María Isabel i muhuweleri la hisekaka la nga muntshwa wa le dorobeni ra San Bernardo etikweni ra Chile le Amerika Dzonga. Yena ni ndyangu wa ka vona i va rixaka ra Vamapuche. Ndyangu wa ka vona hinkwawo a wu ma seketela hi ku hiseka matshalatshala ya ku vumba vandlha lerintshwa hi Ximapuche, lexi nakambe xi vuriwaka Ximapudungun.

Loko ku tivisiwe leswaku Xitsundzuxo xa rifu ra Kreste xi ta tlhela xi khomiwa hi Ximapudungun nileswaku swirhambo swa Xitsundzuxo swa 2 000 a swi kumeka hi ririmi rero leswaku swi ta fambisiwa, sweswo swi endle leswaku María Isabel a anakanyisisa hi mhaka leyi. Xana a a ta endla yini leswaku a pfuna? U tsundzuke mintokoto ya vantshwa van’wana lava nga Timbhoni lava humeleleke loko va chumayela swichudeni-kulobye ni vadyondzisi. U vulavule ni vatswari va yena hi mhaka leyi naswona hinkwavo va hlele leswaku María Isabel a ringeta ku anakanyisisa hi ndlela leyi a nga fambisaka swirhambo ha yona exikolweni. I ndlela yihi leyi a yi tirhiseke?

Eku sunguleni, María Isabel u kombele valawuri va xikolo leswaku va n’wi pfumelela ku veka xirhambo enyangweni leyi vanhu hinkwavo lava teke exikolweni va nghenaka ha yona. Va n’wi pfumelerile va tlhela va n’wi ndhundhuzela hikwalaho ka goza rolero. Siku rin’wana nimixo loko ku ri karhi ku vitaneriwa mavito ya lava va nga kona, nhloko ya xikolo yi endle xitiviso eka xikurisa-marito malunghana ni xirhambo xexo!

Endzhaku ka sweswo, María Isabel u kombele ku endzela titlilasi hinkwato. Endzhaku ka loko vadyondzisi va n’wi pfumelerile, eka tlilasi yin’wana ni yin’wana u vutisile loko ku ri ni swichudeni leswi nga Vamapuche. U ri: “A ndzi anakanya leswaku kumbexana ku ta va ni swichudeni swa 10 kumbe swa 15 leswi humaka emindyangwini ya Vamapuche exikolweni hinkwaxo, kambe a swi tele swinene—ndzi hetelele ndzi fambise swirhambo swa 150!”

Wansati un’wana loyi a voneke xirhambo lexi a xi vekiwe enyangweni leyi hinkwavo lava teke exikolweni va nghenaka ha yona, u vutise leswaku i mani loyi a faneleke a vulavula na yena malunghana ni xiendlakalo xexo. Anakanya ndlela leyi a a hlamale ha yona loko a kongomisiwa eka xinhwanyatana lexi nga ni malembe ya khume! María Isabel u vulavula a ri karhi a n’wayitela a ku: “A a langutele munhu lonkulu.” Endzhaku ka loko a n’wi nyike xirhambo ni loko a n’wi hlamuserile katsongo, María Isabel u kombele adirese ya wansati loyi leswaku yena ni vatswari va yena va ta n’wi endzela va ta n’wi byela swo tala malunghana ni Mfumo wa Xikwembu. Vahuweleri va 20 lava tirhaka ensin’wini ya vanhu lava vulavulaka Ximapudungun, a va tsake swinene loko va vona wansati loyi swin’we ni van’wana lava tsakelaka va 26 eka vanhu va rixaka ra Vamapuche va tile eXitsundzuxweni. Sweswi ntlawa wolowo i vandlha leri kulaka!

Ku nga khathariseki leswaku u ni malembe mangani, xana u nga endla hi ndlela leyi fanaka u rhambela swichudeni-kuloni kumbe vatirhi-kuloni eXitsundzuxweni, eka nkulumo ya le rivaleni kumbe entsombanweni wa muganga? Ha yini u nga endli ndzavisiso eka minkandziyiso ya hina leswaku u kuma mintokoto leyi nga ta ku pfuna leswaku u kuma ndlela leyi u nga endlaka ha yona leswaku tsima rero ri humelela? Nakambe, khongelela moya lowo kwetsima wa Yehovha leswaku wu ku pfuna u va ni xivindzi xo vulavula hi yena. (Luka 11:13) Loko u endla tano, na wena u ta hlamala hi ntsako u tlhela u khutazeka swinene hikwalaho ka vuyelo bya matshalatshala ya wena lama hleriweke kahle.