Hen Kwagh Sha ‘Mpase U Mimi’ La
Hen Kwagh Sha ‘Mpase U Mimi’ La
“U ngu a mpase u kwaghfan man mimi ken atindi.”—ROM. 2:20.
KER MBAMLUMUN SHA MBAMPIN MBAN:
Iniav mbi Tindi u Mose tese ér i naan la lu tesen nyi?
Iniav mbigen mbi Mbakristu ve ne nyian la mbi kwaghmôm a iniav mbigen mbi Mbaiserael naan la nena?
Ka nyi ia na ve Aôndo una lumun ma nagh shin una venda ku?
1. Doo u a gba se ishima u kaven inja i Tindi u Mose la sha ci u nyi?
LUUN er ka ngeren mba jijingi mgbegha apostoli Paulu nger la ga yô, ma i taver se u kaven inja i akaa agen kpishi ken Tindi u Mose la. U tesen ikyav yô, ken washika u Paulu nger hen Mbaheberu la, a pase wang er Yesu, u a lu ‘zegepristi u jighjigh’ la yange fatyô u ‘nan iwom’ kwa môm vough, nahan hingir u mba ve ne nagh nagh kura jighjigh yô vea “zua a mpaa u tsôron” yô. (Heb. 2:17; 9:11, 12) Paulu pase ér tabernakel lu di “mure u akaa a Sha” tsô, shi a pase ér Yesu hingir ishuul i “ikyuryan i hemban doon” a ikyuryan i Mose lu ishuul ị i̱ la. (Heb. 7:22; 8:1-5) Sha ayange a Paulu la, mbampase mba sha kwagh u Tindi lu Mbakristu a inja kpishi, man nyian kpa kape i lu je la. Mbampase mbara ka ve wase se se hemba kaven mluainja u akaa a Aôndo a ne se la.
2. Mbakristu mba ve lu Mbayuda la yange ve hemba atôatyev sha nyi?
2 Shighe u Paulu nger Mbakristu mba ken gar u Roma washika la, mkaanem nam ma gen ken washika la lu sha ci u mba ken tiônnongo mba ve lu mar u Mbayuda shi i tese ve Tindi u Mose la. Yange kaa ér, er ve hoghol a Tindi u Aôndo la yô, mba sha ian i lun a “mpase u kwaghfan man mimi ken atindi.” Er Mbakristu mba ve lu Mbayuda mbara kav inja i ‘mpase u mimi’ la shi ve lu a icivir sha mi kpaa yô, kwagh la wase ve u tesen ior mba yange ve fa kwagh u Tindi u Yehova ga la shi tan ve iwanger sha mi, er Mbayuda mba jighjigh mba ve lu cii man shighe ve la vanden eren nahan.—Ôr Mbaromanu 2:17-20.
UMURE MBA NAGH KU YESU
3. Se zua a iwasen sha u henen kwagh u iniav mbi Mbayuda mba tsuaa mbara naan la nena?
3 Mpase u mimi u Paulu ôr kwagh na la ngu wasen se u kaven mbaawashima mba Yehova her. Akaawan a ken Tindi u Mose la nga a inja nyian kpaa. Nahan yô, se time nen sha kwagh môm ken tindi la, se nenge er iniav mbi nan man uiyua mba eren yange za a Mbayuda mba hiden a iyol ijime hen Kristu shi wase ve u kaven kwagh u Aôndo soo ér ve er yô. Shi er kwagh u Yehova a soo ér mba civir un ve eren la a gem ga yô, shi se nenge ér atindi a Aôndo yange na Mbaiserael sha kwagh u iniav mbi nan man uiyua mba eren la vea wase se u karen fan gbenda u se civir Aôndo la.—Mal. 3:6.
4, 5. (a) Tindi u Mose la yange umbur ior mba Aôndo nyi kwagha? (b) Tindi u Aôndo wa sha kwagh u iniav la lu mure u nyi?
4 Atindiakaa kpishi ken Tindi u Mose la yange umbur Mbayuda er ve lu mbaasorabo yô. U tesen ikyav yô, yange or a bende a ikyom-or yô, i gba u nana wanger iyol i nan. Sha nahan yô, yange or a bende a ikyom yô, i sôngo bua u nyian, u a lu a ihyogholough iyol ga yô, i nande sha usu. Nahan i ver mtwem nam sha ci u “mngerem ma wanger kwagh a min,” shighe u or hôngor iyol i nan yô, i mishi nan iyol sha iyange i sha utar man i sha utaankaruhar la sha u wanger nan. (Num. 19:1-13) U̱ umbur Mbayuda ér mba i mar ve cii yange ve due a isholibo man myen yô, shighe u kwase nan mar wan yô, nan kera lu wang ga shighe a kar, nahan i gba u nana za na nagh sha u wanger iyol i nan.—Lev. 12:1-8.
