Mukaddes Kitapda ýewreýçe «nefeş», grekçe «psihi» diýen sözler «jan» diýip terjime edilýär. Bu söz göni manyda ýewreýçe «dem alýan jan», grekçe bolsa «ýaşaýan jan» diýen manyny berýär. a Jan — janly organizmiň içindäki ölenden soň ýaşamagyny dowam edýän zat däl-de, adamyň we haýwanyň özi. Geliň, Mukaddes Kitapda munuň nädip görkezilýändigine seredeliň:

•   Ýehowa Hudaý ilkinji ynsan Adam atany ýaradanda, Mukaddes Kitapda: «Adam janly barlyk boldy» diýilýär (1 Musa 2:7). Adam ata jan berilmedi, onuň özi diri jan, ýagny adam boldy.

•   Mukaddes Kitapda janyň işläp, iýip-içip, kanunlara gulak asyp we ölä galtaşyp bilýändigi aýdylýar (3 Musa 5:2; 7:20; 23:30; 5 Musa 12:20; Rimliler 13:1). Bularyň ählisini adamyň bir bölegi däl-de, onuň özi edýär.

Jan ölmeýärmi?

 Ýok, jan ölýär. Mukaddes Kitapda onuň ölýändigini görkezýän birnäçe aýatlar bar. Aşakda olaryň käbiri getirilen:

•   «Günä eden adam ölmelidir» (Hyzkyl 18:4, 20).

•   Gadymy Ysraýylda agyr günä eden adam «öz halkynyň arasyndan kowlup çykarylýardy» (2 Musa 12:15, 19; 3 Musa 7:20, 21, 27; 19:8). Şeýle adam «ölüme höküm edilýärdi» (2 Musa 31:14).

•   Mukaddes Kitabyň käbir aýatlarynda ölen adamyň jesedine göni manyda «öli» ýa-da «jeset» diýip aýdylýar (3 Musa 21:11; 4 Musa 6:6). Mukaddes Kitabyň köp terjimelerinde bu aýatlarda «ölen beden» ýa-da «ölen adam» diýen jümleler ulanylsa-da, asyl nusgadaky ýewreý dilinde «nefeş», ýagny «jan» diýen söz ulanylýar.

«Jan» sözi «ýaşaýyş» diýmegi aňladýar

 Mukaddes Kitapda «jan» sözüniň käte «ýaşaýyş» diýen manysy hem ulanylýar. Meselem, Eýýup 33:22-de ýewreýçe «jan» («nefeş») sözi «ýaşaýyş» diýen manyda ulanylýar. Şeýle-de Mukaddes Kitapda adamyň janyny, ýagny ýaşaýşyny howp astyna salyp ýa-da ýitirip bilýändigi aýdylýar (2 Musa 4:19; Serdarlar 9:17; Filipililer 2:30).

 «Jan» diýen söz 1 Musa 35:18-de aýdylyşy ýaly, adamdan «janyň çykýandygyna» düşünmäge kömek edýär. Bu göçme manyda adamyň ýaşaýşynyň tamamlanýandygyny görkezýär. Käbir terjimelerde 1 Musa 35:18-de: «Ol soňky gezek dem aldy» diýilýär («Good News Translation», «New Jerusalem Bible»).

Ölmeýän jan baradaky taglymat nireden gelip çykan?

 Hristian dininiň wekilleri ölmeýän jan baradaky taglymaty Mukaddes Kitapdan däl-de, gadymy grek filosofiýasyndan alypdyr. Mukaddes Kitabyň bir ensiklopediýasynda şeýle diýilýär: «Jan bilen teniň hersi aýry zat bolsa-da, Mukaddes Kitapda olaryň arasynda tapawudyň bardygy aýdylmaýar» («The Grote Winkler Prins»). Şeýle-de başga bir ensiklopediýada: «Hristianlaryň jan bilen teni tapawutlandyryp öwredýän düşünjesi gadymy grek filosofiýasyndan gelip çykypdyr» diýilýär («The Encyclopædia Britannica»).