Xana U Fanele U Sindzisa Leswaku Ku Endliwa Swilo Hi Ndlela Leyi U Lavaka Ha Yona?

VANA vambirhi va tlanga swin’we. Un’wana wa vona u tekela lowun’wana thoyi ivi a ku, “I ya mina!” Vanhu lava nga hetisekangiki va kombisa moya wa vutianakanyi ku sukela va ha ri vatsongo. (Gen. 8:21; Rhom. 3:23) Ku tlula kwalaho, misava hi ntolovelo yi kondletela moya wa vutianakanyi. Leswaku hi papalata moya wolowo, hi fanele hi lwa nyimpi leyikulu hi lwisana ni mboyamelo wa vutianakanyi. Loko hi nga endli tano, hi nga khunguvanyisa van’wana hi ku olova ivi hi endla vuxaka bya hina na Yehovha byi tsana.—Rhom. 7:21-23.

Loko a hi khutaza ku anakanya hi vuyelo lebyi swiendlo swa hina swi nga na byona eka van’wana, muapostola Pawulo u tsarile: “Swilo hinkwaswo swa pfumeleriwa; kambe a hi swilo hinkwaswo leswi pfunaka. Swilo hinkwaswo swa pfumeleriwa; kambe a hi swilo hinkwaswo leswi akaka.” Pawulo u tlhele a ku: “Kendlukelani ku va xikhunguvanyiso.” (1 Kor. 10:23, 32) Kutani, etimhakeni leti katsaka swilo leswi tsakeriwaka hi munhu, i vutlhari ku tivutisa hi ku:  ‘Xana ndzi tiyimiserile ku tshika ku endla swilo swin’wana leswi ndzi swi rhandzaka loko ku rhula ka vandlha ku xungetiwa? Xana ndzi tiyimiserile ku landzela milawu ya Bibele leyi kongomisaka, hambiloko swi ta ndzi tikela ku endla tano?’

Loko U Hlawula Ntirho

Vanhu vo tala va teka ntirho lowu va wu hlawulaka ku ri xiboho xa munhu hi yexe lexi nga va khumbiki ngopfu van’wana. Kambe xiya ntokoto wa n’wamabindzu un’wana wa le xidorobanini xin’wana xa le Amerika Dzonga. A a tiviwa leswaku u rhandza ku gembula naswona i xidakwa. Hambiswiritano, loko a ri karhi a dyondza Bibele ni Timbhoni ta Yehovha u sungule ku tirhisa leswi a swi dyondzaka kutani a hundzula mahanyelo ya yena. (2 Kor. 7:1) Loko a vule leswaku u tsakela ku chumayela mahungu lamanene, nkulu un’wana u n’wi khutaze hi vutlhari leswaku a anakanyisisa hi ntirho wa yena wo tihanyisa. Wanuna loyi se a a ri ni nkarhi wo leha a xavisa ximovana edorobeni rolero, ku nga byala lebyi tirhisiwaka hi tindlela to tala kambe endhawini yoleyo vanhu a va tolovele ku byi hlanganisa ni swakunwa swin’wana ivi va byi nwela ku dakwa.

Wanuna loyi u swi xiyile leswaku loko o chumayela mahungu lamanene kambe a va a ha xavisa byala byolebyo, sweswo a swi ta onha ndhuma leyinene ya vandlha naswona a swi ta onha vuxaka bya yena na Xikwembu. U tshike ku xavisa byala byolebyo hambileswi a a ri ni ndyangu lowukulu lowu a a fanele a wundla. Sweswi u wundla ndyangu wa yena hi ku xavisa swilo leswi endliweke hi maphepha. Wanuna loyi, nsati wa yena ni vana va yena vambirhi eka va ntlhanu va khuvuriwile. Va chumayela mahungu lamanene hi ku hiseka va vulavula hi ku ntshunxeka.

