Skip to content

Skip to table of contents

Sena Jehova Ulazibona Nzyomucita?

Sena Jehova Ulazibona Nzyomucita?

Sena Jehova Ulazibona Nzyomucita?

INO mbuti mbomukonzya kwiingula mubuzyo ooyo? Ibanji inga baamba kuti: ‘Ndilasyoma kuti Leza wakazibona nzyobakali kucita bantu mbuli Musa, Gideoni, a Davida, pele ndiladooneka naa ulibikkilide maano kuzintu zili zyoonse zyondikonzya kucita. Masimpe tandikonzyi kweelanisyigwa a Musa, Gideoni naa Davida.’

Masimpe baalumi bamwi basyomeka bamuciindi nolyakali kulembwa Bbaibbele bakacita milimo yamaleele yalusyomo. ‘Bakazunda masi, bakamuma milomo yabasyuumbwa, bakazima bukali bwamulilo alimwi bakayokoka kumapanga.’ (Ba-Hebrayo 11:33, 34) Nokuba boobo, ibamwi bakatondezya lusyomo munzila iitalibonyi kapati, alimwi Ibbaibbele litusyomezya kuti milimo yabo yalusyomo ayalo Leza wakaibona. Mucikozyanyo, amubone zikozyanyo zyamu Magwalo zyamweembezi, musinsimi amukamufwu.

Imweembezi Watuula Cituuzyo

Ino makani nzi ngomwiibaluka kujatikizya Abelo, mwana musankwa wabili wa Adamu a Eva? Mulakonzya kuyeeya kuti wakafwa lufwu lwakupenzyegwa akaambo kakusyomeka, icintu cilangilwa kuyoocitikila bamwi akati kesu. Pele Leza wakasaanguna kubona Abelo akaambo kacintu acimwi.

Bumwi buzuba, Abelo wakabweza banyama babotu bamwi mubutanga bwakwe akutuula cituuzyo kuli Leza. Icipego cakwe mazubaano cilakonzya kubonwa kuti ncisyoonto, pele Jehova wakacibona alimwi akucizumina. Pele, kucili kaambo akambi. Nokwakainda myaka iitandila kuzyuulu zyone, Jehova wakasololela mwaapostolo Paulo kulemba makani aaya mubbuku lya Ba-Hebrayo. Kwakainda myaka minji, pele Leza kunyina naakaciluba cituuzyo cisyoonto eeco!—Ba-Hebrayo 6:10; 11:4.

Ino mbuti Abelo mbwaakasala cituuzyo cakutuula? Ibbaibbele talyaambi pe, pele weelede kuti wakakayeeyesya kapati kaambo aaka. Wakali mweembezi, aboobo tacigambyi pe kuti wakatuula banyama bakwe bamwi. Pele, amubone kuti wakatuula banyama babotu kapati, ibakajisi ‘mafwuta.’ (Matalikilo 4:4) Alimwi kulangilwa kuti wakazinzibala kuyeeya majwi aa Jehova kunzoka mumuunda wa Edeni, aakuti: “Njoobusya inkondo akati kanduwe amwanakazi, akati kalunyungu lwako alunyungu lwakwe. Walo uyookuuma amutwe, ayebo uyoomuluma kukasinde.” (Matalikilo 3:15; Ciyubunuzyo 12:9) Nokuba kuti tanaakamvwisya ncaakali kwiiminina “mwanakazi” alimwi “alunyungu” lwakwe, Abelo weelede kuti wakaziba kuti ‘ikuluma kasindi’ kalunyungu lwamwanakazi kwakali kuyoojatikizya kutila bulowa. Masimpe, weelede kuti wakabona kuti kunyina cakali kuyandika kapati kwiinda cilenge cipona. Ikaambo kapati nkakuti, cituuzyo ncaakatula cakaleelede.

Mbubwenya mbuli Abelo, Banakristo sunu balapa zituuzyo kuli Leza. Balapa, ikutali bakabalwebalwe babanyama, pele “cipaizyo cakulumba, nkokuti micelo yamilomo iilumba izina lya [Leza].” (Ba-Hebrayo 13:15) Milomo yesu ilalumba ciindi notwaambilizya lusyomo lwesu kuli bamwi.

Sena mulayanda kusumpula zituuzyo zyanu? Amubikkile maano kapati kuzintu bantu nzyobayanda mucilawo canu. Ino nzintu nzi nzyobalibilikide? Ino nzintu nzi nzyobayandisya kapati? Ino ntwaambo nzi twamulumbe wamu Bbaibbele tubabotela kapati? Nomuli mukukambauka, amulange-lange kuswaya nkomwacita kamujisi makanze aakuyanda kuzwidilila mumulimo wanu. Alimwi nomukanana kujatikizya Jehova, amucite boobo calusyomo kamubikkilide maano kapati. Amucite cituuzyo canu kuba “cipaizyo cakulumba” ncobeni.

