U Nga Pfumeleli Vuvabyi Byi Ku Tsona Ntsako

TIEHLEKETE u pfuka nimixo u navela onge siku rero ri ngo hundza hi ku hatlisa hikuva se u karhele hi ku tiyiselela ku vava emirini kumbe ku dya mbitsi. U nga ha titwa ku fana na Yobo, loyi a vuleke a ku: “Swa antswa ndzi fa kunene ematshan’weni yo xaniseka hi ndlela leyi.” (Yobo 7:15, The New English Bible) I yini leswi u nga swi endlaka loko xiyimo xexo xo hambeta xi ku karhata ku ringana malembe yo tala?

Mefiboxete, n’wana wa Yonathani munghana wa Hosi Davhida, u langutane ni xiyimo lexi fanaka. Loko a ri ni malembe ya ntlhanu, u “[wile] ivi a lamala.” (2 Sam. 4:4) Mbitsi leyi a a ri na yona hikwalaho ka ku lamala kakwe, yi fanele yi nyanye ngopfu loko endzhaku ka nkarhi a hehliwe hileswaku u xenge hosi kutani a tekeriwa swilo swakwe hinkwaswo. Hambiswiritano, minkarhi hinkwayo u tikombise a ri xikombiso lexinene hi ku ka a nga pfumeleli ku lamala, ku hehliwa ni ku hela matimba swi n’wi tsona ntsako.—2 Sam. 9:6-10; 16:1-4; 19:24-30.

Xikombiso xin’wana lexinene emhakeni leyi i muapostola Pawulo. U tshame a tsala malunghana ni “mutwa enyameni” lowu a a fanele a wu tiyiselela. (2 Kor. 12:7) Swi nga ha endleka mutwa wolowo a ku ri vuvabyi lebyi nga tshungulekiki kumbe vanhu lava a va vula leswaku a nga faneleki ku va muapostola. Ku nga khathariseki leswaku mutwa wolowo a ku ri yini, wu hambete wu n’wi karhata naswona u boheke ku tiyiselela ku vava loku a wu n’wi vangela kona emirini kumbe emintlhavekweni.—2 Kor. 12:9, 10.

Malandza man’wana ya Xikwembu namuntlha ma khomiwa hi mavabyi lama nga tshungulekiki lama tsanisaka miri hakatsongo-tsongo kumbe ntshikilelo wa mianakanyo. Loko Magdalena a ri ni malembe ya 18, ku kumiwe leswaku u ni vuvabyi lebyi vuriwaka systemic lupus erythematosus, lebyi endlaka leswaku masocha ya miri ma hlasela swirho swa miri. U te: “A ndzi chuhile. Hi ku famba ka nkarhi, vuvabyi bya mina byi nyanyisiwe hi swiphiqo swo gayela, swilondza swa le non’wini ni swiphiqo swa nxorhonxorho ya le nkolweni.” Kasi Izabela u boheka ku langutana ni vuvabyi lebyi swiphiqo swa byona swi nga vonakiki hi ku olova. U ri: “Ku sukela loko ndza ha ri ntsongo, ndzi khomiwe hi vuvabyi bya ntshikilelo wa mianakanyo. Vuvabyi lebyi byi ndzi vangela ku chava, swiphiqo swo hefemula ni ku bohana ka khwiri. Byi ndzi siya ndzi lo lee!”

Amukela Vuvabyi Bya Wena

Vuvabyi ni ku tsana emirini swi nga cinca vutomi bya wena. Kutani swa pfuna ku kambisisa xiyimo xa wena loko u khomiwe hi vuvabyi lebyi nga tshungulekiki. Swi nga ha ku tikela ku amukela leswaku a wu nge he swi koti ku endla swilo swin’wana. Magdalena u ri: “Vuvabyi bya mina byi nyanya hakatsongo-tsongo. Hakanyingi ndzi titwa ndzi karhele ngopfu lerova ndzi tsandzeka no pfuka emubedweni. Swa ndzi tikela swinene ku kunguhata swilo leswi ndzi nga ta swi endla hikuva a ndzi swi tivi leswaku ndzi ta pfuka ndzi ri njhani. Lexi ndzi hetaka matimba swinene hileswi ndzi nga ha swi kotiki ku tirhela Yehovha hilaha a ndzi n’wi tirhela hakona eku sunguleni.”

