Kumbi Ŵanthu Akwamba Ajanga Nadi mu Edeni?

YERUZGIYANI kuti muja mumunda wakutowa. Mumunda wo mulivi chinthu chechosi chakutimbanyiza ndipuso muvwika chiwawa chechosi cha chakuyambana. Munda wo ngukulu ndipu mulivi cho chitimbanyizga chimangu. Kweniso yimwi mufipa mtima ndi chechosi cha, mutama cha ndipuso mutuvwa urwirwi wewosi cha. Muwona ndipuso mutuvwa waka vinthu vakukondwesa vo vichitika mumunda mo.

Asani mwalereska uku ndi uku muwona maluŵa nganandi ngakutowa, maji mumisinji ngabwibwituka kweniso vakume vinandi vakutowa. Kuputa kamphepu kakuzizira umampha ndipu katuza ndi kafungu kakunozga. Mutuvwa kachiwawa ka mani nga vakume ngo ngaputa, kuliya kwa maji ngo ngapopoma ndi kupuma pamya, tiyuni to titumba kweniso chiwawa cha tividononu takupambanapambana. Kumbi mungakondwa cha kuja mumalu ngaviyo?

Ŵanthu anandi pacharu chapasi agomezga kuti ŵanthu akwamba ajanga mumalu ngaviyo. Kwa vyaka vinandi ŵanthu a mu chisopa cha Chiyuda, Akhristu ndipuso Asilamu asambira vakukwaskana ndi munda wa Edeni wo Chiuta wangupaska Adamu ndi Eva kuti ajengemu. Mwakukoliyana ndi vo Bayibolu likamba, yiwu ajanga mumalu ngachimangu kweniso ngakukondwesa. Wosi ŵawi ajanga mwachimangu kweniso ajanga mwachimangu ndi nyama ndipuso Chiuta yo wanguŵapaska mwaŵi wakuti angaja kwamuyaya mumalu ngakukondwesa ngenanga.—Genezesi 2:15-24.

Ahindu nawu ŵe ndi fundu yawu yo agomezga pa nkhani ya paradayisu yo wengaku mu nyengu yakali. Penipo Abuda agomezga kuti alongozgi ŵawu wo aziŵika kuti Mabuda, atuŵa ndi umoyu panu pacharu pa nyengu yo vinthu viwoneka kuti vitenda umampha nge muparadayisu. Kweniso visopa vinandi va kunu ku Africa, visambiza nkhani zo ziyananaku ndi nkhani yaku Adamu ndi Heva.

Nkhani yakuti kali kwenga paradayisu njakutchuka ukongwa mu visopa kweniso mu midawuku ya ŵanthu. Munthu munyaki yo walemba mabuku wangukamba kuti: “Ŵanthu anandi agomezga kuti kali kwenga paradayisu ndipu mwenumu ŵanthu ŵenga akufikapu, ŵenga ndi wanangwa, chimangu, likondwa, asaniyanga chechosi cho akhumba kweniso mwengavi kuwofyezana, ndewu pamwenga chiwawa. . . . Chifukwa cha venivi ŵanthu anandi akhumbira paradayisu mwenuyu yo wengaku ndipu atesesa kusaniya nthowa zakuti amuweziyepu.”

Kumbi chilipu cho chikuchitiska kuti ŵanthu akambengi kweniso asambizengi vinthu vosi venivi vakukwaskana ndi paradayisu? Kumbi vingachitika kuti “ŵanthu akhumbisiska” paradayisu mwenuyu chifukwa chakuti mumitima yawu mukusungika chinthu cho chengaku nadi? Kumbi munda wa Edeni kweniso Adamu ndi Heva ŵengaku nadi munyengu yakali?

Ŵanthu anyaki asuska ukongwa nkhani iyi. Chifukwa chakuti sayansi yaluta panthazi, ŵanthu anandi awona kuti nkhani izi ndi nthanu waka. Chakuziziswa ntchakuti alongozgi anandi a visopa atiyikayikiya so nkhani iyi. Yiwu achitiska kuti ŵanthu anandi akayikiyengi kuti munda wa Edeni wengaku nadi ndipu akamba kuti malu yanga kwengavi. Yiwu akamba so kuti nkhani iyi yitenere kuti ndi ntharika waka ya mu Bayibolu pamwenga yimiya waka chinthu chinyaki.

Mbuneneska kuti mu Bayibolu musanirika ntharika. Ndipu ntharika zo Yesu wangukamba ndizu zikumbukika ukongwa pa ntharika zo ze mu Bayibolu. Kweni nkhani ya munda wa Edeni yo yisanirika mu Bayibolu ndi nthanu cha, kweni ndi mbiri yauneneska ndipu yikulembeka mwakuvwika umampha. Asani nkhani iyi yo yikulembeka mu Bayibolu yikuchitika nadi cha, kumbi Bayibolu losi tingaligomezga wuli? Tiyeni sonu tiwoni vo anyaki akamba pakususka nkhani ya munda wa Edeni ndipuso tiwonengi asani vo yiwu akamba vakuvwika. Pakumaliya, tiwonengi kuti ntchifukwa wuli nkhani iyi njakukhumbika kwaku isi mazuŵa nganu.