1, 2. Olsem wanem pasin bilong lotu i senis kirap long taim bilong Noa? Abram i pilim olsem wanem long dispela?

 ABRAM i lukluk i go antap, em i lukluk long bikpela taua i olsem piramid long taun bilong em long Ur. a Bikpela nois i kamap long dispela hap, na smok i go antap. Ol pris bilong god bilong mun i wokim ol sakrifais gen. Piksaim long tingting Abram i tanim na meknaisim het bilong em, pes bilong em i soim olsem em i wari na tingting planti. Taim em i wokabaut bilong i go long haus namel long bikpela lain manmeri long strit, ating em i tingting long pasin bilong lotuim imis i go bikpela long Ur. Dispela pasin bilong lotuim god giaman i go long planti hap kirap long taim bilong Noa.

² Noa i dai tupela yia paslain long Abram i bon. Taim Noa na famili bilong em i kamaut long sip bihain long Bikpela Tait, dispela bilipman i mekim sakrifais long Jehova God, na nau God i kamapim renbo. (Stt. 8:20; 9:12-14) Long dispela taim, i gat wanpela lotu tasol long graun, em lotu i klin. Tasol nau, taim namba ten jeneresen bihain long Noa i go long olgeta hap bilong graun, planti i no bihainim lotu i klin. Ol manmeri long olgeta hap i lotuim ol god bilong ol haiden. Na papa bilong Abram, Tera, em tu i lotuim imis, ating em i wokim ol imis.​—Jos. 24:2.

3. Long laip bilong Abram, wanem pasin bilong em i stap ples klia? Yumi inap kisim wanem skul long dispela?

³ Abram i stap narapela kain. Long laip bilong em, planti man i tingim em bikos long pasin bilong em long bilip. Bihain holi spirit i stiaim aposel Pol long kolim em “Papa bilong olgeta man . . . i bilip”! (Ritim Rom 4:11.) Yumi ken stori long wanem samting i helpim Abram long kamap kain man olsem. Yumi inap lainim planti samting long hau yumi inap kamap strong long bilip.

4, 5. Ating Abram i kisim save long Jehova long rot bilong husat? Wai na yumi inap tok olsem?

⁴ Olsem wanem Abram i kisim save long Jehova God? Yumi save olsem Jehova i gat ol gutpela wokman bilong em long graun long dispela taim. Siem em wanpela bilong ol. Maski em i no fes bon bilong tripela pikinini bilong Noa, planti taim nem bilong em i stap fes. Ating dispela i olsem bikos Siem em man i gat strongpela bilip. b Sampela taim bihain long Bikpela Tait, Noa i tok long Jehova olsem “God bilong Siem.” (Stt. 9:26) Siem i soim rispek long Jehova na long lotu i klin.

⁵ Yu ting Abram i save long Siem? Ating Abram i save long em. Piksaim long tingting Abram olsem liklik boi. Ating em i mas amamas tru long save olsem em i gat wanpela tumbuna i stap laip yet na i bin witnesim ol samting i painim ol man winim 400 yia! Siem i lukim ol pasin nogut bilong ol man paslain long Bikpela Tait, dispela Bikpela Tait i pinisim ol man nogut, fes lain i kamap planti long graun, na ol hevi i kamap long taim Nimrot i bikhet na bildim Taua Bilong Babel. Bilipman Siem i no bung wantaim ol long bildim taua, so taim Jehova i paulim tokples bilong ol man i bildim taua, Siem na famili bilong em i mekim yet tokples bilong pastaim, em tokples Noa i mekim. Abram tu i insait long dispela famili. Tru tumas, Abram i tingim tru pasin bilong Siem taim em i wok long go bikpela. Na long bikpela haptaim long laip bilong Abram, Siem i stap laip yet. So ating Abram i kisim save long Jehova long rot bilong Siem.

6. (a) Abram i mekim wanem na dispela i soim olsem em i tingim gut skul em i lainim long Bikpela Tait? (b) Abram na Sarai i gat wanem kain sindaun?

⁶ Oltaim Abram i tingim gut skul em i lainim long Bikpela Tait. Em i wok strong long wokabaut wantaim God olsem Noa i bin mekim. Em risen na Abram i sakim pasin bilong lotuim imis na em i stap narapela kain long Ur, ating long famili bilong em tu. Tasol em i painim wanpela gutpela meri. Em i maritim Sarai, em i naispela meri tru, na tu, em i gat strongpela bilip long Jehova. c Maski ol i no gat pikinini, i klia tru olsem ol i amamas long mekim wok bilong Jehova  wantaim. Na tu, ol i adoptim Lot, em nefiu bilong Abram, papamama bilong em i dai pinis.

