Ha Yini U Fanele U Tinyiketela Eka Yehovha?

“Evusikwini lebyi ekusuhi na mina ku yime ntsumi ya Xikwembu lexi ndzi nga wa xona.”—MINT. 27:23.

1. Hi wahi magoza lawa lava va yaka eku khuvuriweni se va ma tekeke, naswona leswi swi tlakusa swivutiso swihi?

“EXISEKELWENI xa xitlhavelo xa Yesu Kreste, xana u hundzukile eswidyohweni swa wena kutani u tinyiketela eka Yehovha leswaku u endla ku rhandza ka yena?” Lexi i xin’wana xa swivutiso swimbirhi leswi hlamuriwaka hi vanhu lava yaka eku khuvuriweni loko ku gimetiwa nkulumo ya nkhuvulo. Ha yini Vakreste va fanele va tinyiketela eka Yehovha? Ku tinyiketela eka Xikwembu swi hi vuyerisa njhani? Ha yini munhu a nga taka a nga swi koti ku gandzela Xikwembu hi ndlela leyi amukelekaka loko a nga tinyiketelanga eka xona? Leswaku hi twisisa tinhlamulo ta swivutiso leswi, hi fanele hi rhanga hi kambisisa leswi ku tinyiketela swi vulaka swona.

2. Swi vula yini ku tinyiketela eka Yehovha?

² Xana ku tinyiketela eka Xikwembu swi vula yini? Xiya ndlela leyi muapostola Pawulo a byi hlamuseleke ha yona vuxaka bya yena ni Xikwembu. Loko a ri emahlweni ka vanhu vo tala lava a va khandziye xikepe lexi a xi ri ekhombyeni, u vule leswaku Yehovha i ‘Xikwembu lexi a nga wa xona.’ (Hlaya Mintirho 27:22-24.) Vakreste hinkwavo va ntiyiso i va Yehovha. Ku hambana ni sweswo, misava hinkwayo yi “le hansi ka matimba ya lowo homboloka.” (1 Yoh. 5:19) Vakreste va va va Yehovha loko va tinyiketela eka yena hi ndlela leyi amukelekaka hi xikhongelo. Ku tinyiketela koloko i xihlambanyo lexi endliwaka hi munhu hi yexe. Endzhaku ka loko munhu a tinyiketerile wa khuvuriwa ematini.

3. Ku khuvuriwa ka Yesu a ku fanekisela yini, naswona valandzeri va yena va nga xi tekelela njhani xikombiso xa yena?

³ Yesu u hi vekele xikombiso loko a tihlawulela ku endla ku rhandza ka Xikwembu. Leswi a a tswaleriwe erixakeni leri tinyiketeleke ra Israyele, ana se a a tinyiketerile eka Xikwembu. Nilokoswiritano, loko a khuvuriwa u endle ni swin’wana leswi a swi nga languteriwanga ehansi ka Nawu. Rito ra Xikwembu ri kombisa leswaku u te: “Waswivo! Ndza ta . . . ku ta endla ku rhandza ka wena, Wena Xikwembu.” (Hev. 10:7; Luka 3:21) Hikwalaho, ku khuvuriwa ka Yesu a ku fanekisela ku tinyiketela ka yena eka Xikwembu leswaku a ta endla ku rhandza ka Tata wa yena. Valandzeri va yena va tekelela xikombiso xa yena loko va tinyikela leswaku va  khuvuriwa. Hambiswiritano, loko va khuvuriwa ematini va va va swi kombisa erivaleni leswaku va tinyiketele eka Xikwembu hi xikhongelo.

Ndlela Leyi Ku Tinyiketela Ku Hi Vuyerisaka Ha Yona

4. Vunghana lebyi a byi ri kona exikarhi ka Davhida na Yonathani byi hi byela yini hi ku tiboha?

⁴ Ku tinyiketela ka hina tanihi Vakreste i mhaka ya nkoka. A hi ku tiboha ntsena. Kambe, xana ku tinyiketela swi hi pfuna njhani? A hi faniseni ndlela leyi ku tiboha leswaku hi va ni vuxaka ni vanhu van’wana swi vuyerisaka ha yona. Xikombiso xin’wana i xa vunghana. Leswaku u vuyeriwa hi ku va ni munghana, u fanele u amukela vutihlamuleri bya ku va munghana. Sweswo swi katsa ku tiboha, ku titwa u bohekile ku khathala hi munghana wa wena. Vunghana byin’wana lebyikulu lebyi ku vulavuriwaka ha byona eBibeleni i bya Davhida na Yonathani. Va kale va endla ni ntwanano wa ku va vanghana. (Hlaya 1 Samuwele 17:57; 18:1, 3.) Hambileswi vunghana bya muxaka wolowo byi nga talangiki, vunghana byo tala bya tiya loko vanhu va kona va tibohile leswaku va ta rhandzana.—Swiv. 17:17; 18:24.

