Ester Kitabından Önemli Noktalar
Yehova’nın Sözü Canlıdır
Ester Kitabından Önemli Noktalar
PLAN başarısızlığa uğrayamazdı. Yahudiler bir soykırımla ortadan kaldırılacaktı. Hindistan’dan Habeş ülkesine kadar olan bölgeyi kapsayan imparatorlukta yaşayan tüm Yahudiler, belirlenen tek bir günde yok edileceklerdi. Planı yapan kişi böyle düşünmüştü. Ancak hayati bir gerçek dikkatinden kaçmıştı. Göklerin Tanrısı, durum ne kadar ümitsiz olursa olsun seçilmiş toplumunu kurtarabilirdi. İşte bu, Kutsal Yazıların Ester kitabına kaydedilmiştir.
Yaşlı bir Yahudi olan Mordekay tarafından kaleme alınan Ester kitabı, Pers Kralı Ahaşveroş ya da diğer adıyla I. Kserkses’in hükümdarlığının 18 yıllık dönemini kapsar. Bu çarpıcı hikâye, Yehova’nın, büyük bir imparatorluğa yayılsalar bile toplumunu düşmanlarının hain düzenlerinden nasıl koruduğunu gösterir. Bugün, bunu bilmek dünyanın 235 yerinde kutsal hizmet sunan Yehova’nın toplumunun imanını gerçekten güçlendirir. Ayrıca, Ester kitabında örnek almamız ve örnek almaktan sakınmamız gereken kişiler de anlatılır. Gerçekten de “Tanrı’nın sözü canlıdır ve güçlüdür” (İbraniler 4:12).
KRALİÇE ARACILIK ETMELİ
Kral Ahaşveroş hükümdarlığının üçüncü yılında (MÖ 493) bir ziyafet verir. Hoş bir kadın olarak tanınan kraliçe Vaşti, kralı çok öfkelendirir ve kraliçeliği elinden alınır. Onun yerini almak üzere tüm güzel kızların arasından Yahudi Hadassa seçilir. Hadassa kuzeni Mordekay’ın yönlendirmesiyle Yahudi kimliğini gizler ve Pers adı olan Ester’i kullanır.
Sonra, gururlu bir adam olan Haman başvezir olarak atanır. Haman, Mordekay kendisinin ‘önünde eğilmediği ve yere kapanmadığı’ için öyle öfkelenir ki, Pers İmparatorluğundaki tüm Yahudilerin yok edilmesi için bir plan yapar (Ester 3:2). Haman, Ahaşveroş’un kendisiyle hemfikir olmasını ve yapacağı katliamı gerçekleştirmek için kralın bir kanun çıkarmasını sağlar. Mordekay ‘küle ve çula bürünür’ (Ester 4:1). Şimdi olaya Ester müdahale etmelidir. O kralı ve başveziri özel bir ziyafete davet eder. Onlar ziyafetteyken, Ester ertesi gün başka bir ziyafete daha katılmalarını rica eder. Haman bu teklifi memnuniyetle kabul eder. Ancak Mordekay’ın, kendisini onurlandırmayı reddetmesinden ötürü öfkelidir. Haman ertesi gün yapılacak ziyafetten önce Mordekay’ı öldürmek üzere plan kurar.
Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları.
1:3-5—Verilen ziyafet 180 gün mü sürdü? Kayıt, ziyafetin bu kadar uzun sürdüğünden bahsetmez, ancak 180 gün boyunca kral, saray görevlilerine muhteşem krallığının zenginliğini ve güzelliğini gösterdi. Kral bu uzun süreli olayı soyluları etkilemek için krallığının yüceliğini gururla göstermek ve onları planlarını gerçekleştirmeye yeterli olduğuna inandırmak amacıyla kullanmış olabilir. Bu durumda 3 ve 5. ayetler 180 günlük buluşmadan sonra yapılan 7 günlük ziyafete değiniyor olabilir.
1:8—“İçmeleri emre göre idi; zorlıyan yoktu” sözleri ne anlama geliyor? Görünüşe bakılırsa, bu tür buluşmalarda misafirleri belli miktarda içmeye zorlamak bir Pers âdetiydi, ancak bu özel buluşmada Kral Ahaşveroş bir istisna yaptı. Bir kaynağa göre “Katılanlar, diledikleri kadar içki içebilirler ya da hiç içmeyebilirlerdi.”
1:10-12—Kraliçe Vaşti, kralın huzuruna çıkmamakta neden ısrar etti? Bazı bilginler kraliçenin, “kralın sarhoş misafirleri önünde küçük düşmemek için” itaat etmeyi reddettiğini ileri sürer. Ya da belki, bu güzel kraliçe gerçekten itaatkar biri değildi. Mukaddes Kitap Vaşti’nin hangi güdüyle bunu yaptığından söz etmese de, zamanın hikmetli adamlarının gözünde, bir kadının kocasına itaat etmemesi kesinlikle ele alınması gereken bir meseleydi ve Vaşti’nin kötü örneği Pers ülkesinde yaşayan bütün kadınları etkileyecekti.