7. Ol disaipel bilong Jisas i mas mekim wanem bilong bihainim pasin bilong Abram?

⁷ Abram i no lusim Jehova na bai em i ken lotuim ol imis bilong Ur. Em na Sarai i redi long stap narapela kain long dispela lain i save lotuim ol imis. Sapos yumi laik kisim bilip i tru, yumi mas bihainim wankain pasin. Yumi tu i mas redi long stap narapela kain. Jisas i tok, ol disaipel bilong em “i no insait long ol samting bilong dispela graun,” olsem na ol manmeri bai heitim ol. (Ritim Jon 15:19.) Sapos yu bel hevi long famili o ol man long komiuniti bilong yu i no laikim yu bikos yu mekim disisen long lotuim Jehova, tingim olsem yu no stap wanpis. Yu bihainim gutpela eksampel bilong Abram na Sarai em ol i stap gut na mekim wok bilong God.

8, 9. (a) Abram i no inap lusim tingting long wanem ekspiriens? (b) Jehova i givim wanem tok long Abram?

⁸ Wanpela taim, Abram i kisim wanpela ekspiriens em i no inap lusim tingting long en. Em i kisim wanpela tok i kam long Jehova God! Baibel i no stori planti na kolim stret, tasol em i tok “dispela God i gat glori” i kamap long dispela bilipman. (Ritim Aposel 7:2, 3.) Ating long rot bilong wanpela ensel, Abram i lukim liklik hap tasol bilong bikpela glori bilong King bilong yunives. Yumi ken tingim olsem Abram i kirap nogut taim em i lukim olsem God i gat laip i narapela kain long ol imis i no gat laip em ol lain long taim bilong em i lotuim.

⁹ Jehova i givim wanem tok long Abram? “Lusim graun bilong yu na ol wanblut bilong yu na go long graun em mi bai soim yu long en.” Jehova i no tokim em long wanem graun em i tingting long en—tasol em i tok em bai soim dispela graun long Abram. Fes, Abram i mas lusim ples bilong em na ol wanblut bilong em. Long kalsa bilong Midel Is bilong bipo, famili i bikpela samting. Sapos wanpela man i lusim ol wanblut bilong em na i go long longwe ples ol i ting samting nogut bai painim em; long sampela, dai inap painim em!

10. Wai na yumi inap ting Abram na Sarai i bin daunim sampela laik bilong ol yet bilong lusim Ur?

¹⁰ Bilong lusim ples, ol i mas daunim sampela laik bilong ol yet. Ol evidens i kamapim olsem Ur em wanpela taun i bisi tru, na i gat planti wok bisnis. (Lukim blok “ Dispela Taun Abram na Sarai i Bin Lusim.”) Ol saveman i digim graun na painimaut olsem ol naispela haus i bin stap long Ur bilong bipo; sampela i gat 12-pela rum o planti rum bilong ol famili na ol wokboi, ol rum i stap raunim ples bung ol i wokim long ston. Long olgeta hap bilong taun i gat ol wara saplai, ol toilet, na ol paip bilong rausim pekpek samting. Tingim tu olsem, Abram  na Sarai i no yangpela moa; ating em i gat 70 krismas, na Sarai i gat 60 krismas. Em i laik Sarai i stap gut na i gat ol samting em i nidim—em samting ol gutpela maritman i laik meri bilong ol i mas kisim. Tingim toktok bilong tupela long dispela asainmen, ating ol i gat ol askim na ol samting ol i tingting long en. Ating Abram i amamas tru taim Sarai i redi long mekim olsem! Olsem Abram, Sarai i redi long lusim gutpela sindaun bilong tupela.

11, 12. (a) Ol i mas redim wanem ol samting na mekim wanem ol disisen paslain long lusim Ur? (b) Yumi inap piksaim ol i mekim wanem long dispela moning ol i laik i go?

