OCIPAMA 15
Sanjukila Upange Wove
“Omunu . . . o sanjukila upange waye wosi.”—UKUNDI 3:13.
1-3. (a) Omanu vamue va tenda ndati upange? (b) Embimbiliya li tenda ndati upange, kuenda apulilo api tu ka konomuisa vocipama cilo?
KOLONEKE vilo, omanu valua ka va sanjukila oku talavaya. Ka va sole oku enda kupange weteke leteke, ndaño oku talavaya olowola vialua. Oco hẽ, va kuata ndati esanju nda ka va kuete ombili yoku linga upange wavo muẽle?
2 Embimbiliya li tu vetiya oku kuata ovisimĩlo via sunguluka viatiamẽla kupange. Olio li popia okuti oku talavaya esumũlũho limue linene. Salomone wa soneha hati: “Omunu o lialia kuenda o nyuanyua kuenda o sanjukila upange waye wosi, cosi eci ocali ca tunda ku Suku.” (Ukundi 3:13) Omo Yehova o tu sole, o yongola okuti tu sanjukila upange wetu. Oco tu kale vocisola ca Suku, tu sukila oku kuata ovisimĩlo vi litava lolonumbi viaye viatiamẽla kupange.—Tanga Ukundi 2:24; 5:18.
3 Vocipama cilo, tu ka konomuisa apulilo akuãla ndeci: Tu pondola oku sanga ndati esanju kupange? Upange upi ka wa sungulukilile Akristão vocili? Tu lekisa ndati esunguluko kupange woku sanda eteku lovina viespiritu? Upange upi wa velapo tu sukila oku linga? Tete tu konomuisi ongangu yolonalavayi via velapo voluali—Yehova Suku, kuenda Yesu Kristu.
ONDINGUPANGE YA VELAPO KUENDA MESELE YUPANGE
4, 5. Momo lie Embimbiliya li lekisila okuti Yehova ondingupange ya velapo?
4 Yehova eye Ondingupange ya Velapo. Elivulu Liefetikilo 1:1 li popia hati: “Poku fetika Suku wa sovola ilu losi.” Eci Suku a mala oku lulika ovina viosi oku kongelamo ilu lieve, eye wa popia hati, “via posoka.” (Efetikilo 1:31) Eci ci lomboloka okuti wa sanjukilile ovina viosi a lulika kilu lieve. Yehova “Suku yesumũlũho,” wa sanjukilile calua upange waye.—1 Timoteo 1:11.
5 Ocili okuti Suku ka la liwekapo oku talavaya. Pana okuti pa pita ale otembo yalua tunde eci ovina viosi palo posi via lulikiwa, Yesu wa popia hati: “Toke cilo Tate o [kasi oku] linga upange.” (Yoano 5:17) Nye Isia a kasi oku linga? Eye o kasi oku songuila kuenda oku tata omanu palo posi. Wa landa “ociluvo cokaliye,” okuti Akristão va citiwa lespiritu vana va ka viala kilu la Yesu. (2 Va Korindo 5:17) Suku o kasi oku talavaya oco a tẽlise ocipango caye catiamẽla komanu kuenda ava vo sole va ka kuata omuenyo ko pui voluali luokaliye. (Va Roma 6:23) Yehova o sanjukila calua upange waye. Omanu valua va siata oku tava kesapulo Liusoma, kuenje va amẽla ku Suku loku linga apongoloko ha va kala vocisola caye.—Yoano 6:44.
6, 7. Nye ovolandu a lekisa catiamẽla kupange Yesu a linga?