Zbigniew u te: “Leswi malembe ma yaka ma  famba, vuvabyi bya mina bya mahlangano byi ndzi endla ndzi heleriwa hi matimba naswona byi hlasela mahlangano ya marhambu. Minkarhi yin’wana loko mahlangano ma pfimbe ngopfu, ndzi tsandzeka no endla swilo leswitsongo. Sweswo swi ndzi vangela gome.”

Eka malembe lama hundzeke, ku kumiwe leswaku Barbara u ni tshumba ebyongweni. U te: “Miri wa mina wu cince hi xitshuketa. Ndzi titwa ndzi hele matimba, ndzi tshamela ku pandza hi nhloko naswona ndzi tsandzeka ku rhiya ndleve. Hikwalaho ka vuvabyi bya mina, ndzi boheke ku tlhela ndzi tikambela ku vona loko ndzi ta swi kota ku endla swilo leswi a ndzi swi endla eku sunguleni.”

Vanhu lava hinkwavo i malandza lama tinyiketeleke ya Yehovha naswona va rhangisa ku rhandza kakwe evuton’wini bya vona. Va veka ntshembo wa vona hinkwawo eka yena naswona wa va seketela.—Swiv. 3:5, 6.

Yehovha A Nga Ku Pfuna Njhani?

A hi fanelanga hi ehleketa leswaku maxangu lawa ma hi welaka i vumbhoni bya leswaku Xikwembu a xi hi rhandzi. (Swir. 3:33) Ehleketa hi maxangu lama weleke Yobo hambileswi a a ‘pfumala xisandzu naswona a lulamile.’ (Yobo 1:8) Xikwembu a xi ringi munhu hi swilo biha. (Yak. 1:13) Mavabyi hinkwawo—ku katsa ni lama nga tshungulekiki ni ntshikilelo wa mianakanyo—i ndzhaka yo biha leyi hi siyeriweke yona hi vatswari va hina vo sungula, ku nga Adamu na Evha.—Rhom. 5:12.

Hambiswiritano, Yehovha na Yesu a va nge tshiki ku pfuna lavo lulama. (Ps. 34:15) Ha swi xiya leswaku Xikwembu i ‘vutumbelo ni khokholo ra hina,’ ngopfu-ngopfu loko hi langutane ni minkarhi ya mangava. (Ps. 91:2) Kutani i yini leswi nga hi pfunaka ku tshama hi tsakile hambiloko hi khomiwe hi mavabyi lama nga tshungulekiki?

Xikhongelo: Na wena u nga khongela eka Tata wa hina wa le tilweni leswaku u lahlela ndzhwalo wa wena eka yena, hilaha malandza yakwe yo tshembeka ya khale ma endleke hakona. (Ps. 55:22) Loko u endla tano, u nga va ni “ku rhula ka Xikwembu loku tlulaka miehleketo hinkwayo.” Ku rhula koloko ‘ku ta rindza mbilu ya wena ni matimba ya wena ya mianakanyo.’ (Filp. 4:6, 7) Magdalena u kota ku tiyiselela vuvabyi byakwe lebyi tsanisaka miri hakatsongo-tsongo hi ku khongela eka Xikwembu. U te: “Ku phofulela Yehovha ta le mbilwini swi ndzi rhula ndzhwalo ni ku ndzi tisela ntsako. Hakunene se ndza swi tiva leswi ku titshega  hi yena siku ni siku swi vulaka swona.”—2 Kor. 1:3, 4.

Yehovha a nga hlamula swikhongelo swa wena hi ku ku nyika matimba a tirhisa moya wakwe lowo kwetsima, Rito rakwe ni vapfumeri-kuloni. A wu fanelanga u langutela leswaku Xikwembu xi tshungula vuvabyi bya wena hi singita. Kambe u nga tshembela eka xona leswaku xi ku nyika vutlhari ni matimba leswaku u kota ku langutana ni mavabyi hinkwawo. (Swiv. 2:7) Xi nga ku tiyisa ni ku ku nyika “matimba lama tlulaka lama tolovelekeke.”—2 Kor. 4:7.

