U Ngu Nengen a Ikyav i Tesen Ér Aôndo Ngu Hemen We Kpa?

ER MBAISERAEL lu duen ken Igipiti la, ibeenegh ki lun er ityôgh nahan sen va lu ikyua a ve, shi ki za hemen u lun a ve. A lu tugh yô, ki hingir ibeenegh ki usugh ki lun er ityôgh nahan. Mbaiserael man Mbaigipiti cii lu a vande nengen a imba kwagh ne ga. Lu kwagh u kpilighyol kpishi! Kpa kwagh ne due hana? Awashima u kwagh ne lu nyi? Hegen u kwagh ne a er i kum anyom 3,500 ne, se fatyô u henen nyi sha gbenda u Mbaiserael nengen ‘usu man ibeenegh ki lun er ityôgh’ nahan laa?—Eks. 14:24.

Mkaanem ma Aôndo pase ape ityôgh kira yange ki due yô, kua awashima u ki kpaa. Ma kaa ér: “TER kar hemen ve gbenda atetan sha ibeenegh ki lun er ityôgh nahan sha u tesen ve gbenda; tugh yô, gema lu sha usu u lun er ityôgh nahan sha u nan ve iwanger, sha er ve zenden tugh kua tetan kpaa yô.” (Eks. 13:21, 22) Yehova Aôndo hemen ior nav due a ve ken Igipiti, shi hemen ve ken taaikyôngo sha usu u lun er ityôgh nahan man ibeenegh ki lun er ityôgh nahan la. Yange gba u vea wa agoyol vea keghen a kegh sha ci u vea dondo ityôgh ki shon yô. Shighe u Mbautyaav mba Igipiti lu zendan ior mba Aôndo ityô la, ityôgh kin kar tile hen atô u Mbaiserael man Mbaigipiti, lu kuran Mbaiserael. (Eks. 14:19, 20) Er ityôgh kira tese Mbaiserael gbenda u hemban lun jighilii cii la ga nahan kpa, lu sha u dondon gbendatesen u ki la tseegh ve, vea fatyô u za nyôron ken Tar u Ityendezwa la ye.

Mlu u ityôgh kira lu a ior mba Aôndo la na ve vangertiôr ér Aôndo ngu a ve. Yange ityôgh kira tile sha ityough ki Yehova, man ashighe agen yô, Yehova a lam a ior nav ken ityôgh ki shon. (Num. 14:14; Ps. 99:7) Heela tseegh ga, ibeenegh kira lu tesen ér Mose lu or u Yehova tsua un ér a hemen ikyurior la yô. (Eks. 33:9) Ngeren u masetyô sha kwagh u mdugh u ibeenegh kira la kpa yange tese ér Yehova tsua Yosua sha u a tile sha ityough ki Mose. (Dut. 31:14, 15) Sha kpôô yô, yange gba u Mbaiserael vea fa kwagh u lu ikyav i tesen ér Aôndo ngu hemen ve shi vea dondo gbendatesen na ve, vea fatyô u nyôron ken tar u ityendezwa la ye.

Ikyav la Kera Gba Ve Kwagh Ga

A shi nan kpa, shighe u Mbaiserael hii nengen a ityôgh kira la, doo ve je zua ga. Kpa kwagh ka a er i vihi yô, ivande i Mbaiserael nengen a mi hanma shighe la va kera gba ve kwagh je u vea suur sha Yehova gbem ga. Ve laha gbendatesen u Aôndo la acin imôngo. Shighe u mbautyaav mba Mbaigipiti lu zendan ve la, ve suur sha tahav mbu Yehova lu a mi u waren ve la ga. Kpa ve gema ve tôngo ayôôso a Mose ér ngu hemen ve sha u ve za kpe yô. (Eks. 14:10-12) Yange mba yem ve shin Zegemnger u Nyian, mba peren yande la yô, ve za Mose man Aron man Yehova ivever iyol sha ci u ve hen ér ve kera mba a kwaghyan man mngerem ga. (Eks. 15:22-24; 16:1-3; 17:1-3, 7) Ukasua mba kar kpuaa yô, ve tuur Aron ken ityô, a er ve wanbua u zenaria. Nenge imba la sha wono! Hen ijiir igen i Mbaiserael haa afo yô, ve nenge a ibeenegh ki lun er ityôgh nahan, man usu u lun er ityôugh nahan, lu ikyav i Or u yange hemen ve due a ve ken Igipiti la; kpa ve hii u civir eev mbu lun a uma ga, ikyua a ijiir la, ve lu kaan ér: “Iserael, ka mbaaôndo ou mba ve dugh a we ken tar u Igipiti je ne!” Nenge imba “kwagh u ndôhôrshima kpishi” ne sha wono!—Eks. 32:4; Neh. 9:18.

