Ne iloa ‵lei ne te apositolo ko Paulo a tala ‵loi fakama‵taku kolā e fai ne Satani, kae sē ko ana taina Kelisiano katoa ne iloa ne latou. E pelā mo nisi o latou i Kolinito, ne tō lasi te loto tali‵tonu ki a latou eiloa​—ne mafau‵fau i a latou e ma‵losi ‵ki i te munatonu telā e se mafai eiloa o ‵siga latou. (1 Koli. 10:12) Tenā te pogai ne fakailoa mai ei penei a Paulo ke fakaeteete: “E manavase au me e pelā eiloa mo Eva telā ne fakakolekole ne te gata ki tena auala faitogafiti, e mafai foki o fakamaseigina otou mafaufau mai te fakamaoni mo te tulaga ‵ma telā e ‵tau o maua ne Keliso.”​—2 Koli. 11:3.

Tela la, ne manavase malosi a Paulo ke mo a eiloa e mafau‵fau tatou me ko lava te ‵tou mea e iloa. Kafai e manako koe ke manumalo i te taua atu ki tou mafaufau, e ‵tau o iloa ne koe a te fakamataku o tala ‵loi kolā ko oti ne fai, kae ke puipui a koe mai ei.

Ne a tala ‵loi? I te mataupu tenei, e fakauiga loa ki te fakaaogaga o fakamatalaga sē ‵tonu ke faka‵se i ei a mafaufau o tino mo olotou mea e fai. E pelā mo te tusi ko te Propaganda and Persuasion, a tala ‵loi “e se ‵lei, fakama‵taku, kae sē fakamalie loto.” E faka‵pau ne nisi tino ki te “‵fuli tala, takolekole, tala fakaoso, mo tala faka‵numi mafaufau.”

E pefea te fakama‵taku o tala ‵loi? E faifai lēmū—e pelā me se kēsi poisini, sē lavea ki mata, seai sena manogi​—kae ulu malielie atu ki ‵tou mafaufau. Ona ko te mea e se lavea tonu ne tatou a tala ‵loi, ne fai mai a Vance Packard, se tino sukesuke i mea tau amioga: “E tokouke i a tatou ko oti ne faka‵segina​—kae se  iloa ne tatou.” Ne fai mai se tagata sukesuke me ona ko te ma‵losi o tala ‵loi, ne fai ei ko tagata mo fafine ke “‵takigofie atu ki amioga va‵lea kae fakama‵taku”​—e pelā mo aofaga ke ‘tamate a tino e tokouke, taua, faka‵kese fenua, pulemālō mai o lotu mo nisi vaega o amioga ma‵sei.’​—Easily Led​—A History of Propaganda.

Tela la, kafai e mafai ne tagata ola o fakaloiloi tatou ki olotou tala ‵loi, kae e a Satani? Ko leva ne tauloto ne ia a uiga o tino talu mai i te faitega o te tagata muamua. “Te lalolagi katoa” ko nofo nei mai lalo i tena malosi. E mafai ne ia o fakaaoga so se vaega i ei ke fakasalalau atu ana loi. (1 Ioa. 5:19; Ioa. 8:44) Ne magoi ‵ki a taumafaiga a Satani ke ‘fakapouli a mafaufau o tino’ kae ‘takitaki ‵se ne ia te lalolagi nofoaki kātoa.’ (2 Koli. 4:4; Fa. 12:9) E mafai pefea o ‵teke atu koe ki ana tala ‵loi?

Ne tuku mai ne Iesu a te fakatakitakiga faigofie tenei ke ‵teke atu ki tala ‵loi: “Ka iloa ne koutou te munatonu, a ko te munatonu ka fakasaoloto ne ia koutou.” (Ioa. 8:31, 32) Kae ona ko te munatonu ko te mea muamua e fakamasei sale i taua, tela la, e manakogina ne koe—e pelā eiloa mo nisi sotia i te ‵lotoga o te taua—a te loto talitonu, mo fakamatalaga ‵ton,u ko te mea ke puipui ei tou mafaufau mai togafiti a te fili. Ne tuku mai ne Ieova a te mea tenā. I loto i te Tusi Tapu, e maua ne koe a mea katoa kolā e manakogina ke ‵teke atu ki tala ‵loi a Satani.​—2 Timo. 3:16, 17.

