APAPI
5: Kukambiskana
KUMBI KUNG’ANAMUWANJI?
Asani apapi ndi ŵana akonkhoskiyana vo aŵanaŵana kweniso mo avwiya mumtima, ndikuti akambiskana mwakufwatuka.
NTCHIFUKWA WULI NKHWAKUKHUMBIKA?
Kukambiskana kuja kwakusuzga asani ŵana mbachinyamata. Ŵana ŵinu ŵeche anamana akukambiyaningi chechosi. Kweni sonu pakuti akuwa, akambiskana namwi kaŵikaŵi cha ndipu vija vakusuzga kuti muziŵi vo aŵanaŵana kweniso mo avwiya mumtima. Vija nge kuti yiwu ŵama kusirya linyaki la msinji ndipu namwi mwama sirya linyaki. Chinanga kuti ŵana ŵinu angawoneka nge kuti akhumba cha kukambiskana namwi, kweni nyengu yeniyi, ndiyu mukhumbika ukongwa kukambiskana nawu.
VO MUNGACHITA
Mukambiskanengi ndi mwana winu pa nyengu yo iyu wakhumba kukambisakana namwi. Mukambiskanengi nawu chinanga ungaŵa usiku ukongwa.
“Nyengu zinyaki mungakhumba kukamba kuti, ‘Ukhumba kukambiskana nani sonu? Msana wosi uwu wenga pani?’ Kweni asani ŵana ŵinu akhumba kukambiskana namwi, mukhumbika cha kudinginyika. Chifukwa venivi ndivu mpapi weyosi wakhumba.”—Lisa.
“Chinanga kuti nditanja kugona liŵi, kweni usiku ukongwa ndipu ŵana ŵangu wo mbachinyamata afwatuka kukambiskana nani.”—Herbert.
FUNDU YA M’BAYIBOLU: “Munthu weyosi wangapenjanga vakukhumba vaku iyu yija cha, kweni walutirizgi kupenja vakukhumba va munyaki.”—1 Akorinto 10:24.
Mungatimbanyizgikanga ndi vinthu vinyaki cha. Da munyaki wangukamba kuti: “Nyengu zinyaki nditanja kuŵanaŵaniya vinthu vinyaki asani ŵana ŵangu akambiskana nani. Ndipu aziŵa kuti ndivwisiya cha vo yiwu akamba.”
Asani mutimbanyizika ndi vinthu vinyaki nge TV pamwenga foni, mutenere kuzimwisa pamwenga kuvisiya pasi. Muŵikengi maŵanaŵanu nginu ngosi pa vo mwana winu wakamba ndipu muwonengi kuti vo iyu watikukambiyani vakukhumbika chinanga kuti yimwi mungawona kuti vakukhumbika ukongwa cha.
“Tiŵasimikiziyengi ŵana ŵidu kuti vo yiwu aŵanaŵana vakukhumbika kwaku isi. Asani ŵana aŵanaŵana kuti apapi ŵawu awona kuti vo yiwu aŵanaŵana vambula kukhumbika, angaleka kuŵakonkhoske pamwenga so angachikambiya ŵanthu anyaki kuti aŵawovyi.”—Maranda.
“Lekani kuthaŵiriya kuwona kuti vo mwana winu waŵanaŵana vambula kwenere.”—Anthony.
FUNDU YA M’BAYIBOLU: “Muvwisiyengi mwakuphwere.”—Luka 8:18.
Mugwiriskiyengi ntchitu nthowa zakupambanapambana pakukambiskana nawu. Nyengu zinyaki, ŵana akambiskana mwakufwatuka ndi apapi ŵawu asani aleka kulereskana.
“Kanandi ndikambiskana ndi ŵana ŵangu asani te mugalimotu. Yiwu afwatuka kukambiskana nani asani tosi talereska kumoza m’malu mwakulereskana.”—Nicole.
Nyengu ya chakurya nayu njamampha ukongwa kukambiskana.
“Asani titurya chakurya chamazulu, weyosi wakonkhoska vinthu viheni kweniso vamampha vo vamuchitikiya pa zuŵa lo. Venivi vatiwovya kuti tikoliyanengi kweniso weyosi waziŵa kuti watenere cha kumalana ndi suzgu lo wakumana nalu pakuyija.”—Robin.
FUNDU YA M’BAYIBOLU: “Weyosi waje mpusu kuvwa, [kweniso] wakusweriyapu kulongoro.”—Yakobe 1:19.