Ihembeato i Mbaiserael la yange tese wang ér gbendatesen u Yehova la gba ve kwagh ga.  Zayol ve lu mnenge u sha ashe ga, kpa lu mnenge u ve lu a mi sha kwagh u akaa a ken jijingi la. Yange ve nenge a ityôgh kira, kpa hungur ve er ki til sha ityough ki gbendatesen u Yehova yô. Er ve “bam Icighan u Iserael” sha ieren ve la nahan kpa, Yehova za hemen u zungwen ve mhôônom her sha u tesen ve gbenda sha ityôgh kira zan zan ve kar nyôron ken Tar u Uityendezwa la.—Ps. 78:40-42, 52-54; Neh. 9:19.

Nenge a Ikyav i Gbendatesen u Aôndo la Nyian

Nyian ne kpa, mayange Yehova undu ior nav a u tesen ve gbenda u vea dondo la wang ga ze. Er yange soo ér Mbaiserael ve ker gbenda u vea kar sha mi la ayol a ve ga nahan, kape nyian kpa i ne se ian i keren gbenda wase u nyôr ken tar u he u uityendezwa la ga je la. Ka Yesu Kristu i ver un Orhemen u tiônnongo ye. (Mat. 23:10; Ef. 5:23) A tsua nongo u wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh, mba ve lu Mbakristu mbajighjigh mba i tsegh ve sha jijingi la, a na ve tahav. Nongo la di kpa gema tsua mbakuran ver ken tiônnongo u Kristu.—Mat. 24:45-47; Titu 1:5-9.

Se er nan ve se fa wanakiriki u jighjigh man u fan kwagh, shin nongo u orkuranya la wang-na? Nenge er Yesu iyol na a pase kwagh u ú yô. A kaa ér: “Ka an nan lu orkuranya u jighjigh, u fan kwagh, u ter u nan una wa nan ya sha ikyev sha u nana̱ karen ve kwaghyan sha ashighe ashighe? Ortom u ter u nan una va, man una va kohol nan eren nahan la yô, á saan nan iyol.”—Luka 12:42, 43.

Sha nahan yô, nongo u orkuranya la ngu ‘jighjigh,’ mayange ua va Yehova shin Yesu ahenge, shin ua undu ve shi ua undu akaa a mimi a ken Bibilo shin ior mba Aôndo kpaa ga. Er nongo u orkuranya la u lu u ‘fan kwagh’ yô, ka u tese kwaghfan shon sha u tesen gbenda u a er tom u ú hembe lun hange hange cii, u pasen “Loho u Dedoo u tartor” shi geman “akuraior cii a̱ hingir mbahenen” la. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Nongo u orkuranya la ngu nan kwaghyan u ken jijingi u doon tsung, sha ikyo i wan, “sha ashighe ashighe.” Se nenge a ikyav i tesen ér Yehova lumun a tom ne sha mseer u ior nav ve lu seer a seer la, shi ngu wasen ve mba hemban kaven akaa a mimi a ken Bibilo shi ngu kuran ve sha er mbaihyomov vea tim ve ga yô, shi ngu nan ve bem u ken ishima.—Yes. 54:17; Fil. 4:7.

Dondo Gbendatesen u Aôndo

Se tese ser gbendatesen u Aôndo la gba se kwagh nena? Apostoli Paulu kaa ér: “Ungwan nen imo i mbahemenev enev.” (Heb. 13:17) Alaghga ashighe agen a lu ican u eren kwagh ne. Ikyav i tesen yô, tôô ase wer u ngu Oriserael sha yange a Mose la. Nahan u zenden shighe karen yô, ityôgh kira va tile hen ijiir i igen. Kia tile hen ijiir la a kuma shighe nena? Akuma iyange i mômôô? Kasua mômôô? Shin a lu iwer kpishi? Nahan u pine iyol you wer, ‘Doo u me sagh ikyav yagh ciilii?’ Sha hiihii la, alaghga u dugh akaa a kwagh a hembe gban we sha mi la tseegh. Nahan kpa, ayange aa karen kpuaa yô, u vôr a tom u keren akaa ken ikyav you la, nahan u gba saghen ikyav cica cii. Kpa u saghen ikyav mbira ka za shi u cuku u been yô, u nenge ityôgh kira hii u yemen, maa gba u u hide u hii u wan ikyav mbira cii ken ikpa! Tom la ua lu u kiriki ga shi ua doo u eren kpaa ga. Nahan kpa, yange i gba u Mbaiserael vea ‘mough vea gba yemen’ zum u ityôgh kira ki mough yô.—Num. 9:17-22.

