• “Nkhajipulikanga nga kuti mfumu wane wachita uleŵi mwakuwerezgawerezga.”

• “Nkhawona kuti nayuyulika chomene, ndine wambura kutowa, kweniso wawakawaka.”

• “Nkhaphalirapo munthu waliyose yayi vya nkhani iyi. Nkhapwetekekanga waka nekha cha mu mtima.”

• “Nkhajipulika nga kuti Yehova wakuŵikako mahara yayi kwa ine.”

Mazgu gha pachanya agha ghakulongora kuti muwoli vikumuŵinya chomene para mfumu wake wakuwonelera vyamuziro. Ndipo usange waŵa wakuwonelera vyamuziro mwachibisibisi kwa myezi panji kwa vyaka vinandi, muwoli wangamba kuwona kuti wangamugomezgaso yayi mfumu wake. Muwoli munyake wakati, “Nkhajifumba kuti: ‘Kasi mwanalume uyu wali wuli chomene? Kasi pali vinthu vinyake ivyo wakunibisira?’”

Nkhani iyi yalembekera muwoli uyo mfumu wake wakuwonelera vyamuziro. a Yilongosorenge fundo za mu Baibolo izo zingamupembuzga, kumusimikizgira kuti Yehova wali nayo, kweniso izo zingamovwira mwauzimu kweniso kuti maghanoghano ghake ghakhazikike. b

Nangauli mfumu winu mungamupangira chakusankha yayi pa chilichose icho wakuchita, kweni namwe mungachitapo vinthu vinyake ivyo vingamovwirani kuti muŵe na mtende wa mu mtima. Wonani fundo zakulondezgapo izi.

Gegani kujiyimba mulandu. Nyengo zinyake muwoli wangamba kujipulika nga kuti ndiyo wapangiska kuti mfumu wake wambe kuwonelera vyamuziro. Alice c wakamba kuwona kuti panji wakaŵa mwanakazi wakukwana yayi kwa mfumu wake. Wakajifumbanga kuti, ‘Chifukwa wuli mfumu wane wakutemwa kulaŵiska ŵanakazi ŵanyake m’malo mwa ine?’ Ŵawoli ŵanyake ŵakujiyimba mulandu chifukwa cha umo ŵakachitira ŵakati ŵamanya ivyo mfumu wawo wakuchita ndipo ŵakughanaghana kuti ndivyo vyapangiska kuti vinthu vihenipirethu. Danielle wakuti, “Chifukwa cha ivyo mfumu wane wakachitanga nkhaŵa mukali chomene. Kweni pamanyuma nkhamba kuwona kuti panji pakuti nkhakalipanga chomene vikapangiska kuti vinthu vihenipirethu.”

Usange namwe mukujipulika nthena, manyani kuti Yehova wakuwona kuti ndimwe yayi mwapangiska kuti  mfumu winu wambe kuwonelera vyamuziro. Lemba la Yakobe 1:14 likuti: “Waliyose wakuyezgeka para wakopeka na kunyengeka na khumbiro lake.” (Rom. 14:12; Fil. 2:12) M’malo mwa kumuyimbani mulandu, Yehova wakuzirwiska chomene kugomezgeka kwinu.—2 Mid. 16:9.

Muwoli wangamba kughanaghana kuti mfumu wake wakuwonelera vinthu vyamuziro chifukwa chakuti iyo ngwambura kutowa. Kweni uwu mbunenesko yayi. Ŵakaswiri pa nkhani izi ŵakuyowoya kuti vinthu vyamuziro vikupangiska munthu kuti waŵe na makhumbiro ghakugonana agho palije mwanakazi uyo wangaghakhorweska.

Gegani kwenjerwa mwakujumphizga. Catherine wakati nyengo zose ivyo vikendanga mu mutu ni vyakuti mfumu wake wakuwonelera vyamuziro. Frances wakati: “Nkhufipa chomene mtima para nindamanye uko mfumu wane wali. Zuŵa lose nkhufipa chomene mtima.” Ŵadumbu ŵanyake ŵakuyowoya kuti soni zikuŵakora chomene para ŵali pamoza na ŵabali na ŵadumbu awo panji ŵakumanya za suzgo la ŵafumu ŵawo. Ŵanji ŵakuyowoya kuti ŵakujiwona kuti ŵali ŵekha chifukwa palije uyo wakumanya ivyo vikuŵachitikira.

