“A NDZI nge swi koti ku chumayela hi yindlu ni yindlu!” Swi tele swichudeni swa Bibele leswi nga tshama swi titwa hi ndlela yoleyo loko swi fanele ku chumayela vanhu lava swi nga va tiviki. Kambe marito wolawo ma vuriwe hi xivulavuri xa le rivaleni lexi nga ni ntokoto tlhelo mudyondzisi wa Bibele loyi a a vitaniwa philigrimi.

Vahlayi vo tala va Zion’s Watch Tower lava siyeke tikereke ta vona a va navela ku va ni vunghana ni vanhu lava a va ri ni torha ra ntiyiso wa le Bibeleni. Magazini lowu wu khutaze vahlayi va wona leswaku va lava van’wana lava nga ni ripfumelo ra risima kutani va hlengeletana nkarhi na nkarhi leswaku va dyondza Bibele. Ku sukela kwalomu ka 1894, Sosayiti ya Watch Tower yi rhumele vayimeri lava famba-fambaka leswaku va hlangana ni mintlawa leyi nga kombela ku endzeriwa. Vavanuna lava, lava nga ni ntokoto lava tirhaka hi matimba lava endzhakunyana va vitaniweke tiphiligrimi, va hlawuriwe hikwalaho ka leswi a va titsongahata, va tiva Bibele, va vulavula hi ndlela leyinene, va ri ni vuswikoti byo dyondzisa ni ku tshembela ka vona eka nkutsulo. Eka maendzo ya tona a ti tala ku heta siku rin’we kumbe mambirhi ti khomekile. Swichudeni swo tala swa Bibele swi sungule ku ya ensin’wini loko swi fambisa swirhambo swa nkulumo ya le rivaleni leyi a yi ta nyikeriwa hi philigrimi. Hugo Riemer loyi endzhaku a veke xirho ya Huvo leyi Fumaka u hlamule swivutiso leswi sekeriweke eBibeleni ku fikela hi matakuxa endzhaku ka loko a nyikele nkulumo leyi a yi vekeke nimadyambu exikolweni. U vule leswaku nhlangano lowu wu fambe kahle, hambileswi a a karhele kambe a a tsakile.

Xihondzo xo Rindza xi vule leswaku “xikongomelo-nkulu” xa riendzo ra philigrimi a ku ri ku tiyisa “vagandzeri va Xikwembu” lava a va hlangana emakaya ya vamakwerhu. Swichudeni swa Bibele leswi tshamaka etindhawini ta le kusuhi swi tile leswaku swi ta yingisela tinkulumo ni swiyenge swa swivutiso na tinhlamulo. Endzhaku ka sweswo ku landzele nkarhi wa leswaku Vakreste va kombisana malwandla. Loko Maude Abbott a ha ri nhwana u ve kona eka nkulumo leyi nyikeriweke nimixo, laha endzhaku vanhu hinkwavo lava a va ri kona a va hlengeletana etafuleni ro leha leri a ri ri ejaratini. “A ku ri ni swakudya swo tala swo xawula—nyama ya nguluve leyi nga swilayi leyi dyiwaka yi titimela, swinkwa swa mixaka-xaka, phayi ni khekhe! Un’wana ni un’wana u dye hilaha a lavaka hakona naswona hi awara ya mbirhi hi tlhele hi hlangana leswaku hi yingisela nkulumo yin’wana.” Kambe u ri: “Hi nkarhi wolowo hinkwerhu se a hi khomiwe hi vurhongo.” Benjamin Barton loyi a a ri ni nkarhi wo leha a ri philigrimi u tshame a ku, ‘Loko a ndzi lo dya swakudya hinkwaswo leswi teleke mafurha leswi a ndzi nyikiwa swona, a ndzi ta va ndzi fe khale.’ Eku heteleleni papila leri humaka eyindlu-nkulu le Brooklyn ri khutaze vamakwerhu va xisati hinkwavo leswaku loko va lava ku nyika tiphiligrimi swakudya va fanele va ti nyika “swakudya swa rihanyo leswi tolovelekeke” naswona “ti etlela nkarhi lowu ringaneke.”

Tiphiligrimi a ti ri ni vuswikoti byo dyondzisa naswona a ti tirhisa swifaniso kumbe ti tirhisa swin’wana ni swin’wana leswi ti nga na swona leswaku leswi ti vulavulaka hi swona swi twisiseka. Minkarhi hinkwayo tinkulumo ta R. H. Barber, “a ti tsakisa swinene.” W. J. Thorn loyi a a nyikela tinkulumo ku fana ni tatana, a a vulavula “ku fana ni mupatriyaka wa khale.” Siku rin’wana Shield Toutjian a a khandziye movha wa Ford ya khale, hiloko hi xitshuketa a huwelela a ku, “Yima!” U hume emovheni, kutani a tshova swiluva swa le nhoveni ivi a dyondzisa vanakulobye va yena dyondzo leyi a va nga yi langutelanga malunghana ni ntumbuluko wa Yehovha.