5 Yange i gba u a na iniav sha uile ken mbamlu kposo kposo hanma iyange sha u nan iwom sha asorabo. Or u civir Aôndo yange nana fa shin nana fa ga kpa, iniav mbira kua mbi i va naan ken tempel u Yehova la lu “mure” u nagh ku Yesu ku vough kura.—Heb. 10:1-10.
MNENGE U VOUGH SHA KWAGH U INIAV MBI NAN
6, 7. (a) Ka nyi yange gba u Mbaiserael vea umbur shighe u ve lu tsuan nagh ku vea na Yehova, man kwagh la lu tesen nyi? (b) Ka mbampin mba nyi se fatyô u pinen ayol a ase?
6 Yehova yange wa Mbaiserael tindi ér ve naan nagh sha ilev mbi “tsembelee,” i de lu mbi pirin ashe shin sombon shin keer shin lun a angev ga. (Lev. 22:20-22) Mbaiserael yange vea naan Yehova nagh sha atam a ikyon shin sha samuyia yô, i gba u vea na “iyiav mbi tsutswav,” vea na Yehova “kwagh u a hembe doon cii” la. (Num. 18:12, 29) Iniav mbi yange vea na sha kwagh u a hembe doon ga cii, Yehova a lumun mbi ga. Iniav mbi gba u Mbaiserael vea naan sha ilev mbi lun a ihyogholough ga la lu tesen nagh ku Yesu ku vough kura. Shi mbi lu tesen ér Yehova una na nagh sha kwagh u hemban doon man u a hembe kôron un iyol cii la, sha u yiman uumace sha ikyev i isholibo man ku.—Lev. 22:20-22.
7 Yange or u nan nagh la nana lu a iwuese sha uerdoo mba Yehova a nan sha mimi yô, i saan nan iyol u tsuan kwagh u a hembe doon ken akaa a nan lu a mi la nan un. Ka or u nan nagh la yange i gba u nana tsua imba nagh ku nana na la ye. Nahan kpa, yange nan fa ér aluer nan na kwagh u lun a ihyogholough iyol yô, a doo Aôndo a nan ga, sha ci u kwagh la una tese ér nana nenge ér nagh ku nan ka kwagh u i gbe u a eren keke tsô, shin ka ikyav je kpaa. (Ôr Malaki 1:6-8, 13.) Doo u kwagh ne una na se hen sha gbenda u se lu civir Aôndo la, se pine ayol a ase ser: ‘Ka mnenge u nyi m lu civir Yehova a mini? Doo u me hide me sôr gbenda u m civir Aôndo man awashima u m civir un a mi laa?’
8, 9. Gbenda u Mbaiserael naan Yehova iniav la tese se nyi?
8 Mbaiserael yange ve na nagh sha asema a ve, sha u tesen iwuese hen Yehova. Shin ve na nagh sha asema a ve sha u sônon Yehova ér a lumun ve. Sha nahan yô, yange i taver ve u tsuan kwagh u hemban doon cii, nan Yehova nagh a mi ga. Yange i saan ve iyol u nan Yehova nagh sha akaa ve a hemban doon cii la. Mbakristu mba ne iniav sha uile nyian er Tindi u Mose tese nahan ga, kpa mba ne nagh sha u eren tom a shighe ve man agee a ve man akaa a ve cii sha u civir Yehova. Apostoli Paulu ôr kwagh u ‘pasen iti i Aôndo ken igbar’ man “u panden [akaa ase] karen ior” ér ka iniav mbi doon Aôndo. (Heb. 13:15, 16) Gbenda u ior mba Yehova ve eren akaa ne la, tese iwuese i ve lu a mi sha akaa a Aôndo a ne ve la. Nahan doo u se time sha gbenda u se nengen mcivir u Aôndo la man ityôkyaa i se civir un la, er Mbaiserael kpa yange gba u vea er nahan.
9 Tindi u Mose la yange tese ér aluer Oriserael er isholibo yô, nana na nagh ku isholibo shin nagh ku iboogh. Er gba u Mbaiserael vea naa iniav mbin keng yô, u hen wer yange a taver ve u nan mbi sha asema a vee? (Lev. 4:27, 28) Aluer ve soo u zan hemen a ikyar i ve ye vea Yehova la yô, vea na mbi sha asema a ve.
