1, 2. (a) Long tingting bilong planti man, wanem ol samting bai helpim ol long mekim sindaun bilong ol i kamap gutpela? (b) Yu inap mekim wanem bilong save long tingting bilong yu yet long dispela samting?

 OLSEM WANEM yu inap mekim sindaun bilong yu i kamap gutpela? Sapos yu givim dispela askim long ol man, ol bai kamapim narapela narapela bekim. Olsem: Planti man i ting ol i mas i gat planti mani, o mekim wok i gat biknem long en, o winim bikpela skul. Ol narapela i ting ol i mas pas gut wantaim famili, ol pren, na ol wanwok. Man husat i mekim wok bilong God, em inap tingim olsem em i mas mekim sampela wok insait long kongrigesen o mekim ol gutpela wok long wok autim tok.

² Bilong save long tingting bilong yu yet long olsem wanem man i ken mekim sindaun bilong em i kamap gutpela, yu ken raitim nem bilong sampela manmeri em yu ting sindaun bilong ol i gutpela na yu save laikim tru pasin bilong ol na rispektim ol. Wanem samting i wankain long sindaun bilong ol? Ol i maniman o planti man i save long ol? Ol i gat biknem? Ol bekim bilong ol dispela askim bai kamapim tingting i stap long bel bilong yu, na dispela i gat strong long stiaim ol disisen bilong yu long ol samting yu laik mekim na ol mak yu laik winim.—Luk 6:45.

3. (a) Josua i mas mekim wanem bambai olgeta samting em i mekim i ken kamap gutpela? (b) Long dispela stadi yumi bai skelim wanem samting?

³ Bikpela samting tru em olsem: Yumi mas save long tingting bilong Jehova, olsem em i laik yumi mas mekim wanem bilong mekim sindaun bilong yumi i kamap gutpela. Yumi mas save long tingting bilong Jehova, long wanem, yumi bai kisim laip sapos em i orait long yumi. Taim Jehova i givim bikpela wok long Josua long bringim lain Israel i go long Graun Bilong Promis, em i tokim Josua long ritim Lo Bilong Moses “long san na long nait” na bihainim gut ol tok i stap long en. God i tokim em: “Sapos yu mekim olsem, orait olgeta arapela  samting yu mekim bai i kamap gutpela tasol.” (Jos. 1:7, 8) Josua i bihainim tok na olgeta samting em i mekim i kamap gutpela. Olsem wanem long yumi long dispela samting? Yumi ken mekim wanem bilong skelim sapos tingting bilong yumi long dispela samting i wankain long tingting bilong God? Bilong helpim yumi, yumi ken skelim laip bilong 2-pela man em Baibel i stori long ol.

4. Solomon i mekim wanem na olgeta samting em i mekim i kamap gutpela?

⁴ Planti samting long sindaun bilong Solomon i kamap gutpela. Bilong wanem? Long wanem, inap planti yia em i stap daun long Jehova na bihainim tok bilong em, olsem na Jehova i givim planti samting long em. Taim Jehova i askim Solomon long em i laikim wanem samting, Solomon i askim long kisim gutpela tingting bambai em i ken stiaim ol manmeri. Olsem na God i blesim em na givim em gutpela tingting na save na planti mani kago. (Ritim 1 King 3:10-14.) Gutpela tingting na save bilong em “i winim save bilong ol saveman bilong hap sankamap na bilong ol saveman bilong Isip.” Na “ol manmeri bilong olgeta kantri i stap klostu long Israel” i harim stori long biknem bilong Solomon. (1 Kin. 4:30, 31) Long olgeta wan wan yia, em i save kisim gol em hevi bilong en i winim 23 ton! (2 Sto. 9:13) Em i gat bikpela save tru long mekim wok wantaim ol narapela kantri, sanapim ol haus samting, na mekim wok bisnis. Taim em i stap gut long God, olgeta samting em i mekim i kamap gutpela.—2 Sto. 9:22-24.

5. Solomon i luksave olsem ol man i mas mekim wanem bambai olgeta samting ol i mekim i ken kamap gutpela long ai bilong God?

⁵ Tok bilong Solomon long Buk Saveman i no makim olsem ol maniman na ol man i gat biknem tasol bai stap amamas, nogat. Em i tok: “Mi tingting long dispela samting na mi save i gat wanpela pasin i win tru. Dispela pasin i olsem. Yumi mas amamas na mekim gutpela pasin long taim yumi stap long graun. Na tu yumi mas kaikai na dring na amamas long olgeta samting yumi mekim. Dispela i olsem presen God i givim yumi.” (Sav. 3:12, 13) Na em i luksave olsem ol dispela samting bai mekim man i amamas tru sapos em i pas gut wantaim God na God i orait long em. Solomon i tok: “Bilong pinisim olgeta toktok, mi laik tok olsem, namba wan samting long laip bilong yumi man i olsem. Yumi mas aninit long God tasol na bihainim ol lo bilong em.”—Sav. 12:13.