Ndyangu: Swirho swa ndyangu leswi nga ni rirhandzu ni ntwela-vusiwana swi nga ku pfuna leswaku u tiyiselela vuvabyi bya wena. Kambe tsundzuka leswaku na swona swi ni swiphiqo. Swi nga ha endleka swi nga ri na wona matimba ya ku ku pfuna leswaku u hlakarhela, kambe swi nga ku seketela hambiloko u langutane ni minkarhi yo nonon’hwa. Ku khongela swin’we na swona swi ta ku pfuna leswaku u rhurisa mbilu.—Swiv. 14:30.

Loko Barbara a vulavula hi n’wana wakwe wa vanhwanyana swin’we ni vamakwerhu van’wana va xisati lavantshwa evandlheni, u te: “Va ndzi seketela ensin’wini. Ku hiseka ka vona ka ndzi khutaza ku tlhela ku ndzi tsakisa.” Zbigniew u vule leswaku nseketelo wa nsati wakwe wa n’wi pfuna swinene. U te: “Hi yena loyi a endlaka mintirho yo tala ekaya. U tlhela a ndzi pfuna ku ambala ni ku ndzi khomela bege ya tibuku loko hi ya eminhlanganweni ni le nsin’wini.”

Vapfumeri-kulorhi: Ha khutazeka ni ku chaveleleka loko hi ri ni vapfumeri-kulorhi. Kambe vapfumeri-kulorhi va nga ku pfuna njhani loko u tsandzeka ku ya eminhlanganweni hikwalaho ka leswi u vabyaka? Magdalena u ri: “Vandlha ri ndzi rhekhodela minhlangano leswaku ndzi kota ku vuyeriwa. Vapfumeri-kulorhi hakanyingi va ndzi endzela leswaku va vona loko ku ri ni swin’wana leswi va nga ndzi pfunaka ha swona. Naswona va ndzi tsalela mapapila lama khutazaka. Ku ehleketa hi mhaka ya leswaku va ndzi tsundzuka ni leswaku va khathala hi rihanyo ra mina, swi ndzi pfuna ku tiyisela.”

Izabela, loyi a nga ni vuvabyi bya ntshikilelo wa mianakanyo, u te: “Evandlheni, ndzi ni ‘vatatana’ ni ‘vamanana’ vo tala, lava ndzi yingiselaka va tlhela va ringeta ku ndzi twisisa. Vandlha i ndyangu wa mina naswona hi kona laha ndzi kumaka ku rhula ni ntsako.”

Vanhu lava nga emaxangwini yo hambana-hambana va fanele va papalata ku ‘tihambanisa’ ni  vandlha. Ematshan’weni ya sweswo, va fanele va swi teka swi ri swa nkoka ku tihlanganisa na rona. (Swiv. 18:1) Xisweswo, va khutaza van’wana. U nga ha kanakana ku byela vapfumeri-kuloni hi swilaveko swa wena, kambe va ta swi tlangela loko u va byela swona. Swi ta va pfulela ndlela yo kombisa “xinakulobye xa vumakwerhu lexi nga riki na vukanganyisi.” (1 Pet. 1:22) Ha yini u nga kombeli ku famba na vona eminhlanganweni loko u ri hava xo famba ha xona? Ha yini u nga va byeli leswaku u nga tsakela ku famba na vona ensin’wini kumbe u nga tsakela ku vulavula na vona u va phofulela ta le mbilwini? Hambiswiritano, a hi fanelanga hi va sindzisa leswaku va hi pfuna kambe hi fanele hi va kombela hi tlhela hi tlangela mpfuno wa vona.

Vana ni langutelo lerinene: Hakanyingi swi titshege hi wena loko u ta swi kota ku tshama u tsakile hambiloko u ri ni vuvabyi lebyi nga tshungulekiki. Loko u tshama u hlunamile ni ku hela matimba swi nga ku endla u va ni langutelo leri hoxeke. Bibele yi ri: “Moya wa munhu wu nga tiyisela vuvabyi byakwe; kambe loko ku ri moya lowu biweke, i mani la nga wu tiyiselelaka?”—Swiv. 18:14.