Ntchakawiro kujipulika nthena. Kweni para mukukhalira waka kughanaghanira vya ivi mungamba kwenjerwa mwakujumphizga. M’malo mwake yezgani kughanaghanira chomene vya ubwezi winu na Yehova. Para muchitenge nthena, vimovwiraninge kuti musange nkhongono na kuzizipizga suzgo ili.—Sal. 62:2; Efe. 6:10.

Chingaŵaso chakovwira kuti muŵazgenge nkhani za ŵanakazi awo ŵakapenja wovwiri kwa Yehova kwizira mu lurombo panyengo iyo ŵakasuzgikanga maghanoghano. Nangauli ni nyengo zose yayi apo Yehova wakamazga suzgo lawo, kweni wakaŵapa mtende wa mumtima. Mwachiyelezgero, Hana “wakaŵa wakupwetekeka chomene mu mtima” chifukwa cha suzgo lake. Nangauli vikaŵa nthena, iyo wati ‘walomba pamaso pa Yehova’ kwanyengo yitali, wakaŵa na mtende wa mu mtima nangauli wakamanyanga yayi umo viŵirenge munthazi.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Kor. 1:3, 4.

Pemphani wovwiri ku ŵalara mu mpingo. Iwo ŵali nga ni ‘malo ghakubisamamo chimphepo, malo ghakujoŵamo chivula.’ (Yes. 32:2) Nyengo zinyakeso ŵangasachizga mudumbu uyo mungamuphalira nkhani ya chisisi iyi ndipo wangamupembuzgani.—Zinth. 17:17.

Kasi mungamovwira mfumu winu kuti waleke chizgoŵi chakuwonelera vyamuziro? Panji mungamovwira. Baibolo likuti pakulimbana na suzgo panji chilwani,  “ŵaŵiri ŵakuluska yumoza.” (Muph. 4:9-12) Kafukufuku wakulongora kuti para ŵakutorana ŵakovwirana pakulimbana na suzgo la kuwonelera vyamuziro, suzgo ili lingamara ndipo ŵangambiraso kugomezgana.

Kweni kuti ivi vichitike, vikuthembaso kuti munyinu waŵe ŵakukhumbisiska nadi kweniso waŵikepo mtima kuti waleke kuwonelera vyamuziro. Kasi wali kumuŵeyelera Yehova kuti wamupe nkhongono kweniso kupempha wovwiri ku ŵalara? (2 Kor. 4:7; Yak. 5:14, 15) Kasi wasanga nthowa izo zingamovwira kuti waleke kuyezgeka na kuwoneleraso vyamuziro? Mwachiyelezgero, kasi wali kujiŵikira malire gha umo wachitirenge na foni panji kompyuta yake? Kasi wakugega kuchita vinthu ivyo vingamupangiska kuti wawonelereso? (Zinth. 27:12) Kasi ngwakukhumbisiska kuti mumovwire kweniso kumuphaliraninge unenesko nyengo zose? Usange ni nthena, mungafiska kumovwira.

Kasi mungamovwira wuli? Wonani chiyelezgero ichi. Felicia wakatengwa kwa Ethan, uyo wakaŵa na chizgoŵi cha kuwonelera vinthu vyamuziro kwamba waka apo wakaŵa mwana. Felicia wakupangiska kuti mfumu wake wafwatukenge kumuphalira para khumbiro la kuwonelera vyamuziro liza. Ethan wakulongosora kuti: “Nkhuyowoya nayo mwakufwatuka muwoli wane kweniso kwambura kumubisira chilichose. Wakunovwira mwachitemwa umo ningagegera vinthu ivi kweniso kanandi wakunifumbanga umo nkhuchitira pa nkhani iyi. Kweniso wakunovwira kuti nijiŵikirenge mphaka pa Intaneti.” Mwakawiro, Felicia vikumuŵinya para Ethan wakudokeraso kuwonelera vyamuziro. Kweni Felicia wakuti: “Kukwenyelera mu mtima panji kumukwiyira vikumovwira yayi kuti waleke chizgoŵi chiheni ichi. Tati tadumbiskana vya masuzgo ghake, nayo wakunovwira kuti nambe kujipulikako makora mu mtima.”

Kudumbiskana makora kungawovwira mfumu pera yayi kuleka kuwonelera vyamuziro, kweni kungawovwiraso muwoli kuti wambireso kumugomezga mfumu wake. Nakuti para mfumu wakufwatuka kuphalira muwoli wake para makhumbiro ghaheni ghiza, ivyo wakuchita zuŵa na zuŵa, kweniso uko wakuluta, pachoko na pachoko muwoli wake wakwambiraso kumugomezga chifukwa palije icho wakumubisira.

