Aramagedoni ndi nkhondu yakumaliya yo yazamuchitika pakati pa maboma nga ŵanthu ndi Chiuta. Pasonu panu, maboma ngenanga kweniso ŵanthu wawu asuska Chiuta ndipu akhumba cha kujithereska ku ulamuliru waki. (Salimo 2:2) Mwaviyo, nkhondu ya Aramagedoni yazamutuzgapu maboma ngosi nga ŵanthu.—Daniyeli 2:44.

 Mazu ngakuti “Aramagedoni” ngasanirika waka malu ngamoza mu Bayibolu, pa Chivumbuzi 16:16. Uchimi wa mu buku la Chivumbuzi, ulongo kuti “kumalu ngo mu Chiheberi ngadanika kuti Aramagedoni” ndiku “mafumu nga pacharu chosi chapasi” ngazamuwunganiskikiya, ku “nkhondu ya zuŵa likulu laku Chiuta Wanthazizosi.”—Chivumbuzi 16:14.

 Kumbi mbayani wo azamurwa nkhondu ya Aramagedoni? Yesu Khristu wazamulongozga gulu la nkhondu lakuchanya kuti lizithereski arwani wosi aku Chiuta. (Chivumbuzi 19:11-16, 19-21) Arwani ŵenaŵa asazgapu ŵanthu wosi wo asuskana ndi ulamuliru waku Chiuta kweniso wo atimutumbika cha.—Ezekiyeli 39:7.

 Kumbi nkhondu ya Aramagedoni yazamuchitikiya ku vyaru va ku Middle East? Awa. Nkhondu ya Aramagedoni yazamuchitikiya mucharu chimoza cha, kweni pacharu chosi chapasi.—Yeremiya 25:32-34; Ezekiyeli 39:17-20.

 Mazu ngakuti Aramagedoni, ngo nyengu zinyaki ngalembeka kuti “Haramagedoni” (Muchiheberi Har Meghiddohnʹ), ngang’anamuwa “Phiri la Megido.” Kali, munyengu ya Ayisirayeli, Megido wenga msumba. Ndipu mbiri yilongo kuti muchigaŵa chenichi cha Megido, mwachitikiyanga nkhondu zikuluzikulu. Zinyaki mwa nkhondu zenizi zizumbulika mu Bayibolu. (Ŵeruzgi 5:19, 20; 2 Mafumu 9:27; 23:29) Kweni, mazu ngakuti Aramagedoni ngangang’anamuwa malu chayingu cha nga pafupi ndi msumba wa Megido. Tikamba venivi chifukwa kuchigaŵa ichi kulivi phiri likulu kuti arwani wosi aku Chiuta akwani ndipu chinanga tingasazga malu ngosi nga vidika va ku Yezereli ngangakwana mbwenu cha. Mumalu mwaki, mazu ngakuti Aramagedoni ngang’anamuwa waka vo vazamuchitika pacharu chosi, asani ŵanthu amitundu yosi aziwungana kuti alimbani kakumaliya ndi ulamuliru waku Chiuta.

 Kumbi ntchinthu wuli cho chazamuchitika pa nkhondu ya Aramagedoni? Chinanga kuti tiziŵa cha mo Chiuta wazamugwiriskiya ntchitu nthazi zaki pakubaya arwani waki, kweni vo tiziŵa vakuti we ndi vidya vo wakuvigwiriskiyapu kali ntchitu mu nyengu yakuvuli nge matalala, vidilirisi, vuwa yakofya, motu ndi sulufule, malimphezi ndipuso miliri. (Yobu 38:22, 23; Ezekiyeli 38:19, 22; Habakuku 3:10, 11; Zekaliya 14:12) Vinyaki vo tiziŵa vakuti arwani anyaki aku Chiuta azamubayana ŵija ŵija chifukwa chakutimbanyizgika kweni pakumaliya paki azamuziŵa kuti ndi Chiuta yo wachitisa kuti achiti venivi.—Ezekiyeli 38:21, 23; Zekariya 14:13.

 Kumbi Aramagedoni nkhumala kwa charu? Awa. Ivi ve viyo chifukwa Chiuta wakulenga charu ichi kuti ŵanthu ajengemu kwamuyaya. (Salimo 37:29; 96:10; Wakutawula 1:4) Kweniso nkhondu ya Aramagedoni yazamubaya ŵanthu wosi cha, mumalu mwaki yazamuwovya kuti ŵanthu anyaki ataskiki. Bayibolu likamba kuti “mzinda ukulu” wa ateŵeti aku Chiuta uzamutaskika.—Chivumbuzi 7:9, 14; Salimo 37:34.

 Chinanga kuti kanandi mu Bayibolu mazu ngakuti “charu” ngang’anamuwa charu chayichu cho taŵanthu tijamu, kweni nyengu zinyaki ngang’anamuwa so ŵanthu. (1 Yohane 2:15-17) Mwaviyo, tingakamba kuti pa nkhondu ya Aramagedoni ndipu ‘charu ichi chazamumaliya,’ kung’anamuwa kuti mpha nyengu yeniyi po ŵanthu wosi wo achita vinthu viheni kweniso atimuvwiya cha Chiuta azamutuzgikiyapu.—Mateyu 24:3, King James Version.

 Kumbi nkhondu ya Aramagedoni yazamuchitika zuŵanji? Pakukamba va “chisuzgu chikulu” cho chazamumala pa nkhondu ya Aramagedoni, Yesu wangukamba kuti: “Kweni va zuŵa ndi ora laki, palivi munthu yo waziŵa, chinanga mbangelu kuchanya pamwenga Mwana, kweni Ada pe ndiwu aziŵa.” (Mateyu 24:21, 36) Chinanga kuti ve viyo, Bayibolu lilongo kuti Aramagedoni yazamuchitika pa nyengu yo Yesu wazamujaliya pa mpandu waki waufumu kweni kwambula kuwoneke ku ŵanthu. Nyengu yeniyi yikwamba mu 1914.—Mateyu 24:37-39.