Tekelela Xikombiso Xa Yehovha Xa Ku Lehisa Mbilu
Tekelela Xikombiso Xa Yehovha Xa Ku Lehisa Mbilu
“Yehovha a nga nonoki malunghana ni xitshembiso xa yena, . . . kambe u [lehisa] mbilu.”—2 PETRO 3:9.
1. Hi yihi nyiko leyi nga ringanisiwiki na nchumu leyi Yehovha a yi tshembiseke vanhu?
YEHOVHA u hi tshembise nchumu lowu ku nga riki na un’wana loyi a nga hi tshembisaka wona. I nchumu lowu rhandzekaka ni wa risima swinene, kambe a swi koteki ku wu xava kumbe ku wu kuma hi ku wu dzukela nyuku. Leswi a hi tshembisaka swona i nyiko ya vutomi lebyi nga heriki—eka vo tala va hina, swi vula ku hanya hi masiku emisaveni leyi nga paradeyisi. (Yohane 3:16) Sweswo swi ta tsakisa hakunene! Swilo hinkwaswo leswi hi dyisaka mbitsi—ku kwetlembetana, madzolonga, vusweti, vugevenga, vuvabyi hambi ku ri rifu, swi ta va swi fambele makumu. Vanhu va ta hanya hi ku rhula ni vun’we lebyi hetisekeke ehansi ka vulawuri bya rirhandzu bya Mfumo wa Xikwembu. Hi yi langutele hi mahlo-ngati hakunene Paradeyisi yoleyo!—Esaya 9:6, 7; Nhlavutelo 21:4, 5.
2. Ha yini Yehovha a nga si susa mafambiselo ya Sathana ya swilo?
2 Yehovha na yena u wu langutele hi mahlo-ngati nkarhi lowu ha wona a nga ta simeka Paradeyisi emisaveni. Phela, u rhandza vululami. (Pisalema 33:5) A swi n’wi tsakisi ku vona misava yi honisa kumbe yi lwisana ni misinya ya milawu ya yena yo lulama, yi bakanya vuhosi byakwe ni ku xanisa vanhu vakwe. Kambe ku ni swivangelo leswi twalaka swa ku va a nga si teka goza ro susa mafambiselo ya swilo ya Sathana lama hombolokeke. Swivangelo swa kona swi fambisana ni mphikamakaneta ya vuhosi byakwe. Eku ahluleni ka yena mphikamakaneta leyi, Yehovha u kombisa mfanelo leyi rhandzekaka ngopfu, mfanelo leyi vo tala namuntlha va nga riki na yona—ku nga ku lehisa mbilu.
3. (a) Ma vula yini marito ya Xigriki ni ya Xiheveru lama hundzuluxeriweke ma va “ku lehisa mbilu” eBibeleni? (b) Hi swihi swivutiso leswi hi nga ta swi kambisisa sweswi?
3 Ku ni rito ra Xigriki leri eka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa ri hundzuluxeriweke kanharhu ri va “ku lehisa mbilu.” Hi ku kongoma ri vula “ku va ni moya wo leha,” naswona hakanyingi ri hundzuluxeriwa ri va “ku lehisa mbilu” kambe endhawini yin’wana ri hundzuluxeriwa ri va “ku kombisa moya wa ku lehisa mbilu.” Eka marito ya Xigriki ni Xiheveru lama vulaka “ku lehisa mbilu” ku tekiwe mianakanyo ya ku tiyisela ni ku hlwela ku hlundzuka. Xana ku lehisa mbilu ka Yehovha ku hi pfuna njhani? I yini leswi hi nga swi dyondzaka eka ku lehisa mbilu ni ku tiyisela ka Yehovha ni ka malandza yakwe lama tshembekaka? Hi swi tivisa ku yini leswaku ku lehisa mbilu ka Yehovha ku ni mindzilikana? A hi voneni.
