O ne “A Tswelela a Gola fa Pele ga ga Jehofa”
Etsa Tumelo ya Bone
O ne “A Tswelela a Gola fa Pele ga ga Jehofa”
SAMUELE o ne a leba difatlhego tsa batho ba gagabo. Setšhaba se ne se phuthegile kwa motseng wa Gilegala se laetswe go dira jalo ke monna yono yo o ikanyegang yo e neng e le moporofeti e bile e le moatlhodi ka dingwaga di le dintsi. E ne e le kgwedi ya Motsheganong kgotsa Seetebosigo mo khalendareng ya segompieno; paka e pula e sa neng ka yone e ne e setse e simolotse. Mo kgaolong eno, masimo a korong a ne a setse a siametse go ka rojwa. Boidiidi jwa batho bo ne jwa didimala. Samuele o ne a ka fitlhelela dipelo tsa bone jang?
Batho ba ne ba sa tlhaloganye gore boemo jwa bone bo ne bo le masisi go le kana kang. Ba ne ba batla gore ba busiwe ke kgosi ya motho. Ba ne ba sa tlhaloganye gore ba ne ba tlontlolotse Modimo wa bone e bong Jehofa le moporofeti wa gagwe. Tota e bile ba ne ba gana Jehofa, Kgosi ya bone! Samuele o ne a ka dira eng go ba tlhotlheletsa gore ba ikwatlhaye?
Samuele o ne a raya boidiidi a re: “Ke tsofetse e bile ke tlhogoputswa.” E re ka a ne a setse a na le moriri o mosweu, seo se ne se dira gore mafoko a gagwe a nne botlhokwa le go feta. Go tswa foo o ne a re: “Ke tsamaile fa pele ga lona go tloga bosheng jwa me go fitlha mo letsatsing leno.” (1 Samuele 11:14, 15; 12:2) Tota le fa Samuele a ne a tsofetse, o ne a sa lebala nako ya fa a ne a sa le mosha. O ne a sa ntse a gakologelwa sentle dilo tse di neng tsa direga mo bosheng jwa gagwe. Ditshwetso tse a neng a di dira ka nako eo, fa a ne a sa le mosimanyana, di ne tsa dira gore a tshele botshelo jo bo bontshang gore o na le tumelo le gore o ineetse mo Modimong e bong Jehofa.
Gangwe le gape, Samuele o ne a tshwanetse go nonotsha tumelo ya gagwe le go dira gore a tswelele a na le yone le fa a ne a tshela mo gare ga batho ba ba neng ba se na tumelo e bile ba sa ikanyege. Le gompieno go nna le tumelo e e nonofileng ke kgwetlho ka gonne re tshela mo lefatsheng le le se nang tumelo e bile le sa ikobele melao ya Modimo. Mma re bone gore re ka ithuta eng mo sekaong sa ga Samuele, go simolola ka nako ya fa a sa le mosimanyana.
“A Direla fa Pele ga ga Jehofa, e le Mosimane”
Samuele o ne a godisiwa ka tsela e e sa tlwaelegang. Ka bonako fela fa a sena go kgwisiwa, gongwe a le dingwaga di ka nna nnè, o ne a simolola go direla Jehofa tirelo e e boitshepo kwa motlaaganeng kwa Shilo, mo e ka nnang dikilometara di le 30 go tswa kwa gagabo kwa Rama. Batsadi ba gagwe e bong Elekana le Hana, ba ne ba neela Jehofa morwaabone gore a dire tiro e e kgethegileng e le Monasirite botshelo jotlhe jwa gagwe. * A seno se raya gore batsadi ba ga Samuele ba ne ba mo latlhile e bile ba sa mo rate?
Nnyaa le e seng! Ba ne ba itse gore morwaabone o ne a tla tlhokomelwa sentle kwa Shilo. Ga go pelaelo gore Moperesiti yo Mogolo e bong Eli o ne a tlhokometse gore dilo di tsamaye sentle ka gonne Samuele o ne a dira mmogo le ene. Gape go ne go na le basadi ba le mmalwa ba ba neng ba direla kwa motlaaganeng, ba direla ka tsela e e rulagantsweng sentle.—Ekesodo 38:8.