6 Yesu o kasi oku talavaya tunde kosiahũlu. Eci handi keyile palo posi, eye wa talavaya kumue la Suku “ndomesele” koku lulika ovina viosi, “kilu kuenda posi.” (Olosapo 8:22-31; Va Kolosai 1:15-17) Eci Yesu eya palo posi wamamako oku talavaya. Tunde vutila waye, wa lilongisa umesele wu “karpinteiro.” * (Marko 6:3) Oku linga upange waco ca sukilile olohõlo kuenda uloño, momo ka kua kaile ovimalẽho ndevi tu kuete koloneke vilo. O tẽla hẽ oku sokolola ndomo Yesu a enda oku teta oviti loku songa avaya oco a pange ovikuata? O tẽla hẽ oku sokolola ndomo eye a enda oku tunga olonjo, oku tulika olusoka, oku panga apito lovikuata vikuavo vio vonjo? Ocili okuti Yesu wa sanjukilile calua upange a enda oku linga.
7 Yesu wa kala ukuambili kupange woku kunda. Vokuenda kuanyamo atatu lolosãi epandu, wa li tumbikile kupange waco. Oco a kundile omanu vosi, eye wa enda oku talavaya okupisa lomẽle toke koñolosi. (Luka 21:37, 38; Yoano 3:2) Eye wa endaele ‘kovaimbo anene lo kovaimbo atito oku kunda, loku sapula ondaka yiwa Yusoma wa Suku.’ (Luka 8:1) Yesu wa linga ovongende alua posi loku pita vatapalo eyuka oneketela, oco a kundile omanu esapulo liwa.
8, 9. Anga hẽ Yesu wa kuata esanju omo liupange woku kunda?
8 Anga hẽ Yesu wa kuata esanju omo liupange woku kunda? Oco, wa kuata! Eye wa waya ombuto Yusoma kuenje wa sia okuti ovapia a yelela oku ungula. Oku linga upange wa Suku ca pamisile Yesu kuenda kokuaye ca kala ndokulia, okuti osimbu ka tẽlisile oku linga upange waco ka yonguile oku liwekapo. (Yoano 4:31-38) Sokolola esanju eye a kuata eci a malusula upange waye palo posi, poku sapuila Isiaye hati: “Nda ku muisa ulamba kilu lieve, momo nda malusula upange wa nyihile oku u linga.”—Yoano 17:4.
Va Efeso 5:1) Ocisola tu kuetele Yesu ci tu vetiya oku “kuama volomai viaye.” (1 Petulu 2:21) Kaliye tu konomuisi ndomo tu pondola oku sanjukila upange wetu.
9 Ocili okuti Yehova la Yesu ovo olondingupange via velapo kuenda va sanjukila upange wavo. Ocisola tu kuetele Yehova ci tu vetiya oku “setukula Suku” yetu. (NDOMO TU KUATA ESANJU KUPANGE WETU
10, 11. Nye ci tu kuatisa oku kuata ocituwa ca sunguluka kupange wetu?
10 Akristão vocili va tenda upange ndocina cimue ci kuete esilivilo vomuenyo wavo. Etu tu yongola oku kuata esanju kuenda ekavuluko kupange wetu, pole eci tu sanga upange una ka tu sole, ci tĩla oku kuata esanju. Oco hẽ tu kuata ndati esanju omo liupange waco?
11 Kuata ovisimĩlo via sunguluka. Etu ka tu pondola oku pongolola ekalo liomuenyo wetu, pole tu tẽla oku pongolola ovisimĩlo vietu. Oku sokolola ndomo Suku a tenda upange, ci tu kuatisa oku kuata ovisimĩlo via sunguluka poku linga upange. Nda ove wusongui wepata, ivaluka okuti ndaño upange wove u sule, owo wa siata oku ku kuatisa oku tekula epata. Eci wa siata oku lingila epata liove ci kuete esilivilo kovaso a Suku. Ondaka yaye yi lekisa okuti omunu ka tekula epata, “wa likala etavo liaye” kovaso a Yehova. (1 Timoteo 5:8) Limbuka ocimãho cupange wove, kuenda likolisilako oku tẽlisa ocikele Suku a ku ĩha, momo eci ci ka ku kuatisa oku linga upange waco lesanju okuti ku kuata osõi lakamba vove.