Ehleketa Hi Ku Lehisa Mbilu Ka Yehovha
4. Muapostola Petro u tsale yini malunghana ni ku lehisa mbilu ka Yehovha?
4 Malunghana ni ku lehisa mbilu ka Yehovha, muapostola Petro u tsale a ku: “Varhandziwa, mi nga kohli hi mhaka leyi ya leswaku siku rin’we eka Yehovha ri fana ni malembe ya 1000 naswona malembe ya 1000 ma fana ni siku rin’we. Yehovha a nga nonoki malunghana ni xitshembiso xa yena, hilaha vanhu van’wana va ehleketaka hakona leswaku i ku nonoka, kambe u mi lehisela mbilu hikuva a nga naveli leswaku ku lova ni un’we kambe u navela leswaku hinkwenu mi hundzuka.” (2 Petro 3:8, 9) Xiya tinhla timbirhi leti vuriweke laha, leti nga hi pfunaka ku twisisa ku lehisa mbilu ka Yehovha.
5. Ndlela leyi Yehovha a langutaka nkarhi ha yona yi swi khumba njhani swiendlo swa yena?
5 Yinhla yo sungula hileswaku Yehovha a nga languti nkarhi hilaha hina hi wu langutaka hakona. Eka Loyi a hanyaka hi masiku, malembe ya gidi ma fana ni siku rin’we ntsena. A nga hikiwi kumbe ku siyiwa hi nkarhi, kambe a nga nonoki Luka 1:78; 1 Yohane 4:8) Xi kota ku susa xiphiqo xihi ni xihi lexi nga ha vangiwaka hi ku va xi pfumelele ku xaniseka koloko ka nkarhinyana.—Pisalema 37:10.
ku teka goza. Tanihi leswi a nga ni vutlhari lebyi nga hikiwangiki, Yehovha u wu tiva kahle nkarhi wo teka goza a pfuna vanhu hinkwavo lava khumbekaka, naswona u lehisa mbilu a yimela nkarhi wolowo leswaku wu fika. Hambiswiritano, a hi fanelanga hi gimeta hileswaku Yehovha a nga khathali hi ku xaniseka loku malandza yakwe ma langutanaka na kona loko a ha rindzele nkarhi wolowo. I Xikwembu xa “ntsetselelo lowukulu,” lexi nga rirhandzu. (6. I yini leswi hi faneleke hi papalata ku swi anakanya malunghana ni Xikwembu, naswona ha yini?
6 Kunene a swi olovi ku rindzela nchumu lowu u wu languteleke hi mahlo-ngati. (Swivuriso 13:12) Xisweswo, loko vanhu va nga hatlisi va hetisisa switshembiso swa vona, van’wana va nga anakanya leswaku vo ka va nga tiyimiselanga. Ku ta va vuhunguki lebyikulu ku tibyela sweswo malunghana ni Xikwembu! Loko hi anakanya leswaku ku lehisa mbilu ka Xikwembu i rilongeta, loko ku hundza nkarhi wo leha hi nga sungula ku ngheniwa hi moya wa ku kanakana ni ku hela matimba, kutani sweswo swi hi veka ekhombyeni ra ku khudzehela hi tlhelo ra moya. Ku tlula kwalaho, hi nga hambukisiwa hi vanhu lava Petro a tshameke a lemukisa ha vona—vahlekuri lava nga riki na ripfumelo. Vanhu volavo va hlekula va ku: “Byi kwihi vukona byakwe lebyi tshembisiweke? Hikuva, ku sukela siku vatata wa hina va etleleke ha rona eku feni, swilo hinkwaswo swa ha tshame hilaha a swi ri hakona eku sunguleni ka ntumbuluko.”—2 Petro 3:4.
7. Ku lehisa mbilu ka Yehovha ku fambisana njhani ni ku navela ka yena ka leswaku vanhu va hundzuka?
7 Yinhla ya vumbirhi leyi hi nga yi kumaka emaritweni ya Petro hileswaku Yehovha u lehisa mbilu hileswi a navelaka leswaku vanhu hinkwavo va hundzuka. Lava va sihalalaka va ala ku tshika tindlela ta vona to biha va ta lovisiwa hi Yehovha. Hambiswiritano, Xikwembu a xi swi tsakeli ku fa ka munhu wo homboloka. Ku ri na sweswo, xi tsakela ku vona vanhu va hundzuka, va tshika tindlela ta vona to biha, kutani va hambeta va hanya. (Ezekiyele 33:11) Hikwalaho, xi lehisa mbilu naswona xi endla leswaku mahungu lamanene ma twarisiwa emisaveni hinkwayo leswaku vanhu va kuma ndlela ya ku hanya hi masiku.
