Xana u tshama u twa lava karhatiwaka hi swiphiqo swa miehleketo va vula swo fana ni sweswo? Xana u langutana ni swiphiqo leswi kumbe munhu loyi u khathalaka hi yena u langutana na swona?

Swi tive leswaku a wu wexe. Vanhu vo tala namuntlha va langutana ni ntshikilelo wa miehleketo lowu karhataka vona hi ku kongoma kumbe vanhu lava va va rhandzaka.

Handle ko kanakana, hi hanya emikarhini yo “nonon’hwa leyi swi tikaka ku hanya eka yona” leyi nga ni mintshikilelo yo tala. (2 Timotiya 3:1) Vulavisisi byin’wana byi kume leswaku emisaveni hinkwayo, un’we eka vanhu va kwalomu ka nhungu u karhatiwa hi ntshikilelo wa miehleketo. Hikwalaho ka ntungu wa COVID-19, hi 2020 vuvabyi bya ku vilela byi tlakuke hi kwalomu ka tiphesente ta 26 naswona mavabyi man’wana lama vangaka ntshikilelo wa miehleketo ma tlakuke hi tiphesente ta kwalomu ka 28.

Hambiswiritano, rihanyo ra hina ra miehleketo a ri titsheganga hi tinhlayo leti kumiwaka hi valavisisi. I swa nkoka ku tiva nhlayo ya lava karhatiwaka hi ku vilela ni hi ntshikilelo wa miehleketo kambe i swa nkoka ngopfu ku tiva leswi u nga swi endlaka loko xiyimo lexi xi khumba wena ni vanhu lava u va rhandzaka.

Ku va ni miehleketo leyi hanyeke kahle i ku va u titwa u phyuphyile, u tsakile ni ku kota ku endla migingiriko ya siku ni siku kahle. U ta kota ku langutana ni switirese hi ndlela leyinene, u endla mitirho kahle ni ku titwa u enerisekile hi vutomi.

• A BYI vangiwi hi ku tsana ka munhu.

• I vuvabyi lebyi lavaka vutshunguri lebyi vangaka mintshikilelo yo tala naswona byi kavanyetaka miehleketo ya munhu, mintlhaveko ni mahanyelo yakwe.

•   Byi tala ku endla leswaku munhu swi n’wi tikela ku va ni xinghana ni vanhu van’wana ni ku kavanyeta ndlela leyi a endlaka migingiriko ya siku ni siku hayona.

• Byi nga wela vanhu va malembe man’wana ni man’wana, ndhavuko, rixaka, nyimba, vukhongeri, swidyondzeki kumbe lava yimeke kahle hi swa timali.

Swi nga ha lava mi kuma mpfuno wa madokodela leswaku mi lulamisa xiphiqo loko ku va ni ku cinca loku xiyekaka eka wena kumbe munhu loyi u n’wi rhandzaka, ku nga ha va eka vumunhu, ku etlela ngopfu kumbe ku nga etleli, ku cinca eka madyelo, xitirese, ku vilela kumbe ku tshama mi nga tsakanga. Kambe u nga ya kwihi leswaku u kuma mpfuno?

Yesu Kreste wanuna wo tlhariha swinene loyi a tshameke a hanya, u te: “Vanhu lava hanyeke kahle a va lavi dokodela, kambe u laviwa hi lava vabyaka.” (Matewu 9:12) Lava xanisekaka hikwalaho ka swiphiqo swa rihanyo naswona va kumaka vutshunguri lebyi faneleke ni mirhi, va nga endla swo tala leswaku va hunguta swiphiqo sweswo naswona va nga pfuniwa leswaku va va ni ntsako evuton’wini. Ku ta va ku ri vutlhari ku songa rigogo ra ha tsakama loko ku ri ni leswi kombisaka leswaku swiphiqo swa vona i swikulu. a

Hambileswi Bibele ku nga riki buku ya nkongomiso wa swa vutshunguri kambe dyondzo ya yona yi nga hi pfuna hi va ni rihanyo lerinene emiehleketweni. Ha ku rhamba leswaku u kambisisa tinhlokomhaka leti landzelaka leti vulavulaka hi ndlela leyi Bibele yi nga hi pfunaka hayona leswaku hi kota ku langutana ni swiphiqo swa mianakanyo.