12. Asumũlũho api eyilila koku kala ukuambili kuenda ukuacili kupange?
12 Kala ukuambili kuenda ukuesunga. Oku kuata Olosapo 12:24; 22:29) Etu Tuakristão vocili, tu sukila oku kala vakuacili kupange wetu—poku yuvula oku nyana cime cetu olombongo, ovikuata kuenda otembo. (Va Efeso 4:28) Ndomo tua lilongisa vocipama ca pita, oku kala ukuacili ci nena asumũlũho alua. Olonalavayi vina vi lekisa okuti vakuacili via koleliwa. Ci kale okuti cime cetu o tu kolela ale sio, tu talavaya lesanju momo “tu kasi lutima wa pua episo,” kuenda tu kasi oku sanjuisa Suku.—Va Heveru 13:18; Va Kolosai 3:22-24.
ombili kupange loku lilongisa ndomo tu linga upange waco ci nena asumũlũho. Ondingupange ya loñoloha haiyo yi kuete ombili yi soliwe calua la cime caye. (13. Oku lekisa ovituwa viwa kupange ci nena asumũlũho api?
13 Limbuka okuti ocituwa cove ceca ulamba ku Suku. Eci o lekisa ovituwa viwa Viakristão, akamba vove kupange va limbuka ekalo liove. Asumũlũho api eyililako? Ove o pondola oku “imbila ondaka ya Suku Upopeli wetu uvangi wocili.” (Tito 2:9, 10) Ovituwa viove viwa vi vetiya omanu oku tava kondaka ya Suku. Sokolola esanju o pondola oku kuata, eci ekamba liove kupange li tava oku fendela Suku omo liongangu yove yiwa! Ca velapo vali ceci okuti ovituwa viove viwa vi eca ulamba kuenda vi sanjuisa Yehova.—Tanga Olosapo 27:11; 1 Petulu 2:12.
KUATA OLONDUNGE POKU NÕLA UPANGE
14-16. Apulilo api tu sukila oku linga poku nõla upange?
14 Embimbiliya ka li tukula ovopange tu sukila oku yuvula ndaño ana tu tava. Pole, eci ka ci lomboloka okuti tu tava ño ovopange osi osimbu ka tua konomuisile ovina via kongelamo. Ovisonehua vi pondola oku tu kuatisa oku nõla upange uwa haiwo u sanjuisa Suku, loku yuvula upange una wu u sumuisa. (Olosapo 2:6) Omo liaco, poku nõla upange umue, tu sukila oku kũlĩhĩsa apulilo avali.
15 Anga hẽ Embimbiliya li pisa ovopange osi tu linga? Ondaka ya Suku, yi pisa oku nyana, uhembi, kuenda oku fendela oviteka. (Etundilo 20:4; Ovilinga 15:29; Va Efeso 4:28; Esituluilo 21:8) Etu ka tu tava upange una u tu kisika oku linga ovina viaco. Ocisola tu kuetele Yehova ci ka tu kuatisa oku yuvula upange ka u litava lolonumbi Viaye.—Tanga 1 Yoano 5:3.
Etundilo 21:22-24) Tu yuvula ovituwa ka vi likuata Lovisonehua momo tu kuetele ocisola Yehova.
16 Anga hẽ upange waco u tu kokela oku kuata eko ale u vetiyila omanu kovituwa vĩvi? Kũlĩhisa ocindekaise cimue. Oku kala ukuakutambula omanu pocitumãlo cimue, hekanduko. Oco hẽ, citava okuti Ukristão o talavaya kosipitali yina va siata oku pulumuisa? Ocili okuti, poku tambula omanu veya kosipitali yaco, ci kasi ndu okuti ka kasi oku panga onepa kupange woku pulumuisa. Pole, poku ci linga, ka kuata hẽ eko liocituwa cina ci pisiwa Londaka ya Suku? (17. (a) Ovina vipi tu sukila oku konomuisa poku nõla upange umue? (Tala okakasia kemẽla 177.) (b) Utima wetu u pondola oku tu kuatisa ndati oku nõla onjila yi sanjuisa Suku?