8. Ku lehisa mbilu ka Xikwembu ku kombisiwa njhani hi ndlela leyi xi khomeke tiko ra Israyele ha yona?
8 Ku lehisa mbilu ka Xikwembu ku tlhela ku kombisiwa hi ndlela leyi xi ri khomeke ha yona tiko ra khale ra Israyele. Ku hundze madzana ya malembe xi ri karhi xi tiyisela loko va nga lavi ku 2 Tihosi 17:13, 14.
xi yingisa. Hi nomu wa vaprofeta va xona, xi va khutaze hi ku phindha-phindha xi ku: “Tlhelani etindleleni ta n’wina to biha mi hlayisa swileriso swa mina ni milawu ya mina, hi ku landza nawu hinkwawo lowu ndzi wu leriseke vatata wa n’wina, ni lowu ndzi mi rhumeleleke wona hi malandza ya mina ku nga vaprofeta.” Xana vuyelo byi ve byihi? Lexi vavisaka, vanhu lava “a va yingisanga.”—9. Yesu u xi tekeleke njhani xikombiso xa Tata wakwe xa ku lehisa mbilu?
9 Eku heteleleni, Yehovha u rhume N’wana wakwe loyi a hambeteke a khutaza Vayuda leswaku va tlhelela eka Xikwembu. Yesu u xi tekelele hi ku helela xikombiso xa Tata wakwe xa ku lehisa mbilu. Hi ku tiva leswaku a a ta dlayiwa ku nga ri khale, Yesu u vulavule hi ndlela leyi hlomulaka mbilu a ku: “Yerusalema, Yerusalema, mudlayi wa vaprofeta ni loyi a va khandleke hi maribye lava rhumiweke eka yena,—i ko tala ndzi lava ku hlengeleta vana va wena, hi ndlela leyi mbhaha wu hlengeletaka ha yona swiciwana swa wona ehansi ka timpapa ta wona! Kambe n’wina a mi swi lavanga.” (Matewu 23:37) Marito wolawo lama khumbaka a hi ya muavanyisi wa mona loyi a nga ni torha ra ku xupula munhu, kambe i marito ya munghana wa rirhandzu loyi a lehiselaka vanhu mbilu. Yesu, ku fana ni Tata wa yena wa le tilweni, a a lava leswaku vanhu va hundzuka leswaku va papalata ku avanyisiwa hi ndlela yo vava. Van’wana va swi amukerile swilemukiso swa Yesu kutani va pona vuavanyisi byo vava lebyi weleke Yerusalema hi 70 C.E.—Luka 21:20-22.
10. Ku lehisa mbilu ka Xikwembu ku hi pfune njhani?
10 Ku lehisa mbilu ka Xikwembu ka hlamarisa hakunene! Hambileswi vunyingi byi nga laviki ku yingisa, Yehovha u pfumelele un’wana ni un’wana wa hina, kun’we ni vanhu van’wana va timiliyoni, leswaku hi n’wi tiva kutani hi kuma ntshembo wa ku ponisiwa. Petro u tsalele Vakreste-kulobye a ku: “Tekani ku lehisa mbilu ka Hosi ya hina ku ri ku mi ponisa.” (2 Petro 3:15) Xana a swi hi tsakisi leswi ku lehisa mbilu ka Yehovha ku hi pfuleleke ndlela ya ku pona? Xana a hi khongeleli leswaku Yehovha a hambeta a hi lehisela mbilu loko hi ri karhi hi ringeta ku n’wi tirhela siku ni siku?—Matewu 6:12.
