ANNE BABALAR İÇİN
7: Değerler
NE ANLAMA GELİR?
Değerler, her bireyin kendi hayatında izlemeyi seçtiği standartlardır. Örneğin siz hayatınızın her alanında dürüst olmaya çalışan biri misiniz? Öyleyse muhtemelen bu ahlaki değeri çocuğunuza da aşılamak istiyorsunuz.
Ayrıca sağlam değerlere sahip biri çalışkan, adil ve düşüncelidir. Bir kişi bu özellikleri en iyi çocukken geliştirir.
KUTSAL KİTAPTAKİ İLKE: “Çocuğu gitmesi gereken yola göre eğit; yaşlanınca da ondan ayrılmaz” (Özdeyişler 22:6).
NEDEN ÖNEMLİ?
Teknolojinin ilerlemesiyle, ahlaki değerlere sahip olmak daha da önem kazandı. Karyn isimli bir anne şöyle diyor: “Artık kötü içeriklere istediğiniz zaman istediğiniz elektronik cihazdan ulaşmanız mümkün. Çocuklarımız yanı başımızda otururken bile ahlaksız bir şey izliyor olabilirler!”
KUTSAL KİTAPTAKİ İLKE: ‘Olgun insanlar, algılama yeteneklerini doğruyu yanlışı ayırmak üzere geliştirirler’ (İbraniler 5:14).
Görgü kuralları da önemlidir. Bu, “lütfen” ve “teşekkür ederim” demek gibi temel nezaket kurallarına uymayı ve başkalarına ilgi göstermeyi içerir. Çoğu kişi insanlardan çok cihazlarla ilgilendiğinden başkalarına ilgi göstermek giderek yok olan bir değerdir.
KUTSAL KİTAPTAKİ İLKE: “İnsanların size nasıl davranmasını istiyorsanız, siz de onlara öyle davranın” (Luka 6:31).
NE YAPABİLİRSİNİZ?
Ahlaki değerlerinizi açıkça belirtin. Örneğin araştırmalara göre, gençlere evlilik öncesi cinsel ilişkinin yanlış olduğu açıkça öğretildiğinde bundan uzak durma olasılıkları artıyor.
ÖNERİ: Sahip olduğunuz değerler hakkında çocuğunuzla sohbet etmek için güncel bir olayı kullanın. Örneğin haberlerde şiddet içeren bir olay varsa şöyle diyebilirsiniz: “Bazı insanların başkalarından böylesine nefret etmesi korkunç bir şey. Sence insanlar nasıl bu hale geliyor?”
“Çocuklar neyin doğru neyin yanlış olduğunu bilmiyorsa doğru ile yanlışı birbirinden ayırmaları daha da zorlaşır” (Brandon).
Görgü kurallarını öğretin. Küçük çocuklar bile “lütfen” ve “teşekkür ederim” demeyi ve başkalarına saygı göstermeyi öğrenebilir. Parenting Without Borders kitabı şöyle diyor: “Çocuklar başka insanları da kapsayan bir grubun, örneğin bir ailenin, okulun ya da toplumun parçası olduklarını ne kadar iyi anlarlarsa, sadece kendilerine değil başkalarına da yararı olacak şeyler yapmaya o kadar istekli olurlar.”
ÖNERİ: Çocuğunuzun başkalarına yardım etmenin önemini anlayabilmesi için ona çeşitli ev işleri verin.
“Çocuklarımız ev işlerini yapmayı şimdiden öğrenirlerse, kendi başlarına yaşamaya başladıklarında sudan çıkmış balığa dönmeyecekler. Sorumluluklarını yerine getirmeye çoktan alışmış olacaklar” (Leyla).