 Ntirho wo tika wa philigrimi a wu ri ni swiphiqo swo tala, ngopfu-ngopfu eka lava nga emalembeni ya le xikarhi kumbe lava hundzeke eka wona. Hambiswiritano, eka van’wana ndzingo lowukulu ku ve ku cinciwa ka maendlelo ya ntirho wa vona. A va languteriwe ku rhangela entirhweni wo chumayela hi yindlu ni yindlu. Xihondzo xo Rindza xa March 15, 1924 (xa Xinghezi), xi vule leswaku, “xin’wana xa swiavelo leswikulu” xa Vakreste va ntiyiso “i ku nyikela vumbhoni hi mfumo. Tiphiligrimi a ti rhumeriwa hi xikongomelo xexo.”

Tiphiligrimi tin’wana a ti nga ku tsakeli ku cinca loku, hikuva ti hetelele ti tshike ntirho wa tona wo famba-famba, tin’wana ti hetelele ti hlundzukile kutani ti tisungulela vukhongeri bya tona. Robie D. Adkins u hlamusele leswaku yin’wana ya tiphiligrimi leyi a yi ri xivulavuri lexinene yi titshandzile yi ku: “Mina ndzi kota ku chumayela eplatifomo ntsena. A ndzi nge swi koti ku chumayela hi yindlu ni yindlu!” Makwerhu Adkins u te: “Ndzi tlhele ndzi yi vona entsombanweni hi 1924 eColumbus, le Ohio. A yi languteka yi nga tsakanga, yi yime yi ri yoxe endzhutini wa xinsinyana, yi tsanile exikarhi ka vamakwerhu va magidi lava tsakeke. A ndza ha tlhelanga ndzi yi vona nakambe. Endzhakunyana ka kwalaho, yi tshike nhlengeletano.” Hi hala tlhelo, “vamakwerhu vo tala lava tsakeke a va hundza va khome tibuku va ya etimovheni ta vona” swi ri erivaleni leswaku a va tiyimisele ku chumayela hi yindlu ni yindlu.—Mint. 20:20, 21.

Hambileswi tiphiligrimi to tala a ti khomiwa hi rhumbyana malunghana ni ku chumayela hi yindlu ni yindlu, ku fana ni vamakwerhu lava a ti fanele ti va letela, kambe ti chumayele hi ku hiseka lokukulu. Loko Maxwell G. Friend (Freschel) la vulavulaka Xijarimani naswona a ri philigrimi a vulavula hi ku chumayela hi yindlu ni yindlu u tsale a ku: “Ntirho lowu wu engetela mikateko leyi kumiwaka loko ku endliwa ntirho wa vuphiligrimi.” John A. Bohnet loyi a ri philigrimi u hlamusele leswaku vamakwerhu va wu amukele hi mbilu hinkwayo ntirho lowu wa ku chumayela hi Mfumo. Hi ku vula ka yena, vo tala a va “hisekela ku rhangela entirhweni lowu.”

Emalembeni hinkwawo, vamakwerhu vo tshembeka lava famba-fambaka va ve ni nkucetelo lowunene eka vamakwerhu. Norman Larson loyi a ri ni nkarhi wo leha a ri Mbhoni u te: “Nkoka ni vuyelo bya tiphiligrimi a swi ri erivaleni tanihi leswi na mina ndzi swi xiyeke loko ndza ha ri jaha. Ti ndzi pfune swinene leswaku ndzi hanya hi ndlela leyinene.” Ku ta fikela ninamuntlha, valanguteri volavo lava famba-fambaka lava tinyiketelaka naswona va tshembekaka va ha pfuna vapfumeri-kulobye leswaku va vula va ku, “Hi nga chumayela hi yindlu ni yindlu!”

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 32]

A ku va siku ro tsakisa loko philigrimi yi hi endzela!

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Phepha ra Benjamin Barton ra 1905 a ri kombisa maendzo ya kwalomu ka 170 lawa a a fanele a ma endla

[Xifaniso lexi nga eka tluka 32]

Walter J. Thorn a a ri philigrimi, a a tiveka ngopfu hi vito leri nge Pappy hikwalaho ka langutelo leri a ri na rona ra ku fana ni ra tatana ni ra Kreste

[Xifaniso lexi nga eka tluka 32]

J. A. Browne u rhumeriwe eJamaica tanihi philigrimi kwalomu ka 1902 leswaku a ya tiyisa ni ku khutaza mintlawa leyitsongo ya 14

[Xifaniso lexi nga eka tluka 32]

Ntirho wa vuphiligrimi wu ake ripfumelo, wu tiyisa vun’we bya Vakreste ni ku endla leswaku vamakwerhu va tshinela ekusuhi ni nhlengeletano