Imusinsimi Wakambaukila Bantu Batakatambula Mulumbe Wakwe

Lino amulange-lange musinsimi Enoki. Weelede kuti ngowakali kamboni wa Jehova Leza alikke. Mbubwenya mbuli Enoki, sena nywebo muli mulikke mumukwasyi wanu nomubelekela Jehova cakusyomeka? Sena ndinywe buyo basicikolo mukkilasi yanu naa mubelesi abusena mpomubelekela ibatobela njiisyo zyamu Bbaibbele? Ikuti kakuli boobo, mulakonzya kujana buyumu-yumu kapati. Beenzyinyoko, basazinyoko, basicikolonyoko naa babelesinyoko balakonzya kumusungilizya kutyola milawo ya Leza. Balakonzya kumwaambila kuti: “Kunyina uyooziba ncomwacita. Tatukabaambili pe.” Balakonzya kuzumanana kwaamba kuti ncabufwubafwuba kulibilika kujatikizya zyeelelo zya Bbaibbele zyakulilemeka, nkaambo Leza tabikkili maano kuzintu nzyomucita. Ikubijilwa akaambo kakuti tamuyeeyi naa kucita nzyobacita, balakonzya kucita kufwumbwa ncobakonzya kutegwa bamutyompye mumakanze ngomujisi.

Masimpe, tacili cuuba-uba ikuliyumya mubuyumu-yumu oobo, pele ncintu cikonzyeka. Amuyeeye Enoki, imwaalumi waciloba mumulongo wamazyalani aa Adamu. (Juda 4) Iciindi naakazyalwa Enoki, ibantu banji bakali kucita milimo iisofweede. Majwi aabo akali kusesemya; bukkale bwabo bwakali ‘bwakasampusampu.’ (Juda 15) Bakali kucita mbobacita bantu banji sunu.

Ino mbuti Enoki mbwaakacikonzya kuliyumya? Ibwiinguzi kumubuzyo ooyo bulayandika kapati kulindiswe sunu. Nokuba kuti Enoki ulakonzya kuti nguwakali muntu alikke anyika wakali kukomba Jehova, mubwini tanaakali alikke pe. Enoki wakeenda a Leza.—Matalikilo 5:22.

Ikucita zintu zikkomanisya Leza ncecakali cintu cipati mubuumi bwa Enoki. Wakalizi kuti kweenda a Leza cakali kujatikizya zintu zinji, kunze buyo akupona buumi bubotu akulilemeka. Jehova wakali kuyanda kuti Enoki akambauke. (Juda 14, 15) Bantu bakaleelede kucenjezyegwa kuti micito yabo iitali yabunaleza, Leza wakaibona. Enoki wakazumanana kweenda a Leza kwamyaka iinda ku 300, ciindi cilamfwu kwiinda umwi aumwi wesu ncaaliyumya. Ikusikila naakafwa, wakazumanana kweenda a Leza.—Matalikilo 5:23, 24.

Mbubwenya mbuli Enoki, andiswe twakapegwa mulimo wakukambauka. (Matayo 24:14) Kunze lyakukambauka kuŋanda aŋanda, tulasoleka kubasikila basazima, beenzuma mbotusambala limwi, alimwi abasicikoloma amulumbe mubotu. Nokuba boobo, zimwi ziindi cilakonzya kutwaalila kukambauka cabusicamba. Sena mulilijisi penzi eeli? Mutatyompwi pe. Amwiiye Banakristo bamumwaanda wamyaka wakusaanguna akupaila kuli Leza kulomba busicamba. (Incito 4:29) Mutalubi kuti kufwumbwa buyo kuti mwazumanana kweenda a Leza, tamuli nyolikke pe.

Mukamufwu Wabamba Cakulya

Amuyeeye buyo, mukamufwu uutambidwe zina wakajana zilongezyo zyobile akaambo kakubamba cakulya cisyoonto buyo! Tanaakali muna Israyeli pe, pele wakali muzwakule wakapona mumwaanda wamyaka wakkumi B.C.E. mumunzi wa Zarefati. Nocakali afwaafwi kumana ciyumayuma alimwi anzala zyakatola myaka minji, cakulya ncaakajisi mukamufwu cakali kuyaabumana. Cilikke ncaakajisi tubusu buyo atumafwuta tuniini twakujisya cakulya camamanino cakwe amwanaakwe mulombe.

Aciindi eeci, kwakasika mweenzu. Wakali musinsimi wa Leza, Eliya, iwakalomba kulya cakulya cisyoonto camukamufwu. Kwakali buyo cisyoonto cikwana mukamufwu amwanakwe, alimwi mubwini tanaakajisi cimbi cakulya cakupa mweenzu. Pele Eliya wakasyomezya mukamufwu ooyu, kwiinda mujwi lya Jehova kuti, ikuti naa balya cakulya anguwe, mukamufwu amwanaakwe tiibakali kuyoofwa nzala pe. Kwakali kuyandika lusyomo ikutegwa asyome kuti Leza wa Israyeli, wakali kukonzya kumubona mukamufwu muzwakule. Pele, wakamusyoma Eliya alimwi Jehova wakamulongezya mukamufwu ooyu. “Cinkuli cabusu tacikwe nicakamana, ayalo insazi yamafuta tiikwe niyakayuminina, mbubonya mbuli ijwi lya-Jehova ndyaakaamba kumulomo wa-Eliya.” Imukaintu ooyo amwanaakwe bakalijisi cakulya lyoonse kusilikila nzala yamana.—1 Bami 17:8-16.