6. Stori bilong Solomon i soim olsem yumi mas mekim wanem bambai sindaun bilong yumi i kamap gutpela?

⁶ Inap planti yia, Solomon i stap daun long God na bihainim tok bilong em. Baibel i tok em “i save laikim tru Bikpela, na em i bihainim ol gutpela pasin olsem papa bilong en.” (1 Kin. 3:3) Taim em i mekim olsem, olgeta samting em i mekim i kamap gutpela tru. God i stiaim Solomon na em i wokim wanpela naispela tempel bilong yusim long mekim lotu i tru, na tu, em i raitim 3-pela buk bilong Baibel. Yumi no inap long mekim wankain samting olsem Solomon i bin mekim. Tasol stori bilong Solomon long taim em i bin stap gut long God, dispela inap helpim yumi long kisim stretpela save long olsem wanem yumi inap mekim sindaun bilong yumi i kamap gutpela tru, na yumi mas mekim wanem bilong kisim kain sindaun olsem. God i kirapim Solomon long tok, planti man long nau bai kisim tingting olsem sapos ol i gat planti mani kago, bikpela save, biknem, na strong, dispela i makim olsem ol i gat gutpela sindaun, tasol tru tru ol dispela samting i no inap helpim ol. Ol dispela samting i no samting tru, i olsem “man i ran i go bilong holimpas win.” Ol man i gat planti mani kago, ol bai laik long kisim planti moa. Na ol i save tingting planti long ol samting ol i gat pinis. Na moa yet, wanpela taim narapela man bai kisim olgeta samting bilong ol.—Ritim Saveman 2:8-11, 17; 5:10-12.

7, 8.  Wanem samting i mekim na Solomon i lusim pasin bilong em long stap gut long Jehova? Dispela i kamapim wanem hevi?

⁷ Bihain, Solomon i lusim pasin bilong bihainim tok. Baibel i tok: “Long taim em i lapun, ol dispela meri bilong en i pulim tingting bilong en i go long ol giaman god. Olsem na Solomon i lusim  pasin bilong papa bilong en, Devit, na Solomon i no bihainim tru God, Bikpela bilong en. Nogat. . . . Solomon i mekim pasin nogut long ai bilong Bikpela.”—1 Kin. 11:4-6.

⁸ Jehova i no amamas long pasin Solomon i mekim, olsem na Jehova i tokim em: “Harim. Yu bin bihainim laik bilong yu tasol na yu brukim kontrak bilong mi, na yu no bihainim tok bilong mi. Olsem na mi ting pinis long rausim yu long wok king na yu bai i no inap bosim dispela kantri moa. Na bai mi mekim wanpela ofisa bilong yu i kamap king.” (1 Kin. 11:11) Sori tru! Planti samting Solomon i mekim i kamap gutpela, tasol bihain em i mekim samting em Jehova i bel hevi long en. Em i bikpela samting tru long man i mas stap gut long God, tasol Solomon i lusim dispela pasin. Yumi olgeta wan wan i ken askim yumi yet olsem, ‘Mi tingting strong long bihainim skul mi kisim long stori bilong Solomon?’

9. Ol man bilong graun i gat wanem tingting long Pol? Stori long dispela.

⁹ Samting i painim aposel Pol i narapela kain tru long samting i painim King Solomon. Pol i no bin stap long haus king o kaikai na dring wantaim ol king. Sampela taim em i stap hangre, nek i drai, kol, na i no gat klos. (2 Kor. 11:24-27) Taim Pol i bilip long Jisas olsem Mesaia, ol manmeri bilong lotu Juda i no moa givim biknem long em. Ol hetman bilong lotu Juda i heitim em. Ol i putim em long kalabus, wipim em, paitim em long ol kanda, na stonim em. Pol i stori olsem ol man i tok nogut, mekim nogut, na bagarapim gutnem bilong em na ol wanlain Kristen. Pol i tok: “Mipela i kamap olsem pipia bilong dispela graun. I kam inap long nau, long olgeta samting mipela i stap olsem pipia bilong tromoi.”—1 Kor. 4:11-13.

