Xana U Tshame U Va Ni Lunghelo Ro Karhi eVandlheni? Xana U Nga Tlhela U Tikarhatela Ku Ri Kuma?

XANA u tshame u va ni lunghelo ro karhi evandlheni ra Vukreste? Kumbexana a wu ri nandza wa vutirheli kumbe nkulu. Kumbe u tshame u va eka ntirho wo karhi wa nkarhi hinkwawo. A swi kanakanisi leswaku swiavelo swoleswo a swi ku tisela ntsako ni ku eneriseka lokukulu kambe hikwalaho ka swivangelo swin’wana u boheke ku swi tshika.

Kumbexana u tshike lunghelo ra wena leswaku u ta khathalela swirho swa ndyangu wa wena. Hi hala tlhelo, kumbexana u ri tshike hikwalaho ka ku dyuhala kumbe mavabyi. Kambe ku tshika lunghelo ra wena evandlheni hikwalaho ka swivangelo sweswo a swi vuli leswaku wa tsandzeka ku endla ntirho wa wena. (1 Tim. 5:8) Hi lembe-xidzana ro sungula, Filipi a a ri murhumiwa, kambe endzhaku ka nkarhi u ye a ya tshama eKhezariya laha a fikeke a khathalela ndyangu wa yena. (Mint. 21:8, 9) Loko Hosi Davhida wa le Israyele wa khale a dyuharile, u hlele leswaku a tlhandlamiwa hi n’wana wakwe Solomoni evuhosini. (1 Tih. 1:1, 32-35) Kambe, Yehovha a a ha n’wi rhandza swinene Filipi na Davhida naswona vanhu volavo va ha xiximiwa ninamuntlha.

Hambiswiritano, swi nga ha endleka leswaku u tekeriwe lunghelo ro karhi. Xana ri nga ha va ri tekiwe hileswi u tikhomeke hi ndlela yo biha? Kumbe u tekeriwe rona hikwalaho ka leswi u nga ni swiphiqo swa ndyangu? (1 Tim. 3:2, 4, 10, 12) Swi nga ha endleka a wu nga pfumelelani na xona xiboho xa ku tekeriwa lunghelo ra kona, naswona swi nga ha endleka wa ha hlundzukile ni sweswi.

U Nga Tikarhatela Ku Tlhela U Fanelekela Ku Kuma Lunghelo eVandlheni

Xana leswi u nga tekeriwa lunghelo ra wena swi vula leswaku a wu nge he tlheli u ri kuma? Swi nga ha endleka leswaku u tlhela u ri kuma. Kambe u fanele u tikarhatela ku fanelekela lunghelo rero. (1 Tim. 3:1) Ha yini u navela ku tlhela u ri kuma? Hikwalaho ka xivangelo lexi ku endleke leswaku u tinyiketela eka Xikwembu, ku nga ku rhandza Yehovha ni vanhu lava n’wi tirhelaka. Loko u tiyimiserile ku kombisa rirhandzu rolero hi ku tlhela u kuma lunghelo leri u tekeriweke rona, sweswo swi ta endla leswaku Yehovha a ku tirhisa hikwalaho ka ntokoto lowu u veke na wona loko u nga si tekeriwa lunghelo ni hikwalaho ka leswi u swi dyondzeke loko se u tekeriwe lunghelo.

Tsundzuka xitiyisekiso lexi Yehovha a xi byeleke Vaisrayele endzhaku ka loko a vone swi fanerile leswaku a va tshika va nga ha vi tiko ra yena. Rito ra yena ri ri: “Hi mina Yehovha; a ndzi hundzukanga. N’wina mi vana va Yakobe; a mi helanga.” (Mal. 3:6) Yehovha a a va rhandza Vaisrayele naswona a a navela ku va nyika malunghelo lama engetelekeke. Na wena U ta tsakela ku ku nyika malunghelo lama engetelekeke. Xana u nga endla yini sweswi? Ku endla mintirho leyi khumbaka vugandzeri bya Yehovha swi titshege ngopfu hi vuxaka lebyi hi nga na byona na yena ku nga ri vuswikoti bya ntumbuluko lebyi hi nga na byona. Hikwalaho, leswi u nga ha riki na byona vutihlamuleri lebyi engetelekeke evandlheni, tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha.