Nahan, ka sea nenge a gbendatesen u Aôndo nahan, se er nena? Ka se nôngo ser se “mough” se dondo u kpa? Shin ka se za hemen u eren akaa er se vanden eren i hoghor se laa? Se fa akaa a i lu tesen se nyian ér se eren la tsembelee kpa? Ambaakaa er Bibilo i henen a ior sha uya man u pasen ior mba ken ityar i ken won kwagh shi eren mcivir hen tsombor hanma shighe shi eren kwagh ken ijoughave vea Ukômatii Mba Wasen sha Kwagh u Iyouci man u eren kwagh sha inja shighe u se ze mbamkohol mba vesen la nahan. Shi ka se tese ser gbendatesen u Aôndo la gba se kwagh sha u ungwan kwaghwan. Shighe u i gbe u se tsua akaa a hange hange a se er yô, ka se suur sha kwaghfan wase ga, kpa se suur sha Yehova man nongo na sha u u̱ tese se kwagh u se er yô. Shi er  wanye ka nan ker mkor hen mbamaren mba nan shighe u uraahumbe nahan, se kpa ka se ker mkor hen nongo u Yehova shighe mbamzeyol mba tar ne ve va te sha a vese er uraahumbe nahan la.

Ka mimi, mba ve hemen ken vegher u nongo u Aôndo u shin tar ne la mba vough ga, er Mose kpa lu vough ga nahan. Nahan cii kpa, ityôgh kira lu ikyav i tesen hanma shighe ér Aôndo tsua Mose shi lumun un. Shi fa wer Oriserael môm kpa yange i na nan ian i kighir moughon, hiin u yemen a ishima i nan ga. Kpa, ior mbara eren kwagh er “TER kaa Mose, Mose gema kaa ve” la. (Num. 9:23) Nahan, a shi nan kpa lu Mose u Aôndo tesen gbenda sha ikyev na la, naan zwa i moughon i yemen ye.

Nyian ne, nongo u Yehova a ver u ú lu orkuranya la ka u tese se ikyav wang shighe u i gbe u se er ma kwagh yô. Orkuranya la ka a er kwagh ne nena? Ka a er kwagh ne ken ngeren mba ken Iyoukura man Tom Wase ú Tartor man ityakerada i he kua akaaôron a sha mbamkohol mba kiriki man mba vesen. Shi ka i na atôônanongo akaawan sha ikyev i mbakuran mba ningir sha, shin ken uwashika, gayô ken imakeranta i tsaase anmgbianev mba ve lu a ityom ken tiônnongo la.

U ngu nengen a ikyav i gbendatesen u Aôndo la wang kpa? Yehova ngu tesen se mba se lu ior nav ne gbenda ken “taaikyôngo” hen shighe u ayange masejime a botar u Satan ne sha ikyev i nongo na. Kwagh ne na yô, se mba ken mzough man mkor shi se mba a dooshima kpaa.

Mbaiserael yange mba nyer Tar u Ityendezwa la yô, Yosua kaa ér: “Ne fa ken asema a en cii kua ken uuma enev cii kpaa, ma kwagh môm sha akaa a dedoo a TER, Aôndo wen, ter sha a ven la bunde ga, a cii i kure ne a vough.” (Yos. 23:14) Kape ior mba Aôndo nyian kpa vea nyôr tar u ityendezwa la a bunde ga je la. Nahan cii kpa, mnyer wase ker har sha u se hiden a iyol ijime tsung, keghen a kegh u dondon gbendatesen u Aôndo. Nahan yô, se cii se za nen hemen u nengen ikyav i tesen ér Yehova ngu hemen se la.

[Ufoto u sha peeji 5]

Ka nongo u Yehova u tesen se gbenda nyian ye

Ityakerada i i dugh a mi sha mbamkohol mba vesen yô

Imakeranta i nongo u Aôndo

U tsaase ior ken mbamkombo sha ci u tomshiren