Xana Yesu A A Tekile? Xana A A Ri Ni Vamakwavo?
Nhlamulo ya Bibele
Bibele yi swi veka erivaleni leswaku Yesu a a nga tekanga hambileswi yi nga boxiki hi ku kongoma xiyimo xakwe emhakeni ya vukati. a Xiya leswi landzelaka.
Minkarhi yo tala Bibele yi vulavula hi ndyangu wa ka va Yesu ni hi vavasati lava fambeke na yena hi nkarhi wa vutirheli byakwe va tlhela va va kona loko a dlayiwa kambe a yi si tshama yi vula leswaku a a ri ni nsati. (Matewu 12:46, 47; Marka 3:31, 32; 15:40; Luka 8:2, 3, 19, 20; Yohane 19:25) Xivangelo lexi endlaka Bibele yi nga vulavuli nchumu emhakeni leyi hileswi a a nga si tshama a teka.
Yesu u byele vadyondzisiwa vakwe malunghana ni vanhu lava nga laviki ku nghenela vukati leswaku va ta kota ku endla leswi engetelekeke entirhweni wa Xikwembu, a ku: “Loyi a nga swi amukelaka a a swi amukele.” (Matewu 19:10-12) U va vekele xikombiso lexinene lava nga laviki ku nghenela vukati leswaku va tinyiketela hi ku helela entirhweni wa Xikwembu.—Yohane 13:15; 1 Vakorinto 7:32-38.
Loko Yesu a nga si fa, u endle malunghiselelo ya leswaku mana wakwe a sala a khathaleriwa. (Yohane 19:25-27) Loko Yesu a a tekile a tlhela a va na vana, a a ta va a endle malunghiselelo ya leswaku na vona va sala va khathaleriwa.
Bibele yi kombetela eka Yesu tanihi xikombiso eka vavanuna lava tekeke kambe ku nga ri hikwalaho ka ndlela leyi a khomeke wansati ha yona. Ematshan’weni ya sweswo, yi ri: “Vavanuna, hambetani mi rhandza vasati va n’wina, hilaha Kreste na yena a rhandzeke vandlha hakona kutani a tinyiketa hikwalaho ka rona.” (Vaefesa 5:25) Loko Yesu a a tekile loko a ha ri laha misaveni, xana xikombiso xakwe lexi hetisekeke tanihi wanuna a xi nga ta va xi tirhisiwile eka ndzimana yoleyo?
Xana Yesu a a ri ni vamakwavo?
Ina, Yesu a a ri ni vamakwavo va tsevu, ku nga Yakobo, Yosefa, Simoni, Yudasi ni vamakwavo va xisati vambirhi. (Matewu 13:54-56; Marka 6:3) Vamakwavo volavo a ku ri vana va mana wa Yesu ku nga Mariya ni nuna wakwe Yosefa. (Matewu 1:25) Bibele yi vula leswaku Yesu i “mativula” ya Mariya, leswi vulaka leswaku a a ri na vana van’wana.—Luka 2:7.
Mavunwa malunghana ni vamakwavo va Yesu
Leswaku vanhu va seketela mhaka ya leswaku Mariya u ve nhwana vutomi bya yena hinkwabyo, va te ni tinhlamuselo to hambana-hambana ta rito leri nge “vamakwavo.” Hi xikombiso, van’wana va vula leswaku vamakwavo va Yesu a ku ri vana va Yosefa va va xinuna lava a va kumeke loko a nga si tekana na Mariya. Hambiswiritano, Bibele yi kombisa leswaku Yesu u ve mudyandzhaka wa vuhosi lebyi tshembisiweke Davhida. (2 Samuwele 7:12, 13; Luka 1:32) Loko Yosefa a a ve ni vana lava a va ri vakulu eka Yesu, lonkulu eka vona a ta va a ve mudyandzhaka.
Xana xiga lexi xi kombetela eka vadyondzisiwa va Yesu kumbe eka vamakwavo va yena va moya? Mhaka leyi yi kanetana na Matsalwa hikuva Bibele yi vula leswaku “entiyisweni, vamakwavo a va nga ri kombisi ripfumelo eka yena.” (Yohane 7:5) Bibele yi hambanisa vamakwavo va Yesu eka vadyondzisiwa va yena.—Yohane 2:12.
Hi ku ya hi ndzavisiso wun’wana, vamakwavo va Yesu a va nga ri na manana la fanaka. Kambe, Matsalwa ya Xigriki ma tirhisa marito lama nga faniki loko ma vulavula hi “makwavo,” “xaka” ni “muzala.” (Luka 21:16; Vakolosa 4:10) Vakambisisi vo tala va Bibele va xiye leswaku Yesu a ri ni vamakwavo va xinuna ni va xisati. Hi xikombiso, The Expositor’s Bible Commentary yi ri: “Nhlamuselo leyi tolovelekeke swinene ya rito leri nge ‘vamakwavo’. . . hi leyi kombetelaka eka vana va xinuna va Mariya na Yosefa kutani sweswo swi vula leswaku i vamakwavo va Yesu hi manana.” b
a Bibele yi vulavula hi Yesu tanihi muteki kambe mongo wa mhaka wu swi veka erivaleni leswaku yo fanekisela.—Yohane 3:28, 29; 2 Vakorinto 11:2.
b Nakambe hlaya The Gospel According to St. Mark, Nkandziyiso wa Vumbirhi, wa Vincent Taylor, tluka 249 na A Marginal Jew—Rethinking the Historical Jesus, wa John P. Meier, Vholumo 1, matluka 331-332.