11. Ku twisisa ku lehisa mbilu ka Yehovha ku ta hi susumetela ku endla yini?
11 Ku twisisa mhaka leyi Yehovha a lehisaka mbilu ha yona swi hi susumetela ku lehisa mbilu hi rindzela ku ponisiwa hi yena, hi nga anakanyi nikatsongo leswaku u hlwela ku hetisisa switshembiso swakwe. (Swirilo 3:26) Hambiloko hi hambeta hi khongelela ku ta ka Mfumo wa Xikwembu, a hi kanakani leswaku Xikwembu xi tiva nkarhi lowunene wo hlamula xikhongelo xexo. Ku tlula kwalaho, hi susumeteriwa ku tekelela Yehovha hi ku lehiselana mbilu ni vamakwerhu ni vanhu lava hi va chumayelaka. Na hina a hi naveli leswaku ku va ni loyi a lovisiwaka, kambe hi navela ku vona vanhu hinkwavo va hundzuka, va va ni ntshembo lowu hi nga na wona wa ku hanya hi masiku.—1 Timotiya 2:3, 4.
Anakanya Hi Ku Lehisa Mbilu Ka Vaprofeta
12, 13. Ku pfumelelana na Yakobo 5:10, xana muprofeta Esaya u swi kote njhani ku lehisa mbilu?
12 Ku anakanya hi ku lehisa mbilu ka Yehovha swi hi pfuna ku tlangela mfanelo yoleyo ni ku yi hlakulela. Vanhu lava nga hetisekangiki a swi va oloveli ku hlakulela moya wo lehisa mbilu, kambe va nga swi kota. Hi dyondza eka malandza ya Xikwembu ya khale. Mudyondzisiwa Yakobo u tsarile: “Vamakwerhu, tekani vaprofeta lava vulavuleke hi vito ra Yehovha va ri ntila wa ku tiyiselela nhlomulo ni ku lehisa mbilu.” (Yakobo 5:10) Swa chavelela naswona swa khutaza ku tiva leswaku van’wana va kote ku hlula swiphiqo swo fana ni leswi hi langutanaka na swona.
13 Hi xikombiso, muprofeta Esaya a a fanele a lehisa mbilu hakunene eka xiavelo xakwe. Yehovha u veke mhaka yoleyo erivaleni loko a n’wi byela a ku: “Famba u ya byela vanhu lava u ku, ‘Ku twa mi ta twa, kambe a mi nge twisisi; ku vona mi ta vona, kambe a mi nge byi kumi vutivi.’ Endla mbilu ya vanhu lava yi sihalala, u endla ni tindleve ta vona ti nonon’hwa, u endla mahlo ya vona ma namarhelana, leswaku va nga voni hi mahlo ya vona ni hi tindleve ta vona va nga twi, nileswaku mbilu ya vona yi nga twisisi leswaku va nga tlheleli endzhaku kutani va horisiwa.” (Esaya 6:9, 10) Hambileswi vanhu volavo a va ala ku byeriwa, Esaya u lehise mbilu a chumayela swilemukiso swa Yehovha malembe ya kwalomu ka 46! Hilaha ku fanaka, ku lehisa mbilu swi ta hi pfuna ku tiyisela entirhweni wa hina wa ku chumayela mahungu lamanene, hambiloko vo tala va nga lavi ku twa nchumu.
14, 15. I yini lexi pfuneke Yeremiya ku hlula maxangu ni ku hela matimba?
14 Kunene, loko vaprofeta va ri karhi va endla ntirho wa vona, a va nga boheki ku langutana ni vanhu vo sihalala ntsena; va tlhele va xanisiwa. Yeremiya u manyiwe hi tingole, a khotsiwa “endlwini ya tinsimbi,” ivi a hoxiwa exihlobyeni. (Yeremiya 20:2; 37:15; 38:6) U kombiwe maxangu lawa hi vanhu lava a a tiyimisele ku va pfuna. Kambe Yeremiya a nga vanga ni moya wa xikhomela kumbe wa ku rihisela. U tiyisele makume ya malembe.