Mo godimo ga moo, Hana le Elekana ga ba a ka ba lebala ngwana wa bone yo o rategang wa leitibolo yo o ileng a tsholwa ka gonne Jehofa a ile a araba thapelo. Hana o ne a kopile ngwana wa mosimane mo Modimong mme a solofetsa Modimo gore o tla mo neela morwa yoo gore a dire tirelo e e boitshepo botshelo jotlhe jwa gagwe. Ngwaga le ngwaga fa ba ya
kwa motlaaganeng, Hana o ne a tlela Samuele seaparo se sesha se se se nang mabogo se a neng a tla se dirisa fa a direla mo motlaaganeng. Ga go pelaelo gore mosimanyana o ne a itumelela maeto ao. Tota e bile o ne a gola sentle ka go bo batsadi ba gagwe ba ne ba mo kgothatsa ka lorato le go mo kaela fa ba ntse ba mo ruta gore go direla Jehofa mo lefelong leo le le kgethegileng ke tshiamelo.Gompieno batsadi ba ka ithuta dilo di le dintsi mo go Hana le Elekana. Go tlwaelegile gore fa batsadi ba godisa bana ba tlhome mogopolo fela mo dilong tsa senama tse bana ba bone ba di tlhokang mme ba itlhokomolosa tse ba di tlhokang mo semoyeng. Batsadi ba ga Samuele bone ba ne ba dira gore dilo tsa semoya di tle pele, mme seo se ne sa tlhotlhetsa tsela e Samuele a neng a tla gola ka yone.—Diane 22:6.
Re ka akanya ka mosimane yono a gola e bile a tsamayatsamaya mo dithoteng tsa kwa Shilo. Fa a ntse a lebile kwa tlase kwa motseng le kwa mokgatsheng o o neng o le mo letlhakoreng le lengwe la motse, pelo ya gagwe e tshwanetse ya bo e ne e phophoma ka boitumelo e bile a le motlotlo fa a bona motlaagana wa ga Jehofa. Motlaagana oo e ne e le lefelo le le boitshepo ruri. * Moshe o ne a laetse gore o agiwe dingwaga di le 400 pelenyana ga moo, mme e ne e le lone fela lefelo la kobamelo e e itshekileng ya ga Jehofa mo lefatsheng lotlhe.
Samuele yo mmotlana o ne a rata motlaagana fela thata. Re bala jaana mo pegong e a neng a e kwala moragonyana: “Samuele o ne a direla fa pele ga ga Jehofa, e le mosimane, a ikgatlhile ka khiba ya leloba.” (1 Samuele 2:18) Seaparo se se se nang mabogo se e neng e se sa maemo e ne e le sesupo sa gore Samuele o ne a thusa baperesiti mo motlaaganeng. Tota le fa e ne e se mongwe wa baperesiti, Samuele o ne a na le ditiro dingwe tse a neng a di dira tse di jaaka gore mo mosong a bule dikgoro tsa lolwapa lwa motlaagana le go thusa Eli yo o tsofetseng. Tota le fa a ne a itumelela ditshiamelo tseno, fa nako e ntse e tsamaya pelo ya gagwe e e phepa e ne e tla tshwenyega. Go ne go na le sengwe se se sa tsamayeng sentle gotlhelele mo ntlong ya ga Jehofa.
O ne A Nna a le Phepa mo Gare ga Batho ba ba Bosula
Fa Samuele a sa le mosha o ne a bona batho ba dira boikepo le tlolomolao. Eli o ne a na le barwa ba le babedi e bong Hofeni le Finease. Pego ya ga Samuele e balega jaana: “Bomorwa Eli e ne e le banna ba ba se nang molemo wa sepe; ba ne ba sa tlotle Jehofa.” (1 Samuele 2:12) Dintlha tseno tse pedi tse di mo temaneng eno di a dumalana. Hofeni le Finease e ne e le “banna ba ba se nang molemo wa sepe”—mo go rayang gore e ne e le “barwa ba ba nyatsegang”—ka gonne ba ne ba sa tlotle Jehofa. Ba ne ba se na sepe le melao ya gagwe e e siameng le dilo tse a di batlang. Seo ke sone se neng se dira gore ba dire maleo a mangwe gape.