Magdalena u ri: “Ndzi tshama ndzi khomekile leswaku ndzi papalata ku ehleketa ngopfu hi swiphiqo swa mina. Ndzi ringeta ku tiphina emasikwini lawa ndzi titwaka ndzi antswa. Ndza khutazeka loko ndzi hlaya hi timhaka ta vutomi ta vamakwerhu lava tshameke va tshembekile hambileswi a va ri ni vuvabyi lebyi nga tshungulekiki.” Izabela wa khutazeka ku tiva leswaku Yehovha wa n’wi rhandza naswona u n’wi teka a ri wa nkoka. U ri: “Ndzi titwa ndzi ri wa nkoka naswona ndzi hanyela ku tsakisa Yehovha. Nakambe ndzi langutele vumundzuku lebyi tsakisaka.”

Zbigniew u ri: “Vuvabyi bya mina byi ndzi dyondzisa ku titsongahata ni ku yingisa. Byi tlhela byi ndzi dyondzisa ku va ni vutlhari, langutelo lerinene ni ku rivalela hi mbilu hinkwayo. Naswona ndzi dyondze ku tirhela Yehovha ndzi tsakile handle ko titshandza. Kahle-kahle, swi ndzi khutaze ku hambeta ndzi endla nhluvuko entiyisweni.”

Tsundzuka leswaku Yehovha wa ku vona ku tiyisela ka wena. U twelana na wena emavabyini ya wena naswona wa khathala ha wena. A nge wu ‘rivali ntirho wa wena ni rirhandzu leri u ri kombiseke hikwalaho ka vito rakwe.’ (Hev. 6:10) Xi tekele enhlokweni xitshembiso lexi a xi tshembisaka hinkwavo lava n’wi chavaka: “Ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki naswona ndzi nga ka ndzi nga ku fularheli.”—Hev. 13:5.

Loko minkarhi yin’wana u titwa u hela matimba, ehleketa hi ntshembo lowu tsakisaka wo hanya emisaveni leyintshwa. Wu le kusuhi swinene nkarhi lowu u nga ta tivonela hi ya wena mikateko leyi nga ta tisiwa hi Mfumo wa Xikwembu laha misaveni!

[Bokisi/Swifaniso leswi nga eka matluka 28, 29]

Va Hambeta Va Chumayela Hambiloko Va Ri Ni Mavabyi Lama Nga Tshungulekiki

“A ndza ha swi koti ku famba ndzi ri ndzexe, kutani nsati wa mina kumbe vamakwerhu van’wana va famba na mina ensin’wini. Ndzi nhlokohata swingheniso ni tindzimana ta Bibele.”—Jerzy, loyi a nga voniki.

“Ndzi tsala mapapila nkarhi ni nkarhi ndzi tsalelana ni vanhu va nga ri vangani lava tsakelaka rungula ra Bibele. Loko ndzi ri exibedlhele, ndzi veka minkandziyiso ya Timbhoni ta Yehovha etlhelo ka mubedo wa mina. Swi ndzi pfuna ku sungula mabulo yo tala lama tsakisaka.”—Magdalena, loyi a nga ni vuvabyi bya “systemic lupus erythematosus.”

“Ndzi rhandza ku chumayela hi yindlu ni yindlu kambe loko ndzi nga titwi kahle, ndzi chumayela hi riqingho.”—Izabela, loyi a khomiweke hi vuvabyi bya ntshikilelo wa mianakanyo.

“Ndzi rhandza ku endla maendzo yo vuyela ni ku pfuneta eka tidyondzo ta Bibele. Kambe emasikwini lawa ndzi titwaka ndzi antswa, ndzi tsakela ku chumayela hi yindlu ni yindlu.”—Barbara, loyi a nga ni tshumba ebyongweni.

“Ndzi khoma bege ya timagazini leyi nga tikiki naswona ndzi chayisa entirhweni wa timagazini loko mahlangano ya mina ma sungula ku pandza.”—Zbigniew, loyi a khomiweke hi vuvabyi bya mahlangano.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 30]

Lavakulu ni lavatsongo va nga khutaza van’wana