2:14-17—Ester, kralla ahlaka aykırı bir cinsel ilişkiye girdi mi? Hayır. Kayıt, krala getirilen kadınların sabahleyin kralın haremağası, yani “cariyelerin bekçisi” tarafından, kadınların ikinci evine götürüldüklerini söyler. Geceyi kralla geçiren kadınlar böylece onun cariyesi ya da ikinci karısı oluyordu. Ancak Ester, krala göründükten sonra cariyelerin ikinci evine götürülmedi. Ester, Ahaşveroş’a götürüldüğünde “kıral Esteri bütün kadınlardan ziyade sevdi, ve onun önünde bütün kızlardan ziyade lûtuf ve inayet buldu” (Ester 2:17). Ester, Ahaşveroş’un ‘lütfunu ve inayetini’ nasıl kazandı? Tıpkı başkalarının beğenisini kazandığı gibi. “Kız bu adamın [Hegay’ın] gözünde iyi göründü, ve onun önünde inayet buldu” (Ester 2:8, 9). Hegay, sadece gördüklerine dayanarak, yani Ester’in görünüşü ve iyi niteliklerine bakarak ondan hoşlandı. Aslında “kendisini görenlerin hepsinin gözünde Ester lûtuf buldu” (Ester 2:15). Benzer şekilde kral da Ester’de gördüğü şeylerden etkilendi ve bu nedenle onu sevdi.
3:2; 5:9—Mordekay, Haman’ın önünde eğilmeyi neden reddetti? İsraillilerin yüksek rütbedeki kişilerin konumlarını kabul ettiklerini göstermek üzere eğilmeleri yanlış değildi. Ancak Haman’ın durumunda başka şeyler söz konusuydu. Haman Agagoğullarındandı, muhtemelen bir Amalekliydi ve Yehova Amaleklilerin yok edilmesine karar vermişti (Tesniye 25:19). Mordekay açısından Haman’ın önünde eğilmek, Yehova’ya sadakatsizlik göstermek anlamına gelecekti. O bir Yahudi olduğunu belirterek bu davranışta bulunmayı açıkça reddetti (Ester 3:3, 4).
Alacağımız Dersler:
2:10, 20; 4:12-16. Ester, Yehova’ya tapınan olgun bir kişiden gelen yönlendirmeyi ve öğüdü kabul etti. Biz de, bize ‘önderlik edenlere itaat edip boyun eğerek’ hikmetli şekilde davranmış oluruz (İbraniler 13:17).
2:11; 4:5. ‘Sadece kendimizle değil, fakat başkalarıyla da ilgilenmeye dikkat etmeliyiz’ (Filipililer 2:4).
2:15. Ester, Hegay’ın kendisine sunduğu değerli taşlar ve süslü kıyafetlerden fazlasını talep etmeyerek, haddini bilen ve özdenetim sahibi biri olduğunu göstermiş oldu. Ester’in kralın onayını kazanmasının nedeni ‘içindeki gizli insan; çok değerli olan sakin ve yumuşak başlı ruhuydu’ (1. Petrus 3:4).
2:21-23. Ester ve Mordekay ‘baştaki yetkililere boyun eğmek’ konusunda iyi birer örneklerdi (Romalılar 13:1).
3:4. Bazı durumlarda, Ester’in yaptığı gibi, kimliğimizi gizlememiz hikmetli ve yerinde bir davranış olabilir. Bununla birlikte Yehova’nın egemenliği ve ona olan sadakatimiz gibi ciddi konularda tavır almamız gerektiğinde, kendimizi Yehova’nın Şahidi olarak tanıtmaktan korkmamalıyız.
4:3. Sorunlarla karşılaştığımızda güç ve hikmet vermesi için Yehova’ya yakarmalıyız.
4:6-8. Mordekay, Haman’ın düzenlediği komploya karşı yasal bir çözüm aradı (Filipililer 1:7).
4:14. Mordekay’ın Yehova’ya olan güveni bize örnektir.
4:16. Yehova’ya tam olarak güvenerek iman ve cesaretle Ester, ölümüne yol açabilecek bir durumla karşı karşıya kaldı. Bizim de kendimize değil, Yehova’ya güvenmeyi öğrenmemiz yaşamsaldır.
5:6-8. Ester Ahaşveroş’un onayını kazanmak için onu ikinci bir ziyafete davet etti. Biz de onun gibi hikmetli ve yerinde davranmalıyız (Süleyman’ın Meselleri 14:15).
OLAYLAR ART ARDA TERSİNE DÖNÜYOR
Gerçekler ortaya çıktıkça olaylar tersine döner. Haman, Mordekay için hazırlattığı direğe asılır ve kurban olarak seçtiği kişi başvezir olur! Ya Yahudilerin soykırımıyla ilgili plana ne olur? Bu plan da çarpıcı şekilde tersine döner.