Loko U Hlawula Vanghana

Xana ku endla xinghana ni vanhu lava nga riki vapfumeri ko va mhaka leyi munhu a tihlawulelaka yona, kumbe ku katseka milawu ya Bibele leyi kongomisaka? Makwerhu un’wana wa xisati a a lava ku ya exinkhubyanini ni jaha rin’wana leri a ri nga ri Mukreste wa ntiyiso. Hambileswi a lemuxiweke hi makhombo lama nga ha vaka kona, u tibyele leswaku u ni mfanelo yo ya, hikwalaho u yile exinkhubyanini. Endzhakunyana ka loko a fikile, u nyikiwe swakunwa leswi cheriweke swidzidziharisi leswi nga ni matimba swinene. U pfuke endzhaku ka tiawara to hlayanyana ivi a kuma leswaku u pfinyiwile hi munhu loyi a a n’wi vitana munghana wa yena.—Ringanisa na Genesa 34:2.

Hambileswi ku endla xinghana ni vanhu lava nga riki vapfumeri swi nga taka swi nga vangi khombo ro fana ni rolero minkarhi hinkwayo, Bibele ya lemuxa: “Loyi a fambaka ni vanhu vo tlhariha u ta tlhariha, kambe loyi a tirhisanaka ni lavo hunguka, a swi nge n’wi fambeli kahle.” (Swiv. 13:20) A swi kanakanisi leswaku ku hlawula vanghana vo biha swi nga hi hoxa ekhombyeni. Swivuriso 22:3 yi ri: “U tlharihile la voneke khombo kutani a tumbela, kambe la nga riki na ntokoto u ye emahlweni kutani u fanele a xupuriwa.” Vanghana va hina va nga hi kucetela leswaku hi endla swilo swo biha va tlhela va onha vuxaka bya hina na Xikwembu.—1 Kor. 15:33; Yak. 4:4.

Eka Maambalelo Ni Ku Tisasekisa

Switayele swa cinca eka nguva yin’wana ni yin’wana. Hambiswiritano, milawu ya Bibele leyi kongomisaka leyi vulavulaka hi maambalelo ni ku tilunghisa  a yi hundzuki. Pawulo u khutaze vavasati lava nga Vakreste leswaku va “tisasekisa hi swiambalo leswi langutekaka, hi xichavo ni mianakanyo yo hluteka,” ku nga nawu lowu kongomisaka lowu tirhaka ni le ka vavanuna. (1 Tim. 2:9) Pawulo a a nga khutazi vanhu leswaku va ambala swiambalo leswi nga langutekiki naswona a a nga vuli leswaku Vakreste hinkwavo va fanele va rhandza swilo leswi fanaka. Kambe ku vuriwa yini hi xichavo? Xihlamusela-marito xin’wana xi hlamusela xichavo tanihi “ku nga tikukumuxi . . . xindzhuti lexi vonakaka eka maambalelo, mavulavulelo kumbe ku tikhoma.”

Hi fanele hi tivutisa: ‘Xana ndzi nga vula hi ku tshembeka leswaku ndzi ni xichavo loko ndzi sindzisa leswaku ndzi ni mfanelo yo ambala hi ndlela leyi endlaka vanhu va ndzi languta swi nga fanelanga? Xana ndlela leyi ndzi ambalaka ha yona yi endla vanhu va tivutisa leswaku ndzi munhu wa njhani kumbe ndzi hanya hi milawu ya njhani?’ Hi nga papalata ku nga “nyiki xivangelo ni xin’we xa ku khunguvanyeka” emhakeni leyi hi ku “nga veki tihlo etimhakeni ta [hina] ntsena, kambe ni le timhakeni ta van’wana.”—2 Kor. 6:3; Filp. 2:4.