5. Hlonga a ri ta vuyeriwa njhani hi ku va ehansi ka n’wini lonene vutomi bya rona hinkwabyo?

⁵ Nawu lowu Xikwembu xi wu nyikeke Vaisrayele wu hlamusela vuxaka byin’wana lebyi vanhu va vuyeriweke eka byona hi ku tiboha. Loko hlonga a ri lava ku va ehansi ka n’wini lonene vutomi bya rona hinkwabyo, a ri ta endla ntwanano lowu nga heriki na yena. Nawu wu ri: “Loko hlonga ro vula hi ku sindzisa ri ku, ‘Entiyisweni ndzi rhandza n’wini wanga, nsati wanga ni vana vanga; a ndzi lavi ku huma ndzi ntshunxekile,’ n’wini wa rona u ta ri tshineta ekusuhi ni Xikwembu xa ntiyiso naswona u ta ri yimisa ri khegetela nyangwa kumbe rimba ra nyangwa; n’wini wa rona u ta ri boxa ndleve hi risungunu, kutani ri ta va hlonga ra yena hilaha ku nga riki na makumu.”—Eks. 21:5, 6.

6, 7. (a) Ku endla switshembiso swi va vuyerisa hi ndlela yihi vanhu? (b) Xana sweswo swi kombisa yini hi vuxaka bya hina na Yehovha?

⁶ Vukati i vuxaka lebyi vanhu va faneleke va tinyiketela swinene eka byona. Munhu u titwa a boheka ku hetisisa xitshembiso lexi a xi endleke ni munhu un’wana. Vanhu vambirhi lava tshamaka swin’we ntsena va nga tekananga a va nge titwi va sirhelelekile hakunene; ni vana va vona a va nge titwi va sirhelelekile. Kambe vanhu vambirhi lava tiboheke evukatini lebyi xiximekaka va ni xivangelo xa le Matsalweni lexi va susumetelaka ku tikarhatela ku tlhantlha swiphiqo swa vona hi rirhandzu loko va tshuka va ve ni swiphiqo.—Mat. 19:5, 6; 1 Kor. 13:7, 8; Hev. 13:4.

⁷ Eminkarhini ya ku tsariwa ka Bibele, vanhu a va vuyeriwa hi ku tsala mintwanano ya vona ehansi leyi khumbaka mabindzu ni ntirho lowu endliwaka. (Mat. 20:1, 2, 8) Ninamuntlha swa ha ri tano. Hi xikombiso, ha vuyeriwa hi ku tsala ntwanano ehansi loko hi nga si sungula bindzu kumbe hi nga si sungula ku tirha ekhampanini yo karhi. Hikwalaho, loko ku tiboha ku tiyisa vunghana, vukati ni ntirho, ku tinyiketela hi ku helela eka vuxaka bya wena na Yehovha swi ta ku vuyerisa swinene! Sweswi a hi kambisiseni ndlela leyi vanhu va vuyeriweke ha yona enkarhini lowu hundzeke hileswi a va tinyiketele eka Yehovha Xikwembu ni ndlela leyi ku tinyiketela koloko a ku ku tlula ha yona ku tiboha.

Ndlela Leyi Ku Tinyiketela Eka Xikwembu Ku Va Vuyeriseke Ha Yona Vaisrayele

8. Ku tinyiketela eka Xikwembu a swi vula yini eka Vaisrayele?

⁸ Tiko ra Israyele hinkwaro ri tinyiketele eka Yehovha loko ri endla xihlambanyo eka yena. Yehovha u va lerise leswaku va hlengeletana ekusuhi ni Ntshava ya Sinayi, ivi a ku eka vona: “Loko mo yingisa rito ra mina hilaha ku tiyeke, hakunene mi hlayisa ntwanano wa mina, kunene mi ta va ndzhaka ya mina yo hlawuleka exikarhi ka vanhu lavan’wana hinkwavo.” Vanhu volavo va hlamule hi ku pfumelelana va ku: “Hinkwaswo leswi Yehovha a swi vuleke hi tiyimisele ku swi endla.” (Eks. 19:4-8) Ku tinyiketela eka Vaisrayele a swi nga vuli ku tiboha ku endla nchumu wo karhi ntsena. A swi vula leswaku i va Yehovha kutani Yehovha u va khome tanihi “ndzhaka ya [yena] yo hlawuleka.”