Molao wa Modimo o ne o tlhamaletse fa o bua ka ditiro tse baperesiti ba neng ba tshwanetse go di dira le kafa ba neng ba tshwanetse go ntsha ditlhabelo ka gone kwa motlaaganeng wa gagwe. Le gone e le ka lebaka le le utlwalang! Ditlhabelo tseo di ne di emela dithulaganyo tsa Modimo tsa go itshwarela maleo a batho gore Modimo a ba amogele mme ba bone masego le kaelo ya gagwe. Le fa go ntse jalo, Hofeni le Finease ba ne ba dira gore baperesiti ba bangwe ba tlontlolole thulaganyo eo fela thata. *
Akanya Samuele yo mmotlana a lebile, a gakgamaletse batho ba dira dilo tse di bosula jalo ba sa kgalemelwe. Ke batho ba le kae ba a neng a ba bone—bahumanegi, batho ba maemo a a kwa tlase, ba ba gateletsweng—ba tla kwa motlaaganeng o o boitshepo ba solofetse gore ba tla gomodiwa le go nonotshiwa semoyeng, mme ba bo ba tsamaya ba swabisitswe, ba utlwisitswe botlhoko kgotsa ba tlontlolotswe? Mme o ne a ikutlwa jang fa a ne a lemoga gore Hofeni le Finease ba ne ba itlhokomolositse 1 Samuele 2:22) Gongwe o ne a solofetse gore Eli o ne a tla tsaya kgato.
le melao ya ga Jehofa ya boitsholo jwa tlhakanelodikobo, e re ka ba ne ba tlhakanela dikobo le bangwe ba basadi ba ba neng ba direla kwa motlaaganeng? (Eli ke ene a neng a ka kgona go baakanya bothata jono jo bo neng bo gola. E re ka e ne e le moperesiti yo mogolo, o ne a ikarabela ka se se neng se direga kwa motlaaganeng. E re ka e ne e le rre, o ne a na le boikarabelo jwa go kgalemela bomorwawe. Mo godimo ga moo, ba ne ba ikutlwisa botlhoko e bile ba utlwisa batho ba bangwe ba bantsi mo nageng eo botlhoko. Le fa go ntse jalo, Eli o ne a paletswe, jaaka rre le moperesiti yo mogolo. O ne a kgalemela bomorwawe a sa gagamatsa letsogo. (1 Samuele 2:23-25) Mme bomorwawe ba ne ba tlhoka go kgalemelwa thata. Ba ne ba dira maleo a a neng a dira gore ba tshwanelwe ke loso!
Boemo joo bo ne jwa felela ka gore Jehofa a romele “monna wa Modimo,” moporofeti yo o sa umakiwang ka leina, kwa go Eli ka molaetsa o o maatla wa katlholo. Jehofa o ne a bolelela Eli jaana: “O nna o tlotla bomorwao go mpheta.” Modimo o ne a bolelela pele gore bomorwa Eli ba ba boikepo ba ne ba tla swa ka letsatsi le le lengwe le gore lelapa la ga Eli le ne le tla boga, le e leng go latlhegelwa ke tshiamelo ya lone ya go nna baperesiti. A tlhagiso eo e e maatla e ne ya dira gore go nne le diphetogo mo lelapeng leo? Pego eno ga e re senolele gore go ne ga nna le phetogo.—1 Samuele 2:27–3:1.