10. Bilong wanem ol man inap kisim tingting olsem Pol i sakim rot bilong kisim gutpela sindaun?

¹⁰ Taim aposel Pol i stap yangpela man yet, ol man i kolim nem bilong em olsem Sol, na i luk olsem em bai gat gutpela sindaun long bihain. Em i kamap insait long famili i gat biknem, na em i kamap sumatin bilong Gamaliel, em tisa ol man i rispektim. Pol i tok: “Mi strong moa long bihainim lotu Juda winim planti arapela long lain bilong mi em ol i wankrismas bilong mi.” (Gal. 1:14) Sol i save gut long tok Hibru na tok Grik na em i sitisen bilong Rom, olsem na em inap mekim ol gutpela wok em planti man i gat laik long mekim. Sapos em i bin tingting long mekim ol wok bilong kisim namba na planti mani kago, em inap kisim biknem na kamap maniman. Tasol em i mekim samting em ol narapela man, na ating sampela wanblut bilong em tu, i tingim olsem longlong pasin. Bilong wanem?

11. Pol i bin tingim tru wanem ol samting? Bilong wanem?

¹¹ Pol i laikim tru Jehova na em i laik bai Jehova i orait long em, na em i no tingting long bungim mani kago na kisim biknem. Taim Pol i kisim stretpela save long tok i tru, em i tingim tru pe bilong  baim bek man, wok autim tok, na laip em bai kisim long heven—dispela em ol samting ol man bilong graun i no tingim. Pol i luksave olsem i gat wanpela tok i stap yet bilong stretim. Satan i bin sutim tok olsem em inap pulim ol man long givim baksait long God na i no mekim wok bilong Em. (Jop 1:9-11; 2:3-5) Maski wanem wanem traim i painim Pol, em i tingting strong long stap gut long God, na strong yet long bihainim lotu i tru. Dispela em samting we planti man bilong graun i no putim olsem mak bilong winim.

12. Bilong wanem yu bilip na wet long kisim ol samting em God i tok promis long en?

¹² Yu tu i tingting strong long winim wankain mak olsem Pol i bin mekim? Sampela taim em i no isi long stap gut long Jehova. Tasol yumi save olsem taim yumi stap gut long em, em bai orait long yumi na givim yumi planti samting, na dispela bai mekim sindaun bilong yumi i kamap gutpela tru. (Snd. 10:22) Yumi kisim ol samting long nau, na long bihain bai yumi kisim planti samting moa. (Ritim Mak 10:29, 30.) Olsem na i gat as tru long yumi mas “bilip long God husat i save givim yumi planti gutpela samting bilong mekim yumi amamas.” Yumi ‘bungim ol samting i dia tumas bilong helpim yumi long bihain, bai yumi ken holim strong dispela laip em i laip tru.’ (1 Tim. 6:17-19) Yumi ken bilip olsem 1 handret o 1 tausen yia bihain, yumi bai tingim bek na tok, “Mi bin makim rot bilong kisim gutpela sindaun!”

13. Jisas i tok wanem long pasin bilong bungim ol gutpela gutpela samting?

¹³ Jisas i tok: “Lusim pasin bilong bungim ol gutpela gutpela samting bilong yupela long graun, em ples we ol binatang na ros i save bagarapim ol samting, na ol stilman i save kam na stilim. Mobeta yupela i bungim ol gutpela gutpela samting bilong yupela long heven we ol binatang na ros i no inap bagarapim, na ol stilman i no inap kam na stilim. Long ples we ol gutpela gutpela samting bilong yu i stap long en, long dispela ples laik bilong bel bilong yu tu bai stap.”—Mat. 6:19-21.

14. Bilong wanem em i no savetingting long bungim ol gutpela samting bilong dispela graun?

¹⁴ Ol man i save laikim mani, tasol i gat ol narapela samting tu ol i laikim. Ol inap laikim tu ol samting em Solomon i toktok long en olsem biknem, strong, na namba. Jisas i bin kamapim wankain tok olsem Solomon i bin kamapim long Buk Saveman, olsem ol gutpela gutpela samting bilong graun i no inap stap oltaim. Olsem yu lukim i kamap long planti man, olgeta kain gutpela samting olsem i save bagarap na pinis kwiktaim. Profesa F. Dale Bruner i tok: “Biknem bilong man i save pinis kwiktaim. Man i kisim biknem long las Sarere, biknem bilong em bai i no stap longpela taim. Man i gat planti mani long dispela yia, neks yia olgeta mani bilong em bai pinis. . . . [Jisas] i laikim tru ol man. Em i kirapim ol long abrusim bel hevi we i save kamap taim man i kisim biknem bilong sotpela taim. Dispela kain biknem i save pinis kwiktaim. Jisas i no laik bai ol disaipel [bilong em i] bel hevi. ‘Olgeta de ol man i save lusim tingting long ol man i gat biknem.’” Maski planti man bai wanbel long ol dispela tok, yu ting  planti bilong ol bai larim ol dispela tok i stiaim tingting bilong ol long laip? Olsem wanem long yu, bai yu mekim olsem?

