“Tüm Celile’nin Süsü”

İSA’NIN büyüdüğü Nasıra kasabasının 6,5 kilometre kuzeybatısında, İncillerde adı hiç geçmeyen bir kent vardı. Ancak birinci yüzyılda yaşamış ünlü Yahudi tarihçi Flavios İosephos orayı “tüm Celile’nin süsü” diyerek övdü. Bu kent Seforis’ti. Orası hakkında ne biliyoruz?

Büyük Herodes’in ölümünden sonra, büyük ihtimalle MÖ 1’de, Seforis halkı Roma’ya karşı ayaklandı ve bunun sonucunda kentleri yerle bir edildi. Herodes’in oğlu Antipas, Celile ve Perea’yı devraldı ve yeni başkentin kurulacağı yer olarak Seforis’in harabelerini seçti. Kent Yunan-Roma mimarisiyle yeniden inşa edildi, ancak halkın çoğunluğu Yahudiydi. Profesör Richard A. Batey’ye göre, Seforis “devletin Celile ve Perea’yı kontrol edebilmesi için ana merkez”di. Bu durum, Antipas MS yaklaşık 21’de başkent olarak Seforis yerine Taberiye’yi inşa edene dek sürdü. İşte o dönemde İsa bu kentin yakınlarında yaşıyordu.

Seforis’te kazı yapan Profesör James Strange, kenti bir zamanlar arşivleri, hazinesi, cephaneliği, bankaları, kamu binaları ve seramik, cam, metal eşya, mücevher, çeşitli yiyecekler satan pazarları olan bir yer olarak betimliyor. Orada sepetler, mobilya, parfüm ve benzeri şeylerin satın alınabileceği dükkânlar ile dokumacılar ve kumaş tüccarları da vardı. O zamanlar nüfusun 8.000 ila 12.000 olduğu tahmin ediliyor.

İsa, Nasıra’dan yürüyerek bir saat uzaklıkta olan bu canlı metropole hiç gitmiş miydi? İnciller buna yanıt vermiyor. Ancak bir sözlüğe göre Nasıra’dan Celile’nin Kana kasabasına giden yollardan biri Seforis’ten geçiyordu” (The Anchor Bible Dictionary; Yuhanna 2:1; 4:46). Vadiden yaklaşık 120 metre yükselen Seforis tepesi Nasıra’dan görülebiliyordu. Bazıları, İsa’nın “dağ üstüne kurulmuş şehir gizlenemez” örneğini verirken büyük ihtimalle bu şehirden söz ettiğine inanıyor (Matta 5:14).

Yeruşalim MS 70’te düştükten sonra Seforis, Celile’deki başlıca Yahudi şehri ve daha sonra da Yahudi yüksek mahkemesi Sanhedrin’in toplandığı yer haline geldi. Burası bir süreliğine Yahudi bilginlerin öğretim merkezi oldu.

[Sayfa 32’deki harita/resim]

(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)

Celile Gölü

CELİLE

Kana

Taberiye

SEFORİS

Nasıra

PEREA

[Sayfa 32’deki resim tanıtım notu]

Çömlekler: Wohl Archaeological Museum tarafından ortaya çıkarıldı (Herodian Quarter, Jewish Quarter). Company for the Reconstruction of the Jewish Quarter in the Old City of Jerusalem, Ltd