Dilo tseno tsotlhe tse di sa siamang di ne di ama Samuele yo mmotlana jang? Mo pegong eno e e sa itumediseng, re tla re utlwa dilo tse di itumedisang, dikgang tse di molemo tsa kafa Samuele a ileng a gola a bo a gatela pele ka teng. Gakologelwa gore mo go 1 Samuele 2:18, re bala gore Samuele ‘o ne a direla ka boikanyegi fa pele ga ga Jehofa, e le mosimane.’ Tota le fa Samuele a ne a sa le mmotlana o ne a dira gore selo sa botlhokwa mo botshelong jwa gagwe e nne go direla Modimo. Mo go temana 21 ya kgaolo eo, re bala ka sengwe se se nametsang pelo le go feta: “Mosimane Samuele a tswelela a gola fa pele ga ga Jehofa.” Fa a ntse a gola, kamano ya gagwe le Rraagwe yo o kwa legodimong e ne ya nonofa. Go nna le kamano e e gaufi jalo le Jehofa go ka re sireletsa mo mekgweng epe fela e e bosula.
Go ne go ka nna motlhofo gore Samuele a akanye gore e re ka moperesiti le bomorwawe ba ne ba leofa, le ene o ne a ka itirela maratwaepelo. Le fa go ntse jalo, fa batho ba dira dilo tse di sa siamang, go akaretsa le ba ba nang le taolo, seo ga se seipato sa gore re leofe. Gompieno basha ba le bantsi ba Bakeresete ba latela sekao sa ga Samuele e bile ba tswelela ba “gola fa pele ga ga Jehofa”—tota le fa batho ba ba tshelang le bone ba sa ba tlhomele sekao se se molemo.
Go itshwara sentle ga ga Samuele go ne ga mo thusa jang? Re bala jaana: “Mo nakong eno yotlhe mosimane Samuele o ne a ntse a golela pele e bile a ratega mo ponong ya ga Jehofa le ya batho.” (1 Samuele 2:26) Ka jalo Samuele o ne a ratiwa ke batho, bogolo jang ba ba neng ba amega ka ene. Jehofa le ene o ne a rata mosimane yono ka ntlha ya go bo a ikanyega. Gape Samuele o ne a itse gore Modimo wa gagwe o ne a tla tsaya kgato kgatlhanong le bosula jotlhe jo bo neng bo dirwa kwa Shilo, le fa gone a ne a ka tswa a ipotsa gore o tla dira seo leng.
“Bua, Gonne Motlhanka wa Gago o Reeditse”
Bosigo bongwe dipotso tsa ga Samuele di ne tsa arabiwa. Masa a ne a tloga a sa mme go ne go le lefitshwana; lesedinyana la lebone le legolo la mogope le ne le sa ntse le tuka. Samuele o ne a utlwa lentswe le le neng le bitsa leina la gagwe. O ne a akanya gore o ne a bidiwa ke Eli, yo jaanong a neng a tsofetse thata e bile a batla a foufala. Samuele o ne a tsoga a bo “a sianela” kwa monnamogolong. A o ka akanya ka leitlho la mogopolo o bona mosimane a tabogela kwa go Eli a sa rwala sepe mo dinaong? Go a itumedisa go lemoga gore Samuele o ne a tlotla Eli e bile a le pelonomi mo go ene. Le fa Eli a ne a na le maleo a mantsi jalo, e ne e sa ntse e le moperesiti yo mogolo wa ga Jehofa.—1 Samuele 3:2-5.
Samuele o ne a tsosa Eli a re: “Ke fano, gonne o mpiditse.” Eli o ne a re ga a mmitsa a bo a re a ye go robala. Mme gone, go ne ga direga se se tshwanang ka makgetlho a mangwe a mabedi! Labofelo Eli o ne a lemoga gore go ne go direga eng. E ne e setse e le lobaka Jehofa a sa bue le batho ba gagwe ka ponatshegelo kgotsa molaetsa wa boporofeti, mme re ka tswa re lemoga lebaka la seo. Le fa go ntse jalo, Eli o ne a itse gore Jehofa o simolola go bua le bone—jaanong a bua le mosimane yono! Eli o ne a bolelela Samuele gore a ye go robala a bo a mo ruta gore a arabe jang kafa go tshwanetseng. Samuele o ne a reetsa. Kgabagare o ne a utlwa lentswe le bitsa: “Samuele, Samuele!” Mosimane o ne a araba jaana: “Bua, gonne motlhanka wa gago o reeditse.”—1 Samuele 3:1, 5-10.