9. Vaisrayele va vuyeriwe njhani hileswi a va tinyiketele eka Xikwembu?

⁹ Vaisrayele va vuyeriwile hileswi a va ri va Yehovha. A a tshembekile eka vona a tlhela a va khathalela hi ndlela leyi mutswari la nga ni rirhandzu a n’wi khathalelaka ha yona n’wana wa yena. Xikwembu  xi byele Vaisrayele xi ku: “Xana wansati a nga rivala n’wana loyi a n’wi an’wisaka lerova a nga n’wi tweli vusiwana n’wana wa khwiri rakwe? Vavasati lava va nga rivala, kambe mina a ndzi nge ku rivali.” (Esa. 49:15) Yehovha u va nyike nkongomiso wa Nawu, xikhutazo lexi humaka eka vaprofeta ni nsirhelelo wa tintsumi. Mupisalema u tsarile a ku: “Rito rakwe u ri byela Yakobe, swileriso swakwe ni swiboho swakwe swa vuavanyisi u swi byela Israyele. A nga swi endlanga hi ndlela yoleyo eka matiko man’wana.” (Ps. 147:19, 20; hlaya Pisalema 34:7, 19; 48:14.) Leswi Yehovha a khathaleleke tiko leri a ri ri ra yena enkarhini lowu hundzeke, u ta va khathalela ni lava tinyiketelaka eka yena namuntlha.

Xivangelo Xa Ku Va Hi Fanele Hi Tinyiketela Eka Xikwembu

10, 11. Xana hi tswaleriwa endyangwini wa Xikwembu wa le misaveni hinkwayo? Hlamusela.

¹⁰ Loko van’wana va ha anakanya hi mhaka ya ku tinyiketela ni ku khuvuriwa leswaku va va Vakreste, va nga ha tivutisa va ku, ‘Ha yini ndzi nga taka ndzi nga swi koti ku gandzela Xikwembu loko ndzi nga tinyiketelanga eka xona?’ Hi kota ku twisisa xivangelo xa kona loko hi anakanya hi xiyimo xa hina eka Xikwembu. Tsundzuka leswaku hikwalaho ka xidyoho xa Adamu, hinkwerhu hi tswaleriwe ehandle ka ndyangu wa Xikwembu. (Rhom. 3:23; 5:12) Ku tinyiketela eka Xikwembu i xilaveko xa nkoka leswaku hi ta amukeriwa endyangwini wa xona wa le misaveni hinkwayo. A hi voneni leswaku ha yini swi ri tano.

¹¹ Hinkwerhu ka hina a hi na tatana loyi a a ta hundzisela vutomi lebyi hetisekeke eka hina. (1 Tim. 6:19) A hi velekiwanga hi ri vana va Xikwembu hikuva loko mpatswa wo sungula wa vanhu wu dyohile, rixaka ra vanhu ri hambanisiwile ni Tata wa rona tlhelo Muvumbi wa rona wa rirhandzu. (Ringanisa na Deteronoma 32:5.) Ku sukela hi nkarhi wolowo ku ya emahlweni, vanhu a va nga ha ri xiphemu xa ndyangu wa Yehovha wa le misaveni hinkwayo, a va hambanisiwile ni Xikwembu.

12. (a) Vanhu lava nga hetisekangiki va nga va swirho swa ndyangu wa Xikwembu hi ndlela yihi? (b) Hi wahi magoza lawa hi faneleke hi ma teka loko hi nga si khuvuriwa?