10. Ka nyi alaghga a gba u Mbakristu vea er sha u hiden doon a mba se er kwagh u vihin ve laa?
10 Nyian kpa, alaghga u va kav wer kwaghôron wou vihi ma anmgbian ishima a mfe wou shio shin ci u ú hen sha mi cii u ôr ga. Alaghga ishima ia na u ibo ér we u er kwagh u shami ga. Hanma or u nan soo u civir Yehova a ishima i môm cii, nana nôngo sha afatyô u nan cii nana sôr kwagh u nan er shami ga la. Nahan a gba u ú zamber or u ú vihi nan ishima la, shin aluer u er ma isholibo i vesen yô, u ker iwasen hen mbatamen. (Mat. 5:23, 24; Yak. 5:14, 15) Kwagh ne tese ér, gba u se er kwagh ve se sôr kwagh u se er or shin Aôndo shami ga la ye. Kwagh ne ngu er nagh ku nan nahan. Ka sea kegh iyol u eren nahan yô, se hide se doo a anmgbian u se vihi nan ishima la kua Yehova kpaa, shi se lu a imoshima i dedoo. Akaa a dedoo a nga a due ken nagh ku se ne la ka a na se vangertiôr ér Yehova hemba fan kwagh u a doo sha ci wase yô.
11, 12. (a) Iniav mbi bem mbira yange mbi lu nyi? (b) Iniav mbi bem mbi a inja ken mcivir u mimi sha ayange ase ne nena?
11 Yange i nengen iniav mbigen mbi Tindi u Mose tese ér i naan la ér ka iniav mbi bem. Yange mbi tese ér or ngu ken bem a Yehova. Or u yange nan na nagh kura la, yange nan ya inyam i ilegh kira vea tsombor u nan, man alaghga yange i lu ken ma iyou i yan kwagh ker i ken tempel la. Pristi u yange nan na nagh kura kpa yange i na nan ci inyam kua upristi mbagenev mba ve eren tom ken tempel la. (Lev. 3:1; 7:31-33) Yange or na nagh sha ci u sar nan u yan ikyar i dedoo vea Aôndo. Kwagh ne lu inja er or la man tsombor u nan kua upristi mbara man Yehova mba yan iwer imôngo ken bem nahan.
12 Ma ian i icivirigh igen lu i hemban u lôhôn Yehova iwer sha injakwagh, shi un kpa lumun mlehe ne la ga. Or u nan nagh la yange nan soo ér nana na Yehova kwagh u hemban doon cii. Iniav mbi bem mbi mbi lu mpase u mimi la, lu tesen kwagh u ken hemen, ér sha nagh ku Yesu ku hemban kura, uumace mba ve soo u yan ikyar a Yehova kôôsôô, shi lun ken bem a na cii vea fatyô u eren nahan. Nyian kpa, se fatyô u yan ikyar a Yehova kôôsôô, er se lu nan nagh sha akaa ase a injaa man agee ase sha u civir un la.
INIAV MBI YEHOVA VENDA LA
13, 14. Er nan ve Yehova venda nagh ku Tor Saulu wa ishima u nan un laa?
13 Yehova yange lumun iniav mbi ior naan un sha gbenda u vough man a awashima u dedoo, er Tindi u Mose tese la. Nahan kpa, Bibilo ôr kwagh u iniav mbi Yehova yange venda yô. Lu nyi i na ve venda mbi? De se time sha kwagh u iorov uhar.
14 Profeti Samuel yange kaa a Tor Saulu ér shighe kuma u Yehova una tim Mbaamaleki yô. Nahan lu u Saulu una tim mbaihyomov mban kua ilev vev cii. Nahan kpa, Saulu hembe ityav yô, a na zwa ushoja nav de ér Agagu, tor u Mbaamaleki a lu uma. Shi Saulu tsegha ilev mbi hemban doon cii ér una za na Yehova nagh a mi. (1 Sam. 15:2, 3, 21) Tsô Yehova er nena? A venda Saulu sha ihyembeato na la. (Ôr 1 Samuel 15:22, 23.) Kwagh ne tese se nyi? A tese se ér saa se kuran atindi a Yehova ve una lumun nagh ku se ne un ye.