Leswaku u ‘va ni matimba’ eripfumelweni, u fanele u ‘lavisisa Yehovha ni ntamu wakwe.’ (1 Kor. 16:13; Ps. 105:4) Ndlela yin’wana leyi u nga swi endlaka ha yona sweswo i ku khongela swi huma embilwini. Loko u hlamusela Yehovha xiyimo xa wena, n’wi byele ndlela leyi u titwaka ha yona kutani u kombela moya wa yena. Loko u endla tano, u ta tshinela eka Yehovha naswona sweswo swi ta ku tiyisa. (Ps. 62:8; Filp. 4:6, 13) Ndlela yin’wana yo tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha i ku antswisa ndlela leyi u dyondzaka Rito ra Xikwembu ha yona. Leswi sweswi u nga riki na vutihlamuleri byo tala, u nga ha swi kota  ku tirhisa nkarhi wa wena wo tala eka dyondzo ya wena n’wini ni ya ndyangu, kumbexana u tlhela u tivekela xiyimiso xo hlaya lexi a swi tika swinene ku xi namarhela.

Phela wa ha ri Mbhoni ya Yehovha. (Esa. 43:10-12) Lunghelo lerinene ngopfu leri un’wana ni un’wana wa hina a nga vaka na rona i ku va “vatirhi-kulobye ni Xikwembu.” (1 Kor. 3:9) Ku hlanganyela hi xitalo entirhweni wo chumayela i ndlela leyinene ngopfu yo tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha ni bya vapfumeri-kuloni lava u tirhaka na vona ensin’wini.

Ku Lwisana Ni Ku Hlundzuka Loku U Nga Vaka Na Kona

Ku tekeriwa lunghelo swi nga ha ku endla u khomiwa hi tingana kumbe u tisola. U nga ha tala ku tiyimelela. Hambiswiritano, xana ku vuriwa yini loko vamakwerhu lava nga ni vutihlamuleri va yingise swivangelo leswi u va hlamuseleke swona kambe nilokoswiritano va vona swi fanerile leswaku u tekeriwa lunghelo ro karhi? U nga hlundzukela vamakwerhu ku ringana nkarhi wo leha, ivi sweswo swi ku khomelela leswaku u nga tikarhateli ku fanelekela ku tirhisiwa evandlheni kumbe hambi ku ri ku endla leswaku swi ku tikela ku dyondza swo karhi eka leswi ku humeleleke. A hi kambisiseni ndlela leyi leswi humeleleke Yobo, Manase na Yosefa swi nga hi pfunaka ha yona ku lwisana ni ku hlundzuka.

Yobo a a yimela van’wana emahlweni ka Yehovha naswona a a ri murhangeri ni muavanyisi emugangeni wa ka vona. (Yobo 1:5; 29:7-17, 21-25) Kambe loko swilo swa ha n’wi fambela kahle Yobo u lahlekeriwe hi rifuwo ra yena, a feriwa hi vana a tlhela a hlaseriwa hi vuvabyi. Hikwalaho ko humeleriwa hi swilo sweswo, u sungule ku tekeriwa ehansi hi vanhu van’wana. Yobo u te: “Va ndzi hlekile, lava nga vatsongo eka mina hi masiku.”—Yobo 30:1.

Yobo a a nga tivoni nandzu nikatsongo naswona a a lava ku tiyimelela eka Xikwembu. (Yobo 13:15) Kambe Yobo a a tiyimiserile ku rindzela Yehovha naswona u katekisiwile hikwalaho ka sweswo. U swi xiyile leswaku a a lava ku lulamisiwa ngopfu-ngopfu hikwalaho ka swilo leswi a swi vuleke malunghana ni ndzingo lowu wu n’wi humeleleke. (Yobo 40:6-8; 42:3, 6) Ku titsongahata ka Yobo ku hetelele ku endle leswaku a katekisiwa swinene hi Xikwembu.—Yobo 42:10-13.