¹² Nilokoswiritano, munhu un’wana ni un’wana a nga kombela leswaku Xikwembu xi n’wi amukela endyangwini wa xona wa malandza ya xona lama amukelekaka. * Xana sweswo swi nga koteka njhani hikuva hi vadyohi? Muapostola Pawulo u tsarile: “Hi vuyelelane ni Xikwembu hi rifu ra N’wana wa xona enkarhini lowu a hi ri valala.” (Rhom. 5:10) Loko hi khuvuriwa, hi kombela ripfalo lerinene eka Xikwembu leswaku hi ta amukeleka eka xona. (1 Pet. 3:21) Hambiswiritano, loko hi nga si khuvuriwa hi fanele hi teka magoza yo karhi. Hi fanele hi tiva Xikwembu, hi dyondza ku xi tshemba, hi hundzuka hi tlhela hi hundzula tindlela ta hina. (Yoh. 17:3; Mint. 3:19; Hev. 11:6) Naswona ku ni nchumu wun’wana lowu hi faneleke hi wu endla loko hi nga si amukeriwa endyangwini wa Xikwembu. I yini nchumu wa kona?

13. Ha yini swi fanela leswaku munhu a endla xihlambanyo xa ku tinyiketela eka Xikwembu leswaku a va xiphemu xa ndyangu wa xona wa vagandzeri lava amukelekaka?

¹³ Loko munhu la hambanisiweke ni Xikwembu a nga si va xirho xa ndyangu wa Xikwembu wa malandza lama amukelekaka, u fanele a rhanga a endla xitshembiso lexi humaka embilwini eka Yehovha. Leswaku u twisisa leswaku ha yini a fanele a endla tano, anakanya hi tatana la xiximekaka loyi a tsakelaka n’wana wo karhi la feriweke hi vatswari naswona a navela ku n’wi teka leswaku a va xirho xa ndyangu wa yena. Swa tiveka leswaku tatana loyi i munhu wo lulama. Hambiswiritano, loko a nga si teka n’wana loyi leswaku a va n’wana wa yena, wanuna loyi u lava leswaku n’wana loyi a endla xitshembiso. Hikwalaho wanuna loyi u ri, “Loko ndzi nga si ku teka leswaku u va n’wana wa mina, ndzi lava ku tiva leswaku u ta ndzi rhandza u tlhela u ndzi xixima tanihi tata wa wena.” Wanuna loyi u ta amukela n’wana loyi endyangwini wa yena loko ntsena n’wana loyi a tiyimiserile ku endla xitshembiso lexi humaka embilwini. Xana mhaka yoleyo a yi twali? Hilaha ku fanaka, Yehovha endyangwini wa yena u amukela ntsena lava tiyimiseleke ku endla xihlambanyo xa ku tinyiketela eka yena. Bibele yi ri: “Nyiketani vutomi bya  n’wina eka yena: byi va xitlhavelo lexi hanyaka, lexi tinyiketeleke ni lexi nga ta amukeriwa hi yena.”—Rhom. 12:1, The New English Bible.

Ku Tinyiketela Swi Kombisa Rirhandzu Ni Ripfumelo

14. Ku tinyiketela swi kombisa rirhandzu hi ndlela yihi?

¹⁴ Ku endla xihlambanyo xo tinyiketela eka Xikwembu swi kombisa leswaku hi rhandza Yehovha hi mbilu hinkwayo naswona swi fana ni xihlambanyo xa vukati hi tindlela to karhi. Wanuna la nga Mukreste u kombisa rirhandzu ra yena hi ku endla xihlambanyo xa leswaku u ta tshembeka eka nsati wa yena, hambi ko humelela yini. Sweswo i ku tiyisekisa munhu ematshan’weni yo tshembisa ntsena ku endla nchumu wo karhi. Wanuna la nga Mukreste wa swi twisisa leswaku a a nga ta va na lunghelo ro tshama ni nsati wa yena loko a a nga endlanga xihlambanyo xa vukati. Hilaha ku fanaka, a hi nge tiphini hi ku hetiseka hi vuyelo bya ku va xirho xa ndyangu wa Yehovha loko hi nga endlanga xihlambanyo xa ku tinyiketela. Hikwalaho hi tinyiketela eka Xikwembu hikuva hi navela ku va vanhu va xona hambileswi hi nga hetisekangiki, naswona hi tiyimisele ku tshembeka eka xona, hambi ko humelela yini.—Mat. 22:37.