Pele, kwakacili cilongezyo acimbi kuli mukamufwu. Kwiinde buyo ciindi kuzwa naakacitika maleele aayo, mwanaakwe mulombe uuyandwa wakaciswa akufwa. Caluzyalo, Eliya wakalomba Jehova kuti amubusye mulombe ooyu. (1 Bami 17:17-24) Eeci cakali kuyanda maleele aalibedelede. Kunyina makani aatondezya muntu umwi wakabusyidwe musyule kusikila kuciindi eeco. Sena alimwi Jehova wakali kuyootondezya luzyalo kuli mukamufwu muzwakule ooyu? Wakacita oobo. Jehova wakapa Eliya nguzu zyakubusya mulombe ooyu. Kumbele Jesu wakaamba boobo kujatikizya mukaintu ooyu uulongezyedwe: ‘Kwakali bamukabafwu banji-banji mucisi ca Israyeli. Nokuba boobo, Eliya wakatumwa ku Zarefati waku Sidoniya kumukaintu uwakali mukamufwu.’—Luka 4:25, 26.

Ibukkale bwamunyika mazubaano bwabija kapati, nomuba mumasi aasumpukide mukupanga zintu. Makkampani aamwi mapati-pati abagwisya milimo babelesi bali kusyomeka kwamyaka minji. Akaambo kakuyoowa kwiimikwa mulimo, Munakristo ulakonzya kutalika kubeleka mawoola manji, kayeeya kuti kkampani yakwe tiiko kumwiimika mulimo pe. Ikucita boobo kulakonzya kumupa kuti katajani ciindi cinji cakujanika kumiswaangano ya Bunakristo, kutola lubazu mumulimo wamumuunda naa kulanganya nzyouyandika mukwasyi wakwe mumizeezo alimwi akumuuya. Pele, ulakonzya kuyeeya kuti ziyume zitete, weelede kuzumanana kubeleka mulimo ooyo.

Imunakristo uuli mubukkale buyumu boobo masimpe ulijisi kaambo kabotu ncayelede kulibilika. Mazubaano cilakatazya kujana mulimo. Ibunji bwesu tatuli mukubeleka kapati kutegwa tuvwube pe, pele mbuli mukamufwu waku Zarefati, tuyanda buyo kujana ziyandika mubuumi. Nokuba boobo, imwaapostolo Paulo ulatuyeezya kuti Leza wakaamba kuti: “Nsikwe nenti kamulekelezye nokuba kuyoomuleka buyo pe, pe.” Aboobo tulakonzya kwaamba calusyomo kuti: “Jehova ngomuvuni wangu, takukwe encenjoowa. Nobaba bantu ino bandicite buti?” (Ba-Hebrayo 13:5, 6) Paulo wakalilisungwide nokuba kujaigwa akaambo kacisyomezyo eeco, alimwi Jehova wakali kumubamba lyoonse. Leza uyootubamba andiswe ikuti naa tatumulubi.

Tulakonzya kulimvwa kuti tatukonzyi kucita milimo mipati yeelene ayakacita bantu basimide kumuuya mbuli Musa, Gideoni a Davida, pele tulakonzya kulwiiya lusyomo lwabo. Alimwi tulakonzya kwiiyeeya milimo misyoonto njobakacita mulusyomo ba Abelo, Enoki amukamufwu waku Zarefati. Jehova ulibikkilide maano kumilimo yoonse iicitwa mulusyomo, noiba misyoonto. Ciindi sicikolo uuyoowa Leza nakaka misamu iikola kubeenzinyina, mubelesi Munakristo nakaka kujatikizyigwa mukutalilemeka kumulimo, naa ciindi Kamboni iwali kubeleka kwamyaka minji najanika kumiswaangano lyoonse nokuba kuti ulikatede antela ulaciswa-ciswa, Jehova ulabona. Alimwi ulakkomana!—Tusimpi 27:11.

Sena Mulazibona Nzyobacita Bamwi?

Masimpe, Jehova ulazibona nzyotucita. Aboobo mbotuli basikwiiya Leza, tweelede kubikkila maano kubona milimo njobali mukusolekesya kucita bamwi. (Ba-Efeso 5:1) Sena tamukonzyi kubikkila maano kubona buyumu-yumu Banakristonyoko mbobali mukujana kutegwa bajanike kumiswaangano yambungano, kutola lubazu mumulimo wamumuunda, nomuba mukucita milimo yabo yabuzuba abuzuba?

Aboobo, amubasyomezye bakombinyoko ba Jehova kuziba kuti mulalumba kapati milimo njobabeleka. Bayoobotelwa kapati kuti mulabona, alimwi kubikkilila maano kwanu kuyoopa kuti basyome kuti awalo Jehova ulabona.