Egzotik Guanabana
Egzotik Guanabana
NEFİS tatlara sahip olan çilek, tarçın, mango ve ananasın tek bir meyvede birleştiğini hayal edin! Guanabana böyle tarif edilebilir. Eğer tropikal bir bölgede yaşamıyorsanız muhtemelen bu meyveyi tatma fırsatınız hiç olmamıştır. Annona (Annona muricata) ağacı olarak da bilinen guanabana, pütürlü, yeşil kabuklu, oval bir meyvedir; beyaz renkteki etli bölümü tatlıdır ve koyu kahverengi çekirdekleri vardır.
Anona ağacı, soğuğa dayanıksız ve yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Tozlaşması, karınca ve kınkanatlılar gibi küçük böcekler sayesinde gerçekleşir. Çiçekleri, balözüne ve canlı renklere sahip olmadığından, tozlaşmasına yardımcı olacak böcekleri fazla cezbetmez. Ayrıca çiçeklerin tozlaşmaları dikogami özelliğine sahiptir yani erkekorgan ve dişiorgan farklı zamanlarda olgunlaşır. Böylece ticari amaçlar için tozlaşma işlemi elle yapılmalıdır. Aksi takdirde, ağaç her mevsim sadece 12 ila 20 meyve verir. Guanabanalar tamamen olgunlaşmak üzereyken toplanır ve tam olgunluğa çok hızlı erişirler. Bu nedenle, oldukça kolay bozulurlar.
Ağırlığı beş kiloyu bulabilen guanabana meyvesi, bir B vitamini türü olan niyasin, vitamin B2 ve C vitamini kaynağıdır. Yaklaşık yüzde 12’si de şekerden oluşur. Bununla birlikte, pek çok insan için bu meyve, tatlandırıcı kullanmadan yenemeyecek kadar ekşi ve mayhoştur. Meyvenin yenebilen etli kısmı püre haline getirilip süzülerek, taze meyve sularında ve dondurmalarda kullanılır. Ağacın yapraklarından dizanteriye, soğuk algınlığına ve hazımsızlığa iyi gelen geleneksel bir çay yapılır. Meksika’da ise bu çay spazm çözücü ve cilt sıkılaştırıcı olarak kullanılır. Bitkinin kökleri, asalak kurtları yok etmek ya da vücuttan atmak amacıyla kullanılırken, tohumları asalakları kovar ya da böcek ilacı olarak kullanılır.
Eğer guanabana sizin yörenizde de bulunuyorsa bunu denemek isteyebilirsiniz. Hiç kuşkusuz bu meyveyi tatmaktan zevk alacaksınız!
[Sayfa 31’deki çerçeve/resimler]
Guanabana Dondurması
2 su bardağı guanabana püresi
1 yemek kaşığı limon suyu
4⁄5 su bardağı (200 gr.) şeker
1 su bardağı su
1 su bardağı yağsız krema
1. Guanabananın etli kısmını bir süzgeçle veya bir elekle ayırarak ya da bir tülbentten geçirerek püre haline getirin. 2. Ayrı bir kapta su ve şekeri karıştırıp karışımı beş dakika kaynatın. Ilıyana kadar bekletin. 3. Karışıma püreyi, kremayı ve limon suyunu ekleyin. 4. Karışımı derin olmayan bir kaba dökün, üzerini örterek dondurucuya koyun ve sertleşmeden çıkarıp kuvvetli bir şekilde çırpın. Ve donmasını sağlamak için tekrar dondurucuya koyun.
[Tanıtım Notları]
Sayfa 30, üstte: Geo Coppens, CIRAD-FLHOR/IPGRI; Sayfa 31, sağda yukarıda: IPGRI-Americas