15. Loko munhu a tinyiketela u va a kombisa ripfumelo hi ndlela yihi?

¹⁵ Loko hi tinyiketela eka Xikwembu hi kombisa ripfumelo. Ha yini hi vula tano? Ku va ni ripfumelo eka Yehovha swi hi endla hi tiyiseka leswaku ku tshinela eka yena swa hi vuyerisa. (Ps. 73:28) Ha swi tiva leswaku a swi nge olovi minkarhi hinkwayo ku famba ni Xikwembu loko ha ha hanya exikarhi ka “xitukulwana xo homboloka ni lexi gombonyokeke,” kambe ha xi tshemba xitshembiso xa Xikwembu xa leswaku xi ta hi seketela eka matshalatshala ya hina. (Filp. 2:15; 4:13) Ha swi tiva leswaku a hi hetisekanga, kambe ha tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi kombisa tintswalo hambiloko hi endla swihoxo. (Hlaya Pisalema 103:13, 14; Varhoma 7:21-25.) Ha tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi hakela loko hi tiyimisela ku tshama hi tshembekile.—Yobo 27:5.

Ku Tinyiketela Eka Xikwembu Swi Tisa Ntsako

16, 17. Ha yini ku tinyiketela eka Yehovha swi tisa ntsako?

¹⁶ Ku tinyiketela eka Yehovha swi tisa ntsako hikuva swi katsa ku tinyikela ka hina. Yesu u vule ntiyiso wa nkoka loko a te: “Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.” (Mint. 20:35) Yesu u wu kume hi ku hetiseka ntsako wa ku nyika loko a ha endla vutirheli bya yena laha misaveni. Loko swi boha, a a nga wisi, a a nga dyi a tlhela a titsona ni swin’wana leswaku a ta pfuna van’wana va kuma ndlela leyi yaka evuton’wini. (Yoh. 4:34) Yesu a a tsakela ku tsakisa mbilu ya Tata wa yena. U te: “Nkarhi hinkwawo ndzi endla swilo leswi n’wi tsakisaka.”—Yoh. 8:29; Swiv. 27:11.

¹⁷ Hikwalaho, Yesu a a kongomisa valandzeri va yena endleleni yo hanya vutomi lebyi enerisaka loko a ku: “Loko munhu a lava ku ndzi landzela, a a titshike.” (Mat. 16:24) Loko hi titshika, hi tshinela swinene eka Yehovha. Xana u kona munhu un’wana loyi a nga hi khathalelaka swinene hi rirhandzu?

18. Ha yini ku hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka hina eka Yehovha swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku tinyiketela eka nchumu wo karhi kumbe eka munhu un’wana?

 ¹⁸ Ku tinyiketela ka hina eka Yehovha ivi endzhaku ka sweswo hi hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela koloko, hi endla ku rhandza ka yena, swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku tinyiketela eka nchumu wo karhi kumbe eka munhu un’wana. Hi xikombiso, vanhu vo tala va nyiketela vutomi bya vona eku hlongoriseni ka rifuwo kambe va nga wu kumi ntsako wa ntiyiso ni ku eneriseka ka xiviri. Hambiswiritano, lava tinyiketelaka eka Yehovha va kuma ntsako lowu nga heriki. (Mat. 6:24) Lunghelo ra ku va “vatirhi-kulobye ni Xikwembu” ri va endla va tsaka, hikuva va tinyiketele eka Xikwembu xa hina lexi tlangelaka ku nga ri eka ntirho wo karhi. (1 Kor. 3:9) A nga kona munhu un’wana loyi a nga ku tlangelaka swinene ku tinyikela ka vona ku fana na xona. Xi ta endla ni leswaku lava tshembekaka eka xona va tlhelela evuntshweni leswaku va ta vuyeriwa eka nkhathalelo wa xona hilaha ku nga heriki.—Yobo 33:25; hlaya Vaheveru 6:10.

19. Hi rihi lunghelo leri kumiwaka hi lava tinyiketeleke eka Yehovha?

¹⁹ Ku nyiketela vutomi bya wena eka Yehovha swi endla leswaku u va ni vuxaka lebyikulu na yena. Bibele yi ri: “Tshinelani eka Xikwembu, kutani xi ta tshinela eka n’wina.” (Yak. 4:8; Ps. 25:14) Exihlokweni lexi landzelaka, hi ta kambisisa leswaku ha yini hi nga endlaka xiboho xa ku va vanhu va Yehovha hi ku tiyiseka.

[Nhlamuselo ya le hansi]

U Nga Hlamula Njhani?

• Swi vula yini ku tinyiketela eka Xikwembu?

• Ku tinyiketela eka Xikwembu swi hi vuyerisa njhani?

• Ha yini Vakreste va fanele va tinyiketela eka Yehovha?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 6]

Ku hanya hi ku pfumelelana ni ku tinyiketela ka hina swi ta endla leswaku hi tshama hi tsakile