Loko Swi Ta eTimhakeni Ta Mabindzu

Loko ku ve ni timhaka letikulu leti fambisanaka ni ku dyoheriwa kumbe ku dyeleriwa evandlheni ra le Korinto, Pawulo u tsarile a ku: “Ha yini mi nga pfumeli ku hoxeriwa? Naswona ha yini mi nga pfumeli ku dyeleriwa?” Pawulo u tsundzuxe Vakreste leswaku va tiyimisela ku tshika swilo swo karhi ku ri na ku yisa makwavo ehubyeni. (1 Kor. 6:1-7) Makwerhu un’wana wa le United States u yingise ndzayo leyi. Yena ni muthori wakwe la nga Mukreste a a va nga voni hi tihlo rin’we malunghana ni muholo lowu yena a a kolotiwa wona. Vamakwerhu lava va landzele nkongomiso wa Matsalwa kutani va hlangana minkarhi yo hambana-hambana kambe xiphiqo xolexo xi nga tlhantlheki. Eku heteleleni, va yise mhaka leyi ‘evandlheni,’ leri yimeriwaka hi vakulu lava nga Vakreste.—Mat. 18:15-17.

Khombo ra kona, xiphiqo xolexo a xi tlhantlhekanga. Endzhaku ko khongela swinene hi mhaka leyi, makwerhu loyi u endle xiboho xa leswaku swa antswa a lahlekeriwa hi mali leyi a a vona a kolotiwa yona. Ha yini? Endzhakunyana u te: “Mholovo leyi a yi endla ndzi nga tsaki naswona a yi ndzi dyela nkarhi wa risima lowu a ndzi ta wu tirhisa emintirhweni ya Vukreste.” Endzhaku ka loko a endle xiboho xolexo, makwerhu loyi u titwe a ri ni ntsako naswona u swi xiyile leswaku Yehovha wa n’wi katekisa entirhweni wa yena.

Ni Le Ka Swilo Leswitsongo

Loko hi nga sindzisi leswaku ku endliwa swilo hi ndlela ya hina swi tlhela swi tisa mikateko ni le timhakeni letitsongo. Hi siku ro sungula ra ntsombano wa muganga, mpatswa lowu nga maphayona wu fike ka ha ri na nkarhi ivi wu tilavela ndhawu laha a wu tsakela ku tshama kona. Loko nongonoko wu sungula, ndyangu lowukulu lowu nga ni vana vo hlayanyana wu fikile wu lava ndhawu erivaleni rolero ra mintlangu leri a ri tele. Mpatswa lowu wa maphayona wu te loko wu xiya leswaku ndyangu lowu a wu lava switulu endhawini leyi faneleke, hiloko wu nyika ndyangu lowuya switulu swa wona swimbirhi. Leswi swi endle leswaku ndyangu hinkwawo wu kota ku tshama swin’we. Endzhaku ka masiku ma nga ri mangani ntsombano wu herile, maphayona lawaya ya kume papila ro nkhensa leri humaka eka ndyangu lowuya. Papila rolero ri hlamusele ndlela leyi a va hele matimba ha yona loko va fike entsombanweni nkarhi se wu fambile. Kambe tintswalo ta maphayona lawa ti endle leswaku va tsaka va tlhela va nkhensa.

Loko hi pfulekeriwe hi nkarhi, a hi tshikeni swilo leswi hi swi rhandzaka hikwalaho ka van’wana. Loko hi kombisa rirhandzu leri nga “lavi[ki] leswi vuyerisaka rona ntsena,” hi endla leswaku ku va ni ku rhula evandlheni naswona hi va ni ku rhula ni vanhu-kulorhi. (1 Kor. 13:5) Kambe xa nkoka ku tlula hinkwaswo, hi hlayisa vunghana bya hina na Yehovha.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 20]

Xana u tiyimiserile ku tshika leswi u swi rhandzaka loko swi ta eku hlawuleni ka switayele?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 20, 21]

Xana u tiyimiserile ku nyika vamakwerhu ndhawu leyi a wu tshame eka yona?