17 Atambululo atiamẽla koku nõla upange umue, a sangiwa vovinimbu 15 kuenda 16. Pole, kuli vali ovina vikuavo tu sukila oku konomuisa poku nõla upange. * Ka tu sukila oku talamẽla okuti ukuenje wa lunguka eye o tumbika olonumbi viatiamẽla kovitangi viosi tu pondola oku kuata. Tu sukila oku kuata olondunge. Ndomo tua ci mola Vocipama 2, tu sukila oku kapako Ondaka ya Suku oco tu pindise “utima wetu.” Nda tua pindisa utima wetu, owo u ka tu kuatisa oku nõla olonjila vi sanjuisa Suku kuenda oku kala vocisola caye.—Va Heveru 5:14.
KUATA OCISIMĨLO CA SUNGULUKA CATIAMẼLA KUPANGE
18. Momo lie ka ca lelukilile oku pama konepa yespiritu?
18 Omo tu kasi “koloneke via sulako” ‘havio viohali,’ ka ca lelukile oku pama kespiritu. (2 Timoteo 3:1) Omo liaco, oku sanga upange loku amamako oku kala kupange waco ka ca lelukile. Etu Tuakristão vocili tua kũlĩha esilivilo lioku talavaya oco tu kuatisa epata lietu. Pole nda ka tua lungukile, tu ka vetiyiwa lovisimĩlo violuali vioku kuata ukuasi, kuenje, tu ka hongua konepa yespiritu. (1 Timoteo 6:9, 10) Tu konomuisi ndomo tu pondola oku “limbuka ovina via velapo” vi tu kuatisa konepa yespiritu.—Va Filipoi 1:10.
19. Momo lie Yehova a sesamẽlela oku koleliwa, kuenda ekolelo liaco li tu vetiya oku yuvula nye?
19 Kolela Yehova lutima wove wosi. (Tanga Olosapo 3:5, 6.) Ocili okuti Yehova wa koleliwa. Handi vali Eye wa siata oku tu lava. (1 Petulu 5:7) Yehova wa kũlĩha eci tu sukila okuti etu muẽle ci sule kuenda eka liaye ka limbumbuluko. (Osamo 37:25) Omo liaco, tu sukila oku pokola Kondaka yaye yokuti: “Ko ka kali locipululu colombongo. Tẽli lovina vu kuete, momo eye muẽle [Suku] wa linga hati, Ame lalimue eteke hu yanduluka ndaño oku ku sia.” (Va Heveru 13:5) Vamanji vana va li tumbika kupange wotembo yosi, va ci imbila uvangi okuti, Suku wa siata oku va kuatisa oku tẽlisa olonjongole viavo. Nda tua kolela okuti Yehova o ka tu kuatisa, tu ka yuvula asakalalo atiamẽla koku tekula epata. (Mateo 6: 25- 32) Ka tu ka iñila kupange u tu tateka oku linga ovina viespiritu ndeci, oku kunda olondaka viwa loku endaenda kolohongele.—Mateo 24:14; Va Heveru 10: 24, 25.
20. Nye ci lomboloka oku kuata iso liyela, kuenda o pondola oku ci linga ndati?
20 Kuata iso liyela. (Tanga Mateo 6:22, 23.) Oku kuata iso liyela ci lomboloka oku leluisa omuenyo. Ukristão o kuete iso liyela o pitisa kovaso oku linga ocipango ca Suku. Nda tua kuata iso liyela, ka tu ka sakalala loku sandiliya upange umue wa kemãla ndaño omuenyo uwa. Ka tu ka vetiyiwa oku landa ovikuata via kemãla loku sima okuti ovina viaco ovio vi nena omuenyo wesanju. O pondola oku kuata ndati iso liyela? Yuvula oku kuata olofuka. Ku ka lisiliyile ovina vi nyana otembo yove. Kapako onumbi Yembimbiliya yoku sanjukila “okulia leci tu lisikilĩla.” (1 Timoteo 6:8) Sandiliya oku leluisa omuenyo wove.