15 Ku xanisiwa ni ku hlekuriwa a swi n’wi miyetanga Yeremiya, kutani na hina a swi nge hi miyeti namuntlha. Kunene, minkarhi yin’wana hi nga titwa hi hele matimba. Yeremiya u titwe a hele matimba. U tsale a ku: “Rito ra Yehovha ri ndzi vangele ku rhukaniwa ni ku sandziwa siku hinkwaro. Hiloko ndzi ku: ‘A ndzi nge vulavuli ha yena, naswona a ndzi nge he tlheli ndzi vulavula hi vito ra yena.’” Kutani ku humelele yini? Xana Yeremiya u tshike ku chumayela? U ye emahlweni a ku: “Embilwini ya mina [rito ra Xikwembu ri] fane ni ndzilo lowu hisaka lowu pfaleriweke emarhambyini ya mina; ndzi kale ndzi karhala ku kanya mbilu, a ndzi swi kotanga ku wu tiyiselela.” (Yeremiya 20:8, 9) Xiya leswaku loko a anakanyisisa hi ku hlekuriwa hi vanhu, a a heleriwa hi ntsako. Loko a anakanyisisa hi vuxongi ni ntikelo wa rungula hi roxe, a a tlhela a kuma ntsako wa yena. Ku tlula kwalaho, Yehovha a a ri na Yeremiya “kukota loyi a nga ni matimba lamakulu,” a n’wi tiyisa leswaku a chumayela rito ra Xikwembu hi ku hiseka ni hi xivindzi.—Yeremiya 20:11.
16. Hi nga swi kotisa ku yini ku tshama hi tsakile entirhweni wa hina wo chumayela mahungu lamanene?
16 Xana muprofeta Yeremiya a a wu tsakela ntirho wakwe? A a wu tsakela hakunene! U byele Yehovha a ku: “Marito ya wena ma kumekile, hiloko ndzi ma dya; kutani eka mina, rito ra wena ri va ku khana ni ku tsaka ka mbilu ya mina; hikuva vito ra wena ri vitaniwe ehenhla ka mina, Oho Yehovha.” (Yeremiya 15:16) Yeremiya a a ri tsakela lunghelo rakwe ra ku yimela Xikwembu xa ntiyiso ni ku chumayela rito ra xona. Na hina hi nga ri tsakela. Ku tlula kwalaho, ku fana ni tintsumi etilweni, ha tsaka leswi emisaveni hinkwayo vanhu vo tala va amukelaka rungula ra Mfumo, va hundzuka, ivi va famba egondzweni leri yisaka evuton’wini lebyi nga heriki.—Luka 15:10.
“Ku Tiyisela Ka Yobo”
17, 18. Yobo u tiyisele hi ndlela yihi, naswona vuyelo byi ve byihi?
17 Endzhaku ko vulavula hi vaprofeta va khale, mudyondzisiwa Yakobo u tsale a ku: “Mi twile hi ta ku tiyisela ka Yobo naswona mi byi vonile vuyelo bya kona lebyi Yehovha a byi nyikeleke, leswaku Yehovha u ni xinakulobye lexikulu swinene ni tintswalo.” (Yakobo 5:11) Rito ra Xigriki leri laha ri hundzuluxeriweke ri va “ku tiyisela” ri ni nhlamuselo yo fana ni ya rito leri Yakobo a ri tirhiseke eka ndzimana 10, leri vulaka “ku lehisa mbilu.” Loko a kombisa ku hambana exikarhi ka swiga leswimbirhi, mutivi un’wana u tsale a ku: “Ku lehisa mbilu i ku tiyisela loko vanhu va hi khoma hi ndlela yo biha, ku tiyisela i ku phikelela eka swilo leswi hi kombaka maxangu.”
18 Yobo u vone maxangu lamakulu. U lahlekeriwe hi rifuwo a tlhela a feriwa hi vana, naswona u Yobo 35:2) Hambiswiritano, a nga kalanga a lahlekeriwa hi ripfumelo, naswona a nga tshikanga ku tshembeka. A nga xi rhukananga Xikwembu, kasi Sathana a a vule leswaku u ta xi rhukana. (Yobo 1:11, 21) Vuyelo byi ve byihi? Yehovha u “[katekise] makumu ya Yobo ku tlula masungulo yakwe.” (Yobo 42:12) Yehovha u hanyise Yobo, a engetela rifuwo rakwe hi mpimo lowu andzisiweke kambirhi kutani a n’wi nyika vutomi lebyi taleke ni lebyi enerisaka, a hanya swin’we ni varhandziwa vakwe. Nakambe ku tiyisela ka Yobo hi ku tshembeka ku n’wi pfune ku twisisa Yehovha hi xitalo.
weriwe hi vuvabyi byo vava. Nakambe u tshwimbirisane ni swihehlo swa mavunwa swa leswaku Yehovha a a n’wi xupula. Yobo a nga xanisekanga a pfale nomu; u rile hi xiyimo xakwe a kala a ringeta ku vula leswaku a a lulame ku tlula Xikwembu. (19. Ku tiyisela ka Yobo ku hi dyondzisa yini?
