Wena u swi vona njhani?

•   Xana swi ni khombo ku ya eka vanhu lava hlahluvaka hi ku tirhisa tihoroskopu, tibodo ta Ouija, kumbe eka vavhumbhi?

•   Xana switori leswi vulavulaka hi vungoma ko va mintsheketo ntsena, swi kombisa ku hambana exikarhi ka swilo leswinene ni leswo biha kumbe swi ni khombo?

 Eka nhlokomhaka leyi hi ta kambisisa leswi endlaka vungoma byi vonaka byi tsakisa nileswaku hikwalaho ka yini u fanele u tivonela eka byona.

•  I yini lexi tsakisaka?

•  Hikwalaho ka yini u fanele u xalamuka?

•  Leswi u nga swi endlaka

•  Leswi tintangha ta wena ti swi vulaka

 Va ta vuhungasi vo yi nusa kunene mali hikwalaho ka tifilimi, minongonoko ya TV, ti-video games ni tibuku leti vulavulaka hi vungoma. Hikwalaho ka sweswo, vantshwa vo tala va rhandza vuhungasi lebyi kombisaka swilo swo tanihi vanyamusoro, madimona, tivhemphaya ni vuloyi. Hikwalaho ka yini? Swivangelo swa kona swi katsa leswi landzelaka:

•   Ku rhandza swilo: Va lava ku vona loko mimoya kumbe madimona ma ri kona hakunene

•   Ku karhateka: Va lava ku tiva leswi vumundzuku byi va khomeleke swona

•   Vuxaka: Va lava ku vulavurisana ni maxaka ya vona lama feke

 Swivangelo swa vona swa twala. Hi xikombiso, i swa ntumbuluko ku lava ku tiva leswi vumundzuku byi swi khomeke kumbe ku kumbuka maxaka ya hina lama feke. Kambe ku ni makhombo lawa u faneleke u ma xalamukela.

 Bibele ya hi lemukisa mayelana ni nchumu wun’wana ni wun’wana lowu fambisanaka ni vungoma. Hi xikombiso, yi ri:

 “Ku nga tshuki ku kumiwa eka wena munhu . . . un’wana ni un’wana la hlahluvaka, la endlaka masalamusi kumbe un’wana ni un’wana la endlaka mihlolo kumbe noyi, kumbe la loyaka van’wana kumbe un’wana ni un’wana la vutisaka mungoma kumbe muvhumbhi lonkulu wa swiendlakalo kumbe un’wana ni un’wana la vutisisaka lava feke. Hikuva vanhu hinkwavo lava endlaka swilo leswi i nchumu lowu nyenyetsaka eka Yehovha.”—Deteronoma 18:10-12.

 Hikwalaho ka yini Bibele yi sola vungoma?

•   Vungoma byi endla leswaku hi va ni vuxaka ni madimona. Bibele yi dyondzisa leswaku tintsumi tin’wana ti xandzukele Xikwembu kutani ti hundzuka valala va xona. (Genesa 6:2; Yudha 6) Tintsumi teto to homboloka leti vuriwaka madimona, ti hambukisa vanhu hi ku tirhisa vangoma, vavhumbhi na vanyamusoro. Loko hi endla swilo leswi, hi va hi endla xinghana ni valala va Xikwembu.

•   Vungoma byi khutaza tidyondzo ta mavunwa to tanihi leswaku ku ni vanhu lava kotaka ku vhumbha vumundzuku. Kambe, i Yehovha Xikwembu ntsena: “Loyi a vulaka ka ha ri eku sunguleni leswi nga ta humelela emakumu, ku sukela khale swinene a vula leswi nga si tshamaka swi endliwa.”—Esaya 46:10; Yakobo 4:13, 14.

•   Vungoma byi khutaza dyondzo ya mavunwa ya leswaku vanhu lava feke va nga swi kota ku vulavurisana ni vanhu lava hanyaka. Kambe Bibele yi ri: “Lava feke, a va tivi nchumu nikatsongo . . . A ku na ntirho hambi ku ri kungu, vutivi kumbe vutlhari [eSirheni].”—Eklesiasta 9:5, 10.

 Hikwalaho ka swivangelo leswi, Timbhoni ta Yehovha ti papalata mikhuva hinkwayo leyi fambisanaka ni vungoma. Ti tlhela ti papalata vuhungasi hinkwabyo lebyi katsaka swidajana, tivhemphaya ni masalamusi. Maria loyi a ha riki muntshwa u ri: “Loko vuhungasi byi katsa swilo swa madimona a ndzi nge byi hlaleli.” a

•   Tikarhatele ku va ni “ripfalo” leri baseke emahlweni ka Yehovha hi ku papalata mikhuva kumbe vuhungasi lebyi katsaka vungoma.—Mintirho 24:16.

•   Cukumeta swilo hinkwaswo leswi fambisanaka ni vungoma. Hlaya Mintirho 19:19, 20, leswaku u vona xikombiso lexinene lexi vekiweke hi Vakreste va le mikarhini ya vaapostola emhakeni leyi.

 Tsundzuka: Loko u papalata mikhuva ni vuhungasi lebyi fambisanaka ni vungoma, u kombisa leswaku yima na Yehovha. Loko u endla tano, u tsakisa mbilu ya yena!—Swivuriso 27:11.