¹¹ Bihain long tupela i mekim disisen, Abram na Sarai i mas mekim planti samting. Ol i gat bikpela wok bilong pekim na oganaisim gut ol samting. Ol bai kisim wanem samting i go long dispela hap ol i no save long en, na ol bai lusim wanem samting? Bikpela samting moa, ol wanblut bilong ol. Ol bai mekim wanem long lapun Tera? Ol i tingting long kisim em i go na lukautim em. Ating Tera i redi long i go, Baibel i givim biknem long em, olsem het bilong famili, em i kisim famili bilong em na lusim Ur. I luk olsem em i bin lusim pasin bilong lotuim god giaman. Ating nefiu bilong Abram, Lot, i go wantaim ol tu.​—Stt. 11:31.

¹² Em moning nau na taim bilong ol long i go. Piksaim long tingting bikpela lain i sanap ausait long banis bilong taun na bikpela baret i raunim Ur. Ol kamel na donki i karim planti samting, ol i bungim ol animal, famili bilong Abram na ol wokboi i amamas tru na i redi long go. d Ating olgeta i lukluk long Abram, ol i wetim em long givim tok long ol i mas go. Nau, em taim bilong go, ol i lusim Ur na i go.

13. Hau sampela wokman bilong Jehova i soim wankain pasin olsem Abram na Sarai long nau?

¹³ Long nau, planti wokman bilong Jehova i muv i go long ol hap we i nidim ol man bilong autim tok bilong Kingdom. Ol narapela i lainim narapela tokples na bai ol inap mekim bikpela wok moa bilong autim tok. O ol i autim tok long sampela rot we ol i no bin traim bipo. Dispela kain disisen i makim olsem ol i mas daunim sampela laik bilong ol yet—redi long lusim gutpela sindaun bilong ol. Yumi ken tok amamas long ol, ol i bihainim pasin bilong Abram na Sarai! Sapos yumi soim kain bilip olsem, yumi ken save tru olsem oltaim Jehova bai givim yumi ol samting i winim samting yumi givim long em. Em i save givim gutpela pe long ol man i bilip. (Hib. 6:10; 11:6) Yu ting em i mekim olsem long Abram?

14, 15. Raun bilong ol long Ur i go long Haran i wanem kain? Wai na Abram i tingting long stap long Haran inap sampela haptaim?

¹⁴ Isi isi dispela bikpela lain i save gut long pasin bilong raun. Yumi ken piksaim Abram na Sarai i senis senis long wokabaut na sindaun long kamel, ol i toktok, na ol belo long nek bilong ol animal i pairap long seim taim. Isi isi, sampela i no gat ekspiriens long raun i lain gut long sanapim na rausim ol haus sel na helpim lapun Tera long sindaun gut antap long kamel o donki. Ol i wokabaut i go long hap not-wes, ol i bihainim arere bilong Wara Yufretis. Inap planti de na wik ol i wokabaut, ol i abrusim planti ples, na wokabaut yet.

¹⁵ Ol i wokabaut klostu 960 kilomita, na nau ol i kamap long ol haus i gat seip olsem haus bilong ol bi long Haran, dispela taun i gat planti mani kago na em i stap long rot bung we ol bisnisman long hap Is na Wes i save bihainim. Ol i stop long dispela hap, na stap sampela haptaim. Ating Tera i no gat strong long wokabaut i go moa.

16, 17. (a) Abram i amamas long wanem kontrak? (b) Olsem wanem Jehova i blesim Abram taim em i stap long Haran?

¹⁶ I no longtaim, Tera i dai taim em i gat 205 krismas. (Stt. 11:32) Abram i kisim bel isi long dispela taim bilong bel hevi, bikos Jehova i toktok wantaim em gen. Em i kolim gen ol tok em i bin givim taim  Abram i stap long Ur, na God i surikim sampela tok moa long tok promis bilong em. Na em i tokim Abram olsem mi bai mekim “lain tumbuna bilong yu i kamap planti tru,” na olgeta lain long graun bai kisim blesing bikos long yu. (Ritim Stat 12:2, 3.) Abram i amamas tru long dispela kontrak namel em na God, na em i save em taim bilong em long wokabaut i go yet.

¹⁷ Tasol nau, i gat planti samting moa ol i mas pekim, bikos Jehova i blesim Abram taim em i stap long Haran. Baibel i kamapim olsem “ol i kisim olgeta samting ol i bin bungim na olgeta wokman na wokmeri em ol i bin stap wantaim ol long Haran.” (Stt. 12:5) Bilong kamap wanpela bikpela lain, Abram i mas i gat planti mani kago na ol wokman. Jehova i no save mekim ol wokman bilong em i kamap maniman, tasol em i save givim olgeta samting ol i nidim bambai ol i ken inapim laik bilong em. Abram i strongim bel, na lidim lain bilong em i go long ples em i no save long en.

