Dört yaşındaki çocuğunuzla kimin dediği olacak diye sürekli bir mücadele içindesiniz ve görünüşe göre çoğunlukla onun dediği oluyor.

• İstemediği bir şeyi yapmasını söylediğinizde, sizi dikkate almıyor.

• İstediği bir şeyi yapmamasını söylediğinizde, öfke nöbeti geçiriyor.

‘Acaba bu geçici bir dönem mi? Büyüyünce değişir mi?’ diye merak ediyorsunuz.

Çocuğunuza itaat etmeyi öğretebilirsiniz. Fakat bunu nasıl yapacağınız konusuna değinmeden önce, çocuğunuzun böyle davranmasına neden olabilecek bir etkeni ele alalım.

Çocuğunuz yeni doğduğunda sizin başlıca göreviniz onunla ilgilenmekti. Onun her isteğini yerine getirmeye hazırdınız. Her ağladığında hemen koşuyor ve ihtiyaçlarını karşılıyordunuz. Tabii ki böyle bir ilgi uygun ve gereklidir çünkü yeni doğmuş bir bebek anne babasının sürekli ilgisine muhtaçtır.

Ancak aylarca devam eden bu ilgiden sonra çocuğun kendisini evin efendisi, anne babasını ise onun her isteğini yerine getiren hizmetçileri olarak görmesi gayet doğaldır. Bir çocuk iki yaşına geldiğinde genellikle şu acı gerçeğin farkına varır: Küçük “saltanatı” yerle bir olmuştur. Artık anne babası onun isteklerine uymak yerine, çocuktan kendilerinin isteklerine uymasını bekler. Kabullenmesi zor olan bu değişikliğe bazı çocuklar öfke nöbetleriyle karşılık verir, bazıları da itaat etmeyi reddederek anne babasının otoritesinin sınırlarını zorlar.

Bu kritik dönemde anne babalar otorite olarak yeni bir rol üstlenmeli, çocuktan beklenen şeyler için ona net talimatlar vermelidir. Fakat makalenin başında değinildiği gibi, çocuğunuz verilen talimatları görmezden gelir veya bunlara uymayı reddederse ne olacak?

Kontrolü ele alın. Kontrolü ele almadığınız sürece çocuğunuz sizi otorite olarak kabul etmeyecektir. Bu nedenle dengeli bir yol izleyerek otoritenizi kabul ettirmelisiniz. Son yıllarda, uzman olduğunu iddia eden bazı kişiler “otorite” ifadesinin fazla sert olduğunu öne sürdü. Hatta onlardan biri, anne babanın çocuk üzerinde otorite sağlamasının “ahlak dışı” olduğunu dile getirdi. Fakat bunun tersine fazla hoşgörülü olmak çocuğun kafasının karışmasına, şımarmasına ve her şeye hakkı olduğunu düşünmesine neden olabilir. Bu durum, onun sorumluluk sahibi bir yetişkin olmasına yardımcı olmaz. Kutsal Kitaptaki ilke: Özdeyişler 29:15.

Çocuğunuzu terbiye edin. Bir sözlük terbiye ifadesini şöyle tanımlar: “Çoğunlukla kuralları ve bu kurallara uyulmadığında verilen cezaları içeren, itaat ve özdenetimle sonuçlanan eğitim.” Tabii ki, terbiye asla ölçüsüz ve incitici olmamalı. Öte yandan, belirsiz ya da tutarsız da olmamalıdır. Çocuğunuz yaptığının bir karşılığı olacağını bilmeli, aksi takdirde davranışını değiştirmek konusunda isteksiz olacaktır. Kutsal Kitaptaki ilke: Özdeyişler 23:13.

Net ifadeler kullanın. Bazı anne babalar çocuklarının itaat etmesini rica etmekle yetinirler. (“Odanı toplarsan çok sevinirim.”) Belki de böyle davranarak nezaket gösterdiklerini düşünüyorlar. Fakat bu yaklaşım anne babayı boyun eğen bir duruma getirir; çocuğu bu isteğin artılarını ve eksilerini düşünerek bunu yerine getirip getirmemek konusunda özgür bırakır. O halde otoritenizden vazgeçmektense, talimat verirken net ifadeler kullanın. Kutsal Kitaptaki ilke: 1. Korintoslular 14:9.

Kararlı olun. Eğer bir şeye hayır dediyseniz buna uygun davranın ve eşinizle fikir birliği içinde olun. İtaatsizliğin karşılığı olarak belirlediğiniz şeye bağlı kalın. Çocuğunuza kararınızın nedenini uzun uzun açıklamaya çalışmayın ya da onunla pazarlık yapmayın. “Evet dediyseniz, Evet olsun, Hayır dediyseniz, Hayır olsun” öğüdünü uygulamak hem siz hem de çocuğunuz için daha iyi olacaktır (Yakup 5:12).

Sevgi dolu olun. Aile ne bir demokrasi ne de bir diktatörlüktür. Aksine, çocukların sorumluluk sahibi yetişkinler olarak büyürken sevgiyle yönlendirildiği, Tanrı’nın yaptığı bir düzenlemedir. Bu süreçte terbiye, çocuğunuza itaat etmeyi öğretirken, aynı zamanda sevildiğini ve güvende olduğunu hissettirecektir.