Sadık Ester kralla tekrar konuşur. Yaşamını tehlikeye atarak, kralın huzuruna çıkar ve Haman’ın planını bozmanın bir yolunu bulmasını rica eder. Ahaşveroş yapılması gerekeni biliyordur. Soykırım günü gelip çattığında, Yahudiler yerine onları öldürmek için fırsat arayanlar yok edilir. Mordekay, bu büyük kurtuluşun anılması için her yıl Purim Şenliğinin yapılmasıyla ilgili bir karar çıkartır. Yönetimde Kral Ahaşveroş’tan sonraki konumda bulunan Mordekay, ‘kavmının iyiliğini arar ve bütün nesline barışıklık sözü söyler’ (Ester 10:3).
Mukaddes Kitapla İlgili Soruların Yanıtları.
7:4—Yahudilerin yok edilmeleri nasıl ‘krala zarar’ verebilirdi? Ester Yahudilerin köle olarak satılma olasılığına nazikçe değinerek, onların yok edilmesinin krala vereceği zararı açıkça belirtti. Eğer Haman Yahudileri köle olarak satmayı planlasaydı, kralın hazinesine girecek 10.000 talant gümüşten çok daha büyük bir gelir hazineye girecekti. Yahudilerin yok edilmesi, kralın kraliçeyi de kaybedeceği anlamına gelecekti.
7:8—Saray Memurları Haman’ın yüzünü neden örttüler? Bu muhtemelen, utanç verici durumu ya da beklenilen korkunç sonu göstermek için yapılıyordu. Bir kaynağa göre “eski zamanlarda idam edilmek üzere olan kişilerin bazen başı örtülürdü.”
8:17—‘Memleket kavmları arasında birçok kişi’ neden Yahudi oldu? Anlaşılan Perslilerin birçoğu, çıkarılan fermanın, Tanrı’nın Yahudileri onayladığını gösterdiğini düşündüğünden dinini değiştirip Yahudi oldu. Aynı durum Zekerya kitabında bulunan bir peygamberliğin gerçekleşmesinde de görülür. Orada şunlar yazar: “O günlerde milletlerin her çeşit dillerinden on kişi bir Yahudi kişinin eteğine yapışacaklar, ve: Sizinle gidelim, çünkü Allahın sizinle beraber olduğunu işittik, diyerek yapışacaklar” (Zekarya 8:23).
9:10, 15, 16—Çıkarılan ferman, yağmalamaya izin verdiği halde, Yahudiler bunu yapmaktan neden sakındılar? Bunu reddetmekle, amaçlarının zengin olmak değil, açıkça kendilerini korumak olduğunu gösterdiler.
Alacağımız Dersler:
6:6-10. “Kırgından önce kibir, ve düşmeden önce mağrur ruh gelir” (Süleyman’ın Meselleri 16:18).
7:3, 4. Zulümle sonuçlanacak olsa bile, kendimizi Yehova’nın bir Şahidi olarak cesaretle tanıtıyor muyuz?
8:3-6. Düşmanlarımızdan korunmak için hükümet yetkililerine ve mahkemelere başvurabiliriz ve başvurmalıyız da.
8:5. Ester duyarlı şekilde davranarak kendi halkının yok edilmesinin planlanmasında kralın oynadığı role değinmedi. Benzer şekilde biz de üst düzey görevlilere şahitlikte bulunurken duyarlı davranmalıyız.
9:22. Aramızdaki yoksul kişileri unutmamalıyız (Galatyalılar 2:10).
Yehova “Yardım ve Kurtuluş” Sağlayacak
Mordekay, Ester’in kraliçe olarak seçilmesinin Tanrı’nın amacı olduğuna değinir. Yahudiler tehdit edildiklerinde oruç tutar ve yardım için dua eder. Kraliçe kralın huzuruna davetsiz şekilde çıkar ve her seferinde kral onu kabul eder. O en kritik gece kralın uykusu kaçar. Gerçekten de, Ester kitabı Yehova’nın, olayları toplumunun yararına olacak şekilde nasıl yönlendirdiğini gösterir.
Ester kitabındaki heyecan verici kayıt, özellikle ‘son vakitte’ yaşayan bizlere cesaret verir (Daniel 12:4). Sonun bu “son günlerinde” Magoglu Gog olan İblis Şeytan Tanrı’nın toplumuna karşı var gücüyle bir saldırı başlatacak. Onun amacı Tanrı’nın hakiki hizmetçilerinin tümünü yok etmektir. Ancak Ester’in günlerinde de olduğu gibi, Yehova, Kendisine tapınanlar için “yardım ve kurtuluş” sağlayacaktır (Hezekiel 38:16-23; Ester 4:14).
[Sayfa 10’daki resim]
Ester ve Mordekay, Ahaşveroş’un huzurundalar