Ora lakwamba asani mwana wawaku ŵaka ndi nyengu yakukhumbika ukongwa kwa ma ndi mwana. Ntchifukwa wuli tikamba viyo? Ntchifukwa chakuti pa nyengu yeniyi ndipu ma wakhumbika kuja pafupi ukongwa ndi mwana waki yo wawaku ŵaka. Venivi vitovya kuti mwana wakuwi umampha. *

Ntchinthu wuli cho chitovya ma kuti wamuphweriyengi umampha mwana waki yo wawaku ŵaka? Pulofesa munyaki zina laki Jeannette Crenshaw wakulemba mu magazini yinyaki kuti, homoni ya oxytocin ya muliŵavu, “yisazgikiyaku mu liŵavu la ma yo wabala ŵaka, ndipu venivi vitimuwovya kuti wamuyanjengi ukongwa mwana waki asani watimukwaska, watimulereska kweniso asani watimuwonkhesa.” (The Journal of Perinatal Education) Pa nyengu iyi, liŵavu la ma lituzga homoni yinyaki mu liŵavu laki “yo yitimuwovya kuti wakambiskanengi ndi mwana waki.” Ntchifukwa wuli venivi vakukhumbika?

Yehova Chiuta, * yo ndi Mulengi widu wachanju, wakulenga ŵanthu munthowa yakuti ma ndi mwana ayanjanengi ukongwa. Fumu Davidi, wanguwonga Chiuta chifukwa ndiyu wangumutuzga “mumoyu” mwa anyina kweniso ndiyu wangumuwovya kuti wajivwengi kuti ngwakuvikilirika m’manja mwa anyina. Iyu wangupemphera kuti: “Kutuwa po ndinguwiya, ndinguperekeka kwaku yimwi kuti mundiphwere. Kutuliya po ndenga mumoyu mwa ama, ndimwi Chiuta wangu.”​—Sumu 22:9, 10.

ŴANAŴANIYANI FUNDU IYI: Chiuta ndiyu wakulenga ŵanthu munthowa yakuti ma wamuziŵengi umampha mwana waki kweniso kuti wamupaskengi vo wakhumbikiya. Venivi vilongore limu kuti iyu waziŵa vo weyosi wakhumbikiya pakuti ndisi “ŵana aku Chiuta.”​—Machitidu 17:29.

Yesu Khristu, yo watimuziŵa umampha Mulengi kuphara weyosi wangusambiza kuti: “Asi mpheta ziŵi zigulisika kandalama kamana ukongwa? Kweni palivi yo yituwa pasi kwambula Awusemwi kuziŵa. Chinanga ndi sisi la kumutu kwinu atiliŵerenga. Mwaviyo, mungawopanga cha; mwe akuzirwa ukongwa kuluska mpheta zinandi.”​—Mateyu 10:29-31.

Mbanthu amanavi ŵaka wo akondweseka ndi tiyuni timanatimana to awona ndipuso kuziŵa asani kamoza kawa pasi. Kweni Ada ŵidu akuchanya aziŵa kayuni kekosi! Chinanga kuti ve viyo, munthu ngwakuzirwa ukongwa kwaku Yehova kuphara tiyuni, chinanga tingaŵa tinandi wuli. Yapa fundu njakuti: “Mungawopanga cha,” Yehova waziŵa vo vitikuchitikiyani. Iyu wawona chechosi cho chichitika pa umoyu winu.

 Malemba ngatitisimikiziya kuti

• “Masu ngaku Yehova nge peposi, ngalereska ŵanthu aheni ndi amampha.”​—NTHANTHI 15:3.

• “Masu ngaku Yehova nge pa ŵanthu arunji, ndipu makutu ngaki ngatuvwa kuliya kwawu kuti waŵawovyi.”​—SUMU 34:15.

• • “Ndikondwengi ukongwa chifukwa cha chanju chinu chambula kumala, chifukwa mwawona kusuzgika kwangu. Mwaziŵa masuzgu ngakulu ngo ngandiwiya.”​—SUMU 31:7.

Kumbi chilipu cho chingachitika pa umoyu widu asani taziŵa kuti Chiuta ngwakukhumbisiska kuti tikondwengi ndipuso kuti wawona vo vititichitikiya chifukwa chakuti watitiyanja? Tikayika cha kuti chilipu nadi. Hannah * yo waja ku England wangukamba kuti:

“Nyengu zinandi ndawonanga kuti Yehova wandiyanjanga cha, ndipuso kuti mapempheru ngangu ngamukikanga cha. Ndaŵanaŵananga kuti ivi vandichitikiyanga chifukwa chakuti ndenga ndi chivwanu chimana. Ndawonanga so kuti Chiuta watindilanga kweniso kuti watoliyaku kanthu cha chifukwa chakuti ndenga wambula kukhumbika. Kukamba uneneska, ndawonanga nge kuti Chiuta watindiŵanaŵaniya cha.”

Kweni pasonu panu, Hannah wakayikiya so cha kuti Yehova watimuŵanaŵaniya kweniso watimuyanja. Ntchinthu wuli chingumuwovya kuti wasinthi mo wawoniyanga? Iyu wangukamba kuti: “Pangujumpha nyengu yitali kuti ndisinthi. Ndikumbuka nkhani yinyaki ya m’Bayibolu yo ndinguvwisiya vyaka vinandi vo vajumpha, yo yakambanga vakukwaskana ndi sembi yaku Yesu. Nkhani yeniyi yingundikwaska ukongwa ndipu yingundiwovya kusimikiza kuti Yehova watindiyanja. Asani pempheru langu lamukika, kanandi ndaliyanga chifukwa ndaziŵanga kuti Yehova watindiyanja. Kusambira Bayibolu kweniso kusanirika pa maunganu nga Chikhristu, vandiwovya kusambira vinandi vakukwaskana ndi Yehova, kuziŵa mijalidu yaki kweniso kuti iyu watitiŵanaŵaniya. Sonu ndiwona mo Yehova watindiwovye kweniso kuti watitiyanja ukongwa taŵanthu ndipuso kuti ngwakukhumbisiska kuwovya munthu weyosi pakuyija.”

Vo Hannah wangukamba vakuchiska ukongwa. Kweni, kumbi mungasimikizga wuli kuti Chiuta wavwisa mo muvwiya kweniso kuti wakumbuka mo mwavwiyanga nyengu yinyaki kuvuli? Tikambiskanengi fumbu lenili mu nkhani yakulondopu.