15. Ieren i dang i Mbaiserael mbagenev mba ve naan nagh sha ayange a Yesaia la tese nyi?
15 Takerada u Yesaia ôr se imba kwagh ne. Sha ayange a Yesaia la, Mbaiserael gbaa di nan Yehova iniav tsô, sha ci u tindi tese ér ve eren nahan. Nahan kpa, ieren ve i dang na yô, iniav vev mbira kera lu a inja ga. Yehova yange pine ve ér: “Ka nyi i gbem a iniav yenev mbi sôngon kpishi laa? Iniav mbi nanden mbi sha anomaiyôngo, man ahôm a uicighanmbaabuav duem ishima; awambe a abua man agumaiyôngo kua ukpev kpaa, kera doom ga. . . . Mayange shi de kera vaan nen a iniav sha lanshima ga; kwaghhumandoon kpaa kam kwagh u hôngorough je.” Zayol lu nyi? Aôndo kaa a ve ér: “Zum u ka nea nalegh ave a en yô, M gema M yer ne ishigh Yagh kera; zum u ne seer a seer eren mbamsen kpishi kpaa, M ver ato ga; ave a en iv a awambe. Ôô nen ayol, wanger nen ayol a en; kar nen a ifer i aeren a en sha ishigh Yagh kera; de nen akaabo a eren.”—Yes. 1:11-16.
16. Ka nyi ia na ve Aôndo una lumun ma nagh shin una venda ku?
16 Iniav mbi mba ve lu eren asorabo, ve venda u geman ishima ve naan la, yange mbi doo Yehova ishima ga. Kpa mba ve lu nôngon sha mimi ér vea kuran atindi a na la yô, ungwan mbamsen vev. Mpase u Tindi la tese ambaaior la ér mba mbaasorabo, nahan gba u a de ve isholibo ve. (Gal. 3:19) Mfe ne na yô, ve lu a ishima i vaan afanyô. Nyian kpa, gba u se kav ser kwagh gba se a nagh ku Kristu, ku kua fatyô u nan iwom sha ci u asorabo ase la. Aluer se fa kwagh ne shi se mba a iwuese sha mi yô, ‘a saan Yehova iyol’ a hanma kwagh u se ne un ken mcivir na la cii.—Ôr Pasalmi 51:17, 19.
NA NAGH KU YESU JIGHJIGH!
17-19. (a) Se tese Yehova ser se mba a iwuese sha nagh ku ipaan ku Yesu la nena ve a lu sha inja? (b) Se hen nyi ken ngeren u dondon nee?
17 Kwagh u se hembe mba ve lu uma cii man shighe u Mbakristu la a mi yô, ka sha ci u se mba nengen di a “mure” u mbaawashima mba Aôndo tsô ga, kpa se mba nengen a kwagh jim jim. (Heb. 10:1) Atindi a sha kwagh u iniav mbi nan la yange wase Mbayuda u lun a ieren i vough sha er vea ya ikyar a Yehova yô. Yange gba u vea lu a iwuese shi a sar ve u nan un kwagh u hemban doon cii, shi vea kav ér gba u a de ve asorabo ve. Nyian ne, kwagh u i pase ken Ruamabera u ken zwa Grika la wase se u fan ér Yehova una kar a isholibo kera sha nagh ku ipaan la, shi hegen je kpa, ngu a de ér se̱ lu a imoshima i wang sha ishigh nagh. Nagh ku ipaan ku Yesu na la, ka iyua i doon kpen kpen!—Gal. 3:13; Heb. 9:9, 14.
18 Nahan kpa, u ngu wer se fa di kwagh u nagh ku ipaan kura tsô maa se zua a iwasen sha mi ga. Apostoli Paulu yange nger ér: ‘Tindi lu orkuran wase u zan a vese ken Kristu sha u i̱ na se ishô sha jighjigh u nan.’ (Gal. 3:24) Shi saa jighjigh u nan la una lu a aeren kpee. (Yak. 2:26) Sha nahan yô, Paulu taver Mbakristu mba sha derianyom u hiihii, mba ve lu a mpase u kwaghfan u Tindi u Mose pase la, ér ve er tom a kwaghfan la. Vea er nahan yô, ieren ve ia zua sha akaawan a Aôndo a ve tesen la.—Ôr Mbaromanu 2:21-23.
19 Shin er i gbe u Mbakristu vea kuran Tindi u Mose nyian ga nahan kpa, saa vea naan iniav mbi Aôndo a lumun a mi yô. Se time sha gbenda u se er kwagh ne la ken ngeren u dondon ne.
[Mbampin Mba Ngeren u Henen]
[Mkaanem ma sha peeji 17 la]
Akaa a Yehova a soo ér mba civir un ve eren la nga gem ga
[Foto u sha peeji 18 la]
Wea lu sha ayange la nahan, ka nyi uile yange ma u na Yehova nagh a mi?
[Foto u sha peeji 19 la]
Mba ve ne Yehova nagh ku a soo yô, ngu a lumun ve