19 Ku tiyisela ka Yobo ku hi dyondzisa yini? Ku fana na Yobo, na hina hi nga hlaseriwa hi mavabyi kumbe swiphiqo swin’wana. Swi nga endleka hi nga swi twisisi leswaku ha yini Yehovha a pfumela leswaku hi langutana ni ndzingo wo karhi. Kambe hi nga tiyiseka hi mhaka leyi: Loko hi tshama hi tshembekile, hi ta katekisiwa. Kunene, Yehovha u hakela lava va n’wi lavaka hi mbilu hinkwayo. (Vaheveru 11:6) Yesu u te: “Loyi a tiyiseleke ku fika emakumu hi yena la nga ta ponisiwa.”—Matewu 10:22; 24:13.
“Siku Ra Yehovha Ri Ta Ta”
20. Ha yini hi nga tiyisekaka leswaku siku ra Yehovha ri ta ta?
20 Hambileswi Yehovha a lehisaka mbilu, u tirhisa vululami, kutani a nge tshiki vubihi byi ya emahlweni hilaha ku nga heriki. Ku lehisa mbilu kakwe ku ni mindzilikana. Petro u tsale a ku: “[Xikwembu a xi] tshikanga ku xupula misava ya khale.” Hambileswi Nowa ni ndyangu wakwe va ponisiweke, misava yoleyo leyi nga xiximiki Xikwembu yi kukuriwe hi ndhambhi. Nakambe Yehovha u lovise muti wa Sodoma ni wa Gomora, ku sala marhumbi ntsena. Minxupulo leyi yi “vekela vanhu lava nga xiximiki Xikwembu xikombiso xa swilo leswi taka.” Hi nga tiyiseka hi mhaka leyi: “Siku ra Yehovha ri ta ta.”—2 Petro 2:5, 6; 3:10.
21. Hi nga ku kombisa njhani ku lehisa mbilu ni ku tiyisela ka hina, naswona hi yihi mhaka leyi hi nga ta yi kambisisa eka xihloko lexi landzelaka?
21 Kutani a hi tekeleleni ku lehisa mbilu ka Yehovha hi ku pfuna van’wana va hundzuka leswaku va ponisiwa. Nakambe a hi tekeleleni vaprofeta hi ku chumayela mahungu lamanene hi ku lehisa mbilu, hambiloko lava hi va chumayelaka va nga yingisi. Ku tlula kwalaho, loko hi tiyisela miringo ni ku tshama hi tshembekile ku fana na Yobo, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi katekisa swinene. Hi ni xivangelo lexinene xa ku tsaka entirhweni wa hina loko hi xiya ndlela leyi Yehovha a ma katekiseke swinene ha yona matshalatshala ya vanhu vakwe ya ku chumayela mahungu lamanene emisaveni hinkwayo. Sweswo hi ta swi vona eka xihloko lexi landzelaka.
Wa Tsundzuka Xana?
• Ha yini Yehovha a lehisa mbilu?
• Hi dyondza yini eka ku lehisa mbilu ka vaprofeta?
• Yobo u ku kombise njhani ku tiyisela, naswona vuyelo byi ve byihi?
• Hi swi tivisa ku yini leswaku ku lehisa mbilu ka Yehovha ku ni mindzilikana?
[Swivutiso Swa Dyondzo]
[Xifaniso lexi nga eka tluka 18]
Yesu u xi tekelele hi ku hetiseka xikombiso xa Tata wakwe xa ku lehisa mbilu
[Swifaniso leswi nga eka tluka 20]
Xana Yehovha u n’wi hakele njhani Yeremiya hi ku lehisa ka yena mbilu?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 21]
Yehovha u n’wi hakele njhani Yobo hi ku tiyisela ka yena?