Skip to content

Skip to table of contents

Mibuzyo Yabasikubala

Mibuzyo Yabasikubala

Ino mulawo uujanika ku Levitiko 19:16 wakuti “utakanzi kunyonyoona buumi” bwamuntu uumbi waamba nzi, alimwi ncinzi ncotukonzya kwiiya?

Jehova wakalailila bana Israyeli kuti bakeelede kuba bantu basalala. Kutegwa bacikonzye kusalala, wakabaambila kuti: “Toyelede kuzinguluka akati kabantu bako koyaabubejekezya bamwi. Utakanzi kunyonyoona buumi bwamweenzinyoko. Ndime Jehova.”—Lev. 19:2, 16.

Mabala aakuti “utakanzi kunyonyoona” akasandululwa kabotu kuzwa kumabala aamu Chihebrayo, pele ino aamba nzi? Bbuku lyaba Juda ilyaamba kujatikizya bbuku lya Levitiko lilati: “Cibeela cakapango aaka cilakatazya kumvwisya nkaambo tacili cuuba-uba kuzyiba cini ncaakali kwaamba mabala aaya mu Chihebrayo aakasandululwa bbala abbala aakuti, ‘utaimikili munsi-munsi.’”

Basyaabusongo bamwi bayeeya kuti mabala aaya aliswaangene akapango 15, ikaamba kuti: “Mutaciti cakutalulama mukubeteka kwanu. Utasalululi mucete akuyanda buyo muvwubi. Weelede kubeteka mweenzinyoko cakululama.” (Lev. 19:15) Mubukkale oobu, mulawo uujanika mukapango 16 ‘wakutakanza kunyonyoona’ muntu umwi wakali kwaambila bana Israyeli kuti tiibakeelede kucitila umwi cakutalulama mumukwasyi, munkuta naa mumakani aamakwebo. Alimwi muna Israyeli tanaakeelede kucita cili coonse cabumpelenge kutegwa aligwasye. Masimpe kuti tatweelede kucita zintu zyamusyobo ooyu, pele kuli kaambo kayandika kumvwisya kujatikizya mabala aali mukapango 16.

Amubone majwi aali kumatalikilo aakapango aako. Leza wakalailila bantu bakwe kutabejekezya bamwi. Masimpe kuti kuvwiya kulakonzya kuleta mapenzi, pele kubejekezya umwi nkubi kapati kwiinda kwiile kuvwiya buyo. (Tus. 10:19; Muk. 10:12-14; 1Tim. 5:11-15; Jak. 3:6) Kubejekezya kanji-kanji inga nkubelesya majwi aanyonganya mpuwo yamuntu umwi. Sikubejekezya ulakonzya kwaamba makani aatali aamasimpe kujatikizya muntu umwi, nokuba kuti kucita boobo kubikka buumi bwamuntu ooyo muntenda. Amuyeeye kuti basikubejekezya bakaamba zyakubeja kujatikizya Naboti, calo cakapa kuti ajaigwe kwiinda mukupwaigwa mabwe. (1Bam. 21:8-13) Aboobo, kweelana ambokwaambidwe mucibeela cabili cabbuku lya Levitiko 19:16, sikubejekezya ulakonzya kukanza kunyonyoona buumi bwamweenzinyina.

Kuyungizya waawo, muntu ulakonzya kumubejekezya muntu umwi akaambo kalusulo. Kulugwalo lwa 1 Johane 3:15, tubala kuti: “Muntu woonse uusulaika munyina mujayi, alimwi mulizyi kuti kunyina mujayi uuzumanana kuba abuumi butamani mulinguwe.” Kumane Leza naakamana kwaamba kuti: “Utakanzi kunyonyoona buumi bwamweenzinyoko,” wakayungizya kuti: “Utasulaiki munyoko mumoyo wako.”—Lev. 19:17.

Aboobo, mulawo uuli ku Levitiko 19:16 ndulayo lwanguzu ku Banakristo. Tweelede kwiikazya mizeezo yoonse mibyaabi akutabejekezya bamwi. Kuti ‘twakanza kunyonyoona’ muntu umwi, nkokuti kumubejekezya akaambo kakuti tatumuyandi naa tulamunyonokela, eeci inga caba citondezyo cakuti tuli muzondede. Banakristo beelede kusolekesya kutantamuka bube oobu.—Mt. 12:36, 37.