Labofelo Jehofa o ne a na le motlhanka yo o reetsang kwa Shilo. Samuele o ne a tswelela a reetsa botshelo jotlhe jwa gagwe. A le wena o dira jalo? Ga re a tshwanela go letela lentswe le le nang le maatla a a fetang a motho gore le bue le rona bosigo. Gompieno, re ka re re utlwa lentswe la Modimo ka metlha. Le mo Lefokong la gagwe le le feletseng e leng Baebele. Fa re nna re reetsa Modimo le go dira se a se batlang, tumelo ya rona e tla gola le e leng go feta. Ke sone se se neng sa direga ka Samuele.
Bosigo joo bo ne bo le botlhokwa thata mo botshelong jwa ga Samuele ka gonne o ne a simolola go itse Jehofa ka tsela e e kgethegileng, a simolola go nna moporofeti le mmueledi wa Modimo. Kwa tshimologong, mosimane o ne a tshaba go bolelela Eli molaetsa wa ga Jehofa, ka gonne e ne e le polelelopele ya bofelo ya gore se se porofetilweng malebana le lelapa la gagwe se ne se tloga se direga. Le fa go ntse jalo, Samuele o ne a nna pelokgale a bolelela Eli molaetsa mme Eli o ne a ikokobetsa a bo a amogela katlholo ya Modimo. Go ise go ye kae, sengwe le sengwe se Jehofa a neng a se buile se ne sa diragadiwa. Baiseraele ba ne ba lwa le Bafilisitia mme Hofeni le Finease ba ne ba bolawa ka letsatsi le le lengwe. Eli ene o ne a swa fa a sena go utlwa gore letlole le le boitshepo la ga Jehofa le ne le thopilwe.—1 Samuele 3:10-18; 4:1-18.
Le fa go ntse jalo, tsela e e molemo e Samuele a neng a itsege ka yone e le moporofeti yo o ikanyegang e ne ya nna ya gola. Pego ya re: “Jehofa ka nosi a itshupa a na le ene,” a tswelela a dira gore go se nne le boporofeti bope jwa ga Samuele jo bo sa diregeng.—1 Samuele 3:19.
“Samuele a Biletsa Kwa go Jehofa”
Le fa go ntse jalo, a seno se raya gore Baiseraele ba ne ba etsa sekao sa ga Samuele, ba bo ba nna batho ba ba ikanyegang ba ba ratang dilo tsa semoya? Nnyaa. Fa nako e ntse e ya, ba ne ba dira tshwetso ya gore ga ba tlhole ba batla moporofeti yo o neng a tla ba atlhola. Ba ne ba batla go tshwana le ditšhaba tse dingwe e bile ba batla go busiwa ke kgosi ya motho. Samuele o ne a ba naya se ba neng ba se batla, a kaelwa ke Jehofa. Mme o ne a tshwanelwa ke go bolelela Baiseraele gore boleo jwa bone bo ne bo le masisi go le kae. Ba ne ba sa gane moporofeti yono fela mme
ba ne ba gana Jehofa ka boene! Ka jalo o ne a biletsa batho kwa Gilegala.A re reetseng ka tlhoafalo nako eo e e thata fa a ne a bua le Baiseraele kwa Gilegala. Fa a le koo, Samuele yo o tsofetseng o ne a gopotsa Baiseraele dilo tse di molemo tse a neng a di dirile tse di bontshang gore o a ikanyega. Go tswa foo re bala jaana: “Samuele a biletsa kwa go Jehofa.” O ne a kopa gore Jehofa a tlise ditumo tsa maru.—1 Samuele 12:17, 18.