Loko u tekeriwe lunghelo leri a wu ri na rona evandlheni hikwalaho ka leswi u endleke nchumu lowu hoxeke, u nga ha tivutisa loko Yehovha ni Vakreste-kuloni va ta ku rivalela hi ku helela va tlhela va rivala leswi u swi endleke. Anakanya hi mhaka ya Hosi Manase wa le Yuda. U “endle swilo swo biha hi mpimo lowukulu ematihlweni ya Yehovha leswaku a n’wi hlundzukisa.” (2 Tih. 21:6) Kambe Manase u fe a tshembekile naswona a ri hosi. Xana swi endlekise ku yini sweswo?

Manase u hetelele a dyondze swo karhi eka maxangu lama n’wi humeleleke. Endzhaku ka loko a honise swilemukiso leswi a byeriweke swona, Yehovha u rhumele Vaasiriya lava fikeke va n’wi khoma kutani va n’wi boha hi tinketana va n’wi yisa evukhumbini etikweni ra le kule ra Babilona. Loko a ri kwalaho, Manase “a tsakisa Yehovha Xikwembu xakwe, a hambeta a titsongahata ngopfu eka Xikwembu xa vatata wakwe. A hambeta a N’wi khongela.” Manase u kombise ku hundzuka kakwe hi mintirho, xisweswo u rivaleriwile.—2 Tikr. 33:12, 13.

Loko u tekeriwe malunghelo lawa a wu ri na wona a swi talanga leswaku u tlhela u ma kuma hi nkarhi wun’we. Hambiswiritano, hi ku famba ka nkarhi u nga ha nyikiwa swiavelo swo karhi. Loko u swi amukela naswona u tikarhatela ku swi endla hakanyingi u nga ha nyikiwa swiavelo leswi engetelekeke. Kambe leswi a swi vuli leswaku u ta endla nhluvuko hi ku hatlisa hilaha a wu langutele hakona. Loko sweswo swi endleka u nga heli matimba. Ku tiyimisela ka  wena ni ku lehisa mbilu swi nga tswala mihandzu leyinene.

Hi xikombiso, anakanya hi Yosefa n’wana wa Yakobe. Loko Yosefa a ri ni malembe ya 17, u xaviseriwe evuhlongeni hi vamakwavo a nga ri na nandzu. (Gen. 37:2, 26-28) Entiyisweni a a nga swi langutelanga ku khomiwa hi vamakwavo hi ndlela yoleyo. Hambiswiritano, u endle hinkwaswo leswi a nga swi kotaka ehansi ka swiyimo swoleswo, naswona Yehovha u n’wi katekisile leswaku “a va wa le henhla endlwini ya n’wini wakwe.” (Gen. 39:2) Endzhakunyana, Yosefa u pfaleriwe ekhotsweni. Kambe u tshame a tshembekile naswona Yehovha u ve na yena lerova u kale a nyikiwa vutihlamuleri byo rhangela swilo hinkwaswo ekhotsweni.—Gen. 39:21-23.

Yosefa a a nga swi tivi leswaku u pfaleriwe ekhotsweni hikwalaho ka xikongomelo xo karhi. U hambete a endla leswi nga ematimbeni ya yena. Xisweswo Yehovha u kote ku n’wi tirhisa leswaku a londzovota vanhu lava Mbewu leyi tshembisiweke a yi ta huma eka vona. (Gen. 3:15; 45:5-8) Hambileswi a nga riki kona munhu loyi a nga langutelaka leswaku a tirhisiwa hi ndlela leyikulu swonghasi ku fana na Yosefa, kambe rungula leri leri huhuteriweke ri kombisa leswaku Yehovha hi yena loyi a hoxaka xandla leswaku vanhu Vakwe va kuma malunghelo lawa va ma kumaka. Tekelela Yosefa hi ku endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka.

