ka pongoloka, kuenda wa koleliwa. Omo okuti o nyale evĩho, votembo ya sokiyiwa o ka nyõla omanu vana ka va yongola oku likekembela akandu avo. Omo okuti Timoteo wa kala umue ‘wa tukula onduko Yehova,’ wa ivaluisiwavo oco ka ka yapuisiwe lovituwa vĩvi Viakristão vesanda. *

EFENDELO LIOCILI LI NENA ONIMA YIWA

13. Kovina vipi tu pondola oku kolela?

13 Olondaka Paulu a soneha, vi pamisavo ekolelo lietu. Tu sanjuka calua poku kũlĩha okuti, Yehova wa kapako vana va kolela kokuaye. Momo, o tẽlisa ovina a popia. Yehova wa kapako omanu vatiamẽla kokuaye. Embimbiliya li popia hati: “Ovaso a Yehova a vanja vanja kuosi kilu lieve ha lekisa unene waye kuvakuavitima vio sungulukila.” (2 Asa. 16:9) Omo liaco, tu pondola oku ivaluka okuti, ovina viosi tu lingila Yehova, tu vi linga ‘lutima wa yela,’ momo, tu ka kuata onima.—1 Tim. 1:5; 1 Va Kor. 15:58.

14. Efendelo lipi ka li taviwa la Yehova?

14 Tu sanjuka calua poku kũlĩha okuti, Yehova ka ecelela efendelo liombambe. Omo okuti “ovaso a Yehova a vanja vanja kuosi kilu lieve,” eye ‘o lete vakuavitima ka via sungulukile.’ Elivulu Liolosapo 3:32, li popia hati: “Yehova o nyale [omunu] ocimbinde,” ndeci ci pita lomunu umue o lilekisa ndu okuti ukuepokolo, pole, o linga ekandu vuyombeki. Ndaño omunu waco ocimbinde o kemba vakuavo vokuenda kuotembo yimue, pole, Yehova ukuonene wosi haeye ukuesunga, o tu likuminya okuti, ‘omunu wosi o limbika akandu aye ka sumũlũha.’—Olosap. 28:13; tanga 1 Timoteo 5:24; Va Heveru 4:13.

15. Ovina vipi tu sukila oku yuvula, kuenda momo lie?

15 Ocili okuti, afendeli valua va Yehova, va litumbika kokuaye lutima wosi. Ka ca sungulukile okuti, omunu umue vekongelo o seteka oku kemba Yehova lefendelo liombambe. Pole, ovina via pita koloneke via Mose, kuenda vekongelo Liakristão vo kocita catete, vi pondolavo oku pita koloneke vilo. (2 Tim. 3:1, 5) Anga hẽ eci ci lekisa okuti, ka tu kolela vamanji, kuenda tu tatãla ekolelo va kuetele Yehova? Sio, hacoko! Ka ca sungulukile oku kuatela atatahãi vamanji osimbu okuti, ka tu kuete uvangi waco. (Tanga Va Roma 14:10-12; 1 Va Korindo 13:7.) Nda tua kuatela atatahãi vamanji, tu nyõla ukamba wetu la Yehova.

16. (a) Nye omunu lomunu pokati ketu a sukila oku linga oco a yuvule ombambe kutima waye? (b) Ovina vipi tu pondola oku lilongisa pokakasia losapi hati: “ Liseteki ene muẽle . . . Linyiki”?

16 Omunu lomunu pokati Kakristão o sukila ‘oku konomuisa ovilinga viaye.’ (Va Gal. 6:4) Omo liekambo lioku lipua, pamue tu fetika oku fendela Yehova lonjila yimue ka ya sungulukile okuti, ka tu ci limbuka. (Va Hev. 3:12, 13) Olonjanja vimue, tu sukila oku konomuisa esunga lieci tu vumbila Yehova poku li pula ndoco: ‘Anga hẽ ndi kasi oku vumba Yehova omo liocisola ndu u kuetele, kuenda ndi tava kuviali waye? Ale nda velisapo calua asumũlũho ndi lavoka oku tambula Voluali Luokaliye Palo Posi?’ (Esit. 4:11) Omo liaco, tu sukila oku konomuisa ovilinga vietu, oco tu yuvule oku kuata ombambe vutima wetu.

OKU KOLELIWA KU NENA ESANJU

17, 18. Momo lie tu sukilila oku kala vakuacili poku fendela Yehova?

17 Tu tambula lika asumũlũho, nda tua likolisilako oku yuvula ovisimĩlo viosi viombambe kutima wetu. Ukualosamo  wa popia hati: “Wa sumũlũha omunu Yehova ko veta eko, kuenda vutima waye ka muli elimbi.” (Osa. 32:2) Nda tua yuvula ombambe vutima wetu, tu kuata esanju cilo, kuenda tu ka kuata esanju lialua kovaso yoloneke.

18 Ndopo Yehova o ka situlula omanu va siata oku linga ovina ka via sungulukile, ale vana va lingila akandu vuyombeki. Kuenje, o ka lekisa oku ‘litepa ku kasi pokati komunu o vumba Suku, kuenda una ko vumbi.’ (Mal. 3:18) Kotembo yaco, tu ka kuata esanju poku limbuka okuti, “ovaso a [Yehova] a lete vakuesunga, lovatũi aye a yevelela olohutililo viavo.”—1 Pet. 3:12.

^ tini. 8 Elivulu Liesituluilo 21:14, lia sonehiwa noke liukanda Paulu a sonehela Timoteo, li tukula ‘ekũi liovawe la avali,’ kua sonehiwa olonduko viovapostolo va soka ekũi la vavali.

^ tini. 12 Ocipama ci kuãimo, ci lekisa ndomo tu pondola oku kuama ongangu ya Yehova poku yuvula ovina ka via sungulukile.

1. Tukula ulandu umue Wembimbiliya u lekisa ndomo omanu vamue va li yapuisa lovisimĩlo viesanda. (Tala elitalatu kefetikilo liocipama cilo.)

2. Ovina vipi Mose a popele, kuenda olondaka viaye via tẽlisiwa ndati?

3. (a) Ocitangi cipi cunanguluke ca pita koloneke viupostolo Paulu? (b) Nye tu pondola oku lilongisa kovina Yehova a linga ku vakuesino koloneke via Mose?

4. Kovina vipi Paulu a kolelele, kuenda wa vi situlula ndati eci a sonehela Timoteo?

5, 6. Ocina cipi ci kuete esilivilo volondaka Paulu a tukula catiamẽla ‘kociseveto ca Suku ca sevetiwa ciwa’? Olondaka viaco via vetiya ndati Timoteo?

7. Momo lie tu tavela okuti, Yehova o ka amamako oku kala ukuesunga, haeye wa koleliwa?

8, 9. ‘Ondimbukiso’ Paulu a tukula vocindekaise a linga yi tu longisa nye?

10. Ovituwa violonanguluke via sakalaisa ndati Akristão vamue vo koloneke via Paulu?

11, 12. Ukanda Paulu a sonehela Timoteo wa pamisa ndati ekolelo liaye?

13. Kovina vipi tu pondola oku kolela?

14. Efendelo lipi ka li taviwa la Yehova?

15. Ovina vipi tu sukila oku yuvula, kuenda momo lie?

16. (a) Nye omunu lomunu pokati ketu a sukila oku linga oco a yuvule ombambe kutima waye? (b) Ovina vipi tu pondola oku lilongisa pokakasia losapi hati: “ Liseteki ene muẽle . . . Linyiki”?

17, 18. Momo lie tu sukilila oku kala vakuacili poku fendela Yehova?