18. (a) Wanem taim Abram i lukim wanpela bikpela samting long histori bilong ol samting God i mekim long ol manmeri bilong Em? (b) Wanem ol narapela bikpela samting i kamap long Nisan 14 long ol yia i kamap bihain? (Lukim blok “ Wanpela Bikpela Det Long Histori Bilong Baibel.”)

¹⁸ Long Haran, man i mas wokabaut sampela de bilong i go long Karkemis, em hap we ol man bilong raun i save brukim Wara Yufretis. Ating long dispela hap, Abram i lukim wanpela bikpela samting long histori bilong ol samting God i mekim long ol manmeri bilong Em. Ol evidens i soim olsem long namba 14 de bilong mun, em bihain ol i kolim mun Nisan, long 1943 B.C.E., Abram i lidim lain bilong em i go brukim wara. (Kis. 12:40-43) Long hap saut, i gat dispela graun em Jehova i bin tok promis long soim long Abram. Long dispela de, kontrak God i mekim wantaim Abram i kirap mekim wok.

19. Tok promis Jehova i mekim long Abram i kolim tu wanem samting? Ating dispela i kirapim Abram long tingim wanem samting?

¹⁹ Abram i muv i go long hap saut long dispela graun, na lain bilong em i stop klostu long ol bikpela diwai bilong More, klostu long Sekem. Long dispela hap, Abram i kisim gen tok i kam long Jehova. Tok promis God i mekim nau long dispela taim i tok pikinini bilong Abram, bai kisim dispela graun. Yu ting Abram i tingim bek tok profet Jehova i  bin mekim long Iden, dispela tok profet i tok long wanpela “pikinini,” em wanpela taim em bai kisim bek ol manmeri? (Stt. 3:15; 12:7) Yumi no save. Ating em i stat long klia liklik, olsem em i insait long dispela bikpela samting Jehova i tingting pinis long en.

20. Olsem wanem Abram i soim amamas bilong em long bikpela blesing Jehova i givim long em?

²⁰ Abram i amamas tru long dispela bikpela blesing Jehova i givim long em. Taim Abram i go insait long dispela graun—yumi save em i mas was gut, bikos ol Kenan i stap yet—em i stop na wokim ol alta bilong Jehova, pastaim em i wokim klostu long ol bikpela diwai bilong More, na bihain klostu long Betel. Abram i singaut long nem bilong Jehova, na kamapim tenkyu bilong em long God bilong em taim em i tingim tingim samting bai kamap long pikinini bilong em long bihain. Ating em i autim tok tu long ol Kenan i stap klostu long em. (Ritim Stat 12:7, 8.) Tasol yumi save, bihain bai i gat ol bikpela hevi long laip bilong Abram we bai traim bilip bilong em. Abram i bihainim savetingting na i no lukluk i go bek long gutpela haus na sindaun em i bin lusim long Ur. Em i lukluk i go long ol samting bai kamap bihain. Hibru 11:10 i tok long Abram olsem: “[Em] i wetim dispela taun i gat faundesen tru tru. God em man husat i disainim na bildim dispela taun.”

21. Olsem wanem save yumi gat long Kingdom Bilong God i no wankain long Abram? Dispela i kirapim yu long mekim wanem?

²¹ Yumi ol manmeri i mekim wok bilong Jehova long nau i save gut long dispela taun—Kingdom Bilong God—tasol Abram nogat. Yumi save Kingdom i mekim wok long heven na klostu nau em bai pinisim pasin nogut bilong nau, na yumi save Abram i wet longtaim tru long dispela Pikinini bilong promis, Jisas Krais, nau em i mekim wok king long Kingdom. Em bai gutpela samting tru long yumi lukim dispela taim we Abraham bai stap laip gen na em bai kliagut long dispela samting God i tingting pinis long mekim, em samting bipo em i no bin kliagut long en! Yu laik lukim Jehova i truim olgeta tok promis bilong em? Sapos olsem, orait mekim yet ol samting Abram i bin mekim. Soim pasin bilong daunim sampela laik bilong yu, bihainim tok, na beten bilong tok tenkyu long ol gutpela wok Jehova i givim long yumi. Taim yu bihainim bilip bilong Abram, em ‘papa bilong olgeta man i bilip,’ i olsem em i kamap papa bilong yu tu!