Dyondza Eka Swilo Swo Vava Leswi Ku Humelelaka

Yobo, Manase na Yosefa va humeleriwe hi swilo swo vava. Vavanuna lava havanharhu va amukele leswi Yehovha a pfumeleleke leswaku swi va humelela, naswona un’wana ni un’wana wa vona u dyondze swilo swo karhi swa nkoka. Xana u nga dyondza yini?

Lwela ku vona leswi Yehovha a nga ha vaka a ringeta ku ku dyondzisa swona. Loko Yobo a ri karhi a kayakayisiwa hi maxangu, u sungule ku anakanya hi xiyimo xa yena ntsena kutani a tshika ku anakanya hi timhaka ta nkoka swinene leti a ti fambisana ni maxangu yakwe. Hambiswiritano, endzhaku ka loko Yehovha a n’wi tshinye hi ndlela ya rirhandzu, u tlhele a sungula ku vona swilo hi ndlela leyi faneleke, ivi a ku: “A ndzi vulavula, ndzi nga ri na ku twisisa.” (Yobo 42:3) Loko u twisiwe ku vava hikwalaho ka leswi u tekeriweke malunghelo, ‘u nga tiehleketeleli ku tlula mpimo lowu u faneleke ku tiehleketelela ha wona, kambe ehleketa hi xikongomelo xo va ni mianakanyo leyi hlutekeke.’ (Rhom. 12:3) Yehovha a nga ha va a ringeta ku ku vuyisa endleleni hi ndlela leyi u nga yi twisisiki hi ku helela.

Amukela ndzayo leyi u nyikiwaka yona. Kumbexana eku sunguleni Manase a nga ha va a vone onge ndzayo leyi a yi kumeke a yi vava swinene lerova a swi nga fanelanga leswaku a yi kuma. Kambe, u yi amukerile, a hundzuka kutani a tshika swiendlo swa yena swo biha. Ku nga khathariseki leswaku u titwa njhani hi ndzayo leyi u nyikiweke yona, ‘titsongahate emahlweni ka Yehovha, kutani u ta ku tlakusa.’—1 Pet. 5:6; Yak. 4:10.

Lehisa mbilu u tlhela u tiyimisela ku endla xin’wana ni xin’wana. Leswi Yosefa a endliweke swona hi vamakwavo a swi ta va swi n’wi endle a va venga a tlhela a lava ni ku tirihisela. Ematshan’weni ya sweswo, u ve ni ku twisisa ni tintswalo. (Gen. 50:15-21) Loko mhaka ya ku lahlekeriwa hi malunghelo yi ku hete matimba, u nga heli mbilu. Tiyimisele ku leteriwa hi Yehovha.

Xana u tshame u va ni vutihlamuleri evandlheni ra Vukreste? Rindzela Yehovha leswaku a ku nyika malunghelo enkarhini lowu taka. Tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha. Hlakulela ku lehisa mbilu ni ku titsongahata leswaku swi verhamisa ku hlundzuka ka wena. Tiyimisele ku amukela xiavelo xin’wana ni xin’wana lexi u nga ha nyikiwaka xona. Tiyiseka leswaku “Yehovha a nge va tsoni nchumu wihi ni wihi lowunene lava fambaka hi ndlela leyi pfumalaka xihoxo.”—Ps. 84:11.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 30]

Tiyisa ripfumelo ra wena hi ku khongela swi huma embilwini

[Xifaniso lexi nga eka tluka 31]

Ku hlanganyela hi xitalo entirhweni wo chumayela i ndlela leyinene ngopfu yo tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha

[Xifaniso lexi nga eka tluka 32]

Rindzela Yehovha leswaku a ku nyika malunghelo enkarhini lowu taka