E iloa ne Satani, te māfuaga sili o tala ‵loi a te mea tenei. Tela la, e fakaaoga ne ia a mea i tena lalolagi ke fakalavelave mai ki ‵tou faitauga mo ‵tou sukesukega ki te Tusi Tapu. Ke mo a eiloa e taka‵vale i ana togafiti! (Efe. 6:11) Ke “malamalama katoatoa koutou” i te munatonu. (Efe. 3:18) Telā la, e manakogina au taumafaiga e uke. Kae ke masaua a te manatu tonu tenei ne fakaasi mai ne te tino tusitala ko Noam Chomsky: “E seai se tino e mafai o tuku atu ne ia te munatonu ki tou mafaufau. A te mea tenā se mea telā e ‵tau o ‵sala eiloa ne koe.” Tela la, “ke ‵sala eiloa ne koe” mai te “sukesuke malosi ki Tusitusiga Tapu i aso katoa o fakatalitonu.”​—Galu. 17:11.

Ke masaua ne koe i a Satani e se manako ke mafaufau kae fakasakosako faka‵lei atu koe. Kaia? Me i tala ‵loi “e fai pelā me ko te ‵toe auala magoi, māfai a tino ko loto vāi‵vai ona ko  mafaufauga sē ‵tonu,” ko pati i se fakamatalaga e tasi. (Media and Society in the Twentieth Century) Tela la, ke mo a eiloa e lotomalie io me ke faka‵kivi koe ke talia a mea e lagona ne koe. (Faata. 14:15) Fakaaoga te atamai o tou mafaufau ne tuku mai ne te Atua ke puke‵mau koe ki te munatonu.​—Faata. 2:10-15; Loma 12:1, 2.

E fakaaoga ne tino apo i te faiga o palani ki taua a tala ‵loi ke fakavāivāi ei te agaga fia taua. E fai ne latou ke taua a sotia o te fili i a latou eiloa io me fakaloiloi ne latou ke ‵vae keatea latou mai te kautau. Ne fakaasi ‵tonu mai ne se ofisa maluga i te kautau Siamani a te pogai e tasi o te takavale o latou i te Taua Muamua i te Lalolagi, ko tino “ko oti ne fakatogafiti olotou mafaufau ne te fili e pelā eiloa mo te lapiti ma fakatogafiti ne se gata.” E fakaaoga foki ne Satani a togafiti tai ‵pau penā i ana taumafaiga ke ‵vae keatea kae fakatakavale, e pelā me se fakaakoakoga, e faka‵tupu ne ia a kinauga i va o taina Kelisiano io me fai ne ia ke ‵vae kea‵tea mai te fakapotopotoga a Ieova ona ko faifaiga sē ‵tonu kolā e lavea ne latou io me ko mea e fanoa‵noa ei latou.

Ke mo a e faka‵segina koe! Fai ke takitaki koe ne te Muna a te Atua. E pelā me se fakaakoakoga, ke fakatumau te ‵kaufakatasi o taina mo tuagane, e fakamalosi mai te Tusi Tapu ke tumau i te “fakatau fakamagalo atu te suā tino ki te suā tino” kae ke faka‵lei fakavave a kinauga. (Ko. 3:13, 14; Mata. 5:23, 24) E fakatonu mai foki ke fakaeteete tatou i te ‵vae kea‵tea mai te fakapotopotoga. (Faata. 18:1) Ke tofotofo aka me pefea te malosi o koe ke ‵teke atu ki fakamatalaga sē ‵tonu a Satani. Fesili ifo ki a koe eiloa: ‘Se a te mea ne takitaki ne ia toku mafaufau i te taimi fakamuli ne fepaki ei au mo se tulaga penā? Ko te agaga o te lalolagi io me ko te agaga o te Atua?’​—Kala. 5:16-26; Efe. 2:2, 3.

A te sotia telā ko sē lasi tena alofa fakamaoni ki tena takitaki, e se mafai ne ia o taua faka‵lei atu. Tela la, a tino fai tala ‵loi, e fakamasei ne latou te loto talitonu i te va o te sotia mo tena takitaki. E mafai o fakaaoga ne latou a tala ‵loi penei: “Sa talitonu ki tou takitaki!” kae “Sa talia foki ne koe ke ‵taki atu ne ia koe ki fakalavelave!” E se gata i ei, e ‵poto latou i te fakaasi atu o mea ‵se e fai ne takitaki.  Konā eiloa a mea e fai ne Satani. E se mafai eiloa o fi‵ta i ana taumafaiga ke fakavāivāi tou loto talitonu ki te takitakiga telā e tuku mai ne Ieova.

Tou puipuiga? Taumafai o ‵piki ‵mau ki te fakapotopotoga a Ieova kae ‵lago atu mo te fakamaoni ki te takitakiga telā e tuku mai ne ia—faitalia a tulaga sē ‵lei katoatoa kolā e mafai o ‵sae aka. (1 Tesa. 5:12, 13) Ke mo a eiloa e “vave o ‵numi otou mafaufau” māfai ko fe‵paki mo ‵tekemaiga mai aposetate io me ko vaegā tino faka‵se mafaufau—me mautinoa eiloa te lotou fakasalaga. (2 Tesa. 2:2; Tito 1:10) Tau‵tali ki te fakaakoakoga ne tuku atu ki te talavou ko Timoteo. Taofi ‵mau ki te munatonu ko oti ne tauloto ne koe, kae masaua te koga ne tauloto mai ei ne koe. (2 Timo. 3:14, 15) Ko lava ‵lei a fakamaoniga ke fakaasi atu tou talitonu ki te fakatokaga telā ko tai kātoa nei te selau tausaga ne fakaaoga ne Ieova ke takitaki ei tatou i te auala o te munatonu.​—Mata. 24:45-47; Epe. 13:7, 17.