15. Yumi mas wok strong long mekim wanem?

¹⁵ Sampela lida bilong ol lotu i skulim ol man olsem i no stret long ol i wok strong long mekim sindaun bilong ol i kamap gutpela. Tasol Jisas i no pasim yumi long mekim olsem, nogat. Em i kirapim ol disaipel long stretim tingting bilong ol na bungim “ol gutpela gutpela samting . . . long heven,” em ol samting we i no inap bagarap. Yumi mas i gat bikpela laik tru long mekim ol samting bambai long ai bilong Jehova i olsem yumi gat gutpela sindaun. Tok bilong Jisas i helpim yumi long tingim olsem yumi yet inap makim wanem kain sindaun yumi laik kisim. Yumi bai makim samting em yumi laikim tru na yumi tingim olsem em i bikpela samting.

16. Yumi inap bilip tru long wanem samting?

¹⁶ Sapos yumi laik tru long mekim Jehova i amamas, yumi ken bilip tru olsem em bai givim ol samting yumi sot long en. Sampela taim Em inap larim ol hevi i painim yumi na yumi sot long kaikai na wara, wankain olsem hevi i bin painim aposel Pol. (1 Kor. 4:11) Tasol yumi ken bilip tru long tok bilong Jisas olsem: “No ken tingting planti na tok, ‘Bai yumi kaikai wanem samting?’ o, ‘Bai yumi dring wanem samting?’ o, ‘Bai yumi werim wanem samting?’ Em ol samting ol manmeri bilong ol arapela lain i wok strong long kisim. Papa bilong yupela long heven i save olsem yupela i nidim ol dispela samting. ‘Wok yet long painim Kingdom pastaim na stretpela pasin bilong God na em bai givim olgeta dispela samting long yupela.’”—Mat. 6:31-33.

17, 18. (a) Yumi mas mekim wanem bilong kisim gutpela sindaun? (b) Wanem ol samting i no inap kamapim gutpela sindaun?

¹⁷ Bikpela samting yumi mas tingim em olsem: Bilong kisim gutpela sindaun tru, dispela i no makim olsem yumi mas kisim bikpela wok o namba long ai bilong ol man. Na tu, dispela i no makim olsem yumi mas kisim wanpela kain wok insait long kongrigesen, nogat. Bilong kisim gutpela sindaun tru, yumi mas bihainim tok bilong God na stap gut long em. God i tok: “Bosboi i mas stap olsem man i save mekim tru wok bilong em.” (1 Kor. 4:2) Na yumi mas wok strong long stap gut long God long olgeta taim. Jisas i tok: “Man i sanap strong i go inap long pinis, God bai kisim bek em.” (Mat. 10:22) Taim God i kisim bek yumi, dispela bai soim klia olsem yumi kisim gutpela sindaun tru!

¹⁸ Taim yu tingim gen ol samting yumi stori pinis long en, yu inap lukim olsem pasin bilong stap gut long God i no makim olsem man i mas i gat biknem, ediukesen, mani, o bikpela save, nogat. Maski gutpela samting i painim yumi o hevi i painim yumi, yumi inap stap gut long God. Long taim bilong ol aposel, sampela long lain bilong God ol i gat planti mani na sampela ol i stap rabis. Pol i tokim ol man i gat planti mani long “mekim gutpela pasin, na mekim planti gutpela wok, na amamas long givim ol samting, na redi long serim ol samting bilong ol.” Ol man i gat planti mani na ol man i stap rabis, olgeta wantaim inap “holim strong dispela laip em i laip tru.” (1 Tim. 6:17-19) Dispela tok em i tru long nau tu. Rot i op long yumi tu inap mekim wankain pasin: Yumi mas stap gut long God na “mekim planti gutpela wok.” Sapos yumi mekim olsem, God bai tingim yumi olsem ol man i gat gutpela sindaun na yumi bai amamas olsem Em i belgut long yumi.—Snd. 27:11.

19. Bilong kisim gutpela sindaun, yu mas tingting strong long mekim wanem?

¹⁹ Yu no inap bosim olgeta samting i kamap long yu, tasol yu inap bosim tingting yu holim long ol dispela samting. Wok strong long stap gut long God maski wanem wanem ol samting i painim yu. Hatwok bilong yu bai i no inap lus nating. Yu ken bilip tru olsem Jehova bai givim planti samting long yu, long nau na i go inap oltaim oltaim. No ken tru lusim tingting long tok Jisas i givim long ol Kristen God i bin makim, em i tok: “Yu mas sanap strong long bilip i go inap long yu dai, na bai mi givim yu prais bilong laip.” (Rev. 2:10) Dispela em gutpela sindaun tru!