Ditumo tsa maru? Ka paka e go sa neng pula ka yone? Seo se ne se gakgamatsa! Fa e le gore go ne go na le batho ba ba tshwayang diphoso kgotsa ba ba sotlang, ga ba a ka ba kgona le go digela mafoko a bone. Ka tshoganyetso fela loapi lo ne lwa fifala ka ntlha ya maru. Diphefo di ne tsa tsubutla mo masimong a korong. Go ne ga utlwala modumo o o boitshegang wa ditumo tsa maru. Mme pula ya na. Batho ba ne ba dira eng? “Batho botlhe ba boifa Jehofa le Samuele thata.” Kgabagare ba ne ba lemoga gore ba dirile boleo jo bo masisi go le kana kang.—1 Samuele 12:18, 19.
E ne e se Samuele yo o neng a fitlhelela dipelo tsa batsuolodi bano mme e ne e le Modimo wa gagwe e bong Jehofa. Samuele o ne a bontsha tumelo mo Modimong wa gagwe go tloga a sa le mosha go fitlha a tsofala. Mme Jehofa o ne a mo segofatsa. Le gompieno Jehofa ga a fetoga. O ntse a ema nokeng batho ba ba etsang tumelo ya ga Samuele.
[Dintlha tse di kwa tlase]
^ ser. 8 Banasirite ba ne ba dirile maikano a a neng a akaretsa gore ba se ka ba nwa bojalwa le gore ba se ka ba beola moriri. Maikano a ba le bantsi e ne e le a lobaka lo lo rileng, mme ba le mmalwa jaaka Samesone, Samuele le Johane Mokolobetsi ba ne ba nna Banasirite botshelo jwa bone jotlhe.
^ ser. 12 Lefelo le le boitshepo le ne le le khutlonnètsepa, e le mogope o mogolo o o dirilweng ka logong. Le fa go ntse jalo, go ne go dirisitswe didirisiwa tsa maemo a a kwa godimo—matlalo, matsela a a kgabisitsweng bontle le magong a a jang madi a mantsi a a manegilweng ka selefera le gauta. Lefelo le le boitshepo le ne le beilwe mo lolwapeng lo lo khutlonnètsepa lo lo neng lo na le sebeso se sentle sa ditlhabelo. Fa nako e ntse e ya go lebega go ile ga dirwa diphaposi go bapa le motlaagana gore di dirisiwe ke baperesiti. Go lebega Samuele a ne a robala mo go nngwe ya diphaposi tseno.
^ ser. 16 Pego eno e re naya dikai di le pedi tsa dilo tse di tlontlololang tse ba neng ba di dira. Sa ntlha, Molao o ne o bontsha ka tlhamalalo gore ke dikarolo dife tsa setlhabelo se se ntshiwang tse di neng di tla jewa ke moperesiti. (Duteronome 18:3) Le fa go ntse jalo, fa ba le kwa motlaaganeng, baperesiti ba ba boikepo ba ne ba dira se se farologaneng. Ba ne ba laela batlhokomedi ba bone gore ba tsenye foroko mo pitseng e tona ya nama e e bedisiwang ba bo ba itseela se foroko e neng e ka tla ka sone! Sa bobedi, fa batho ba ne ba tlisa ditlhabelo tsa bone gore di fisiwe mo motlaaganeng, baperesiti ba ba boikepo ba ne ba dira gore motlhokomedi a kgerise motho yo o neelang tshupelo, a mo tseele nama e tala le e leng pele mafura a setlhabelo seo a ntshediwa Jehofa tshupelo.—Lefitiko 3:3-5; 1 Samuele 2:13-17.
[Setshwantsho mo go tsebe 17]
Le fa Samuele a ne a boifa, ka boikanyegi o ne a bolelela Eli molaetsa wa ga Jehofa wa katlholo
[Setshwantsho mo go tsebe 18]
Samuele o ne a rapela ka tumelo mme Jehofa o ne a araba ka ditumo tsa maru