21. Momo lie tu sukilila oku kũlĩhĩsa ovina via velapo, kuenda nye tu sukila oku pitisa kovaso?
21 Velisapo ovina viespiritu, kuenda vi kakatela. Tu sukila oku pitisa kovaso ovina via velapo vomuenyo wetu. Ovina ka vi kuete esilivilo vi pondola oku nyana otembo yovina via velapo. Nye tu sukila oku velisapo vomuenyo wetu? Omanu valua va pitisa kovaso elilongiso lia velapo oco va kuate upange weca olombongo vialua lekemãlo voluali lulo. Pole, Yesu wa vetiya olondonge viaye hati, “tete vanjiliyi Usoma.” (Mateo 6:33) Etu Tuakristão tua pitisa kovaso Usoma wa Suku. Omo liaco, ovina viosi tu linga vomuenyo—onjila tu kuama, ovimãho vietu lovopange tu linga—te vi lekisa okuti Usoma kuenda ocipango ca Suku, oco ca velapo vali okuti ovina vikuavo vi sule.
KALA UKUAMBILI KUPANGE WOKU KUNDA
22, 23. (a) Upange upi wa velapo Akristão vocili va kuete, kuenda tu lekisa ndati okuti upange waco u kuete esilivilo kokuetu? (Tala okakasia kemẽla 180.) (b) Nye wa likuminya oku linga catiamẽla kupange woku sanda eteku?
22 Oku kũlĩha okuti tu kasi koloneke via sulako, ci tu vetiya oku pitisa kovaso upange wa velapo Wakristão—okuti oku kunda kuenda oku linga olondonge. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Tu yongola oku kuama Ongangu ya Yesu poku talavaya calua kupange waco u yovola omanu. Tu lekisa ndati okuti tua velisapo upange waco? Omanu valua va litumbika kupange waco oco va linge akundi vekongelo. Vamue va leluisa omuenyo wavo oco va linge akundi votembo yosi kuenda olomisionaliu. Olonjali vina via kũlĩha esilivilo liovimãho viespiritu, via siata oku vetiya omãla vavo oku litumbika kupange wakundi votembo yosi. Anga hẽ ovo va siata oku kuata esanju omo liupange wavo Wusoma? Ocili okuti va siata! Oku vumba Yehova lutima wosi ci nena esanju, ekavuluko kuenda asumũlũho alua.—Tanga Olosapo 10:22.
23 Valua pokati ketu, tua siata oku pesila otembo yalua kupange oco tu tate epata. Yivaluka okuti Yehova, o yongola okuti tu kuata esanju kupange wetu. Nda tua kuata ovisimĩlo lovituwa vi li tava lolonumbi viaye, tu ka sanjukila upange wetu. Ka tu ka eceleli okuti upange wetu u tu tateka oku kunda esapulo liwa Liusoma wa Suku momo owo upange wa velapo. Nda tua velisapo upange waco, tu ka lekisa ocisola tu kuetele Yehova kuenda oku kala vocisola caye.
^ tini. 6 Kelimi lio Helasi ondaka “karpinteiro” yi tiamisiwila “komunu ukuakutunga olonjo, olomangu kuenda ovina vikuavo vi lingiwa lavaya.”
^ tini. 17 Oco o sange olonumbi vikuavo viatiamẽla kupange tala Vutala Wondavululi 15 ya Kupupu, wo 1999 kemẽla 28-30, kuenda 15 ya Susu wo 1983 kemẽla 26.