Ke masaua i tala ‵loi a Satani e faifai lēmū. I nisi taimi, e fakaaoga ne ia auala fakama‵taku​—“se vaega e tasi telā ko leva ne fakaaoga sale ki fakamatalaga sē ‵tonu.” (Easily Led​—A History of Propaganda) E pelā mo tino Asulia, ne manumalo i olotou fili mai te fakaaogaga o “tulafono fakama‵taku mo fakamatalaga sē ‵tonu,” ne tusi mai te Polofesa Peletania ko Philip M. Taylor. E fakaaoga ne Satani te mataku ki tino, mataku ki fakasauaga, mataku i te mate, mo nisi fakamatakutakuga ke takavale a koe kae fai ei ke fakavāivāi koe i tau taviniga ki a Ieova.​—Isa. 8:12; Iele. 42:11; Epe. 2:15.

Sa talia ne koe a Satani ke fakaaoga ne ia te mataku ke fakavāivāi tou loto malosi mo tou fakamaoni. Ne fai mai a Iesu: “Sa ma‵taku ki a latou kolā e tamate ne latou te foitino kae ka oti ko se mafai ei ne latou o fai se isi mea.” (Luka 12:4) Talitonu katoatoa ki te tautoga a Ieova me ka tausi ne ia a koe, ka tuku atu ne ia “a te malosi telā e sili atu i te malosi masani,” kae fesoasoani atu ke ‵teke ne koe so se taumafaiga ke fakamatakutaku a koe ke fakalogo ki a latou.—2 Koli. 4:7-9; 1 Pe. 3:14.

E mafai o fepaki koe mo fakamatakutakuga, mo mea e fakavāivāi ei tou loto malosi. Kae ke tuku faeloa i tou mafaufau a pati fakamalosi a Ieova ki a Iosua: “Sa mataku io me e loto vāivāi, me i a au, [Ieova] tou Atua e fakatasi atu faeloa ki a koe i so se koga e fano koe i ei.” (Iosu. 1:9) Kafai ko manavase koe, ke fakaasi fakavave atu ne koe a mea e manavase ei koe ki a Ieova. Ka mafai ei o talitonu koe me i “te filemu o te Atua . . . ka puipui ne ia [tou] loto mo [tou] mafaufau” ke maua ei ne koe te malosi o ‵teke atu a tala ‵loi a Satani.​—Fili. 4:6, 7, 13.

E masaua ne koe a tala ‵loi ne fai atu ne te ofisa maluga o Asulia, ke ‵teke atu ki tino o te Atua? Ne fai atu a ia, ‘E seai eiloa se mea e mafai o puipui ne ia koutou mai Asulia. Ke oko foki eiloa ki te otou Atua ko Ieova, e seai eiloa sena mea e mafai o fai mō koutou.’ Ne fakaopoopo atu a ia mo te loto toa: ‘Ko Ieova eiloa ne fai mai ke fakamasei te fa‵kai tenei.’ Se a te tali ne tuku atu ne Ieova ki ana pati konā? “Sa mataku koe ki pati a te kau Asulia pelā i [a Ieova] e se mafai ne ia o fakasao a koe.” (2 Tupu 18:22-25; 19:6) Ne uga mai ei ne Ia se agelu ke tamate a te toko 185,000 sotia Asulia i te po eiloa e tasi!​—2 Tupu 19:35.

Kai onoono aka eiloa koe i se ata, kae e lavea ‵lei ne koe i te tino i te ata ne fakaloiloi kae takolekole ne se tino? E mata, ne fai atu koe penei: ‘Sa talitonu ki ei! E fakaloiloi fua ne latou a koe!’ Mafaufau la ki agelu i te lagi e paka‵laga atu ki a koe penā: “Sa talitonu ki loi a Satani!”

‵Pono ou taliga ki tala ‵loi a Satani. (Faata. 26:24, 25) Fakalogo ki a Ieova kae talitonu ki a ia i mea katoa e fai ne koe. (Faata. 3:5-7) Saga atu ki ana pati a‵lofa konei: “Taku tama, a koe ke atamai kae ka fiafia malosi eiloa au.” (Faata. 27:11) Kae ka manumalo ei koe i te taua atu ki tou mafaufau!