Kasi mukuwona kuti mungamovwira mfumu winu mu nthowa iyi? Usange ni nthena, mungachita makora kuŵazgira lumoza na kudumbiskana nkhani iyi. Chilato ntchakuti waleke kuwonelera vyamuziro kweniso namwe mwambireso kumugomezga. M’malo mwa kumukwiyirani kuti mukukhumba kudumbiskana nayo vya suzgo lake ili, wakwenera kupulikiska umo imwe mukujipulikira chifukwa cha suzgo lake. Imwe mukwenera kumovwira apo wakuyezgayezga kuchitapo kanthu kweniso mupani nyengo apo wakuyezgayezga kuti mwambireso kumugomezga. Mose mungakhumbikwira kupulikiska icho chikupangiska ŵanthu kuŵa na chizgoŵi cha kuwonelera vyamuziro kweniso umo munthu wangamazgira chizgoŵi ichi. d

 Para mukopa kuti mungadumbiskana makora yayi nkhani iyi pamwekha, pemphani mulara yumoza mu mpingo winu uyo mose mungafwatuka nayo kuti waŵepo para mukudumbiskana. Manyani kuti nanga mphamanyuma pakuti munthu waleka kuwonelera vyamuziro, pangatora nyengo kuti munyake wa mu nthengwa wambireso kumugomezga. Ntheura kugongowa yayi. Yezgani kuwona ivyo vikusintha mu nthengwa yinu nanga tungaŵa tunthu tuchokotuchoko. Gomezgani kuti para nyengo yajumphapo ndipo mose mukulutilira kuzikira, nthengwa yinu yingaŵaso yakukhora.—Muph. 7:8; 1 Kor. 13:4.

Usange mfumu winu wambiraso kuwonelera vyamuziro wati waleka kwakanyengo, kasi ichi chikung’anamura kuti ngwambura kupera ndipo wangaleka yayi chizgoŵi ichi? Viŵi yayi. Chomenechomene para chikaŵa chizgoŵi kuwonelera vyamuziro, wangasuzgika kwa umoyo wake wose kuti waleke chizgoŵi ichi. Nyengo zinyake wangawoneleraso vyamuziro nanga mphamanyuma pakuti wavigega kwa vyaka vinandi. Kuti wagege kuwoneleraso, wangakhumbikwira kujikora chomene panji kujiŵikira nthowa izo zingamovwira nanga vingawoneka nga suzgo ili lamara. (Zinth. 28:14; Mat. 5:29; 1 Kor. 10:12) Wangakhumbikwira kulutilira ‘kuzgoka muphya mu kaghanaghaniro” na kwamba ‘kutinkha icho ntchiheni,’ ivyo vingasazgapo nkharo yiliyose yaukazuzi nga nkhunyenyenkha nkhule. (Efe. 4:23; Sal. 97:10; Rom. 12:9) Kasi ngwakukhumbisiska kusintha? Usange ni nthena, wangafiska kulekerathu chizgoŵi ichi. e

Wuli usange mfumu winu wakulongolerathu kuti wakukhumba yayi kuleka chizgoŵi ichi? Ntchakuwonekerathu kuti kanandi mungakwiya, kukhuŵara, kweniso kujipulika kuti munyinu wamwenderani mphiska. Mulekerani Yehova nkhani iyi, ndipo kuchita nthena kungamovwirani kuti muŵe na mtende wa mumtima. (1 Pet. 5:7) Lutilirani kusendelera kwa Yehova mwa kusambira Mazgu ghake, kulomba na kughanaghanirapo. Apo mukuchita nthena, kukayika yayi kuti Yehova nayo wakusendelera kwa imwe. Nga umo pakuyowoyera pa Yesaya 57:15, iyo wakuŵa pamoza na “ŵakuteketeka na ŵakuyuyuka mu mzimu,” ndipo wakukhumba kuŵawovwira kuti ŵaŵeso ŵakukondwa. Yezgayezgani kuŵa Mkhristu muwemi chomene kuyana na umo mungafiskira. Pemphani wovwiri ku ŵalara. Ndipo lutilirani kugomezga kuti nyengo yinyake kunthazi, mfumu winu wangasintha zanadi.—Rom. 2:4; 2 Pet. 3:9.